Færslur: 2016 Nóvember
30.11.2016 11:47
73. Gunnar SU 139. TFYW.
Nýtt og
vandað vélskip keypt til Reyðarfjarðar, kom um mánaðamót
Ljósavélar enskar og austur-þýzkar, ganghraði er 11,7 mílur. Siglingatæki eru öll hin fullkomuustu að gerð. Vistarverur allar eru með hinum mesta glæsibrag og ýmiskonar þægindi eru þar. Ísskápur og frystiklefi eru í eldhúsi. Miklir varahlutir eru með vél, sérstaklega með rafmótorum. Björgunarbátar eru 4, þar af 2 alúminíumbátar fyrir 16 menn hvor og 2 gúmmíbátar fyrir 12 menn hvor. Merk nýung er svokallaðir magnesíumklossar utan á skipinu, en þeir eiga að verja ryði. Ef vel reynist mun það spara stóra fjármuni. Hjalti Gunnarsson skipstjóri, sem er aðaleigandi skipsins, sigldi því hingað. Siglingin frá Skagen tók 95 klst. þrátt fyrir mótbyr mestan hluta leiðarinnar. Reyndist skipið prýðilega.
Eigandi skipsins er hlutafélagið Gunnar, Reyðarfirði. Bera bæði skip og hlutafélag nafn föður Hjalta skipstjóra. Hjalti kveðst gera skipið út á síld í sumar, að mestu mannað Reyðfirðingum. Sagði hann að vonir sínar væru við það miðað að skipið yrði helzt sem mest mannað Reyðfirðingum og afli lagður þar upp þegar Mögulegt væri. Kvað Hjalti það lengi hafa verið von sína að eignast skip sem gert væri út frá Reyðarfirði. Því hefði hann eigi viljað binda sig á skip annars staðar. Eins og kunnugt er, er Hjalti þaulreyndur, aflasæll og vinsæll skipstjóri. Reyðfirðingar hafa fiölmennt niður í skip til Hjalta til að óska honum allra heilla í starfi. Það er trú manna hér og einlæg von að útgerð þessi með ýmsu öðru verði lyftistöng í atvínnulífinu hér. Revðfirzk fiskiskip eru nú orð in tvö, hitt er Svíþjóðarbáturinn Snæfugl, skipstjóri hans er Bóas Jónsson, hefur útgerð hans gengið mjög vel.
Tíminn. 14 júní 1959.
29.11.2016 12:44
344. Björn EA 396. LBGP. / TFSG.
28.11.2016 09:41
B. v. Ingólfur Arnarson RE 201. TFXD.
Strax eftir kl. 1 fóru bæjarbúar að streyma niður að höfn, því allir vildu sjá togarann, sem svo mikið orð hafði farið af. Var Ingólfsgarður og bryggjan við hann brátt þjettskipað fólki. Laust fyrir kl. 12,30, sjest til Ingólfs Arnarsonar, þar sem hann siglir fánum skreyttur inn á milli eyjanna. Var það fögur sjón. Ingólfur Arnarson flautar, heilsar Reykjavík. Þegar hann var kominn innarlega á Engeyjarsund kemur flugvjel sveimandi og flýgur nokkra hringi yfir skipið. Það var fyrsta árnaðaróskin frá Reykjavík. Ingólfur Arnarson legst nú á ytri höfnina og lóðsbátur og tollbátur fara út. Aðeins 50-60 faðma frá Ingólfi Arnarsyni, þar sem hann staðnæmdist á ytri höfninni, var skip á síldveiðum, nýbúið að kasta nótinni og voru skipverjar að draga nótina inn. Byrjuðu þeir að háfa inn gott kast í sama mund og Ingólfur stöðvaðist. Var þetta skemtileg aðkoma.
Kl.
stundvíslega 14,30, siglir Ingólfur Arnarson inn í höfn og legst við
hafnargarðinn fyrir framan hafnarhúsið. Þar var mikill mannfjöldi saman kominn
á uppfyllingunni, á nærliggjandi skipum, á húsþökum og yfir höfuð hvar sem hægt
var að fóta sig. Kl. 4 hófst móttökuathöfnin um borð í skipinu og var henni
útvarpað. Fyrst ljek lúðrasveit Reykjavíkur undir stjórn Albert Klahn minni
Ingólfs: Lýsti sól, stjörnustól. Þessu næst flutti Jóhann Þ. Jósepsson
sjávarútvegsmálaráðherra ræðu. Hann hóf mál sitt á þessa leið: "Þessi fagri
febrúardagur markar tímamót í sögu íslenskrar stórútgerðar, og er merkisdagur í
sögu þessarar þjóðar. í dag fagnar höfuðstaður landsins, fagnar þjóðin öll,
komu þessa skips, sem er hið fyrsta af 32 samskonar botnvörpuskipum, sem
fyrverandi ríkisstjórn ákvað í ágústmánuði 1945 að láta smíða fyrir íslendinga
í breskum skipasmíðastöðvum. Vjer bjóðum hjer með skip og skipshöfn hjartanlega
velkomna heim"Því næst rakti ráðherrann í stórum dráttum aðdraganda
togarakaupanna, sem var stærsti þátturinn í nýsköpun atvinnulífsins, sem
fyrverandi ríkisstjórn beitti sjer fyrir. Þetta væri fyrsti togarinn af 32, sem
íslendingar sömdu um smíði á í Bretlandi. Síðan sagði ráðherrann: "íslendingar.
Öld fram eftir öld bjuggu landsmenn við skarðann hlut hvað skipakost snerti en
sóttu samt fast sjóinn og færðu björg í bú. Skráðar eru sögur og þjóð- inni
kunnar um dáðrakka drengi og hugumprúða, sem buðu höfuðskepnunum byrginn á opnu
skipunum sínum á þeim tímum sem skáldið hafði í huga er kvað: Fljúga stórir út
frá Eyjum áragammar á vastir framla innan frá landi með öllum söndum út er róið
á þrútinn sjóinn. Þótt mörg sje sagan kunn um baráttu og fórnfúst starf feðra
vorra og þeirra feðra á þessu sviði eru þær þó fleiri, sem hann einn veit sem
alt sjer og yfir öllu vakir. í dag minnumst vjer þeirra sem í því aldalanga
stríði stóðu með þakklátum huga. Og þá ber oss líka að minnast þeirra stórhuga
athafnamanna, sem á liðnum áratugum hafa staðið í fylkingarbrjósti í
sjávarútvegsmálum vorum, þeirra, sem hófu þilskipaútgerð og þeirra, sem síðan
rjeðust í það stórræði að kaupa gufutogara til landsins, ennfremur þeirra, sem
bygt hafa upp vjelbátaútgerð landsins á hverjum stað.
Ingólfur Arnarson RE 201 leggst við nýju uppfyllinguna við Miðbakka Reykjavíkurhafnar. Mikill fjöldi fólks var samankominn á hafnarsvæðinu að fagna komu skipsins. (C) Friðrik Clausen.
Við
hvert framfaraspor í þessum efnum hefur stórhugur og bjarsýni athafnamanna
landsins verið að verki. En einkum og alveg sjerstaklega verða oss í dag
hugstæð afrek og fórnir sjómanna vorra, sem á undanförnum stríðs og hættutímum
öfluðu þjóðinni flestra þeirra gæða, sem hún nú nýtur, og þeirra verðmæta, sem
hafa gert það fjárhagslega kleift að koma fótum undir nýsköpun atvinnuvega
þjóðarinnar. Þegar vjer nú lítum þetta hið mikla og fríða skip, sem að bestu
manna yfirsýn er talið standa í fremstu röð botnvörpu skipa, eins og þau gerast
best meðal annara þjóða og jafnvel framar, er ánægjulegt til þess að hugsa, að
á þessu og næsta ári á þjóðin von á því að eignast yfir 30 jafn mikil og góð
skip, sem munu dreifast á helstu útgerðarstaðina hjer við land. Þessu skipi
hafa forráðamenn höfuðstaðarins valið nafn landnámsmannsins gifturíka, sem
trúði á handleiðslu æðri máttarvalda og reisti hjer byggðir og bú samkvæmt
þeirri trú sinni. Megi gifta landnámsmannsins fylgja þessu fríða skipi og
hugarfar hans marka þau spor sem vjer stígum til framfara og viðreisnar í
þjóðlífi voru. í lok ræðu sinnar afhenti ráðherrann borgarstjóranum í Reykjavík
skipið til eignar og umráða til handa Reykjavíkurbæ. "Megi því jafnan vel
farnast og verða landi og þjóð til bjargræðis og blessunar", sagði
ráðherrann. Lúðrasveitin ljek "Íslands Hrafnistumenn".
Gunnar
Thoroddsen borgarstjóri tók næst til máls og birtist ræða hans hjer í heild:
Reykvíkingar og aðrir áheyrendur! í dag
hefur mikill viðburður gerst í sögu Reykjavíkur og landsins alls. Fullkomnasta
fiskiskip þjóðarinnar hefur lagst við landfestar á Íslandi. Það er fyrsta skip
hins fyrirheitna lands nýsköpunar atvinnulífsins og munu mörg eftir fara.
Höfuðborg landsins á þetta skip og mun gera það út. Reykjavík, heimili þessa
fyrsta landnema nýsköpunarinnar, Ingólfs Arnarsonar, eins og það var Reykjavík,
sem var heimili og aðsetur fyrsta landnámsmannsins, Ingólfs Arnarsonar.
Gunnar Thoroddsen borgarstjóri heldur ræðu af brúarvæng Ingólfs sem var jafnframt útvarpað til landsmanna. Ljósmyndari óþekktur.
Fiskveiðar
hafa lengst af verið undirstaða Reykjavíkur og aðalatvinnugrein. En tækin hafa
tekið miklum breytingum. Hinir opnu árabátar voru lengi lífsbjörg Reykjavíkur.
Síðar komu þilskip og loks togarar. Eftir súðbyrðingsför kom hinn seglprúði
knörr, eftir seglskipið vjelknúin skeið, yrkir Örn Arnarson. Þessar
gjörbyltingar í útveginum hafa orðið á skömmum tíma. Og nú þegar ný
atvinnubylting er hafin með komu nýtísku togarans Ingólfs Arnarsonar, hljótum
vjer að minnast með virðingu og þökk brautryðjendanna, hinna framtakssömu
forystu- og athafnamanna, er skynjuðu andardrátt hinnar nýju tækni og færðu
þannig þjóðinni aukinn afla og afköst. Nú er nýr þáttur að hefjast í sögu
íslenskrar útgerðar. Togaraflotinn er að endurnýjast. Til viðbótar og í stað
gamalla skipa koma nú þrír tugir nýrra og fullkominna botnvörpuskipa. Þau verða
hraðskreiðari og fengsælli en hin eldri, og hollari vistarverur fyrir
sjómennina. Þau eru atvinnuleg og fjelagsleg framför. En það hefst einnig nýr
þáttur í sögu Reykjavíkur á marga lund. Þetta er til dæmis í fyrsta sinn, sem
bæjarfjelagið sjálft ræðst í rekstur útgerðar. Reynslan mun sýna, hvort sú
tilhögun hentar betur eða verr. Skoðanir eru skiptar um ágæti opinbers
atvinnureksturs. En það segi jeg óhikað, að meginsjónarmið vort hlýtur að vera
það, að fá atvinnutækin og halda þeim úti. Óskir allra flokka munu sameinast í
því að árna hinni nýju bæjarútgerð Reykjavíkur heilla og velgengni.
Forgöngumönnum þessa máls, fyrrverandi ríkisstjórn og nýbyggingarráði, og ekki síst
sjávarútvegsnefnd og útgerðarráði Reykjavíkur, vil jeg flytja alúðar þakkir
Reykjavíkurborgar. En það eitt er ekki nóg að eignast listaskip, sem líklegt er
til mikilla afreka. Þótt tæknin muni komin á það stig að geta siglt mannlausum
skipum eftir áætlun, verða fiskveiðar ekki ennþá a. m. k. stundaðar án
mannafla. Þjóð vor er svo lánsöm að eiga stóra stjett karl menna, sem sækja
sjóinn fast og hræðast hvergi holskeflur Ægis eða dutlunga Ránardætra. Sjómenn
íslands hafa sannað öllum heimi kjark sinn og karlmannslund á árum
styrjaldarinnar. Þeir munu ekki reynast deigari á tímum heimsfriðar í glímu
sinni við hafið. Þeir eiga kröfu til þess, að þjóðin búi þeim í hendur örugg
skip með góðum aðbúnaði fyrir þá sjálfa. Skipið er tæki, fiskimaðurinn
stjórnandi þess.
Ingólfur Arnarson RE 201 nýsmíðaður. Ljósmyndari óþekktur.
Örn
Arnarson segir í hinu snjalla sjómannakvæði sínu: Hvert eitt fljótandi skip ber
þó farmannsins svip, hann er ferjunnar andi og hafskipsins sál. Sjómannastjettin
mun færa björgin í grunn undir framtíðarhöll. Fyrir eitt þúsund sjötíu og þrem
árum nam Ingólfur Arnarson land hjer í Reykjavík vegna þess að öndvegissúlur
hans rak hjer að landi. Þetta glæsta skip er heitið eftir landnemanum fyrsta.
Það er öndvegisskip íslenska fiskiflotans. Vjer berum nú fram til forsjónar
vors fagra lands þá ósk, að gifta fylgi nafni, og að farsæld Ingólfs
landnámsmanns svífi jafnan yfir vötnunum þar sem þetta skip leggur leið sína
um. Fyrir hönd bæjarstjórnar og Reykjavíkurborgar býð jeg togarann Ingólf
Arnarson velkominn og skipshöfn hans alla og veiti honum viðtöku fyrir bæjarins
hönd. Lúðrasveitin ljek: Þar fornar súlur flutu á land. Gísli Jónsson alþm, sem
hefur haft eftirlit með smíði skipsins talaði næst. Hann lýsti skipinu og er
ræða hans birt á öðrum stað í blaðinu. Lúðrasveitin ljek: Það laugast svölum
úthafsöldum.
Þegar móttökuathöfninni var lokið voru landfestar skipsins leystar og siglt út
fyrir eyjar. Var margt boðsgesta innanborðs. Skoðuðu menn skipið eftir því sem
kostur var á, en veitingar (brauð og öl) voru framreiddar í hinum rúmgóðu
vistarverum skipsins.
Af þeim 32 togurum sem samið var um smíði á í Englandi, var 15 úthlutað til
Reykjavíkurbæjar og útgerðarfyrirtækja í bænum. Af þessum 15 togurum keyptu einstaklingar
5 í upphafi, en Reykjavíkurbær 10, en bærinn seldi aftur 5 til
útgerðarfyrirtækja í bænum. Bærinn sjálfur,á því enn 5 togara, þrjá eimknúna og
tvo dieseltogara.
Hjörleifur RE 211. Ljósmyndari óþekktur.
Sjerstakt útgerðarráð hefir yfirstjórn á rekstri bojartogaranna. Það skipa þessir menn: Kjartan Thors, formaður, Sveinn Benediktsson, Ingvar Vilhjálmsson, Jón Axel
Pjetursson og Ingólfur Jónsson. Útgerðarráð hefir kjörið þá Svein Benediktsson
og Jón A. Pjetursson til þess að annast framkvæmdarstjórn bæjartogaronna fyrst
um sinn. Skrifstofa Útgerðarráðsins er í Hafnarhúsinu. Ráðgert er að Ingólfur
Arnarson fari á veiðar eftir 10 daga. Bræðslutæki verða sett í skipið hjer og
það búið til veiða að öðru leyti.
Þrettán manna áhöfn var á skipinu heim. Skipsstjórinn er, sem kunnugt er,
Hannes Pálsson. Aðrir skipsverjar voru: 1. vjelstjóri: Þorkell Sigurðsson. 1.
stýrimaður: Loftur Júlíusson. 2. vjelstjóri Baldur Snæland. 2. stýrimaður:
Gunnar Auðunsson. Bátsmaður: Ólafur Sigurðsson. Matsveinn: Guðm. Maríasson.
Loftskeytamaður: Ingólfur Friðbjarnarson. Hásetar: Jónatan Kristleifsson, Kári
Gíslason og Leó Kristleifsson. Kyndarar: Ármann Brynjólsson og Einar M.
Karlsson.
Ingólfur Arnarson tók um 140 smálestir af vörum í Hull til flutnings heim.
Útvegaði Eimskipafjelag Íslands skipinu flutninginn og sjer um afgreiðslu hans
hjer. Sem tákn góðvildar til þessa fyrsta hinna nýju togara, lætur
Eimskipafjelagið aðstoð sína í tje án nokkrar þóknunar.
Í dag á almenningur þess kost að skoða skipið. Verður það til sýnis frá kl.
9-12 árd. og 1-7 síðd.
Morgunblaðið. 18 febrúar 1947.
Ingólfur Arnarson RE 201. Líkan. (C) Þórhallur S Gjöveraa.
Lýsing á
Ingólfi Arnarsyni
Ræða Gísla
Jónssonar alþm. við móttökuathöfnina
Togarinn Ingólfur
Arnarson, er stærsti og glæsilegasti togarinn, sem Íslendingar hafa enn
eignast. Hann er fyrsta skipið af þrjátíu, sem samið var um smíði á í
Bretlandi, í október 1945, fyrir milligöngu Nýbyggingarráðs og íslensku
ríkisstjórnarinnar. Skipið ef smíðað hjá skipasmíðastöð Mrss Cochrane &
Sons, Ltd. Í Selby. Er það fyrsta skipið af átta, sem samið var um í þeirri
smíðastöð. Það er smíðað samkvæmt ströngustu reglum flokkunarfjelagsins Lloyds
í Bretlandi (+ 100 A L) og þó nokkuð styrkara, þar
sem það þótti nauðsynlegt, vegna íslenskrar vetrarverðráttu. Lengd þess
er 175 fet, breidd 30 fet og dýpt 16 fet. Það er 642 br rúmlestir og 216 nettó
rúmlestir. Burðarmagn þess er 500 smálestir með 81 cm borð fyrir báru. Bolurinn
er hólfaður í sundur með 7 vatnsþjettum skiljum, en alls eru í skipinu 20
vatnsheld hólf. Botn þess er tvöfaldur frá vjelarúmi og fram úr, og skiptist í
geyma fyrir olíur, vatn og lýsi, þannig, að vatnsgeymar eru fyrir 60 smál.
olíugeymar fyrir 245 smál. og lýsisgeymar fyrir 20 smál. Slík skipting bolsins
í vatnsheld hólf, skapar margfalt öryggi fyrir skipið, ef það mætir áföllum af
völdum veðurs, árekstra eða strands. Framrúmi er skipt í tvö fiski rúm, en þeim
aftur skipt í 12 stíur, sem hver er útbúin með 4 hillum. Rúmar skipið þannig
300 smál. af ísfiski. Stærð þeirra er alls 45 þús. teningsfet. Eru þau öll
þiljuð vatnsþjettri viðarsúð. Fyrir framan fiskirúmin er stór veiðafærageymsla,
með hillum og skápum. Aðgangur er í hana frá þilfari.
íbúðir skipverja eru sem hjer segir: í stafni skipsins eru íbúðir og hvílur á
tveimur hæðum fyrir 24 menn alls. Á neðri hæðinni er klefi fyrir 16 menn, og er
það rúm mun stærra en áður var í eldri skipum, ætlað 24 mönnum. Á efri hæð er
klefi fyrir 8 menn. En þess utan er þar setustofa sameiginleg fyrir hásetana,
útbúin með borðum og bekkjum. Á þennan hátt geta þeir, sem frí eiga frá
störfum, hvílt sig í næði, án þess að vera truflaðir af umgangi þeirra, sem við
störf eru. Hverri hvílu fylgir sjerstakur geymsluskápur fyrir föt o. fl. og
setubekkir eru meðfram öllum hvílum. Aðeins tvær hvíluraðir eru í hæðinni, í
stað þriggja í gömlu skipunum, og því bæði loftrými og gólfflötur meiri fyrir
hvern mann en áður þekktist. Út frá setustofunni og innan gengt úr henni, er
baðherbergi og hreinlætisklefi fyrir skipverja, svo er sjerstakur klefi til að
þurka og geyma í yfirhafnir og hlífar skipverja. Þar eru og tvö vatnssalerni. Í
skut skipsins eru einnig íbúðir á tveimur hæðum.
Á neðri hæðinni er
sameiginlegt anddyri fyrir íbúðirnar á þessari hæð, með stiga á milli hæðanna.
Fyrir aftan það er salur með 6 hvílum, borðum og legubekkjum. "Fyrir
framan anddyrið er herbergi tveggja kyndara, með hvílum og bekkjum. Sitt til
hvorrar hliðar eru tvö herbergi, annars vegar fyrir yfir og undirvjelstjóra,
hins vegar fyrir yfir og undirstýrimann. Öll herbergi á þessari hæð eru útbúin
með hvílum, stoppuðum og klæddum legubekkjum, borðum og skápum, en þiljur allar
af gljáðum harð- viði. Á efri hæð er matsalur með borðum og bekkjum, nægilega
stór fyrir alla skipshöfnina, með búri, skápum og matvælageymslum. Þar er og
baðherbergi, hreinlætisklefi, tvö vatnssalerni og þurkklefi fyrir yfirhafnir.
Er þessu komið fyrir til hliðar við borðsalinn og innangengt úr honum í alla
þessa klefa.
Fyrir framan borðsalinn er rúmgott eldhús, með borðum, hillum og
skápum og olíukynntri eldavjel. Samgangur er á milli borðstofu og eldhúss, Þar
er og kæliklefi fyrir vistir, svo skipverjar geti jafnan haft nýmeti á borðum.
Inngangur á þessa hæð er frá báðum hliðum og frá bátaþilfari, en samgangur til
vjelarúms. Fremst í reisn er herbergi skipstjóra, með hvílu, legubekkjum,
borði, stólum og fatask. allt af gljáðum harðviði. Þar fyrir aftan er
baðherbergi, hreinlætisklefi og vatnssalerni. Samgangur er milli herbergis
skipstjóra og stýrishúss, sem komið er fyrir á næstu hæð ásamt loftskeytaklefa
og kortahúsi. Íbúðir allar eru hitaðar upp með olíukynntum miðstöðvarvjelum. Er
dælt um þær allar tæru lofti eftir vild. Er það hvorttveggja nýjung frá
því sem áður hefur verið. Alls eru í
skipinu íbúðir og hvílur fyrir 38 menn. Á bátapalli að aftan er komið fyrir við
"patent" uglur tveim bjargbátum, útbúnum að öllu leyti eftir ströngustu reglura um öryggi. Í reisn
skipsins, yfir vjelarúmi, er komið fyrir lifrarbræðsluklefa. Verður þar komið
fyrir bræðslutækjum af nýrri gerð, sem smíðuð eru hjerlendis að fyrirsögn
Ásgeirs Þorsteinssonar, verkfræðings.
Skipið er útbúið með 1300 hestafla eimknúinni aðalvjel, er knýr það rúmar 13
mílur á klst. Er hún af hinni venjulegu þríþenslu tegund, gerð fyrir að nota
yfirhitaðan eim, en þó endurbætt á margvíslegan hátt frá því sem áður hefur
þekkst í togurum. M.a. er loftdæla vjelarinnar ekki sambyggð með henni, eins og
venja er til, heldur er hún sjerstæð og rafknúin. Á þann hátt er ávalt hægt að
halda uppi fullu sogafli, bæði fyrir aðalvjel og togvindu, hvort sem aðalvjelin
er í hægum eða fullum gangi eða alveg stöðvuð. Er þetta mjög mikill
eldsneytissparnaður og Ijettir mikið gang bæði aðalvjelar og togvindu, og fer
miklu betur með þær vjelar báðar, í meðferð. Er hjer að ræða um algjörlega
nýjung í togurum. Eimketill skipsins er smíðaður fyrir 225 lbs. þrýsting. Hitaflötur
hans er 2800 ferfeta. Hann er kyntur með olíu í stað kola, og sparast því alt
það erfiði og óþrifnaður, sem áður fylgdi kyndingu, kolamokstri, eldhreinsun og
öskuburði. Mun margur gleðjast yfir þeim umbótum.
Aðalvjel og ketill er smíðað
hjá Mrss Amos & Smith. Ltd., Hull. Settu þeir einnig niður allar vjelar í
skipið. Ketillinn er útbúinn með yfirhitunarkerfi, frá Superheater Co., og loftþrýstivjelum
frá Howdensverksmiðjum, sem dæla upphituðu lofti inn í eldkolin. Olíukyndingarvjelarnar
eru smíðaðar hjá Walsend Shipway & Engineering Co., sem smíðuðu allar
vjelarnar í herskipið Hood. Eru þær allar rafknúnar. Loftdælan og eimvatnsdælurnar
eru rafknúðar sjerdælur, smíðaðar af Weirs-verksmíðjunum, en kælidælur,
þilfarsdælur, austurdælur og aðrar sjerdælur, af Qroysdale-verksmiðjunum, og
eru þær einnig allar rafknúðar. Er dælukerfið þannig útbúið, að þótt bæði
kælidæla, aðalvjelar og loftdæla bili, má nota aðalvjel með 80% afli, sem er
afarmikið öryggi fyrir skipið og algert nýmæli. Ný tegund vökvastýrisvjela, smíðuð
hjá Donkin & Co. er tengd beint við stýrið, en virkt frá stýrishúsi. Öllum
stýristaumum er því sleppt, og er það bæði til öryggis og þæginda. Ganga
vökvadælurnar fyrir raf orku. Er þetta einnig nýmæli. Akkersvinda, tvöföld,
smiðuð af Clark Chopman, og alveg sjerstaklega gerð fyrir íslenska togara, er
rafknúin. Getur hún lyft báðum akkerum í einu á 15 faðma dýpi. Togvinda
skipsins er eimdrifin. Er það eina aukavjelin, sem drifin er þannig'. Hún er
300 hestöfl að stærð, gerð fyrir 1200 faðma á hvert kefli. Er hún smíðuð af C.
D. Holmes & Co., Hull, og margvíslega endurbætt frá fyrri tegundum. Þá eru
í skipinu 2 dieselvjelar, hvor 120 hesta, með átengdum 80 kw rafal, sem
framleiða raforku fyrir allar aukavjelar og til Ijósa.
Eru vjelar þessar
smíðaðar hjá Ruston Hornsby & Co. En auk þess er ein 5. kw samstæða frá
sömu verksmiðju, sem nota má til ljósa í höfnum. Skipið er útbúið með talstöð,
loftskeytastöð og miðunarstöð frá M. P. Pedersen, Kbh., tveimur dýptarmælum
Fathometer & Huges, sem bæði sjálfrita og senda neista, eftir vild, einnig
með rafmagnshraðamæli, rafmagnsvjelsíma, " sjerstakri gerð áttavita,
Radartækjum og öðrum nýtísku áhöldum. Þegar hinn valinkunni skipstjóri, Jóhann
Pjetursson, var að lýsa fyrir blaðamönnum hinu glæsilega skipi sínu
"Gylfa", fyrir nokkrum dögum, fjellu honum af munni þessi orð: "Ingólfur
Arnarson er listasmíð. Þar er saman"komið allt, sem íslenskir og breskir
útgerðarmenn og sjómenn geta óskað sjer". Betur verður þessu skipi ekki
lýst. Hið glæsilega skip er árangur af samstiltum vilja þeirra manna allra, sem
metið hafa verk ykkar sjómannanna undan farin mörg og erfið ár, til þess að
mæta óskum ykkar og vonum um betra og öruggara far. Velkominn býð jeg Ingólf
Arnarson að landi. Enn mun hjer með honum hefjast nýtt landnám, nýir
möguleikar, nýir og betri tímar fyrir land og lýð, Þjer allir, sem mál mitt
megið heyra, gefið honum blessun ykkar. Felið hann Guði og góðum vindum í bænum
ykkar fyrr og síðar.
Morgunblaðið. 18 febrúar 1947.
27.11.2016 10:42
1738. Hafnarey SF 36. TFSI.
Hafnarey SF
gjörbreytt
Hafnarey var lengd um 5,5 metra og kemur lengingin einkum fram í helmings aukningu lestarrýmis. Þá var byggt yfir skipið að aftan og þannig fékkst aukið rými á millidekki. Yfirbyggingin gerði líka að verkum að hægt var að stækka stakkageymslu og bæta við einum klefa. Ný fiskimóttaka var sett í skipið, sem og blóðgunarkör og þvottakör. Allt var vindukerfið endurnýjað og samanstendur nú af þremur 14 tonna togspilum með auto-búnaði, tveimur grandaraspilum, tveimur gilsaspilum, pokaspili, útdráttarspili og bakstroffuspilum. Sett var á skipið nýtt perustefni, brú var hækkuð og loks var skipið heitgalvanhúðað og málað með skipamálningu frá Málingu hf.
Kostnaður við breytingarnar á Hafnarey SF nemur um 80 milljónum króna og væntir Jón Hafdal Héðinsson, skipstjóri og annar eigenda, þess að útgerðarform skipsins verði með líkum hætti og áður, þ.e. að sótt verði á humarmiðin, í skrápflúru og skötusel, auk þorsks. "Auk lengingarinnar er veigamesta breytingin sú að fá yfirbyggingina að aftan og pokagálgann," segir Jón Hafdal í samtali við Ægi en eftir breytinguna getur Hafnarey tekið 60-70 tonn af fiski í körum í lest.
Skipið er nánast eins og nýtt. Við fórum að huga að því fyrir tveimur árum að gera breytingar. Við völdum þennan kostinn frekar en kaupa annað skip, enda þarf þá oftast að gera einhverjar breytingar. Með því að fara þá leið sem við fórum þá fæst skip eins og við viljum hafa það," segir Jón Hafdal Vegna veiðireynslu Hafnareyjar fékk skipið ágætan kvóta í skrápflúru, nú þegar kvóti var settur á þá tegund. Jón Hafdal segir öllu meiri óvissu hafa verið skapaða varðandi skötuselsveiðar skipsins því á meðan á breytingunum stóð var gerð breyting á reglugerð þannig að óheimilt verður að veiða á fótreipistrolli nema með skilju og það segir Jón nánast útiloka skötuselsveiðar skipsins. "Við höfum fengið um 120 tonn af skötusel á ári og töluvert af meðafla en hann fæst ekki með þegar skiljan er notuð. Þessi reglugerðarbreyting setur því strik í reikninginn hjá okkur varðandi útgerð skipsins," segir Jón. Meðeigandi Jóns Hafdal í Hafnareynni er Gísli Páll Björnsson, sem jafnframt er yfirvélstjóri.
Ægir. 10 tbl. 1 október 1999.
Hafnarey seld til Rússlands
Viðskiptahúsið hefur
undirritað sölusamning á Hafnarey SF 36 til Rússlands. Skipið verður gert út
frá Murmansk.Hafnarey SF 36 er í eigu Krosseyjar ehf. en það
fyrirtæki var fyrr á þessu ári selt til Ingimundar hf. Í Reykjavík og hafði
Viðskiptahúsið einnig milligöngu um þau viðskipti.Togarinn Hafnarey SF liggur nú í Reykjavíkurhöfn og er fyrirhugað að hann leggi
af stað í dag, fimmtudag, áleiðis til Noregs og þaðan til Rússlands. Togarinn
mun stunda togveiðar í Barentshafinu.
Eftirspurn er eftir góðum togbátum til Murmansk og ein ástæða þess að Rússarnir
leita hingað er sú að hér eru yfirleitt bátar og skip í góðu ástandi og
uppfylla flest þau skilyrði sem farið er fram á af hálfu kaupenda. Við erum að
vinna núna í samningum um 2 önnur skip til Rússlands sem vonandi klárast innan
skamms tíma en það tekur oft langan tíma og mikla vinnu að ljúka samningum við
rússneska kaupendur," segir Þórir Matthíasson, framkvæmdastjóri
Viðskiptahússins.
Mbl.is 28 september 2006.
26.11.2016 11:08
M. b. Marz NK 74.
25.11.2016 09:40
1195. Álftafell ÁR 100. TFIU.
24.11.2016 11:38
428. Víðir ll GK 275. TFXE.
428. Víðir ll GK 275 á leið til Siglufjarðar með fullfermi. (C) Snorri Snorrason.
428. Víðir ll GK 275. Líkan Gríms Karlssonar. (C) Þórhallur S Gjöveraa.
Víðir II GK
275
Ægir. 9 tölublað 1954.
23.11.2016 10:10
B. v. Gylfi BA 16. TFKJ.
Gylfa var
bjargað stórskemmdum til hafnar í gær
Eldsupptök munu hafa orðið út frá röri, sem einhverra orsaka vegna ofhitnaði og kveikti í netageymslunni, en hún var öll tjörguð að innan. Það er ömurleg sjón að sjá hvernig þetta glæsilega skip hefur farið í brunanum. Það er talið mikið lán, að skipið skyldi ekki springa í loft upp, eða koma að því leki við að plötur myndu beyglast vegna hins ofsalega hita frá bálinu. Og þegar þess er gætt, að nokkrar sprengingar urðu í olíugeymi í gærmorgun. Þá sást, frá Fylki hvar reykbólstrar þeyttust hátt í loft upp, og eldsúlur jafnháar siglutrjánum stóðu upp úr brúnni. Þá töldu þeir á Fylki litlar vonir á því, að takast myndi að bjarga skipinu til hafnar. Í kjölfar sprenginganna jókst eldurinn mjög í brúnni og yfirbyggingunni miðskips. Brúin, sem er úr aluminium hefur molnað niður við hitann eða hann brætt hana líkt og smjör á heitri pönnu. Þegar björgunarskipið Sæbjörg kom á vettvang til að vera til taks, ef á þyrfti að halda, stóð brúin í björtu báli. Þegar komið var fram að hádegi fór eldurinn minnkandi, enda mun þá allt tréverk hafa verið brunnið. Þegar Magni lagðist upp að hlið Gylfa og brunaverðirnir fóru með slöngur yfir í skipið, rauk allmikið úr því miðskips og eldur logaði á þilfarinu meðfram yfirbyggingunni. Á þilfari var fiskur í stíum, og þangað hafði eldurinn ekki náð er slökkvistarfið hófst. Það hafði verið ákveðið að ef mikill eldur væri í skipinu, ætti að draga það inn á Eiðisvík og renna því þar upp í sandinn til að auðvelda slökkvistarfið. Eins var um það rætt að sökkva Gylfa þar á víkinni, ef með þyrfti. En slökkvíliðsmennirnir höfðu ekki verið lengi að verki með hinn ágæta útbúnað sinn, er sýnt var að ekki myndi þurfa að grípa til slíkra ráðstafana. Gekk þeim svo greiðlega, að eftir 3 klst. taldi Jón Sigurðsson, slökkviliðsstjóri, að óhætt væri að draga togarann inn á höfn. Það, sem einkum er áberandi þegar skemmdirnar á Gylfa eru skoðaðar, er brúin. Hún er að mestu brunnin og svo það, hve yfirbyggingin öll er dælduð vegna hins ofsalega hita. Allt aftur í matsal er eyðilagt í yfirbyggingu. En eldurinn hefir ekki komizt í káetuna. Svo virðist sem eldur hafi leikið um allt vélarrúmið og eyðilagt þar raflagnir og fjölmargar hjálparvélar, og mun einnig hafa valdið skemmdum á aðalvél, þó er ekki vitað hve alvarlegar þær eru. Sprunga er og í "keisnum". Aftan til stjórnborðsmegin hafa orðið skemmdir á þilfarinu. Hætt er við, að einhverjar fleiri skemmdir hafi orðið, sem ekki verða séðar nú.
En byrjað verður strax í dag að hreinsa skipið. Er tíðindamaður Mbl. ræddi við skipsmenn á Gylfa um borð í Fylki í gær, kom í ljós, að í frásögn blaðsins í gær var í öllum aðalatriðum rétt skýrt frá því, sem gerðist í Gylfa er eldurinn kom upp. En þar að í nokkrum hluta upplags blaðsins var ekki skýrt frá brunanum, þykir rétt að rekja atburðarásina að nokkru upp aftur, með þeim viðbótarupplýsingum, sem fengust með því að ræða við skipsmennina. Einn skipverjanna brenndist lítilsháttar, Hjörtur Kristjánsson yfirvélstjóri. Hann meiddist á gagnauga og eyra. Maðurinn, sem varð eldsins var er Haraldur Aðalsteinsson, sem stjórnar fiskimjölsvinnslunni í togaranum. Var klukkan þá 4,30-5 síðdegis og logaði þá í netageymslunni, en þaðan kom svo mikill reykur niður í vélarúmið að ólíft var þar, og urðu vélamennirnir að flýja upp. Nokkru eftir að Fylkir kom Gylfa til aðstoðar fóru 20 menn af Gylfa i björgunarbát yfir í Fylki, en þaðan var svo farið með daráttarvír á bátnum yfir í Gylfa, og klukkan 7 var lagt af stað áleiðis inn á Dritvík. Eftir því sem lengra leíð á kvöldið voru horfur á, að eldurinn í netageymslunni yrði kæfður, og nokkru fyrir miðnætti hafði vélamönnunum tekizt að komast niður í vélarrúmið og koma dælu af stað, sem dælt var úr inn í netageymsluna. Hinsvegar var sú hætta yfirvofandi, að stjórnborðs olíugeymir myndi springa, sem og kom á daginn. Um klukkan eitt í fyrrinótt varð þess vart, að olía var farin að renna úr geyminum inn í eldhafið. Þá ákvað skipstjórinn að skipið skyldi yfirgefið, því ella myndi mannslífum verða teflt í beinan voða. Þá voru auk hans 11 menn um borð í Gylfa, og fóru þeir á fleka yfir í Fylki. Skipverjar á Gylfa, 40 að tölu, rómuðu mjög vinsamlegar móttökur Fylkismanna. Um nónbil í gær fóru þeir af skipinu yfir í sitt eigið skip. Var sú endurkoma sorgleg. Fylkir hélt til Hafnarfjarðar, þar sem hann landaði aflanum. Gylfi, ásamt veiðarfærum og eigum skipverja, er vátryggður fyrir alls 11 milljónir króna. Óráðið var í gærkveldi hvort gert verði hér við skipið. Sjóréttur mun taka málið fyrir seinnihluta dags í dag eða á morgun. Skipstjóri á Gylfa var Ingvar Guðmundsson en á Fylki var Auðunn Auðunnsson skipstjóri.
Morgunblaðið. 8 maí 1952.
22.11.2016 11:48
1188. Sæbjörg BA 59.
Til stendur að gera upp bátinn Sæbjörgu BA 59. Hafnarstjórn
Vesturbyggðar hefur fallist á að fella niður hafnargjöld fyrir Sæbjörgu í eitt
ár svo fremi sem endurgerð bátsins hefjist á þessu ári. Var það gert að ósk
Félags áhugamanna um bátasafn Breiðafjarðar. Sæbjörg BA var afskráð 2008 og er
ætlunin að það verði gert að safngripi. Skipið var smíðað árið 1971.
Þetta er stórmerkilegt skip sem smíðað var í
Bátalóni í Hafnarfirði og fór skömmu seinna sem sýningarbátur á
sjávarútvegssýningu sem þá var haldin. Var henni þá stillt fyrir utan
Laugardalshöllina," segir Eggert Björnsson forvígismaður áhugamannafélagsins.
Hann segir skipið vera afar vandaða útgáfu af skipi af þessu tagi. "Það var
mikið til af þessum 12 tonna bátum en nú eru bara örfáir eftir. Sæbjörginni
hefur alltaf verið haldið vel við þar til fyrir sex árum þegar hún var látin
drabbast niður. Hún er samt í upprunalegu standi og ekkert búið að fikta við
hana.
Hann segir félagið stefna að því að byrja á því
að mála skipið í haust. Við vonumst til að geta byrjað á því að gera hana fína
að utan, en við sjáum hversu mikið við getum gert því alltaf er það jú spurning
um peninga.
Vísir.is 21 ágúst 2012.
21.11.2016 09:34
Óttar Guðmundsson módelsmiður.
20.11.2016 09:20
1016. Sigurbjörg ÓF 1. TFDH.
Samið um smíði skipsins
Var um að ræða 346 lesta stálskip, hið langstærsta þeirra gerðar er þá hafði verið til smíða hérlendis. Auðvitað þurfti mikla dirfsku til að ráðast í þetta verk því öll aðstaða var frumleg. En þetta tókst og skipinu var hleypt af stokkunum 15 febrúar 1966 og gefið nafnið Sigurbjörg ÓF 1.
Kampavín freyddi ekki um stefni hins nýja skips við skírnarathöfnina, heldur sjór af Grímseyjarsundi, sem tekin var af skipverjum Guðbjargar ÓF 3, tæplega 100 lesta stálbát sem Magnús átti einnig og keypti til Ólafsfjarðar nýsmíðaðan frá Noregi. Vakti atburður sá mikla athygli.
Sveinn Magnússon. Skipagrunnur Ólafsfirði.
Sigurbjörg
ÓF 1 afhent
Stærsta skip
smíðað hérlendis
Að lokum skal þess getið, er fram kom við afhendingu þessa fyrsta stálskips frá Slippstöðinni, að þar eru næg verkefni framundan. Samið hefur verið um smíði tveggja 480 tonna skipa. Verður það fyrra byggt fyrir Eldborg h.f. í Hafnarfirði, en hið síðara fyrir Sæmund Þórðarson skipstjóra á Þórði Jónassyni. Þessa dagana er verið að reisa feiknastórt hús, svo að framvegis verði hægt að vinna að skipasmíðinni innanhúss og veður þurfi ekki að tefja framkvæmdir. Þetta hús verður 89 m langt, 25 m breitt og 22 m hátt. Verður þar hægt að byggja mun stærri skip en þau, sem nú hefur verið samið um smíði á. Hjá Slippstöðinni vinna nú um 130 manns, þannig að hún er orðin eitt stærsta atvinnufyrirtæki bæjarins, og með betri og stærri dráttarbraut, sem nú er í undirbúningi, eru enn vonir um meiri verkefni og vaxandi rekstur.
Verkamaðurinn. 19 ágúst 1966.
19.11.2016 07:53
B. v. Guðmundur júní ÍS 20. LBQG. / TFJD.
Útgerðin
hvarf á einni nóttu
35 ára
gömlum togara breytt í flutningaskip?
18.11.2016 09:47
918. Gullfaxi NK 6. TFVN.
NÝR BÁTUR
Gullfaxi NK
6
Austurland. 12 ágúst 1955.
17.11.2016 09:59
184. Edda GK 25. TFRM.
Níu menn
fórust, er vélskipinu Eddu hvolfdi á Grundarfirði á mánudagsnótt.
Þeir sem fórust voru: Sigurjón Guðmundsson, Austurgötu 19, Hafnarfirði. 34 ára, I. vélstjóri. Hann læt ur eftir sig konu og fimm börn, og átti foreldra á lífi. Börnin voru öll ung, innan við fermingu. Sigurður Guðmundsson, Vesturbraut 1, Hafnarfirði. 28 ára, II. vélstjóri. Hann lætur eftir sig konu og eitt fósturbarn, og átti foreldra á Iífi. Jósep Guðmundsson, Vesturbraut 1, Hafnarfirði (bróðir Sigurðar vélstjóra). Háseti. Hann var ókvæntur. Guðbjartur Guðmundsson. Suðurgötu 94, Hafnarfirði. 42 ára, háseti. Hann lætur eftir sig konu og fimm börn og átti foreldra á lífi. Guðbrandur Pálsson, Köldukinn 10, Hafnarfirði. 42 ára, háseti. Hann lætur eftir sig konu og sex börn og átti aldraða móður á lífi. Börnin eru flest ung, en tvö um fermingu. Albert Egilsson, Selvogsgötu 14, Hafnarfirði. 30 ára, háseti. Hann lætur eftir sig konu og eitt barn og átti móður og fósturmóður á lífi. Stefán Guðnason, frá Stöðvarfirði. 18 ára, háseti. Hann var ókvæntur, en átti móður á lífi. Sigurjón Benediktsson,Vesturbraut 7, Hafnarfirði. 17 ára, háseti. Hann átti aldraða foreldra á lífi. Einar Ólafsson, Skeljabergi, Sandgerði, 19 ára, háseti. Hann lætur eftir sig unnustu og átti foreldra á lífi. Þeir, sem af komust eru:
Guðjón Illugason, skipstjóri. Guðmundur Ársæll Guðmundsson, stýrimaður. Ingvar Ívarsson, matsveinn. Bjarni Hermundsson, háseti. Guðmundur Ólafsson, háseti. Óskar Vigfússon, háseti. Ágúst Stefánsson, háseti. Allir búsettir í Hafnarfirði, og Guðjón Vigfússon, háseti, Silfurtúni við Hafnarfjörð.
Harmsaga skipverjanna, sem af komust, var á þá leið, að skipstapinn hefði orðið um klukkan fjögur um nóttina. Edda lá þá ásamt nokkrum öðrum skipum á legunni við Grafarnes um 300 metra frá bryggjunni. Afspyrnurok var þá. Vindur hafði verið af suðri en var nú að snúast til suðvestanáttar og gekk á með afskaplegum stormhrinum.
Skipið lá við festar en dró legufærin og varð af og til að draga upp og færa sig. Skipstjórinn, Guðjón Illugason, var í brúnni. Nýlega höfðu vaktaskipti farið fram, og voru margir skipverja í rúmum sínum. stýrimaður var á leið upp til skipstjóra, er slysið varð.
Í ógurlegri stormhviðu, sem yfir reið, lagðist Edda á hliðina og hvolfdi síðan alveg á svipstundu. Flaut skipið þannig um hríð og komust 15 af 17 skipverjum á kjöl. Sumir þeirra voru illa búnir, jafnvel á nærklæðum eins og þeir komu úr rekkju og berfættir. Enginn varð var við slysið, Þótt mörg skip lægju ekki ýkja langt frá og skammt til lands var myrkrið, særokið og veðurhvinurinn svo mikið, að enginn varð var við slysið né heyrði hróp skipbrotsmanna á kilinum. Ellefu komust í nótarbátinn. Edda hafði um nóttina misst annan nótabátinn, en hinn var nú bundinn við skipið og maraði í hálfu kafi nær fullur af sjó. Ellefu skip verjum tókst nú að komast í nótabátinn, og má það kallast þrekraun mikla í þessu veðri. Hinir drukknuðu við skipið. Þegar auðséð var, að skipið mundi brátt sökkva, skáru skipbrotsmennirnir í bátnum á bandið, sem báturinn var bundinn við skipið með, og þar með hófst hrakningsför þeirra fyrir vindi og sjó út Grundarfjörð í fyrstu morgunskímunni. En þegar Ijóst varð af degi sáu menn af hinum skipunum, að Edda var horfin af legunni. Grunaði engan fyrst, hvað gerzt hafði, en margir töldu, að Edda hefði haldið á brott í því skyni að leita að nótabát sínum. Þótti mönnum það þó kynlegt í öðru eins veðri. Skýringin á hvarfi Eddu fékkst svo ekki fyrr en boðin komu frá Suður-Bár eins og fyrr segir.
Tíminn 18 nóvember 1953.
16.11.2016 11:16
800. Andey EA 81. TFVP.
- 1
- 2