Nýtt fiskiskip

Hinn 14. maí kom til Reykjavíkur nýtt fiskiskip, "Guðmundur Þórðarson". RE 70. Skipið er byggt úr stáli í Strusshamn, Asköy, Noregi 1957, en eigandi þess er Baldur Guðmundsson, útgerðarmaður í Reykjavík. Fer hér á eftir lýsing á skipinu. Stærð:
Lengd 31,85 m.,
breidd 6,85 m.,
dýpt 3,45 m.,
208 brúttólestir.
Aðalvél: Wickmann-diesel 320/400 ha.
Ganghraði í reynsluför 10.6 sjóm.
Hjálparvélar: Buck 40 ha. og 20 ha. 3 rafalar.
Vökvadrifnar vindur:
Þilfarsvinda,
línuvinda og ankerisvinda.
Auk þess er bómuvinda, sem hreyfir bómuna úr borði í borð og þar af leiðandi þarf ekki "gertamenn" við lestun og losun. Báturinn er fyrsti fiskibáturinn, sem þessi tegund vindu er sett í og fyrsta íslenzka skipið, sem hefur þannig olíudrifna bómuvindu. Í bátnum er þýzk miðunarstöð, talstöð og dýptarmælir með asdikútbúnaði af Simradgerð og rafmagns- og vökvadrifið stýri. Mannaíbúðir:
Fram í undir þilfari eru 2 þriggja manna og 1 fjögra manna lúkarar og undir hvalbak er einn þriggja manna lúkar.
Aftur í undir þilfari eru fjögur eins manns herbergi ætluð fyrir stýrimann, 1. og 2. vélstjóra og matsvein. Fremst í reisn er íbúð skipstjóra, en þar aftan við er eldhús og matsalur. Í bátnum eru 3 snyrti- og þvottaherbergi fyrir skipverja, með 2 steypiböðum. Miðstöðvarhitalögn og rafmagnshitalögn er í öllum íbúðum og heitt og kalt vatn leitt í öll íbúðarherbergi. Á bátaþilfari er að framan stýrishús en aftan við það kemur herbergi fyrir talstöð og miðunarstöð og enn aftar kortaklefi. Hjálmar Bárðarson, skipaskoðunarstjóri gerði teikningu og smíðalýsingu af bátnum. Byggingarverkstæði er Haugsdal Skipsbyggeri, Strusshamn, Asköy.
Skipstjóri er Björgvin Oddgeirsson frá Grenivík.

Ægir. 1 júní 1957.


Guðmundur Þórðarson RE 70.              (C) Snorri Snorrason.  Úr safni Atla Michelsen.


Líkan Gríms heitins Karlssonar af Guðmundi Þórðarsyni RE 70.     (C) Þórhallur S Gjöveraa.

                  Kraftblökkin

Þann 21. júní, 1959 hélt m/s Guðmundur Þórðarson, RE 70 til síldveiða við Norðurland, með hringnót og búinn kraftblökk. Nótinni var komið fyrir aftast á þilfari skipsins og henni kastað og hún dregin af skipinu, en ekki notaður nótabátur. Lítill vélbátur var hafður meðferðis, var hann hafður í enda nótarinnar þegar kastað var og síðan til þess að halda nótinni frá skipinu á meðan háfað var.
Kraftblökkinni var komið fyrir í bómu á afturmastri skipsins og voru stjórntækin fyrir blökkina við mastrið. Bóma var höfð tvo metra aftan við bakka og korkaendi nótarinnar bundinn fremst á hana, þegar bundið var á síðu og háfað, en brjóstið lá í fellingum eftir henni að síðunni og steinateinninn bundinn aftureftir skipinu. Nótin var síðan hífð inn með kraftblökk, þar til að hægt var að háfa. Fyrirkomulagið reyndist ekki vel, skipið dróst inn í nótina með afturendann. Á tímabilinu frá 23. júní til 6. júlí var kastað átta sinnum. Fékkst síld í flestum köstunum, en þó aldrei yfir 100 tunnur í kasti.
Í þessum köstum komu í ljós töluverðir annmarkar á þessu fyrirkomulagi. Staðsetningin á blökkinni var slæm og erfitt að þurrka upp með henni.
Eftir þessi átta köst var gerð breyting. Smíðaður var nótakassi á bátadekki og blökkin færð í fremri davíðuna stjórnborðsmegin. Stjórntæki blakkarinnar voru færð að brúnni stjórnborðsmegin. Einnig varð að grynna poka nótarinnar. Við þessa endurbót var þrautin leyst og hafa aðrir byggt á reynslu þeirri er þarna fékkst. Stærð nótarinnar var 230 faðmar að lengd og 53 faðmar á dýpt, felling 40 til 50 %. Kastað var 72 sinnum. Afli var 13.250 mál & tunnur. Úthaldsdagar voru 77. M/b Guðmundur Þórðarson var þriðja aflahæsta skipið á sumarsíldveiðunum 1959, þrátt fyrir tafirnar við tilraunirnar. Með þessu afreki urðu þáttaskil í sögu síldveiðanna hér við land og byggðu aðrar fiskveiðiþjóðir við Norður-Atlantshaf á þeirri reynslu, sem fékkst með tilrauninni á m/s Guðmundi Þórðarsyni. Skipstjóri var Haraldur Ágústsson, stýrimaður Björn Ólafur Þorfinnsson, yfirvélstjóri var Sigurður Gunnarsson, Brettingur.
Eigandi skipsins var Baldur Guðmundsson útgerðarmaður í Reykjavík og kostaði hann tilraunina alfarið sjálfur.

Morgunblaðið 9 ágúst 1995.

             Seglskipið "Gyða"

Um fiskiskipið "Gyða", er fórst frá Bíldudal á nýafstöðnu vori sbr. 23-24. nr. "Þjóðviljinn" þ. á., hafa oss nú borizt grenilegri fregnir, en þar var getið. Það er talið víst, að "Gyða hafi farizt laugardagsnóttina fyrstu í sumri. Skip frá Bíldudal mætti henni á innsiglingu úti í mynni Arnarfjarðar föstudagskvöldið fyrsta í sumri. en um kl. 1-2 um nóttina gerði afspyrnuveður af norðri, með frosti og fannkomu, og er álitið, að "Gyða" muni hafa verið komin inn undir Stapadal, er hún fórst, með því að rekið hefir af henni ýmislegt lauslegt, þar á meðal tvo þiljuhlera, og tvo sjóhatta, á Fífustaðahlíðum, milli Fífustaða og Selárdals, flest á mánudaginn, eptir að slysið varð. Á skipinu voru þessir menn:
1. Þorkell Kristján Magnússon, skipstjóri, kvæntur maður á Bíldudal, er lætur eptir sig ekkju og fjögur börn, þar af þrjú í ómegð.
2. Magnús, sonur hans, er var stýrimaður, 18 ára að aldri.
8. Páll Jónsson, 15 ára, sonur síra Jóns Árnasonar á Bíldudal.
4. Jón Jónsson, unglingspiltur á Bíldudal, 19 ára að aldri.
5. Jón húsmaður Jónsson, í Hokinsdal, kvæntur maður, aldraður, er lætur eptir sig ekkju og uppkomna dóttur.
6. Ingimundur Loftsson, ekkjumaður að Fossi í Suðurfjörðum, 58 ára. Átti uppkomin börn.
7. Einar Líndal Jóhannesson, til heimilis að Bakka í Dalahreppi, 31 árs. Hann lætur eptir sig ekkju, og þrjú börn í ómegð.
8. Jóhannes Leopold Sæmundsson að Vaðli á Barðaströnd, kvæntur maður, er átti eitt eða tvö börn í ómegð. Hér er að mun skýrt glöggar frá þeim sem drukknuðu, en gert var í fyrgreindu nr. blaðs vors. Þegar litið er á manntjónið af "Industri", frá Patreksfirði, en á því skipi voru og ýmsir úr Arnarfirði, þá er ljóst, að í Arnarfirði á margur um sárt að binda, eptir skipskaða þessa og hefir eigi slíkt mannfall átt sér þar stað síðan bátstapinn mikli varð þar í sept. sumarið 1900. Hlutaðeigandi sveitir hafa og misst mikið, þar sem þær hafa misst nýta og dugandi menn, og efnilega unglinga.

Þjóðviljinn ungi. 5 ágúst 1910.

      Enskur línuveiðari strandar                            í Grindavík
         Skipsmönnum 14 talsins                             bjargað á línu

Um klukkan 2 aðfaranótt sunnudags strandaði enskt línuveiðaskip, Trocadero frá Grimsby, suður í Grindavík. Það var utan til við þorpið í Grindavík, miðhverfið, sem skipið strandaði. Svarta myrkur var og talsverður stormur. Þegar þorpsbúar urðu strandsins varir fór björgunarsveitin út. Ekki var viðlit að koma út báti, vegna brims. Skipið var svo langt undan landi, að björgunarmenn treystu sjer ekki að skjóta út línu, enda var dimt. Tóku björgunarmenn því það ráð að bíða í fjörunni þar til að birti. Þegar birta tók sáu björgunarmenn úr landi að skipsmenn voru frammi á hvalbaknum, en ekki nein hætta á ferðum, þar sem sjór fór batnandi. Skipið var það langt undan landi, að erfitt var að draga menn á línu í land; var því afráðið að bíða enn um stund, því að skipið færðist altaf nær landinu. En nú virtust skipsmenn verða órólegir og tóku að skjóta línu frá borði, en drógu ekki til lands. Til þess að skipsmenn færu ekki að freista þess að fara að yfirgefa skipið og þar sem þeir virtust órólegir, var skotið til þeirra línu úr landi og hæfði hún skipið.
Var nú byrjað að draga mennina á land í björgunarstól. En þetta gekk fremur seint til að byrja með, því að vegalengdin var löng. Tókst þannig að bjarga öllum mönnunum, 14 talsins, á land og var því lokið um kl. 10.30 á sunnudagsmorgun. Skipbrotsmenn voru talsvert þjakaðir er þeir komu á land, því að þeir voru mikið í sjó í drættinum. Þeir hresstust þó fljótt, er þeir fengu aðhlynningu í landi. Skipið er 35 ára gamalt og lítil von til að það náist út.

Morgunblaðið. 8 september 1936.