03.12.2018 08:50
Jón Garðar GK 510. TFEZ.
Jón Garðar GK 510 Nýr og glæsilegur stálbátur til Sandgerðis
Sandgerðingum hefur bætzt nýr bátur. Jón Garðar heitir hann,
120 lesta og úr stáli. Eigandi er Guðmundur Jónsson, útgerðarmaður á
Rafnkelsstöðum. Báturinn ber nafn sonar Guðmundar, hins kunna og fengsæla
skipstjóra, er fórst í janúar sl. með áhöfn sinni á vb. Rafnkeli. Jón Garðar er
smíðaður í Zanndan í Hollandi og kom til Sandgerðis aðfaranótt sunnudags.
Eggert Gíslason var skipstjóri á leiðinni heim. í bátnum er 500 hesta Kromhout
vél. Hann er búinn öllum fullkomnustu öryggis og siglingatækjum, m.a. Decea
radar og tveimur Simrad-dýptarmælum. Japönsk miðunarstöð af fullkomnustu gerð
verður og sett í bátinn á næstunni. Heimferðin tók 5 sólarhringa og var
ganghraði 10-11 mílur. Létu skipsmenn mjög vel af bátnum og töldu hann einn
hinn glæsilegasta, sem landsmenn hefðu eignazt á undanförnum árum. Báturinn fer
til hringnótaveiða innan skamms og veiður Sigurður Bjarnason, Sandgerði,
skipstjóri.
Morgunblaðið. 6 desember 1960.
Áhöfnin á Jóni Garðari um borð í Hamravík KE 75 í Vestmannaeyjahöfn. (C) Morgunblaðið.
Vélskipið Hamravík KE 75 í Vestmannaeyjahöfn. (C) Snorri Snorrason. Úr safni Atla Michelsen.
Þriðja
síldveiðiskipið sekkur
Mannbjörg
Jón Garðar
lagðist á hliðina á siglingu og sökk á 7-10 mínútum
Vélskipið Jón Garðar úr Garði sökk um kl. 5 í gærmorgun er
það var á siglingu 16 mílur SA af Hjörleifshöfða með síldarfarm áleiðis til
Vestmannaeyja. Mannbjörg varð, en skipið sökk á 7-10 mínútum. Skipið var með
fullar lestar síldar og um 100 tunnur á dekki. Vélskipið Hamravík var nærstatt
og bjargaði áhöfninni af Jóni Garðari, 10 manns, og kom með hana til
Vestmannaeyja í gær um kl. 12 á hádegi. Áhöfnin kom svo hingað til Reykjavíkur
um kl. 3 síðdegis og hélt suður í Garð. Suðvestan bræla var, 5-6 vindstig, og
fékk skipið á sig vindkviku, er lagði það á hliðina, svo það náði ekki að rétta
sig við. Fréttaritari blaðsins í Vestmannaeyjum, Björn Guðmundsson, náði tali
af skipsmönnum þar, ennfremur átti blaðamaður Mbl. stutt viðtal við
skipstjórann á Jóni Garðari, Sigurð Brynjólfsson, er hann kom með áhöfn sinni
hingað til Reykjavíkur. Nánari atvik slyssins eru sem hér segir:
Vélskipið Jón Garðar var að veiðum austur í Meðallandsbugt og hafði fengið gott
kast, um 1.700 tunnur, að sögn skipstjóra. Úr því var háfað í fulla lest, sem
tekur 900-950 tunnur og síðan var háfað um 100 tunnum á dekk. Afgangnum úr
kastinu var hent. Lokið var að háfa og ganga frá um kl. 1.20 eftir miðnætti.
Hélt þá skipið af stað áleiðis til Vestmannaeyja. Upp úr miðnættinu tók að
vinda af suðvestri. Nokkur undiralda var. Allt gekk vel þar til klukkan laust
fyrir 5 um nóttina að vindkvika lagði skipið á hliðina. Vindur stóð á
bakborðsbóg skipsins. Jón Garðar var þá staddur um 16 mílur SA af Hjör
leifshöfða. Þá var skipstjórinn, vélstjóri og einn háseti á vakt. Aðrir voru í
hvílum. Sýnilegt var að skipinu myndi ekki takast að rétta sig við og sendi
skipstjóri því út neyðarkall. Vélskipið Hamravík frá Keflavík var statt um tvær
mílur frá, lítið eitt á undan, og höfðu skipstjórarnir haft samband sín á milli
fyrr um nóttina.
Hamravík hafði orðið fyrir því óláni að hengilrífa nót sína,
en hafði litla sem enga síld innanborðs. Áhöfnin á Jóni Garðari náði lausum
báðum gúmmíbjörgunarbátum skipsins og blésust þeir upp þegar í stað. Komust
skipsmenn allir í annan björgunarbátinn, flestir þó létt klæddir, matsveinninn
á nærklæðum einum saman. Skipsmönnum ber saman um að ekki hafi liðið nema 7-10
mínútur frá því skipið lagðist á hliðina og þar til það var sokkið. Er skipið
hallaðist kveiktu Þeir öll ljós og sáu þeir á Hamravíkinni því greinilega hvar
Jón Garðar fór niður. Komu þeir á vettvang eftir að skipbrotsmenn höfðu verið
nálega 10 mínútur í gúmmíbátnum. Náðu þeir á Hamravík skipbrotsmönnum skjótlega
um borð og ennfremur náðu þeir báðum gúmmbátunum. Magnús Bergmann skipstjóri á
Hamravík segist hafa heyrt neyðarkallið þegar í stað og greiðlega hefði gengið
að finna skipbrotsmennina og ná þeim um borð. Sigurður Bryjólfsson skipstjóri á
Jóni Garðari bað blaðið færa áhöfn Hamravíkur alúðarþakkir fyrir björgunina og
góðan viðurgerning.
Sigurður Brynjólfsson hefir verið skipstjóri á Jóni Garðari
frá því í haust, en áður hafði hann verið með mörg skip, næst áður Freyfaxa .
Jón Garðar er stálbátur byggður í Hollandi 1960, 128 tonn að stærð . Talið var
skipið hið liðlegasta veiðiskip og kvaðst Guðmundur Jónsson útgerðarmaður á
Rafnkelsstöðum hafa keypt samskonar skip, jafn gamalt og eins að öllu leyti,
vegna þess hve reynslan hefði verið góð á Jóni Garðari. Það skip ber nú nafnið
Kristján Garðar, áður Gjafar frá Vestmannaeyjum. Jón Garðar hafði gefið góða
raun á sumarsíldveiðum, aflaði s.l. sumar 22 þúsund tunnur og varð 5. skipið í
flotanum. Sumarið áður fékk það 27 þúsund tunnur. Það hefir stundað vetrar
síldveiðar allt frá því er það kom til landsins. Sigurður lét vel af Jóni
Garðari sem sjóskipi. Aðspurður sagði hann skipið ekki hafa verið valt. Það
hafði um 15 tonna blágrýtisballest í lest. Skipið hefði nú oltið undan krappri
báru . Sjór hefði ekki verið verri en oft gerðist á þessum tíma á þessari
sjóleið. Að vísu væri Þessi staður slæmur. Vindur hefði ekki verið nema 5-6
vindstig. Ekki gátu þeir skipsmenn gert sér neina grein fyrir hvað raunverulega
orsakaði slysið, urðu ekki varir við að neitt bilaði, eða neinu hefði verið
ábótavant. Skipið tók ekki sjó inn á dekk er aldan skall á því. Sjópróf munu
hefjast út af máli þessu hjá sýslumanni Gullbringusýslu í dag. Í gær átti
blaðið tal við skipstjórann á Rifsnesinu, Angantý Guðmundsson . Skip hans hafði
orðið fyrir áfalli, fengið á sig sjóhnút og lagzt á hliðina og við það hafði
nótina tekið út af bátapalli. Þetta skeði um kl. 6 í gærmorgun , eða um
klukkustund eftir að Jón Garðar sökk. Rifsnesið var aðeins með litla síld
innanborðs eða um 70 tunnur. Það var væntanlegt til Reykjavíkur í gærkvöldi.
Mörg skip fengu stór köst í fyrrinótt, en sum urðu fyrir áföllum og rifu nætur
sínar. Jón Garðar er þriðja síldveiðiskipið sem ferst á nokkrum dögum.
Morgunblaðið. 23 janúar 1964.