183. Sigurður RE 4. TFMR."/>

20.03.2022 08:03

183. Sigurður RE 4. TFMR.

Eitt aflasælasta fiskiskip íslenska flotans var án efa Sigurður RE 4. Hann var smíðaður sem síðutogari í Bremerhaven í Þýskalandi árið 1960. Hann var oft aflahæsti togarinn og þá nokkur ár í röð og eftir að honum var breytt í nótaskip í Noregi árið 1974 að ég held, var Sigurður oft aflahæsta loðnuveiðiskipið. Á ljósmyndinni hér að neðan er Sigurður með nótina á síðunni og eru skipverjar að dæla loðnunni í lestar skipsins. Sigurður var einkar glæsilegt skip, afburða sjóskip eins og þýskbyggðu togararnir voru jafnframt.
Togarinn Sigurður ÍS 33 var smíðaður hjá A/G Weser Werk Seebeck í Bremerhaven í Þýskalandi árið 1960 fyrir Ísfell hf (Einar Sigurðsson,"Einar ríki") á Flateyri. 987 brl. 2.300 ha. Werkspoor vél. 72,51 x 10,33 x 7, 41 m. Skipaskrárnúmer 183. Togarinn var aldrei gerður út frá Flateyri. Sigurður var einn af fjórum, 1.000 tonna togurunum sem smíðaðir voru hjá Seebeck skipasmíðastöðinni í Bremerhaven fyrir íslendinga. Hinir voru, Freyr RE 1, Víkingur AK 100 og Maí GK 346. Ísfell hf flytur starfsemi sína til Reykjavíkur í febrúar 1969 og fær þá Sigurður RE 4 skráninguna. Árið 1976 var skipið yfirbyggt hjá Stálvík í Hafnarfirði. Ný vél (1978) 2.400 ha. Nohab Polar vél, 1.765 Kw. Nýtt stýrishús var sett á skipið sennilega árið 1984. Frá 14 mars 1985 er Hraðfrystistöðin í Vestmannaeyjum eigandi skipsins. Við sameiningu Hraðfrystistöðvar Vestmannaeyja og Ísfélags Vestmannaeyja 1 janúar 1992, var skipið gert út af Ísfélagi Vestmannaeyja. Frá 8 maí 1992 hét skipið Sigurður VE 15. Skipinu var lagt árið 2012 en það var svo selt í brotajárn til Esbjerg í Danmörku og rifið þar árið 2013.
Skipstjórar á Sigurði voru m.a. Pétur Jóhannsson, Auðunn Auðunsson, Arinbjörn Sigurðsson, Haraldur Ágústsson, Sigurjón Ingvarsson og Kristbjörn Árnason sem var með skipið frá 1974 til 2010.
 

Sigurður RE 4 með nótina á síðunni. (C) Auður Einarsdóttir. Úr safni Kjartans Traustasonar.

 


             Útgerðin hvarf á einni nóttu

Athafnamaðurinn Einar Sigurðsson, oft nefndur Einar ríki, lauk verslunarprófi frá Verslunarskóla Íslands vorið 1924 og um haustið hóf hann eigin atvinnurekstur. Vestmannaeyjar urðu of litlar fyrir athafnasemi Einars og flutti hann til Reykjavíkur 1950 og var þar með starfsemi í viðbót við reksturinn í Eyjum. Þegar Einar hafði mest umleikis í sjávarútvegi var hann með útgerð og fiskvinnslu í Vestmannaeyjum, Keflavík, Reykjavík á Flateyri og víðar. Allt voru þetta einkafyrirtæki og var Einar oft með milli fimm og sexhundruð manns í vinnu. Það var hins vegar mikið áfall fyrir atvinnulífið á Flateyri þegar Einar ákvað í einni svipan að fara með útgerð togarana Guðmund Júní og Gylli suður og segja má að hann hafi þá skilið eftir sviðna jörð á Flateyri. Heimamönnum var talin trú um að nýr togari, Sigurður sem var smíðaður í Þýskalandi fyrir Ísfell á Flateyri sem var fiskverkunarfyrirtæki í eigu Einars , kæmi til Flateyrar, enda hlaut hann einkennisstafina ÍS-33. Hann var hins vegar aldrei gerður út frá Flateyri heldur frá Reykjavík enda var hann síðar skráður í Reykjavík og hlaut þá einkennisstafina RE- 4. Hann var í eigu Ísfells til 1984. Þá eignast Hraðfrystistöð Vestmannaeyja hann og 1992 verður hann eign Ísfélagsins þegar Hraðfrystistöðin og Ísfélagið sameinast. Þá fær hann einkennisstafina VE- 15. En Einar átti útgerðina, og hvað gátu heimamenn á Flateyri þá gert? Einar gegndi mörgum trúnaðarstörfum og var í forystu á sviði útgerðar og fiskvinnslu. Hann var einn af stofnendum og lengi í forystu Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna, í stjórn skipafélagsins Jökla, Tryggingamiðstöðvarinnar, Umbúðamiðstöðvarinnar, Síldar- og fiskimjölsverksmiðjunnar í Reykjavík og stjórnarformaður Coldwater í Bandaríkjunum.

Aldan. 4 apríl 2015.

 

Sigurður RE 4 á leið til Eyja með fullfermi.                Ljósmynd í minni eigu.
 
Sigurður ÍS 33 nýsmíðaður á Weser fljótinu. (C) Auður Einarsdóttir. Úr safni Kjartans Traustasonar.

 

 

                                              B.v. Sigurður

Nýr togari, Sigurður, ÍS 33, bættist í flotann í september s.l. Togarinn er smíðaður hjá skipasmíðastöðinni A. G. „Weser" Werk Seebeck, Bremerhaven, en samið var um smíðina í ágúst 1959. Smíði skipsins hófst 17. febrúar s.l. og lauk 20. september, og var skipið þá afhent kaupanda, sem er Ísfell h.f. B.v. Sigurður er fimmti togarinn, sem Seebeck werft smíðar fyrir íslendinga síðan 1954. Hinir eru Júpiter áður Gerpir, 804 br. lestir, Þormóður goði, 849 br. lestir, Maí, 982 br. lestir og Freyr, 987 br. lestir. B.v. Sigurður er 987 br. lestir, lengd skipsins er 210 fet. Lestin er 760 rúmmetrar, öll klædd aluminíum og með kælibúnaði, og rúmar 500 lestir af ísfiski. Engin lifrarbræðslutæki eru í skipinu, en hins vegar geymir fyrir 40 lestir af lifur, og er ætlunin að dæla lifrinni í land. Ennfremur er geymir fyrir 50 lestir af slori, sem gert er ráð fyrir að losa á sama hátt. Aðalvélin er Werkspoor-Dieselvél, 2300 hestöfl við 280 snúninga. Vélin er með skiptiskrúfu af „Escher Wyss" gerð, er tengingin svokölluð -Wulkan Kupplung". Skiptiskrúfunni er hægt að stjórna frá stýrishúsi og einnig þaðan er hægt að taka skrúfuna úr sambandi við aðalvélina. Við hana er tengdur stór rafall og þarf ekki að nota hjálparvélar til rafmagnsframleiðslu, hvorki fyrir togvindu né fyrir Ijósnet, þegar verið er á siglingu eða að veiðum. Hjálparvélar eru tvær 200 ha. Deutz með 120 Kw rafal og ein 70 ha. með 30 Kw. rafal. Kælivélar eru tvær af Atlas-gerð.
Stýrisvél er af Atlas-gerð, rafmagnsvökvadrifin með tvöföldu kerfi. Togvindan er af Achgehles-gerð, rafmagnsdrifin, 280 ha., útbúin með lofthemlum og tvöföldu vírastýri. Íbúðir eru allar mjög vandaðar, mest fjögurra manna herbergi, en mörg eins og tveggja manna herbergi, einnig sjúkraherbergi miðskips. Alls eru íbúðir fyrir 48 menn í skipinu. Björgunarbátur er fyrir 48 menn. Stendur hann undir vinduglu og getur einn maður hæglega komið honum fyrir borð. Sex gúmmíbjörgunarbátar eru fyrir 72 menn. Skipið er útbúið með toggálgum beggja megin, eins og venjulega er á íslenzkum togurum, en komið hefur fyrir á þeim sérstökum rúllum til að auðvelda að taka inn bobbingana. Frammastrið er með rörstöngum, en ekki venjulegum vöntum. Afturmastrið er lítið og létt og komið fyrir ofan á stýrishúsinu. Yfirbyggingin er þrjár hæðir. Ofan á stýrishúsinu beggja megin eru smágálgar. Stefni skipsins er framhallandi perlulagað. Allur er frágangur hinn vandaðasti og mjög fullkominn. Í reynsluferð fór Sigurður 16,58 sjómílur. Skipstjóri er Pétur Jóhannsson, stýrimaður Jón Óli M. Gíslason og 1. vélstjóri Sumarliði Mosdal.

Sjómannablaðið Víkingur. 10 tbl. 1 október 1960.
 

Freyr RE 1 og Sigurður ÍS 33 fjær, í smíðum í Bremerhaven. (C) Auður Einarsdóttir. Úr safni Kjartans Traustasonar.
 
Arinbjörn Sigurðsson skipstjóri og útgerðarmaðurinn Einar Sigurðsson með verðlaunagrip sem Sigurður fékk fyrir að vera aflahæsti togarinn. Eitt af mörgum sem Sigurður RE 4 fékk. (C) Auður Einarsdóttir. Úr safni Kjartans Traustasonar.
 
Sigurður VE 15 á miðunum.                               (C) Ólafur Óskar Stefánsson.
 
Sigurður VE 15 á endastöð í Esbjerg í Danmörku haustið 2013. Ljósmyndari óþekktur.
 


     Sigurður VE seldur til Danmerkur í niðurrif


Aflaskipið Sigurður VE 15 hefur verið selt úr landi, samkvæmt heimildum Morgunblaðsins. Skipinu verður siglt til Esbjerg í Danmörku þar sem það verður rifið. Kaupendur munu væntanlega sækja Sigurð VE til Vestmannaeyja fljótlega eftir sjómannadag. Sigurður VE hefur borið hátt í milljón tonna afla að landi frá því skipið var smíðað í Bremerhaven í Þýskalandi árið 1960. Togarinn var smíðaður fyrir Ísfell á Flateyri sem var í eigu Einars Sigurðssonar, Einars ríka. Margir kunnir aflamenn hafa verið með Sigurð, m.a. Kristbjörn Árnason, og sett mörg aflamet. Sigurði var breytt í nótaskip 1973. Hraðfrystistöð Vestmannaeyja eignaðist skipið og fékk það einkennisstafina VE 15. Árið 1992 varð Ísfélag Vestmannaeyja eigandi Sigurðar VE þegar Ísfélagið og Hraðfrystistöðin sameinuðust.

Morgunblaðið. 31 maí 2013.

Flettingar í dag: 2186
Gestir í dag: 119
Flettingar í gær: 3107
Gestir í gær: 316
Samtals flettingar: 743945
Samtals gestir: 56025
Tölur uppfærðar: 9.5.2024 16:45:07