María Júlía leigð

          María Júlía til Húsavíkur?

bb.is 29 apríl 2016.

   Björn Jónsson RE sökk í fyrrinótt-mannbjörg

Þjóðviljinn 31 júlí 1965.

       Helga sökk á 10 mín. út af Grindavík

Mikið afla og happaskip sökk í fyrrinótt út af Grindavík, en mannbjörg varð . Var það vélskipið Helga RE 49, eign Ármann s Friðrikssonar, sem var skipstjóri á því. Var hann á leiðinni til Reykjavíkur með skip sitt. Skipsmenn voru fyrir skömmu búnir að háfa í það 600-700 tunnum síldar, er það sökk á mjög skömmum tíma . Þýzkur togari bjargaði áhöfninni. Þetta gerðist kl. að verða 2 í fyrrinótt. Helga var í þriðja róðri sínum á yfirstandandi síldarvertíð. Hafði skipið landað hér í Reykjavík á fimmtudagsmorguninn dágóðum afla. Þann morgun var Ármann sjálfur niðri á bryggju við skip sitt og var bjartsýnn á að nú myndi síldveiðin fara að glæðast. Hann var búinn að kosta miklu til við ýmiskonar endurbætur og til viðhalds skipinu. Í fyrrinótt hafði verið mesti aflinn hingað til í róðri og síldin stærri og fallegri en í hinum fyrri róðrum. Voru skipsmenn á Helgu glaðir og reifir, er þeir höfðu komið aflanum niður í lest, en einnig var nokkuð af síld á þilfarinu. Helga sigldi af stað áleiðis til Reykjavíkur um klukkan 2 um nóttina. Voru allir skipsmenn í matsal nema matsveinninn, sem genginn var til hvílu. Allt í einu tók skipið að hallast á stjórnborða, og hinir þaulvönu sjómenn, voru fljótir að átta sig á því að skipið ætti í erfiðleikum með að rétta sig aftur. Skipsmenn voru allir í stakk og stígvélum, snöruðu sér strax fram á til þess að reyna að opna lensportin og rétta skipið með þvi, en það tókst ekki. Skipið hélt áfram að síga og að 3-4 mín. liðnum lá Helga alveg á hliðinni. Var sýnt að skipið myndi sökkva.
Matsveinninn var kominn upp fáklæddur úr koju. Það var kuldanepja og dálítil ylgja, en allsstaðar mátti sjá ljós á nærstöddum skipum. Þegar gúmmíbjörgunarbáturinn kom í sjóinn sprengdi hann af sér öll bönd og blés sig sjálfur upp. Skipsmenn ösluðu að björgunarbátnum. Tókst öllum 10 talsins að komast í hann ómeiddir, en matsveinninn féll í sjóinn við björgunarbátinn. Þegar skipbrotsmenn voru komnir í bátinn lónaði hann hægt frá hinu 13 ára gamla happaskipi, sem seig dýpra og dýpra. Vart munu hafa liðið nema 10 mínútur frá því skipið tók að hallast fyrst, unz það hvarf skipbrotsmönnum í djúpið út af Grindavík.
Það var kalt í björgunarbátnum, en verst var biðin eftir björgun fyrir hinn fáklædda matsvein. Það leið nokkuð á aðra klukkustund unz skipbrotsmenn sáu að skipsljós nálguðust þá í myrkrinu. Brátt var ljóst að hér var um að ræða skip, sem séð hafði neyðarljósin og komið var til að bjarga. Þetta var togarinn Weser frá Bremerhaven, sem renndi að báti skipbrotsmanna. Gekk björgunin greiðlega um borð í togarann, var skipbrotsmönnum frábærlega vel tekið, þeim færð hlý föt, gefin hressing og að þeim hlúð á hinn bestan hátt.
Sigldi síðan togarinn á fullri ferð til Reykjavíkur og var kominn á ytri höfnina klukkan rúmlega 7 í gærmorgun. Þar tók tollbátur við mönnunum. Á heimilum skipsmanna vissi enginn hvernig komið var fyrr en þeir komu heim snemma í gærmorgun. Var heimkoman tregablandin, er skipsmenn, sem margir hverjir hafa verið með "Armanni á Helgu", eins og skipstjórinn er í daglegu tali nefndur, skýrðu ástvinum sínum frá því að nú væri þetta happaskip ekki lengur í tölu hins íslenzka vélskipaflota.
Skipsmenn eru sammála um, að ástæðan til þess að skipið fórst með svo snöggum hætti, sé sú, að síldarfarmurinn hafi kastazt til. Eitthvað hafi bilað niðri í lestinni, þar sem. síldin var í stíum, sem orsakað hafi að hún seig öll yfir í stjórnborðshliðina.
Skipsmenn eru einnig sammála um að þeir myndu vart vera til frásagnar af því sem gerðist, ef gúmmíbjörgunarbáturinn hefði ekki verið á skipinu, og hann verið að öllu leyti í fullkomnasta lagi. Eru skipsmenn á Helgu, þriðja skipshöfnin héðan frá Rerkjavík a. m. k., sem bjargast hefur á þessu ári vegna þess að gúmmíbjörgunarbátar voru á skipunum. Skemmst er að minnast þess er Straumey fórst og 7 menn komust af í gúmmíbáti skipsins, er Drangajökli hvolfdi skyndilega í sumar björguðust 19 menn í gúmmíbát skipsins.
Ármann Friðriksson, skipstjóri, hefur fullan hug á að eignast annað skip við fyrsta tækifæri. Þeir, sem þekkja hann vel, segja að það geti heldur ekki öðru vísi farið en að hann verði bráðlega kominn aftur á sjóinn á eigin skipi. Með honum voru í þessari hinztu ferð skipsins: Indriði Sigurðsson, stýrimaður, Melabraut 16, Hermann Helgason, 1. vélstjóri, Sólheimum 32, Axel Sveinsson, 2. vélstjóri, Sólvallagötu 66, Vilhjálmur Oddsson, matsveinn, Knoxbúðum R-5, og hásetarnir eru þeir: Haraldur Magnússon, Hofsvallagötu 23, Jón Erlendsson, Seljavegi 3A, Theodór Kristjánsson, Blómvallagötu 13, Hörður Valdimarsson, Ljósheimum 8 Lúkas Kárason, Langagerði 86.
Vélskipið Helga var 110 lestir, byggt 1947. Var skipið vátryggt hjá Sjóvátryggingafélagi Íslands.

Morgunblaðið 26 nóvember 1960.

Nýr skuttogari, m/s Gullver NS 12, bottist við fiskiskipastól landsmanna 12. júlí s.l., en þann dag kom skipið í fyrsta sinn til heimahafnar sinnar, Seyðisfjarðar. Gullver NS er smíðaður hjá Flekkefjord Slipp & Maskinfabrikk i Flekkefjord í Noregi og er smíðanúmer 132 hjá stöðinni. Gullver NS, sem er smíðaður eftir teikningu frá Ankerlökken Marine AIS, er tólfti skuttogarinn sem umrodd stöð smíðar fyrir íslendinga, en auk þess hefur stöðin séð um smíði á einum skuttogaraskrokk fyrir Slippstöðina, sem Slippstöðin lauk við frágang á og afhenti í apríl 1977 (Björgúlfur EA). Skrokkar allra þessara skuttogara eru smíðaðir hjá Kvina Verft í Noregi, sem annast hefur þann þátt smíðinnar fyrir Flekkefjord Slipp & Maskinfabrikk. Þeir skuttogarar sem stöðin hefur áður smíðað fyrir íslendinga eru: Júlíus Geirmundsson ÍS (nú Bergvík KE), Guðbjartur ÍS, Bessi IS, Framnes I ÍS og Björgvin EA, systurskip, mesta lengd 46.56 m; - Guðbjörg ÍS (nú Snæfugl SU), Gyllir ÍS, Ásgeir RE og Ásbjörn RE, systurskip smíðuð eftir sömu frumteikningu, en 3.3 m lengri en upphaflegu skipin; - Júlíus Geirmundsson ÍS, mesta lengd 53.45 m; Guðbjörg ÍS, mesta lengd 55.40 m; og nú síðast Gullver NS, sem smíðaður er eftir sömu frumteikningu og 2. kynslóðin (togarar nr. 6-9) en breytt skrokklögun afturskips (meira skrúfupláss) og breytt fyrirkomulag einkum varðandi íbúðir og togþilfar. Togþilfar skipsins er að fyrirkomulagi til hliðstætt því sem er í nýju Guðbjörginni, þ.e. gangur fyrir miðju fram að stefni með tveimur tvöföldum bobbingarennum og þilfarshús í síðum. Gullver NS er í eigu Gullbergs h.f á Seyðisfirði og kemur í stað samnefnds skuttogara (mesta lengd 40.0 m) sem keyptur var 4ra ára gamall til landsins árið 1972. Eldra skipið gekk upp í smíðasamning fyrir nýja skipið. Seyðfirðingar eiga fyrir einn skuttogara, Gullberg NS, smíðaður í Noregi árið 1977. Skipstjóri á Gullveri NS er Jón Pálsson og 1. vélstjóri Einar J. Hilmarsson. Framkvomdastjóri útgerðar er Adolf Guðmundsson.

Tímaritið Ægir 1 október 1983.

      Skúli fógeti strandar við Grindavík

Aðfaranótt mánudags laust eftir miðnætti strandaði togarinn Skúli fógeti skamt vestan við Staðarhverfi í Grindavík, rjett austan við vík þá, sem nefnd er Albogi. Veður var dimmt af hríð og suðaustan strekkingur. Skipið var á heimleið frá Selvogsbanka. Skipið fylltist brátt af sjó, seig niður að aftanverðu út af skerinu um 20 mínútum eftir að það strandaði. Þá voru 23 menn af skipshöfninni á hvalbaknum, 12 á stjórnpalli en tveir höfðu klifrað upp í fremri reiðann. Skömmu eftir að togarinn seig niður, fóru ólög yfir stjórnpallinn, svo þeir sem voru í fremri reiðanum sáu, að stýrishúsið fór við og við alveg í kaf. Þrír skipverja komust af stjórnpallinum fram á hvalbakinn. En sjór skolaði hinum brátt út. Slysavarnadeild Grindavíkur kom á strandstaðinn í dögun, eftir nokkra leit að skipinu. Þá voru 22 menn á hvalbaknum, en tveir í fremri reiðanum. Hafið úr flæðarmáli þá um 100 faðma. Með línubyssu tókst brátt að koma taug út á hvalbakinn. Og björgun tókst greiðlega úr því.
Klukkan 40 min. yfir 12 á mánudagsnótt heyrði loftskeytastöðin; hjer neyðarkall frá togaranum Skúla fógeta. Er stöðin hafði fengið samband við togarann fékk hún að vita, að hann væri strandaður í Grindavík, milli Járngerðarstaða og Staðarhverfis Sagt var, að stórt gat væri komið á skipið. Jeljaveður var á, og lofttruflanir miklar. svo erfitt var um það leyti að heyra loftskeyti. En eitthvað hafði dregið úr truflunum rjett í þeim svifum, sem togarinn sendi neyðarkall sitt. Loftskeytastöðin sendi samstundis út skeyti til veiðiskipa á Selvogsbanka um slys þetta, með tilmælum um aðstoð. Það var togarinn Haukanes sem fyrstur varð til svars. Hann var að veiðum á bánkanum. Hann fór þegar áleiðis til strandstaðarins. Loftskeytastöðin gerði Slysavarnafjelaginu þegar aðvart. Reyndi Slysavarnafjelagið síðan að ná talsambandi við Grindavík. En það tókst ekki.
Loftskeytastöðin sendir út talskeyti kl. 1.45 mín. á hverri nóttu um veðurspá Veðurstofunnar. Með veðurskeytunum í þetta sinn sendi Loftskeytastöðin út fregnina um strand Skúla fógeta. Stöðvarstjórinn í Grindavík þurfti, vegna róðra, að vita um veðurspána að þessu sinni. Hann reis því úr rekkju, opnaði útvarp sitt á tilteknum tíma og heyrði fregnina.
Nú er slysavarnadeildin í Grindavík kölluð saman og býr sig til ferðar í skyndi, með björgunartæki sín, línubyssu, björgunarhringi og annað. Formaður slysavarnadeildarinnar þar er Einar Einarsson í Krosshúsum. Tækin tóku þeir með sjer á bíl.
Það mun hafa verið um kl. 3 um, nóttina sem björgunarliðið lagði af stað úr Járngerðarstaðahverfinu.  En sakir dimmviðris og náttmyrkurs tókst ekki að finna togarann fyrri en er fór að birta af degi, eða kl. að ganga sex um morguninn. Þá voru 22 menn á hvalbaknum, en 2 í fremri reiðanum. Var nú skotið úr linubyssu út í hvalbak togarans er upp úr stóð. Hitti skyttan hvalbakinn í öðru skoti. En línan sem draga átti út í skipið festist á steini úti í flæðarmálinu, og tafði það dálítið að björgun gæti byrjað. En eftir að byrjað var að draga mennina á land af hvalbaknum gekk björgunin reiprennandi að kalla. Voru 20 komnir í land kl. 8 um morguninn. Tveir menn voru þá eftir á hvalbaknum. Var staðnæmst með björgunina, því eigi þótt tiltækilegt að koma annari línu úr landi til þeirra sem í reiðanum voru, heldur skyldi freista þess, að þeir kæmust úr reiðanum og fram á hvalbakinn til þeirra sem þar voru. Þetta tókst, þegar nægilega mikið var fallið út. Var þeim fjórum síðan bjargað í land í bjarghring, eins og fjelögum þeirra, og var björgun þeirra lokið kl. 9. Jafnóðum og mennirnir komu í land var þeim komið fyrir að Stað og í Móakoti. Þar beið þeirra hressing og heit rúm. Haukanes kom á vettvang kl. að ganga 5. En enga björgnn var hægt að framkvæma þaðan. Seinna komu þangað togarinn Geir og varðskipið Óðinn, en þá hjelt Haukanes til Hafnarfjarðar.
Þessir drukknuðu:
Þorsteinn Þorsteinsson skipstjóri, til heimilis á Laufásveg 34, 31 árs. Var ekkjumaður. Lætur eftir sig 3 börn. Jakob Bjarnason 1. vjelstjóri, fæddur 1888. Skólavörðustíg 23. Kvæntur. 5 börn. Elsta barnið, Gunnar, drukknaði þarna með föður sínum. Hann var tvítugur. Ingvar Guðmundsson 2. vjelstj., Grettisgötu 45. Fæddur 1902. Ókvæntur. Sonur Guðm. Guðmundssonar rennismiðs. Sigurður Sigurðsson bræðslumaður, Suðurpól 13. Fæddur 1877. Kvæntur. Eitt barn í ómegð. Eðvarð Helgason háseti, sonur Helga Sigurðsson, Arnargötu 10. Fæddur 1912.. Ókvæntur. Sigþór Júl. Jóhannsson háseti, Vesturvallagötu 5. Fæddur 1901. Lætur eftir sig konu og 5 börn. Sigurður Engilbert Magnússon háseti, sonur Magnúsar Þórðarsonar, Framnesveg 1 C. Ókvæntur, 20 ára. Ásgeir Pjetursson háseti, sonur Pjeturs Marteinssonar. Lindargötu 12 A. Fæddur 1906. Ókvæntur. Eðvarð Jónsson (frá Lambhól) matsveinn, Bræðraborgarstíg 55- 30 ára. Lætur eftir sig konu og 2 böm. Guðmundur Stefánsson 2. matsveinn, Bergþórugötu 6. Fæddur 1915. Móðir hans, Ólína Hróbjartsdóttir, missti mann sinn frá 9 börnum, er Jón forseti strandaði í Höfnum. Jón Kristjónsson kyndari. Skólavörðustíg 26. sonur Kristjóns Jónssonar trjesmiðs. 20. ára, Ókvæntur. Markús Jónasson loftskeytamaður. Vesturgötu 24. 26 ára ókvæntur.
Þessir björguðust:
 Stefán Benediktsson 1. stýrim. Kristinn Stefánsson 2. stýrim. Jón Magnússon, Njarðarg. 41. Matthías Jochumsson, Öldug. 17. Mikkel Guðmundsson Laugav. 27. Ingólfur Gíslason, Eystri Skála, Eyjafj. Guðjón Marteinsson, Amtmannsstíg 4. Guðmundur Sigurðsson, Bókhlöðustíg 6. Arnór Sigmundsson, Vitastíg 9. Ásmundur Jónsson, Hverfisg. 58. Halldór Magnússon, Hringbraut 190. Ragnar Marteinsson, Meiri-Tungu, Holtum. Sigursveinn Sveinsson. Fossi, Mýrdal. Kristján Magnússon, Efri-Hömrum. Ísleifur Ólafsson, Grettisgötu 22. Árni Þorsteinsson. Keflavík. Hallmann Sigurðsson, Lambhúsum, Garðahr. Hjalti Jónsson. Lokastíg 19. Ingvar Guðmundsson, Þjóðólfshaga. Ólafur Marteinsson. Árbæjarhjálegu. Magnús Þorvarðarson, Bragagötu 22. Lúðvík Vilhjálmsson, Hverfisgötu 49. Sólberg Eiríksson, Hverfisg. 99. Sæmundur Auðunnsson Minni Vatnsleysu.

Togarinn Skúli fógeti var byggður fyrir Alliance í Beverley í Englandi árið 1920. Hann var 348 brúttó tonn, hið vandaðasta skip. Þorsteinn heitinn Þorsteinsson hafði verið skipstjóri á togaranum ein 5 ár, tók við skipstjórn af bróður sínum, Gísla Þorsteinssyni, sem nú er skipstjóri á Skeljung.
Skúli fógeti mun vera 10 eða 11. íslenski togarinn sem farist hefir síðan Leifur heppni fórst í febrúar veðrinu mikla 1925.

Morgunblaðið 11 apríl 1933.

        Þrjú botnvörpuskip og stöðin í Viðey til sölu.

Botnvörpuskipin "Kári Sölmundarson", GK. 153, "Ari", GK. 238 og "Þorgeir skorargeir", GK. 448, eru til sölu. Hverju skipi geta fylgt veiðarfæri og varahlutar, eins og bankinn hefir eignast með skipunum. Til sölu er ennfremur stöð KÁRA-félagsins í Viðey, með bryggjum og öllum áhöldum, eins og bankinn hefir eignast stöðina úr þrotabúi Fiskveiðahlutafélagsins KÁRI. Tilboð í eignir þessar allar sameiginlega eða í hvert skip og stöðina fyrir sig, sendist Útvegsbanka Íslands h.f" Reykjavík, fyrir 15. desember næstkomandi. Reykjavík, 2. desember 1931. 

Vísir 3 desember 1931.

Kraftblökkinni var komið fyrir í bómu á afturmastri skipsins og voru stjórntækin fyrir blökkina við mastrið. Bóma var höfð tvo metra aftan við bakka og korkaendi nótarinnar bundinn fremst á hana, þegar bundið var á síðu og háfað, en brjóstið lá í fellingum eftir henni að síðunni og steinateinninn bundinn aftureftir skipinu. Nótin var síðan hífð inn með kraftblökk, þar til að hægt var að háfa.
Fyrirkomulagið reyndist ekki vel, skipið dróst inn í nótina með afturendann. Á tímabilinu frá 23. júní til 6. júlí var kastað átta sinnum. Fékkst síld í flestum köstunum, en þó aldrei yfir 100 tunnur í kasti.
Í þessum köstum komu í ljós töluverðir annmarkar á þessu fyrirkomulagi. Staðsetningin á blökkinni var slæm og erfitt að þurrka upp með henni.
Eftir þessi átta köst var gerð breyting. Smíðaður var nótakassi á bátadekki og blökkin færð í fremri davíðuna stjórnborðsmegin. Stjórntæki blakkarinnar voru færð að brúnni stjórnborðsmegin. Einnig varð að grynna poka nótarinnar.
Við þessa endurbót var þrautin leyst og hafa aðrir byggt á reynslu þeirri er þarna fékkst. Stærð nótarinnar var 230 faðmar að lengd og 53 faðmar á dýpt, felling 40 til 50%. Kastað var 72 sinnum. Afli var 13.250 mál & tunnur. Úthaldsdagar voru 77. M/b Guðmundur Þórðarson var þriðja aflahæsta skipið á sumarsíldveiðunum 1959, þrátt fyrir tafirnar við tilraunirnar. Með þessu afreki urðu þáttaskil í sögu síldveiðanna hér við land og byggðu aðrar fiskveiðiþjóðir við Norður-Atlantshaf á þeirri reynslu, sem fékkst með tilrauninni á m/s Guðmundi Þórðarsyni. Skipstjóri var Haraldur Ágústsson, stýrimaður Björn Ólafur Þorfinnsson, yfirvélstjóri var Sigurður Gunnarsson, Brettingur.
Eigandi skipsins var Baldur Guðmundsson útgerðarmaður í Reykjavík og kostaði hann tilraunina alfarið sjálfur.

Morgunblaðið 9 ágúst 1995.

     165 tonna eikarbátur smíðaður í Vestmannaeyjum

Tíminn 18 mars 1964.