Seglskipið Aage

Í skrá yfir íslenzk skip 1933 eru þessi seglskip talin : »Aage« 44 ára, »Hríseyjan« 48 ára, »Sulitjelma« 47 ára, og »Tjalfe« 59 ára. Af þeim hafa 3 hin síðartöldu, staðið á landi undanfarin ár, en hvort »Aage« verður síðasta seglskipið, sem gengur er ekki fullyrt hér, en að útgönguversinu er komið, það er sýnilegt.

Ægir. 5 tbl. 1 maí 1933.

        Sex sjómenn bjargast naðuglega

                í árekstri undan Gróttu

             Einn maður drukknar 

Það slys vildi til klukkan 1 í fyrrinótt, að amerískur tundurspillir sigldi í myrkri á vjelbátinn ,,Græði  frá Keflavík. Sökk báturinn svo að segja í einu vetfangi, en einn maður af áhöfninni drukknaði. Hann hjet Lárus Marísson, 65 ára gamall, ættaður úr Dalasýslu, en nú til heimilis hjer í bæ. Hann átti fimm uppkomin börn. Sex aðrir menn, sem á ,,Græði" voru, björguðust mjög nauðuglega. Fjórir komust upp á akkeri tundurspillisins og tókst að hefja sig um borð, en tveimur var bjargað úr sjónum, og var annar þeirra, Guðmundur Guðmundsson, Kárastíg 9, formaður á bátnum, meðvitundarlaus, er honum var bjargað. ,,Græðir" var á leið hjeðan  til Keflavíkur, er slys þetta vildi til. Hafði báturinn legið hjer síðan fyrir áramót til viðgerðar, vegna smá óhapps, sem vildi til í vjel báteins, en vegna skipasmiðaverkfallsins hafði viðgerðin dregist svona lengi. Formaðurinn, Guðmundur Guðmundsson, og einn háseta hans voru í stýrishúsinu, er áreksturinn varð. Fjórir hásetanna voru í klefa fram í, en vjelamaður í vjelarrúmi. Alt í einu ,sáu þeir, sem í stýrishúsinu voru, Ijósglampa og í sömu svipan skipið, sem stefndi á þá. Guðmundur formaður kallaði þá þegar" fram í til háseta sinna og bað þá forða sjer, því hann sá hvað verða vildi. Vjelamaður heyrði til  Guðmundar og spurði hann, hvort nokkuð  væri um að vera og svaraði hann að svo væri. Annars bar þetta svo bráðan að, að mennirnir á " Græði" geta ekki gert sjer neina grein fyrir, hvernig slysið bar að, eða hvernig þeir björguðust. Fjórum hásetanna tókst að komast upp á akkeri tundurspillisins um leið og áreksturinn varð, og síðan upp í skipið. Vjelamaðurinn kom  upp í stýrishúsið um leið og áreksturinn varð.
Sá hann stefni tundurspillisins stefna beint á stýrishúsið. Án þess að geta gert sjer grein fyrir með hverjum hætti, tókst vjelamanni að klífa fram á rá, sem lá frá mastrinu að stýrishúsinu. Guðmundur formaður náði taki í tundurspillirinn, en hlaut högg um leið og báturinn sökk, og missti meðvitund. , Nokkur tími leið, þar til skipshöfnin á tundurspillinum setti út bát og náði þeim tveim mönnum, sem í sjónum voru.
Vjeibáturinn "Græðir" var 31 smálest að stærð. Báturinn var gamall, en endurbyggður árið 1939 og vjelin í honum tveggja ára gömul. Var þetta því hið besta skip. Eigandi skipsins var Steindór Pjetursson útgerðarmaður í Keflavík. Keypti hann bátinn s.l. haust. Fyrir jól fór "Græðir" í nokkrar veiðiferðir, en þetta var fyrsta ferð hans eftir viðgerð, eins og fyrr er sagt.

Morgunblaðið. 14 febrúar 1942.

         Enn eitt síldveiðiskip sekkur

  Ragnar frá Akureyri er fjórða skipið á  vertíðinni

     h/f Andri og Togarinn Andri SU 493

Þegar h/f »Andri« var stofnað, var það gert með það fyrir augum, að reka togaraútgerð frá Eskifirði og var togari keyptur í þeim tilgangi. Í reyndinni var togarinn gerður út frá Reykjavík að mestu leyti, lagði aðeins dálítinn hluta af aflanum á land á Eskifirði. Af útgerð »Andra« er því lítil eða engin reynsla fengin fyrir þvi, hvort hagkvæmt sé að gera út togara frá Austurlandi. Engu að síður var það atvinnumissir, eigi lítill, fyrir þorpsbúa, þegar togarinn »Andri« var seldur. Útgerðin hefur gengið svo saman á Eskifirði siðustu árin, að til vandræða horfir. Sjávarútvegur hefur verið aðalatvinnuvegur þorpsbúa. Geta og gjaldþol einstaklinga og sveitafélags hefur aðallega byggst á útgerðinni. Nú er jafnvel svo komið, að sveitarfélagið hefur orðið að leita á náðir rikissjóðs um hjálp til að standast nauðsynleg útgjöld.

     Togarinn Andri strandar við England í                   niðaþoku

Togarinn Andri strandaði nálægt Whitby á Englandi aðfaranótt sunnudags. Niðaþoka var er togarinn strandaði, og við rannsókn, sem farið hefir fram, hefir komið í ljós, að skekkja var á áttavitanum, sem nam 22 gráðum. Þar sem togarinn strandaði er mjög stórgrýtt og hamraveggur í sjó fram. öllum mönnum tókst að bjarga eftir að þeir höfðu verið í togaranum um hríð, og var þeim bjargað á róðrarbátum vegna þess, að ekki var hægt að koma björgunarbátum við vegna stórsjóa. Líður mönnunum öllum vel, og dvelja þeir enn í Whitby.
Þeir munu koma heim með fyrstu ferð, sem fellur. Togarinn Andri fór frá Hafnarfirði á þriðjudaginn og var með 3000 körfur fiskjar, og átti hann að selja aflann í Grimsby í gær. Skipshöfnin var 17 menn og var skipstjóri Kristján Kristjánsson. Auk skipshafnarinnar voru 8 menn á skipinu, sem voru að sækja hinn nýja togara Guðmundar Jónssonar og þeirra félaga. Eigandi Andra var h.f. Berg, en framkvæmdastjóri félagsins er Júlíus Guðmundsson stórkaupmaður. Áður hét skipið Gulltopptur, og var þá eign Sleipnisfélagsins. Engin von mun vera til þess, að skipið náist út.

Alþýðublaðið. 28 janúar 1936.

  Tókst Víði að bjarga skipi hlöðnu vörum

Vjelskipið Elsa, sem er eitt af elstu skipum flotans, sendi út neyðarskeyti laust eftir hádegi í gær, er það var statt út af Arnarstapa. Óstöðvandi leki var sagður kominn að skipinu og talið víst að það myndi sökkva innan skamms. Akranesbáturinn Víðir fór Elsu til aðstoðar. Eftir fregnum er síðast bárust ætluðu Víðismenn sér að draga hið sökkvandi skip til hafnar. Vjelskipið Elsa var á leið til fjölmargra hafna á Vestfjörðum og var dekkhlaðin. Lestar þess voru fullar af ýmiskonar matvælum og öðrum vörum, en á þilfari um 100 tunnur af bensíni og olíum. Skipið mun hafa farið hjeðan frá Reykjavík í fyrrakvöld, sennilega milli kl. niu og tíu.
Um klukkan eitt síðdegis í gær er m.s. Elsa var stödd suður af Arnarstapa, kom skyndilega að því leki. Fengu skipverjar, fimm að tölu, ekki við hann ráðið og sendu út neyðarskeyti. þar eð fyrirsjáanlegt þótti að skipið myndi sökkva innan skamms. Vjelskipið Víðir frá Akranesi Var nærstaddur, og mun hafa komið skipverjum á Elsu til aðstoðar skömmu síðar. Var þá talsverður sjór kominn í skipið, einkum í vjelarrúm þess. Á þessum slóðum var sjóveður gott. Fyrsta verk Víðismanna,  eftir að þeir komu á staðinn, mun hafa verið að ljetta skipið.
Mun tunnunum hafa verið umskipað í Víði, hve mörgum er ekki vitað. Aðrir menn voru við austur bæði úr vjelarrúmi og hásetaklefa. Klukkan að ganga sex í gærkvöldi átti Slysavarnafjelagið tal við skipstjórann á Víði. Sagðist hann ætla að reyna að draga hið sökkvandi skip hingað til Reykjavíkur. Þá var kominn mikill sjór í það, og ekki hafði tekist að finna hvar lekinn var. Gagnslaust var að ætla sjer að draga skipið að landi á Snæfellsnesinu, því að mjög brimaði við land. Hafi Víðismönnum tekist að bjarga Elsu, þá mun Víðir vera væntanlegur hingað til Reykjavíkur snemma í dag. Vörurnar í Elsu voru vátryggðar. Skipstjóri er Grettir Jósefsson. Skipið er eitt þeirra er þátt tóku í Grænlandsleiðangrinum á síðastliðnu ári.

Morgunblaðið. 27 apríl 1950.

        Víði tókst ekki að bjarga Elsu

Skipverjum á m.s. Víðir frá Akranesi, tókst ekki að bjarga vjelskipinu Elsu, hingað til Reykjavíkur og sökk skipið hjer í Faxaflóa, á 50 faðma dýpi í fyrrinótt. Skipverjar allir á Elsu og einn farþegi, voru þá komnir um borð í Víði. Við björgunartilraunirnar á m.s. Elsu, urðu nokkrar skemdir á Víði. Mönnunum sem við björgunarstarfið unnu, tókst að bjarga öllum bensín og olíutunnunum af þilfari Elsu yfir í Víði, en úr lest skipsins var litlu sem engu bjargað. Víðir lagði af stað áleiðis til Reykjavíkur með Elsu, um kl. 6.30 um kvöldið. Gekk ferðin allgreiðlega fyrst í stað, en eftir því sem dýpra var komið út í Flóann, gerðist kvika meiri,og um klukkan 9 um kvöldið slitnaði keðjan, sem hafði verið á milli skipanna. Kl 11 um kvöldið var kominn svo mikill sjór um borð í Elsu, að sjór renn yfir þilfarið aftast á skipinu. Lengi vel flaut skipið þó , eða allt fram undir klukkan eitt í fyrrinótt, er það seig í djúpið norðvestur af Malarrifsvita og skaut engu braki úr því upp á yfirborðið.

Morgunblaðið. 28 apríl 1950.

          Línuveiðarinn Atli SU 460

                Vélskipið Rifsnes

Snemma í vetur var lokið við mikla viðgerð og breytingar á línuveiðaranum Rifsnes, en hann var upphaflega smíðaður í Englandi 1891. Hingað til lands var skipið keypt af H. A. D. Hendriksen útgerðarmanni á Siglufirði, og nefndi hann það því nafni, er það enn ber. Árið 1926 keypti Sigurður Jónsson í Görðum Rifsnesið, en núverandi eigandi þess er h. f. Rifsnes í Reykjavík, en framkvæmdarstjóri þess er Hafsteinn Bergþórsson. Við þær breytingar, sem gerðar voru á skipinu, stækkaði það um 12,93 rúml. brúttó og er stærð þess nú 157,71 brúttó rúmlestir. Í stað gufuvélarinnar, sem fyrir var, var sett 320 hestafla Blackstone R. A. Lister Diésél vél. Á sólarhring eyðir hún um 1300 kg af olíu, með 580 snúningum á mínútu og 300 ha. Olíugeymar rúma 16 smál. Auk aðalvélarinnar, er ein hjálparvél, 18 hestafla Lister Diesel vél, sem rekur rafal og sjó og loftdælur. Fyrir framan brúna er spil, sem bæði er tog og akkersvinda. Í lúkar eru lokrekkjur fyrir 12 menn, en 6 í káetu.

Ægir. 1 maí 1943.

 Eitt elzta síldarskipið sökk við Bjarnarey

           Lagðist 4 sinnum á hliðina

Síldveiðiskipið Rifsnes RE 272 sökk við Bjarnarey á sunnudagsmorgun, er það var á leið inn með 1700 tunnur af síld af miðunum. Skipverjar, 11 talsins, komust í gúmmíbátana og var bjargað af síldveiðiskipinu Jóni Kjartanssyni SU III, sem fór með þá til Seyðisfjarðar. Austan stekkingur var og 4 vindstig er skipið sökk. Rifsnesið var eitt af elztu skipunum í flotanum, 158 lesta stálskip frá Noregi og byggt 1891. Það var eign Ísbjarnarins h.f. Mbl. átti símtal við sikipstjórann á Rifsnesinu, Ibsen Angantýsson, eftir að hann kom til Seyðisfjarðar um kl. 5.30 á sunnudag, og fékk hjá honum fregnir af því hvernig þetta hefði gerst. Það var kl. 8.30 um morguninn, er skipið var um 32 sjómílur frá Bjarnarey með fullfermi, um 1700-1800 tunnur, að það lagðist á bakborðshliðina. Um 250 tunnur voru á dekki og vel breytt yfir. Sjór fossaði inn á þilfarið og á gangana og yfirbreiðslur tóku að rifna. Þá lagðist skipið á bakborðshliðina og síðan aftur á stjórnborða og bakborða, sagði Ibsen, en okkur tókst að keyra upp úr þessu fjórum sinnum. Þá var sjórinn kominn niður í lestina og þar fór að springa upp. Þá fórum við í bátana. Hvar voruð þið meðan skipið tók allar þessar dýfur? Uppi. Við vorum að reyna að losa okkur við síldina á dekkinu. Og ég var á mínum stað, í brúnni. Við höfðum þrjá 10 manna gúmmíbáta og fórum í þá. Og rétt á eftir sökk skipið. Hve löngu á eftir og hve langt frá ykkur?
Svona 5 mínútum eftir að við fórum í bátana. Við vorum fáa metra frá skipinu. Svo þið horfðuð á Rifsnesið fara. Hvernig fór það?  Beint á stefnið. Við höfðum sent út neyðarkall áður en við fórum frá borði. Jón Kjartansson var 10 mílur frá Digranesi, en við vorum við norðurkantinn á Digranesflakinu. Og hann var kominn til okkar um kl. 12, tveimur tímum eftir að við fórum í bátana. Var allt í lagi með mannskapinn? Var ekki kalt að bíða?  Það var allt í lagi. Við vorum í ullarsokkum og það er nú það sem gildir.  Varst þú búinn að vera lengi með Rifsnesið?  Síðan í fyrra.
Jón Kjartansson frá Eskifirði var næsta skip við Rifsnesið, þegar það sökk og bjargaði mönnunum. Fréttaritari blaðsins á Seyðisfirði átti tal við skipstjórann, Þorstein Gíslason, er hann kom inn með skipbrotsmennina. Þorsteinn, sem er aflakóngurinn á síldarvertíðinni sem kunnugt er, búinn að fá 31 þús. mál og tunnur, kvaðst hafa verið á leið frá Vopnafirði út á miðin. Rétt fyrir kl. 10 heyrði hann neyðarkall og náði því niður. Var skipið þá keyrt eins og frekast var hægt í átt þangað. Austan kaldi var, 4-5 vindstig og allkröpp alda. Þegar þeir í bátunum sáu til Jóns Kjartanssonar skutu þeir neyðarrakettum, svo þeir fundust undir eins.
Um leið og skipbrotsmenn fóru í bátana höfðu þeir bundið þá saman, eins og reglur segja fyrir um, en þeir slitnuðu frá og var nokkurt bil orðið á milli þeirra. Skipverjar á Jóni Kjartanssyni lögðu upp að bátunum og tóku mennina upp til hlés. Þeir voru heilir á húfi, nema hvað einhverjir höfðu brennt sig á höndum á neyðarrakettunum. Jón Kjartansson fór strax út á miðin út af Langanesi, er hann hafði skilað skipbrotsmönnunum í land. Níu af skipverjum af Rifsnesinu komu með flugvél frá Egilsstöðum til Reykjavíkur síðdegis í gær. Mbl. hitti að máli Snjólf Fanndal vélstjóra, og spurði hvar hann hefði verið þegar skipið var að leggjast á hliðarnar á víxl. Hann kvaðst hafa verið uppi, er báturinn lagðist fyrst á stjórnborða, en síðan farið niður í vél. Hvernig er að vera niðri í skipi, sem lætur svona? Maður finnur miklu minna fyrir því niðri. Varstu ekki hræddur um að báturinn sykki meðan þú varst niðri?  Nei. nei, það er mikið flot í síldinni. - Hvenær drapst á vélunum?  Þær gengu alltaf. Það var fullt lens allan tímann.  Hvernig sökk báturinn?. Hann lá á hliðinni, ,rétti sig af og fór á framendann. Við vorum þá komnir í bátana og vissum að Jón Kjartansson var á leið til okkar. Voruð þið búnir að veiða vel í sumar? Við vorum búnir að fá 7000 mál, þegar báturinn sökk.

Morgunblaðið. 14 september 1965.

                 Freyr SU 413

Sumarið 1920 fer Sigurður Jónsson skipstjóri á Norðfirði til Akureyrar að sækja nýjan bát fyrir Sigfús kaupmann Sveinsson á Norðfirði. Sá bátur var nefndur Freyr SU 413, en eftir að Norðfjörður fékk kaupstaðarréttindi 1929, var hann skráður Freyr NK 16. Freyr var 15 tonna eikarbátur. Sigurður var formaður með hann í 10 ár eða þar til 1930, að hann tekur við formennsku á nýjum bát, er Sigfús kaupmaður lét smíða á Norðfirði 1930, og nefndist Fylkir NK 46, og var 22 tonn.

Sjómannablaðið Víkingur 1 janúar 1971.

      Tvo báta rak á land á Norðfirði

Norðvestan hvassviðri gerði  hér í nótt og rak tvo báta á land. Hafbjörgu, sem er 28 lesta bátur, rak upp inni á strönd og tókst jarðýtu að koma henni á flot í morgun og mun hún lítið skemmd. Freyr, sem er 15 lesta bátur, rak á land á vestanverðri eyrinni, þar sem fjaran er stórgrýtt og mun báturinn mikið  brotinn. Ekki hefur enn verið hægt að reyna að koma honum á flot vegna hvassviðris og heldur báturinn áfram að brotna.

Þjóðviljinn 13 nóvember 1955.

         Nýr bátur frá Dröfn í Hafnarfirði

  Smíði þriðja bátsins á þessu ári er nú í undirbúningi

Þjóðviljinn 14 nóvember 1954.

            Eldur í báti norður af Skaga

                Þremur mönnum bjargað

Eldur kom upp í Litlanesi ÍS- 608 að kvöldi laugardags þar sem báturinn var að veiðum um 50 sjómílur norður af Skaga. Ahöfninni, þremur mönnum, var bjargað um borð í Ingimund gamla frá Blönduósi og siglt með þá til Skagastrandar, en Litlanes sökk um sjöleytið að morgni sunnudags. Litlanes var tæplega 60 tonna eikarbátur, smíðaður í Hafnarfirði árið 1954.
Ekki er ljóst hvers vegna eldur kom upp í bátnum, en sjópróf munu fara fram á Ísafirði á næstunni. Að sögn Guðna Ólafssonar, skipstjóra á Ingimundi gamla, sem bjargaði bátsverjum, voru mennirnir ómeiddir þegar þeir komu um borð í Ingimund, en þeir á Ingimundi voru staddir skammt frá Litlanesinu þegar þeir sáu reyk leggja frá bátnum. Guðni segir að gott hafi verið í sjóinn svo vel hafi gengið að ná mönnunum þremur um borð úr björgunarbátnum, en siglt var með þá til hafnar á Skagaströnd og þangað var komið um klukkan tíu á sunnudagsmorgun.

Dagur 19 maí 1992.

          Veður og ísing í Smugunni

Sókn íslenskra togara í Smuguna og á Svalbarðasvæðið hefur stóraukist í sumar og haust. Veiðar í Smugunni geta verið mikið hættuspil stóran hluta ársins. Þaðan er löng sigling í var þegar óveður geisa og ísing getur hlaðist á skipin á skömmum tíma. Í ofanálag ríkir nær samfellt heimskautamyrkur þarna norðurfrá frá því snemma í október og fram í marsmánuð.
Flestir ef ekki allir íslendingar, sem nærri fiskveiðum og útgerð hafa komið, hafa heyrt getið hins hörmulega slyss á Nýfundalandsmiðum í febrúar 1959 þegar togarinn Júlí frá Hafnarfirði fórst með allri áhöfn. Sex aðrir íslenskir togarar sluppu við illan leik eftir margra klukkustunda ísbarning í miklu illviðri. Óhug sló að íslensku þjóðinni eftir atburð þennan og má segja að úthafsveiðar hafi í kjölfarið að mestu lagst af, a.m.k. yfir vetrartímann. Síðan þá hefur heil kynslóð af íslenskum sjómönnum og skipstjómendum vaxið úr grasi. Guðjón Ármann Eyjólfsson, skólameistari Stýrimannaskólans í Reykjavík, ritaði í desemberhefti Ægis á sl. ári þarfa ádrepu þar sem hann minnti á hætturnar sem veiðar í ísköldum vetrarsjó geta haft í för með sér. Í grein hans kom fram að síðasta alvarlega sjóslysið hér við land, sem beinlínis er rakið til yfirísingar, hafi verið í febrúar 1968. Þá fórust 18 Bretar og 6 íslendingar í Ísafjarðardjúpi. Vestfjarðamið standast þó engan veginn samanburð við Smuguna í miðju Barentshafinu hvað ísingarhættu áhrærir. Því veldur að mestu mikill sjávarkuldi og langvarandi frosthörkur á Smuguslóðum.
Í fyrra lentu nokkrir íslenskir togarar í vandræðum í Smugunni vegna ísingar sem hlóðst á skipin. Þau voru stödd rétt sunnan 76. breiddarbaugsins í byrjun nóvember, nærri ísjaðrinum. Þá gerði norðan hvell, um 10 vindstig. Frost var -18°C og sjávarhiti -1,7°C. Við þessar aðstæður getur ísing hlaðist mjög hratt á skipin. Við svipaðar aðstæður á Íslandsmiðum er siglt í hlýrri sjó, en best er auðvitað að komast í var. Á umræddum slóðum var slíkt ekki gerlegt þar sem margra klst. sigling var í hlýrri sjó og ekki minna en 200 sjómílur í land. Eina ráðið sem skipstjórar áttu völ á var hreinlega að sigla alveg upp að ísjaðrinum og skýla sér þannig fyrir sælöðrinu. Því fer þó víðsfjarri að með þeirri aðgerð hafi allri hættu verið bægt frá, ísinn var á miklu reki og myrkrið gerði mönnum erfitt fyrir. Skipin gátu við þessar aðstæður hæglega lokast inni í ísbreiðunni, en til allrar blessunar komust bæði skip og áhafnir heilar til hafnar eftir baráttuna við óblíð náttúruöfl norður við sjálft íshafið.

Ægir. 10 tbl. 1 október 1994.

Brot úr Grein Einars Sveinbjörnssonar
veðurfræðings um veður og ísingu
í Smugunni í Barentshafi.

             Gullgröftur í Smugunni

Stór hluti íslenska togaraflotans stundar nú veiðar í Smugunni í Barentshafí og þar eru 700-800 íslenskir sjómenn að störfum. Helgi Bjarnason segir frá lífínu þar norður frá en hann sigldi með togaranum Runólfi í Smuguna, fór á milli skipa til að spjalla við sjómenn og síðan með varðskipinu Óðni í land í Hammerfest.
Lífíð í íslendinganýlendunni í Smugunni einkennist af mikilli vinnu í aflahrotunum, sumir gætu sagt þrældómi. Þá standa menn frívaktir eins og þörf er á og þeir geta, til að bjarga verðmætunum sem komin eru um borð. Sjómennirnir voru orðnir ansi þreyttir eftir tólf sólarhringa góða veiði. Veiðarnar á þessu hafsvæði sem enginn á og enginn stjórnar einkennast að sumu leyti af gullgrafarahugsunarhætti. Umgengnin um auðlindina er í sumum tilvikum sjálfsagt ekki til fyrirmyndar og sjómennirnir sjálfir töluðu oft um það að nauðsynlegt væri að ná samningum við Norðmenn þannig að veiðarnar gætu farið fram undir eðlilegri stjórn.
Mjög góð samvinna virðist vera meðal skipstjóranna í Smugunni, mun betri en á heimamiðum segja menn. Þeir veita hverjir öðrum upplýsingar í gegn um talstöðina. Mikið er spurt um það hvernig fiskurinn gangi inn í veiðarfærin, hvar flotvarpan sé í sjónum og hvað holið hafi gert. Til þess að reyna að rugla norsku strandgæslumennina sem vafalaust hlusta á talstöðina gefa þeir aflann upp í nafnakvóta þar sem hver ráðherra merkir ákveðinn tonnafjölda og síðan er spilað út frá því. Það er hins vegar spurning hvort Norðmennirnir hafi ekki fyrir löngu komið sér upp lykli að þessu einfalda dulmáli. Skipin hafa mikið veitt við norsku línuna og stundum teygt sig aðeins innfyrir eða lent í því óvart. Yfirleitt voru þarna eitt eða tvo norsk varðskip á sífelldri siglingu með línunni og að sópa mönnum yfir ef þess gerðist þörf. Yfirleitt fór þetta fram í vinsemd, báðir aðilar virtust hafa skilning á stöðu hvors annars. Það var helst ef einhver skipstjórinn ætlaði að fara að deila við strandgæsluna um línuna að þeir byrstu sig og skipuðu mönnum að hafa sig yfir á stundinni. Stundum þurftu þeir að gefa gula spjaldið og þá fóru menn ekki eins innarlega næst. Menn fengu greiðlega upplýsingar hjá strandgæsluskipunum og virtust fá jákvæða afgreiðslu ef þeir spurðu fyrirfram um það hvernig þeir ættu að haga sér þegar þeir þurftu að fara innfyrir við ákveðnar aðstæður. Það var því ekkert stríðsástand í Smugunni þann tíma sem ég var þar.
Þegar veiðin minnkaði aftur síðastliðinn mánudag fengu sjómennirnir aftur sex tíma hvíld eftir hverja sex tíma vakt. Og þá gafst tími til að þrífa skipin aðeins en þau voru orðin ansi sjúskuð eftir törnina. Þegar rólegra er fara menn gjarnan í kaffi í önnur skip og til að skiptast á myndböndum. Það er tilbreyting frá lífinu um borð þar sem myndböndin stytta mönnum helst stundirnar. Á sumum skipum er spilað og teflt en menn segja að það hafi minnkað. Aðstaðan um borð í skipunum er ákaflega misjöfn. í flaggskipi flotans, Baldvini Þorsteinssyni EA, er hún til dæmis til fyrirmyndar. Góðar setustofur og hreinlætisaðstaða. Gufubað, heilsurækt og nuddpottur. Kokkarnir láta ekki sitt eftir liggja við að láta mönnum líða sem best, það er sunnudagsmatur oft í viku hjá mörgum þeirra, enda sagði einn kokkurinn að strákunum veitti ekki af orkunni í öllu þessu puði. Stímið í Smuguna og heim tekur fjóra til fimm sólarhringa hvora leið þar sem stundum sést hvorki land né skip heilu dagana og sjófuglarnir eina lífið sem vart verður við. Menn þurfa misjafnlega mikið að vinna þennan tíma. Stundum eru 18 tímar milli vakta og nefndu menn dæmi um menn sem svæfu allan þann tíma.
Menn leggja þetta á sig fyrir hlutinn sem getur verið góður. Frystitogararnir voru að framleiða afurðir fyrir 4-5 milljónir á sólarhring dögum saman þegar veiðin var góð. Það skilaði hásetunum 50 þúsund krónum á dag. Kaupið er mun minna aðra daga og ekkert þegar skipið er á siglingu út og heim og ekkert þegar menn taka sér frí í landi sem gjarnan er þriðja hvern túr. Aflahlutur háseta getur verið nálægt 800 þúsund krónum fyrir liðlega mánaðartúr þegar skip kemur heim með þorskflök að verðmæti 70-80 milljónir kr. Stærstu skipin gera væntanlega enn stærri túra í Smuguna, eru þá lengur að, og getur túrinn fært mönnum eitthvað á aðra milljón. Sjómennirnir fórna miklu fyrir þessar tekjur, eins og fram kom í samtali við einn þeirra hér í blaðinu, þeir missa af fjölskyldulífi og frí- stundastörfum. Einn nefndi það sem orsök mikilla fjarvista að það væri opinbert leyndarmál að hjónaskilnaðir væru fleiri á frystitogurunum en öðrum skipum. Þessar áætluðu tölur um tekjur eiga aðeins við um frystiskipin þegar vel gengur. Í Smugunni eru einnig ísfisktogarar og togarar sem salta aflann um borð.
Ísfisktogararnir þurfa að hitta á góðan afla, geta ekki verið nema nokkra daga að veiðum og fer meirihluti tímans í siglingu. Hásetarnir eru ánægðir ef þetta gengur upp en þekkja það margir hvað það þýðir að fara ónýta túra í Smuguna. Ekki eru öll skipin að gera það gott þó fréttir berist af góðum afla í Smugunni. Það fer eftir búnaði skipanna og svo auðvitað kallinum í brúnni hvað veiðist. Þeir einir nutu aflahrotunnar á dögunum sem höfðu flottroll. Nokkur skip voru aðeins með botntroll og þegar þau fóru á flottrollssvæðið þar sem þorskurinn veiddist á línunni milli Smugunnar og 200 mílna fiskveiðilögsögu Noregs fylltust troll þeirra af hausum, roði, beinum og dauðum fiski úr hinum skipunum.
Ekkert eftirlit er með veiðunum þarna norður frá. Óðinn átti reyndar að mæla möskva og fisk en hefur lítið komist í það vegna þjónustu við skipin, einkanlega við slasaða og veika sjómenn sem komið hefur í ljós að sannarlega var þörf á og menn eru þakklátir fyrir.
Það leikur einnig vafi á því hvaða heimild varðskipsmenn hafa til að skipta sér af veiðum á þessu alþjóðlega hafsvæði. Það hendir enginn smáfiski sem spurður er um það, hvorki á Íslandsmiðum né í Smugunni, en sjómenn telja að á öðrum skipum sé verið að henda stærri fiski í Smugunni en heima. Þá er vafamál að stóru hölin sem menn voru að fá, margir tugir tonna, hafi nýst nema að hluta því fiskurinn þarna er lélegri en menn eiga að venjast heima og var farinn að skemmast eftir nokkra klukkutíma. Gullgrafarahugsunarhátturinn virðist ráðandi hjá sumum á meðan aðrir sjómenn ganga með sanni vel um auðlindina. Umræður um þessar stjórnlausu veiðar koma oft upp í spjalli við sjómennina. Gjarnan á þeim nótunum að þeim þætti þetta ástand ekki til fyrirmyndar en á meðan ekki næðust samningar við Norðmenn um kvóta fyrir íslendinga þarna væri ekkert við því að gera. Töldu margir að þessi mikli afli íslendinga í sumar og haust myndi knýja Norðmenn að samningaborðinu.

Morgunblaðið. 11 september 1994.

Í gærkveldi strandaði Þórður Sveinsson við Snæfellsnes. Mannbjörg varð en einn maður fótbrotnaði og annar meiddist eitthvað minna. Vísir leitaði upplýsinga um þetta hjá Óskari Halldórssyni í morgun.
Óskar Halldórsson útgerðarmaður skipsins átti símtal við símstöðvarstjórann á Arnarstapa í morgun og sagðist honum svo frá:
Í gærkveldi kl. 10 varð vart við það á bæ talsvert vestan við Arnarstapa, að skip var strandað á svokölluðu Hellnaplássi. Þarna eru há klettabjörg og ekki hægt að komast að strandstaðnum úr landi, en undir björgunum er stórgrýtisurð, þar sem skipið liggur. Logn var á, en mikið dimmviðri og myrkur, og haugasjór, og vissu menn ekki hvaða skip þetta var, þar sem ekki var unnt að komast nærri því á landi. Frá bænum var strax tilkynnt til símstöðvarinnar á Arnarstapa um strandið, og náðist samband um Stykkishólm við Slysavarnafélagið og var því tilkynnt strandið, en því tókst ekki í nótt að ná sambandi við Ægi eða Óðin til þess að fá þau til að fara á strandstaðinn. Frá Arnarstapa var skotið út smábáti til þess að fara út í skipið, en vegna brims komst hann ekki að skipinu, sem sjórinn gekk yfir. Og sást ekki, hvort skipsmenn voru enn á skipsfjöl eða ekki. Fór báturinn við svo búið í land aftur, en síðar um nóttina fór hann aðra ferð og hafði þá með sér ljós, til þess að skipsmenn gæti séð til þeirra, en þeir héldu þá enn vera í skipinu.
Þegar báturinn kom að strandstaðnum, kom skipshöfn Þórðar Sveinssonar, 8 menn, til þeirra í björgunarbát skipsins, en þeir höfðu séð Ijósið í litla bátnum. Hafði skipshöfnin við illan leik komizt í björgunarbátinn skömmu eftir strandið og haldið sig rétt utan við strandstaðinn, til að bíða birtingar, þar sem þeir vissu ekki hvernig staðhættir voru þarna og mikið brim var á. Í morgun um klukkan 6 kom skipshöfnin til Arnarstapa á skipsbátnum og hafði umsjónarmaður farmsins, sem er útlendingur, fótbrotnað, og var von á lækni frá Stykkishólmi kl. 1-2 í dag til þess að gera við sár hans. Skipshöfnin var orðin þjökuð af volkinu og svaf í morgun í húsi skammt frá stöðinni, þegar símstjórinn átti tal við Óskar Halldórsson. Skýrði hann svo frá, að enn væri svartaþoka, svo ekki sæist milli húsa, en logn og talsvert mikið brim, og væri ekki hægt að sjá hvað skipinu liði. Taldi hann óliklegt, þótti,hann vildi ekki fullyrða það, að skipinu yrði bjargað, þar sem strandstaðurinn væri slæmur og brim mikið, svo að skipið mundi brotna.
M/s. Þórður Sveinsson er 111 smálestir að stærð, tæplega 4 ára gamall, gott og fallegt skip, útbúið með miðunarstöð og dýptarmæli. Skipið er eign Óskars Halldórssonar h/f. o.fl. 

Vísir 26 nóvember 1942.

          Baldur RE 244 og smyglið

Nýsmíðaður botnvörpungur er kominn til landsins og heitir "Baldur". Verður ekki um hann sagt eins og nafna hans að "fátt muni ljótt á Baldri". Þegar lögreglan rannsakaði skipið, fannst í því mikið áfengi, sem mun hafa átt að smygla í land. Var áfengið gert upptækt.

Tíminn. 22 október 1921.

Togarinn Baldur bjargar 49 skipbrotsmönnum

     af ensku og hollenzku skipi við England

Togarinn Baldur bjargaði í síðustu Englandsför sinni 49 skipbrotsmönnum af tveimur skipum, öðru hollenzku en hinu ensku. Var togarinn 8 sjómílur vestnorð-vestur af Skerryvore, er hann bjargaði mönnunum. Fyrst kom togarinn að björgunarbáti, sem var fullskipaður mönnum og reyndust þar vera 39 Hollendingar af skipinu "Simaloer", sem þýzk sprengjuflugvél hafði ráðist á og sökkt. Höfðu skipsbrotsmennirnir verið í björgunarbátnum í tvo og hálfan sólarhring. Rétt að þessari björgun afstaðinni komu skipsmenn auga á annan smábát og reyndust vera í honum 10 Englendingar af skipi, sem hafði verið skotið í kaf með tundurskeyti. Hét það "Homela". Voru þessir skipsbrotsmenn mjög þjakaðir, enda höfðu þeir verið í bátnum í 4 sóiarhringa. Baldur fór með alla þessa menn til Fleetwood.

Alþýðublaðið. 12 mars 1941.