28.01.2018 09:28
Hera RE 167.
Vélskipið Hera RE 167 var smíðuð af Magnúsi Guðmundssyni í
Bátasmíðastöð Reykjavíkur (Völundi) árið 1913. Eik og fura. 19 brl. 38 ha. Vél,
tegund óþekkt. Eigandi var Garðar Gíslason stórkaupmaður í Reykjavík frá 17 október sama ár. Seld 11 desember 1916, Lofti Loftssyni og Sigurði Oddssyni,
sennilega í Sandgerði. Báturinn var seldur árið 1919-20, Þórði Ásmundssyni á Akranesi.
Árið 1921 heitir báturinn Hera MB 107. Fórst
í Faxaflóa 11 febrúar árið 1922 með allri áhöfn, 6 mönnum.
Mennirnir sem fórust með Heru voru:
Guðmundur Erlendsson formaður, Heimaskaga á Akranesi. 31 árs.
Valdimar Jónsson vélamaður, Hákoti á Akranesi. 30 ára.
Valgeir Júlíus Guðmundsson háseti, Akranesi. 20 ára.
Jón Jónsson háseti, Akranesi. 20 ára.
Jón Oddsson háseti, Steinsstöðum. 52 ára.
Magnús Kristjánsson háseti, Bíldudal. 17 ára.
Hera RE 167 sjósett 17 október 1913 með hvítbláann í skut. (C) Magnús Ólafsson.
Bátasmíðastöð
Reykjavíkur
Árið 1906 eða 1907 gekk Bjarni Þorkelsson til samstarfs við
trésmiði í Völundi og stofnuðu Bátasmíðastöð Reykjavíkur sem hafði aðsetur á
Völundarlóðinni ( á horni Klapparstígs og Skúlagötu) Þar voru fjölmargir bátar
smíðaðir og sumarið 1913 var ráðist í það stórvirki að smíða 19 smálesta
mótorbát með 38 hestafla vél fyrir Garðar Gíslason stórkaupmann. Var það mesta
stórvirki í vélskipasmíðum til þess tíma. Magnús Guðmundsson var yfirsmiður en
Othar Ellingsen forstjóri Slippfélagsins, hafði umsjón með verkinu.
Saga Reykjavíkur. 1870-1940. Guðjón Friðriksson 1991.
Vélskipið
Hera RE 167
Hera, hið nýja
vélarskip, sem Garðar kaupmaður Gíslason lét smíða í vetur, fór fyrstu
för sína til Hafnarfjarðar í gær. Var margt manna með, og kemur nákvæm
ferðasaga á morgun.
Morgunblaðið. 1 apríl 1914.
Teikning af bát smíðuðum af Magnúsi Guðmundssyni í Bátasmíðastöð Reykjavíkur.
Með Heru til
Hafnarfjarðar
Í fyrradag voru margir Reykvíkingar, 20-30 talsins boðnir að
skoða hið nýja vélskip Garðars Gíslasonar kaupmanns, Heru, og fara með þvi
fyrstu ferðina, sem heitið var til Hafnarfjarðar. Veður var hið glæsilegasta,
skínandi sólskin og blæjalogn. Flestir blaðamenn bæjarins, ýmsir kaupmenn,
smiðir skipsins o. fl. voru meðal farþega. Hera tók farþegana á bæjarbryggjunni
og lét síðan í haf fánum skreytt »frá hvirfli til ilja«. Þótti öllum skipið hið
fegursta og til þess vandað í hvívetna. Gekk ferðin hið bezta út undir Gróttu,
en þá kom í ljós, að lítilsháttar aukastykki í vélinni var bilað, hefir liklega
brotnað af því að skipið rakst á grunn upp við bæjarbryggju. Varð því að stöðva
hana um hríð, meðan að var gert. En ekki margt að því fyrir farþega að sitja á
skipsfjöl í slíku veðri eins og í fannhvítum fjallasal, því að sól skein á
tinda allra Faxaflóafjalla, hin dýrlegasta sjón.
Meðan beðið var, skemmtu menn
sér við söng og samræður. Síðan var haldið með fullum hraða til Hafnarfjarðar,
stigið þar í land og notið hressingar í Hótel Hafnarfjörður. Flutti Garðar
kaupmaður þar ræðu, sagði frá tilgangi sínum með því að ráðast í að láta smíða
Heru, taldi slík smáskip hina hentugustu flóabáta. Var síðan drukkin
velfarnaðarskál Heru og eiganda hennar og Garðari fluttar samfagnaðarræður. Um
kvöldið var svo haldið til Reykjavíkur, en fyrir innan Gróttu kom það í ljós að
vélin hafði hitnað um of og varð að kæla hana, svo af varð dráttur nokkur.
Vélin í Heru er hin eina þeirrar tegundar hér. Nú er tilætlun Garðars að fá
Jessen vélfræðing, kennara Stýrimannaskólans, til þess að skoða hana
grandgæfilega og kenna síðan meðferðina á henni ítarlega, svo að eigi geti
bilanir neinar átt sér stað. Til stendur, að Hera verði á Breiðafirði í sumar
til vöru- og mannflutninga.
Er Sæmundur kaupmaður Halldórsson frá Stykkishólmi staddur hér nú til þess að
gera samninga um leigu á henni. Vér óskum eiganda Heru góðs gengis henni til
handa. Framkvæmdasemi hans í þessu efni, ætti að bera góðan ávöxt.
»Hera« var smíðuð hér í skipasmíðastöð Völundar í sumar og haust. Var hún 7
mánuði í smiðum og var Magnús Guðmundsson yfirsmiður en Othar Ellingsen
forstjóri umsjónarmaður verksins. Skipið ,er 52,6 fet á lengd, 12,4 á breidd og
ber 19 smálestir. Í því er 38 hestafla hreyfivél og á það að geta farið 7-8
mílur á vöku. Það hljóp af stokkunum þann 17. okt. s. l. og hefir legið hér á
höfninni síðan.
Morgunblaðið. 2 apríl 1914.
Hera RE 167 á Reykjavíkurhöfn árið 1919. (C) Magnús Ólafsson.
Hörmulegt
manntjón
14 eða 15
menn farast í laugardagsveðrinu
Ofviðrið á laugardaginn var hefir því miður haft sorglegar
afleiðingar í för með sjer. 11 febrúar er langmesti mannskaðadagurinn á þessu
ári, eða þeim stutta tíma, sem af því er liðinn og verður vonandi eigi annar
dagur sorglegri á árinu. Tveir mótorbátar hafa að öllum líkindum farist, er
fullvíst um annan, og því miður örlitlar vonir um hinn. Auk þess hefir menn
tekið út af tveimur eða, þremur bátum öðrum. Á laugardagsmorguninn, snemma var
besta veður í Sandgerði en útlit eigi sem best. Ganga þaðan um 25 mótorbátar,
eigi aðeins frá Sandgerði heldur einnig frá öðrum veiðistöðvum og munu þeir
flestir eða allir hafa farið í róður kl. 4-6 um morgnninn. Fara bátarnir um það
bil tveggja tíma leið á miðin. Undir klukkan átta versnaði veðrið nokkuð og
hvesti á landsunnan og sneru sumir bátarnir þá þegar við. Hjá einum bátnum
bilaði vjelin um morguninn og sneri hann því til lands.
Aðeins þessi bátur og
tveir aðrir náðu lendingu í Sandgerði, sá seinasti um kl. 10 um morguninn, en
þá var komið ofsarok á útsunnan, svo að fleiri bátar náðu ekki lendingu í
Sandgerði. Urðu þeir að leita lendingar í Njarðvík, Keflavík og 5 komust alla
leið hingað til Reykjavíkur. Allir bátarnir nema tveir náðu lendingu og þessir
bátar voru "Njáll" frá Sandgerði og "Hera" frá Akranesi.
Að því er vjer höfum heyrt, höfðu skipverjar á mótorbátnum "Björg" sjeð
"Njál" farast nálægt miðjum degi á laugardaginn. Kom feikimikill sjór á
bátinn og sökti honum. Á bát þessum voru fimm menn og hafa þeir allir farist.
Formaðurinn var Kristjón Pálsson, ættaður úr Ólafsvík, en nú heimilisfastur hjer. Lætur hann
eftir sig ekkju og tvö börn, hið síðara vikugamalt. Kristjón var talinn einn
allra duglegasti formaðurinn, sem sjó hefir stundað í Sandgerði. Auk hans
druknuðu þessir menn á ,,Njáli" : Skarphjeðinn Pálsson úr Ólafsvík, bróðir
formannsins, Snorri Magnússon vjelstjóri, heimilisfastur hjer. einhleypur
maður, Ingimar Jónsson og Ólafur Sigurðsson báðir einhleypir menn af Miðnesinu.
Allir voru þessir menn ungir og miklir dugnaðarmenn.
Nöfn skipverjanna á "Heru" höfum vjer eigi frjett annara en formannsins,
sem hjet Guðmundur Erlendsson. Munu 6 eða 7 menn hafa verið á því skipi. Þá
missti m.k. "Ása" úr Hafnarfirði tvo menn og "Gunnar Hámundarson einn. Um
aðra mannskaða höfum vjer ekki sannfrjett.
Lögrétta. 17 febrúar 1922.