Færslur: 2017 Júní
29.06.2017 21:45
2 m. Kt. Egill RE 17. LBSQ.
Kútter Iho
RE 17 strandar við Gjögur
Síðasti Faxaflóakútterinn strandaði við Gjögur við
Reykjarfjörð á Ströndum, mánudaginn 20. Október 1930 í stórviðri af norðri.
Skip þetta kom hingað til lands 1897, keypt í Englandi og hét þá Marquess of
Lorne. Vogamenn keyptu skipið og nefndu það »EgiI«, og héldu því úti skamma
stund, síðan keypti trésmiður Jóhannes Jósefsson það og hélt því úti á veiðum,
en hann hætti brátt útgerð og eftir það áttu ýmsir skipið þar til H. P. Duus
verzlun eignaðist það 15. júlí 1910. Var Ólafur Ólafsen forstöðumaður verzlunarinnar,
kom hann hingað á sumrin, en var búsettur í Kaupmannahöfn. Hann breytti nafni
skipsins og nefndi það »Iho«; er nafnið samsett af upphafsstöfum nafna sona
hans, Ingvars, Hálfdáns og Ólafs. Hefir skipið borið það heiti síðan.
Einhverjar leifar munu eftir af kútterflota landsins, en skipin munu flest úr
sér gengin, enda flest smíðuð á tímabilinu 1880 til 1886 og má það heita góð
ending. Nokkrir hinna íslenzku kúttara, eru í eign Færeyinga og eru á veiðum
vertíð hverja, en á þeim er farið að sjá sem von er, en allir voru þeir
gæðaskip.
Ægir. 10 tbl. október 1930.
27.06.2017 20:15
Freyja ÍS 364. LBFH.
25.06.2017 17:34
2890. Akurey AK 10. TFJH.
Ný Akurey komin í heimahöfn
Þetta
er alveg magnað skip
Akurey AK kom í fyrsta sinn til
heimahafnar á Akranesi að morgni sl. þriðjudags eftir 12,5 sólarhringa siglingu
frá Tyrklandi, þar sem skipið var smíðað. Akurey var vel á undan áætlun því
gert hafi verið ráð fyrir því að heimsiglingin tæki allt að því 14 daga.
,,Það skotgekk hjá okkur á heimsiglingunni og
þetta er alveg magnað skip. Eftir að við komum út á Atlantshaf fengum við mest
norðaustan átt á okkur en einnig stífa vestanátt, 18-20 metra á sekúndu og allt
að þriggja metra ölduhæð, en skipið haggaðist ekki. Við sigldum svo beint upp í
ölduna til þess að reyna á sjóhæfnina. Það var sama sagan. Skipið haggaðist
ekki frekar en í hliðarvindinum," segir Eiríkur Jónsson skipstjóri.
Að sögn Eiríks verður skipinu gefið formlega
nafn í Akraneshöfn á morgun en að lokinni móttökuathöfn verður skipið til
sýnis. Í framhaldinu tekur svo Skaginn 3X við en eftir á að koma fyrir
vinnslubúnaði á millidekki og setja sjálfvirkt lestarkerfi í skipið.
Heimasíða H.B. Granda hf. 22 júní
2017.
2890. Akurey AK 10.
2890. Akurey AK 10.
2890. Akurey AK 10. Togþilfar.
2890. Akurey AK 10.
2890. Akurey AK 10.
2890. Akurey AK 10.
2890. Akurey AK 10.
2890. Akurey AK 10.
Systurskipin Engey RE 91 og Akurey AK 10 á Skaganum í dag.(C) Þórhallur S Gjöveraa. 25 júní 2017.
Móttökuathöfn vegna
komu Akureyjar
Í gær var haldin móttökuathöfn vegna komu
ísfisktogarans Akureyjar AK til landsins. Athöfnin fór fram í heimahöfn
skipsins á Akranesi kl.15 með því að Vilhjálmur Vilhjálmsson, forstjóri HB
Granda, bauð gesti velkomna. Dagskrá
móttökuathafnarinnar var að öðru leyti sem hér segir:
Benedikt Jóhannesson, fjármála- og efnahagsráðherra, flutti ávarp. Að því loknu
flutti karlakórinn Svanir eitt lag. Því næst tók Ólafur Adolfsson, formaður
bæjarráðs Akraness, til máls og flutti stutt ávarp. Þá kom að því að Ingibjörg
Björnsdóttir, ekkja Árna Vilhjálmssonar, sem gegndi stjórnarformennsku hjá HB
Granda til dauðadags, gaf skipinu nafn.
Að því búnu blessaði séra Eðvarð
Ingólfsson, sóknarprestur á Akranesi, skipið. Eftir blessun söng karlakórinn
Svanir svo að nýju.
Í lok athafnarinnar gafst gestum kostur á að skoða skipið og þiggja veitingar
um borð. Samúel Þorsteinsson flutti við sama tækifæri nokkur lög um borð í
skipinu.
Akurey AK var svo til sýnis fyrir bæjarbúa og aðra eftir að móttökuathöfninni
lauk formlega.
25.06.2017 08:51
181. Sigurður Bjarnason EA 450. TFSW.
Samið um
smíði 12 togskipa í Stralsund í Austur Þýskalandi
Þættir úr þróun Íslenskra fiskiskipa. Hjálmar R Bárðarson 2007.
kemur á morgun til Akureyrar
Fallegt og traustbyggt skip og hið fyrsta þeirra
Austur-þýzku togskipa, sem kemur til Norðurlands. Eigandi er Súlur h.f. á
Akureyri. Framkvæmdastjóri er Leó Sigurðsson útgerðarmaður á Akureyri.
Leó Sigurðsson, útgerðarmaður á Akureyri, er kominn heim fyrir nokkrum dögum
frá Þýzkalandi, þar sem hann fylgdist með lokasmíði skipsins og tók á móti því.
Nafn þess er Sigurður Bjarnason. En skipið kemur væntanlega hingað til
Akureyrar á morgun. Blaðið náði sem snöggvast tali af Leó Sigurðssyni í gær.
Sagðist hann vona að skipið næði hingað á áætluðum tíma og færi það á togveiðar
upp úr áramótum. Hann sagði einnig að þessi nýju togskip, sem nú eru að koma
til landsins, væru falleg og smíði þeirra hin vandaðasta, um sjóhæfni vissi
hann ekki, en þó hefði Guðmundur Péturs, hið nýja skip þeirra Bolvíkinga, hið
fyrsta þeirra 12, 250 smálesta skipa, reynzt gott í sjó. Tíu hinna nýju skipa
eru útbúin til togveiða, þeirra á meðal hið nýja skip, Sigurður Bjarnason. En
tvö eru útbúin til línu og þorskveiða aðeins. Skipstjóri er Tryggvi Gunnarsson,
stýrimaður Steingrímur Aðalsteinsson og fyrsti vélstjóri Þorsteinn Magnússon.
Allir eru menn þessir héðan úr bænum svo og aðrir þeir skipverjar, sem fara á
hinu nýja skipi til veiða eftir áramótin, 14 manna áhöfn alls. Sigurður Bjarnason
verður gerður út héðan. Eyfirðingar fagna komu hins nýja skips og óska því og
áhöfn þess heilla. Nýja skipið, sem fara á til Dalvíkur, mun vera á leiðinni
til landsins.
Dagur. 20 desember 1958.
24.06.2017 08:01
819. Sæbjörn ÍS 16. LBDP / TFXI.
Samvinnufélag
Ísfirðinga
"Birnirnir"
fimm smíðaðir
Saga Ísafjarðar og Eyrarhrepps hins forna. lV bindi. 1921-1945. Jón Þ Þór. 1990.
Bátar
samvinnufélagsmanna.
Fjórir þeirra eru nú komnir hingað heilu og höldnu. Eru það
þessir: Sæbjörn kom 23. f. m, Ísbjörn kom 27. f. m., Ásbjörn kom 30 f. m. og
Vébjörn kom á nýársdagsmorgun. Fimmti báturinn Valbjörn sneri aftur til Noregs
vegna bilunar á olíugeymi. Var hann í Færeyjum á föstudaginn er var á leið
hingað. Af þessum bátum sem komnir eru var. Sæbjörn lang fljótastur hingað.
Hann var sjö og hálfan sólarhring frá Risör til Ísafjarðar og eyddi 14 tonnum
af olíu, þó stansaði hann í 15 klst. á leiðinni.
Skutull. 6 janúar 1929.
23.06.2017 20:57
386. Einar þveræingur ÓF 1. TFRP.
Einar
þveræingur ÓF 1
Fjórði áratugurinn var erfiður fyrir sjávarútveginn í
landinu. Á stríðsárunum, 1939-1945, safnaðist flestum útgerðum fé en þá var
endurnýjun skipastólsins samt nánast engin vegna þess að ófriðurinn torveldaði
samskipti þjóða. Þegar stríðinu lauk fóru því margir útgerðarmenn að huga að
endurnýjun báta sinna. Í þeim hópi var Magnús Gamalíelsson. Hann seldi báða
báta sína en lét þess í stað smíða fyrir sig nýtt skip á Akureyri. Það var
sjósett árið 1946 og skírt Einar Þveræingur ÓF 1. Hann var 64 tonn. Meðeigandi
Magnúsar var Ásgeir Frímannsson en seinna keypti Magnús hlut hans.
Morgunblaðið. 17 október 1999.
22.06.2017 20:49
Minnie EA 523. LBJH / TFJI.
18.06.2017 16:39
S. S. Wigry ferst við Mýrar.
Pólska flutningaskipið S.S. Wigry var smíðað hjá Sir
Rayalton Dixon & Co Ltd í Middlesbrough í Englandi árið 1912. 1.892 brl.
1.140 ha. 3 þennslu gufuvél, smíðuð af Clark George Ltd í Sunderland á
Englandi. Smíðanúmer 567. Skipið var smíðað fyrir Denaby & Cadeby Main
Collieries Ltd í Hull á Englandi, hét S.S. Hooton. Selt 1916, Harries Bros
& Co í Swansea í Wales. Árið 1921 fær skipið nafnið S.S. Clanbrydan, sömu
eigendur. Selt 1933, Livanos Maritime Co Ltd í Chios í Grikklandi, fékk nafnið
Jenny. Selt 1937, Jenny Steamship Co í London, hét S.S. River Dart. Selt árið
1939, pólsku ríkisstjórninni (Baltic Shipping Company) fékk nafnið S.S. Wigry.
Skipið kom til Reykjavíkur í desember 1941 og réðust þá þrír Íslendingar á
skipið. Þeir voru; Bragi Kristjánsson Reykjavík, Garðar Norðfjörð Reykjavík og
Ragnar Pálsson úr Hveragerði. Hélt Wigry síðan norður til Djúpavíkur á
Ströndum, þar sem það lestaði síldarmjöl er fara átti til New York. Skipið kom
aftur til Reykjavíkur rétt fyrir jólin og lá þar á höfninni til 6 janúar 1942,
en þá um kvöldið var létt ankerum og haldið af stað vestur um haf. Wigry var í
skipalestinni ON 53, sem þýskir kafbátar réðust á hinn 10 janúar og sökktu þeir
einum þrjátíu skipum í lestinni. Ofsaveður gekk yfir stuttu eftir árásina og
urðu kafbátarnir þá frá að hverfa. Wigry hraktist undan veðrinu upp að ströndum
Íslands með hálf bilaða vél.
Wigry strandaði á Selboða við Hjörsey á Mýrum 16 janúar 1942. 24 af 27
skipverjum komust í björgunarbát en honum hvoldi fljótlega en 6 skipverjar
komust á kjöl hans en tíndu fljótlega tölunni. Bátinn rak að landi við bæinn
Syðri-Skógarnes í Hnappadalssýslu á Snæfellsnesi. Tveimur skipverjum var
bjargað af heimilisfólkinu á bænum, þeir voru, Bragi Kristjánsson háseti og
Ludwik Smolski stýrimaður á Wigry.
Í ár, 2017, eru 75 ár liðin frá þessum atburðum. 28 maí síðastliðinn var
afhjúpaður minnisvarði um þetta átakanlega sjóslys við Syðra-Skógarnes er
kostaði 25 sjómenn lífið.
S.S. Wigry. Ljósmyndari óþekktur.
Ekki verður
ófeigum í hel komið
Rætt
við Braga Kristjánsson, sem bjargaðist naumlega, þegar pólskt flutningaskip
fórst hér við land á heimstyrjaldaárunum síðari.
Þegar pólska flutningaskipið Wigry fórst við Ísland í
janúarmánuði 1942, komust aðeins tveir menn af, og það naumlega. Annar var
íslendingur, hinn Pólverji. Íslendingurinn heitir Bragi Kristjánsson, og það er
hann, sem hér er talað við. Ekki hefur Bragi haft neitt samband við hinn pólska
félaga sinn, síðan leiðir skildu, eftir að þeir höfðu bjargazt úr klóm Ægis, en
það síðasta, sem Bragi frétti, var, að Pólverjinn hafði setzt að í Kanada að
stríðinu loknu og komizt vel í álnir. Ef til vill er hann ekki lengur í lifenda
tölu, og sé svo, þá er Bragi Kristjánsson eini maðurinn í öllum heiminum, sem
kann frá þeim tiðindum að segja, sem hér eru rakin. Íslenzk fréttaþjónusta gat
lítt þessa atburðar á sínum tima, og lágu til þess ýmsar ástæður. Þannig munu
til dæmis dagblöð ekki hafa komið út um þetta leyti, sökum verkfalls, en auk
þess voru hömlur á fréttaflutningi vegna styrjaldarinnar. Með hógværð og án
allrar tilfinningasemi rekur Bragi hörmungarnar, sem gengu yfir skipverjana á
Wigry, eftir að þeir urðu að yfirgefa skip sitt og hröktust um á björgunarbát í
stórsjó og illviðri. Loks voru aðeins fjórir eftir, þá tveir, en annar þeirra
komst ekki nema í fjöruna. Hinn staulaðist heim til bæjar, hungraður, uppgefinn
og berfættur.
S.S. River Dart. Ljósmyndari óþekktur.
Þegar heimstyrjöld er í algleymingi, þegar borgir brenna og milljónir á
milljónir ofan verða mannlegri óhamingju að bráð, jafnvel þótt þeir hafi
sloppið lifandi, ja, þá þykja það kannski ekki neinar stórfréttir, þótt eitt
skip farist og tæpir þrír tugir manna láti líf sitt. Þó eru það mikil tiðindi.
Þegar mannslíf hefur einu sinni glatazt, verður aldrei framar fyrir það bætt,
það verður ekki endurheimt. Hver maður á sína ættingja, vini og vinnufélaga,
sem sakna hans sárt. Þar gildir eitt fyrir alla, hvort sem í hlut á hermaður
stríðandi þjóðar, óbreyttur borgari sem ferst í loftárás eða sjómaður, sem
drukknar hér lengst norður í hafi. Eitt af mörgum sjóslysum síðustu
heimsstyrjaldar var, þegar pólska flutningaskipið Wigry fórst hér við land í
janúar mánuði 1942. Aðeins tveir menn komust lífs af úr þessu slysi, annar
íslendingur, hinn Pólverji. Íslendingurinn, sem á þessa reynslu að baki, heitir
Bragi Kristjánsson og býr við Mýrargötuna í Reykjavik. Hann var svo vinsamlegur
að leyfa blaðamanni frá Timanum að spjalla við sig stundarkorn um daginn, og
leysti greiðlega úr fávislegum spurningum.
- Segðu mér fyrst, Bragi: Á hvaða leið voruð þið, þegar þetta slys henti? - Við
vorum á leið frá Íslandi til Bandarikjanna og sigldum í stórri skipalest. Við
munum hafa verið um það bil á miðri leið, þegar skothrið hófst á skipalestina.
Hvert skipið eftir annað var skotið niður, við fréttum seinna, að þau hefðu
verið á milli þrjátíu og fjörutíu, sem sökkt var, enda var sagt að þau skip,
sem að lokum komust til hafnar, hefðu verið svo herfilega útleikin, að annað
eins hefði varla sézt, á meðan skipalestirnar fóru hér á milli.
Hjörsey á Mýrum og Selboði sunnan hennar. (C) Landmælingar Íslands.
Að þessu sinni
björguðu veðurguðirnir nokkru, þótt það ætti raunar eftir að koma illilega
niður á okkur. Það hvessti snögglega og gerði alveg snarvitlaust veður. Þar með
var árásin um garð gengin, en við urðum viðskila við skipalestina, og jafnframt
urðum við fyrir bilun, það sprakk bullustöng í vél. Rak okkur nú fram og aftur
um hafið hátt í fjóra sólarhringa í stormi og stórsjó. Og veðrið var ekki
aðgerðalaust. Við misstum bakborðslífbát og björgunarfleka og rifum lúgusegl;
auk þessa var svo vélarbilunin. - Hvað var helzt til ráðs? - Við áttum ekki
margra kosta völ, en við vildum reyna að komast til Englands og fá þar gert við
skipið, sem orðið var mikið skemmt, víða brotið ofandekks, fyrir utan þau
stóráföll, sem ég þegar hef lýst. En nú kom það upp úr kafinu, að í Englandi
fengjum við ekki neina viðgerð, þar sem skipið var með farm fyrir íslenzka
aðila, en ekki fyrir striðsþjóðirnar, Bretar eða Bandaríkjamenn. Við urðum því
að taka þá ákvörðun að reyna að komast til Íslands. - Já, hvað voruð þið að
flytja? - Það var síldarmjöl, sem við höfðum aðallega lestað á Djúpuvík, því að
þá var síldin á þeim slóðum. Nú var alltaf verið að hringja neyðarbjöllunum,
sem þýddi, að hætta væri í nánd og allir ættu að vera við öllu búnir. Það var
því litið um svefn.
Kaþólskir prestar á Landakoti jarðsungu þá sem drukknuðu. Myndin er frá þeirri athöfn.
Bar ykkur svo í námunda við Ísland? - Já, við komum að Dyrhólaey og héldum
suður fyrir Vestmannaeyjar, fórum framhjá þeim um miðnætti. Að því er mig
minnir, var klukkan átta að morgni, þegar við sigldum fyrir Reykjanesvita og
sáum land síðast við Stafnes. Hálfum öðrum tíma seinna höfðum við tal af ensku
herskipi, sem taldi sig vera norður af Garðsskaga, en þá var komið dimmviðri og
aftur orðið rokhvasst, stormurinn, sem skall á, þegar við misstum af
skipalestinni, hafði fylgt okkur óslitið allan tímann, enda vorum við búnir að
fara langa leið. Nú var haldið inn á Faxaflóann og stefnan tekin á Reykjavík,
eftir því sem herskipið hafði gefið okkur upp. Ég átti vakt frá klukkan átta
til tólf þennan dag, sem nú fór í hönd, en klukkan tíu var sjórokið orðið svo
mikið, að við greindum varla frammastrið. Við ætluðum nú að mæla dýpið, en
dýptarmælirinn var á hjóli aftan á "hekkinu". Og nú vildi ekki betur til
en svo, að vírinn slitnaði, og vorum við dýptarmælislausir eftir það. Þar sem
ég var á vakt, fór ég upp í brú, en varð það á að reka mig á áttavitann, því að
skipið valt mikið. Við þetta fékk ég svo mikinn rafstraum í mig, að ég hentist
til. Þetta gat ekki þýtt nema eitt: Áttavitinn hlaut að bila í öllum veltingnum
og ólátunum, og var nú farinn að leiða út rafmagn svona hressilega. Það var því
auðséð, að ekki yrði mikið á hann að treysta það sem eftir væri leiðarinnar.
Bragi Kristjánsson 18 ára gamall árið 1942.
Þar kom, að við sáum ljós, sem við töldum að vera myndu í landi. Fyrsti
stýrimaður bað mig þá að fara upp á stýrishúsið og vita, hvort ég þekkti ekki
annað hvort ljósin eða umhverfi þeirra, því að hér átti ég að vera sæmilega
kunnugur, ef við værum einhvers staðar í Faxaflóanum. Þegar ég kom þarna upp,
sá ég stórt grunnbrot framundan, og skildi strax, að nú reið á að hafa snör
handtök. Ég kallaði því niður: Stöðvið! Fulla ferð aftur á bak! En þetta var of
seint. Skipið hentist til og byrjaði að hallast á bakborða. Mennirnir þustu
allir upp á dekk. Ég hitti þar Garðar Norðfjörð og sá, að hann var með stærðar
sár á enninu. Sagðist hann hafa henzt til og fengið sárið, þegar skipið tók
niðri. Nú var farið að reyna að ná niður þessum eina lífbát, sem við áttum
eftir, en það gekk erfiðlega. Ég vann að þessu ásamt einum félaga mínum, en mér
gekk verr en honum, því að kaðallinn var eitthvað flæktur í blökkinni. Allt í
einu heyrði ég að kokkurinn kallaði til mín: Passaðu á þér hendurnar! Ég lét ekki
segja mér það tvisvar, og í sama bili kom kjötöxi kokksins fljúgandi, beint á
kaðalinn, hjó hann í sundur og klauf blökkina. Ég ætlaði varla að trua mínum
eigin augum, svo mjög undraðist ég leikni mannsins, og mér varð á að hugsa, að
hann hlyti að hafa talsverða æfingu í því að kasta vopni.
Ludwik Smolski stýrimaður á Wigry.
Um leið og báturinn
datt niður, hallaðist skipið ennþá meira en það hafði áður gert, og sat nú
báturinn á skipshliðinni, eins og á þurru landi, að því undan skildu þó, að
sjór gekk í sifellu yfir skipið. Sumir mennirnir hrukku fyrir borð, en flestir
komust upp á skipssíðuna aftur. Við settum nú bátinn á flot, en þegar við vorum
komnir í hann, vildi skipsstjórinn ekki koma til okkar, en sagði sem auðvitað
var líka rétt, að við yrðum að freista þess að ná þeim mönnum, sem enn voru í
sjónum í kringum skipið, þótt við sæjum þá ekki, því að nú var komið myrkur og
auk þess mikið hafrót. En þegar skipsstjóri neitaði að koma í bátinn, gerði
kokkurinn slíkt hið sama. Þeir voru nákunnugir og hafa víst verið búnir að
sigla lengi saman. - Fóruð þið ekki að reyna að bjarga mönnum úr sjónum? - Jú,
við lögðum okkur alla fram til þess, og náðum þó aldrei nema tveimur, annar
þeirra var Garðar Norðfjörð, og mátti hann þá heita meðvitundarlaus, enda dó
hann í bátnum hjá okkur nóttina eftir. Við ætluðum svo að róa að skipinu aftur,
en komumst það ekki fyrir brimi og óveðri. Við heyrðum köll og óp, og hafa það
sjálfsagt verið skipstjóri og kokkurinn að reyna að ná til okkar, en þarna
skildi leiðir.
Bragi við minnisvarðann í Fossvogi sem var afhjúpaður 8 september 1961. (C) Tíminn.
Við vorum í raun og veru alveg bjargarlausir og gátum ekkert gert, því við
höfðum ekki annað en árar, og áttum fullt í fangi með að halda bátnum ofan sjávar.
Við reyndum að halda honum upp í veðrið, svo að hann fyllti ekki, og rerum
þannig alla nóttina. Það var verið að skiptast á um að ausa og róa, bæði til
þess að halda á sér hita og líka vegna þreytunnar. Kuldi hefur auðvitað sótt á
ykkur? - Já. Þetta var um hávetur, stormur og sjórok og gekk á með dimmum
hríðaréljum. Svona vorum við á reki alla nóttina. Í birtingu um morguninn sáum
við fjöll, sem við áttuðum okkur ekki á í fyrstu, en sáum svo, að myndi vera
Snæfellsnes. En hvar vorum við við nesið? Það vissum við ekki. Allt í einu sáum
við fjörð, og þá lyftist heldur á okkur brúnin, en þó var hér sá galli á, að
það braut svo mikið fyrir fjarðarminninu, að ekki leit út fyrir annað en hann
væri alveg lokaður. Þó sáum við að geil kom í brimið og renndum okkur strax í
hana. En um leið og við komum í geilina, sem virtist geta orðið lífgjafi okkar,
"braut saman" aftur. Bátnum hvolfdi ekki, en sjórinn spændist inn í hann
framan frá og aftur úr og fyllti hann á augabragði. Rétt á eftir valt hann á
hliðina. Auðvitað fórum við allir í sjóinn. Sumir urðu undir bátnum, en aðrir
köstuðust frá. Flestir, ef ekki allir, voru vel syndir, og margir syntu að
bátnum og tókst að rétta hann við. Siðan ætluðu þeir að reyna að ausa, en
aðstæður voru næstum eins og þær gátu verið verstar, og þeir veltu bátnum yfir
sig aftur, þegar þeir voru að reyna að ausa hann. Þeir, sem undir bátnum lentu,
held ég að hafi drukknað þarna strax.
Bragi fyrir utan heimili sitt á Mýrargötu í Reykjavík í ágúst 1974. (C) Tíminn, Róbert.
Nú var ekki framar gerð nein tilraun til
þess að rétta bátinn, heldur syntum við að honum og skriðum upp á hann. Þar var
þó aldrei friður til lengdar, því að brimið var svo mikið, að það var alltaf að
skola okkur út af bátnum, en það var þó miklu hættuminna en að lenda undir
honum, enda náðum við bátnum alltaf aftur og tókst að skriða upp á hann. Á
þessu gekk lengi.
Eftir þetta held ég að félagar minir hafi ekki drukknað, heldur dofnað upp og
dáið úr kulda. Smám saman urðu þeir svo máttfarnir, að þeir náðu ekki að skríða
upp á bátinn, eða berjast við ölduna, og svo rak þá frá bátnum, unz þeir hurfu
okkur í löðrið. - Voruð þið allir í lífbeltum? - Já, það vorum við, en sum
þeirra voru nú orðin léleg. Þó nægðu þau, ásamt sundkunnáttu okkar, til þess að
við flutum ágætlega í sjónum. Mér er minnisstæður lítill félagi minn, kátur og
skemmtilegur fjörkálfur. Það var messadrengurinn. Ég tók allt í einu eftir því,
að hann var farið að reka frá bátnum, og reyndi að synda til hans og ná honum
upp á bátinn til okkar.
Minnisvarðinn í Fossvogskirkjugarði um þá 25 skipverja sem fórust með Wigry.
En ég komst ekki langt. Það gerði ekki betur en ég næði
bátnum aftur, svo þrekaður var ég orðinn. Þó að drengurinn væri ekki kominn
ýkjalangt í burtu, þá vantaði mikið á að ég hefði náð þangað sem hann var, hvað
þá að ég hefði komizt með hann að bátnum. Það síðasta, sem ég sá til hans, var
að hann lyfti upp hendinni í kveðjuskyni. Ég held, að hann hafi verið orðinn
dofinn af kulda og þreytu. - Voru menn æðrulausir í þessu dauðastríði? - Já,
annað er ekki hægt að segja. Áuðvitað var öllum ljóst, hvað þarna var að
gerast, en það var eins og rósemi manna yrði þeim mun meiri, sem lífshættan
varð augljósari. - Færðust þið ekki smám saman nær landinu? - Jú að visu,
bátinn rak mikið, þótt á hvolfi væri, en hann rak ekki beint til lands, heldur
skáhallt fram með landinu. Alltaf vorum við að kastast út af honum og að klóra
okkur upp aftur, og það held ég nú að hafi haldið í okkur lífinu, þrátt fyrir
allt, því að við stirðnuðum þó ekki alveg á meðan. Einu sinni rak okkur framhjá
smáeyju, og við vorum komnir á fremsta hlunn með að synda þar að landi, því við
fórum svo nálægt eynni, en ef við hefðum gert það, hefði enginn orðið til
frásagnar um þetta slys. Eftir því sem okkur var sagt síðar, var aldrei farið
út í þessa eyju, nema stöku sinnum um hásumarið, og það var talið útilokað, að
sézt hefði eða heyrzt til okkar, þótt við hefðum reynt að gera vart við okkur
þar.
Líkan af Wigry afhjúpað í Sjómannasafninu Víkinni í Reykjavík 10 júní s.l. Formaður félags Pólverja á Íslandi og sendiherra Póllands á Íslandi gerðu það með sóma. (C) Þórhallur S Gjöveraa.
Nú um síðir vorum við komnir upp að fjöru, og enn voru allmargir eftir lifandi
á bátnum, sem flaut þarna á hvolfi. Einn þeirra var Ragnar Pálsson, ágætur
félagi og góðvinur minn. Þegar við vorum komnir svona nærri landinu, varð
Ragnari að orði við mig: Ég ætla fljótlega að skrifa grein um þessa sjóferð okkar
og birta hana í Vikunni. Það leizt mér vel á, og tók glaðlega undir þá
ákvörðun, en ég sá, að Ragnari var orðið mjög kalt, enda var hann ekki
skjóllega klæddur, aðeins í rykfrakka utan yfir vinnufötum sínum. Allt í einu
sýndist mér hann eitthvað skrýtinn, svo að ég ýtti við honum og spurði, hvort
hann myndi ekki eftir greininni, sem hann ætlaði að skrifa. En þá tók ég eftir
þvi, að augu hans voru brostin. Hann hafði dofnað upp og dáið án þess að vita
af þvi. - Hvað voru það svo margir, sem að landi komust? - Við vorum fjórir,
sem komumst í fjöruna.
S.S. Wigry. Líkan. (C) Þórhallur S Gjöveraa. 10 júní 2017.
En landtakan var ekki sem ákjósanlegust, því að fjaran
var stórgrýtt og brimskafl fyrir framan. Við ákváðum, að við skyldum sleppa
bátnum, áður en við kæmum alveg upp í fjörugrjótið, því það gæti stafað hætta
af því að vera þá of nálægt honum. Þetta gerðu líka bæði stýrimaðurinn og ég,
en hinir tveir héldu áfram að halda sér í bátinn, og þar með veltust þeir með
honum upp í grjótið, og hafa liklega lent undir honum. Við sáum þá að minnsta
kosti ekki aftur. - En syntuð þið tveir upp í fjöruna? - Já. Ég klöngraðist á
undan upp í urðina, en var í meira lagi valtur á fótunum. Þegar ég var að synda
í áttina að messadrengnum fyrr um daginn, fóru bæði stigvélin af mér, og í raun
og veru var það bara gott, en ullarsokkarnir, sem ég var í, fylgdu stlgvélunum,
og það var öllu lakara, ekki sízt nú. Við veltumst nú þarna um í urðinni, ég og
stýrimaðurinn: einu sinni eða tvisvar náði ég til hans og gat dregið hann til
mín. Siðan stóð ég upp, en svo var ég aumur orðinn, að þegar ég stóð upp,
skellti aldan mér í hvert skipti sem hún náði í fæturna á mér, þótt vatnið tæki
mér ekki nema í hné.
S.S. Wigry. Líkan. (C) Þórhallur S Gjöveraa. 10 júní 2017.
Um síðir vorum við báðir komnir alveg á þurrt undan sjó, en ekki var nú sopið
kálið, því að nú var upp brattan sandbakka að fara. Ég veit ekkert, hvernig mér
tókst að klöngrast upp bakkann og áleiðis heim að bæ, sem við vorum áður búnir
að sjá að var þarna á ströndinni, skammt frá sjónum. Ég var víst um það bil
klukkutíma að ganga þennan spöl heim að bænum, sem þó er ekki nema smáspölur.
Ég var alltaf að reka berar tærnar í frosnar og snjóugar þúfur, en ég fann
ekkert til, vissi varla, að ég hefði neinar tær en aftur á móti sá ég landið
koma í bylgjum á móti mér. Það var undarleg tilfinning og síður en svo þægileg.
Þegar ég kom heim að bænum, sá ég menn úti á túni, og held ég helzt, að þeir
hafi eitthvað verið að bjástra við hesta. En ég gaf mig ekkert að þeim, en
einblíndi á bæjardyrnar. Þegar ég loks stóð á hlaðinu, barði ég að dyrum, eins
og fínn maður, og kona kom til dyra. Henni brá, þegar hún sá mig standa þarna,
berfættan, sjóhraktan og sjálfsagt í meira lagi torkennilegan útlits. Ég sagði
henni, að ég væri skipreika sjómaður (eins og hún sjálfsagt hefur séð). Ég
sagði líka, að félagi minn væri niðri í fjöru lifandi, en annars hefðu allir
drukknað. Þegar konan heyrði þessi tíðindi, þaut hún framhjá mér og út á tún,
en ég stóð eftir og horfði á eftir henni. Svo varð mér litið inn eftir bæjarganginum
og sá þá alla leið inn í búr, þar sem matur stóð á hillum.
S.S. Wigry. Líkan. (C) Þórhallur S Gjöveraa. 10 júní 2017.
Þá fyrst fann ég að
ég var svangur. - Hvað var þá langt frá því að þú hafðir bragðað mat? - Þegar
við, félagarnir tveir, sem af komumst, náðum loks landi í fjörunni, var fullur
sólarhringur liðinn frá því við fórum í björgunarbátinn. Allan þann tíma höfðum
við verið að hrekjast um, ýmist í bátnum eða á kili hans, holdvotir og
matarlausir. Þegar konan kom aftur heim, vildi hún styðja mig í rúmið, en ég þóttist
geta komizt þetta hjálparlaust. Seinna var mér sagt, að þegar ég hefði komið að
rúminu, hefði ég dottið yfir það þversum, steinsofandi. Þar svaf ég, þangað til
læknirinn í Stykkishólmi kom til mín. - En hvað um félaga þinn? - Hann var
sóttur og studdur á hesti heim að bæ. - Hvaða bær var þetta sem þið komuð að? -
Það var Syðra-Skógarnes í Miklaholtshreppi í Hnappadalssýslu. - Kól ykkur ekki
til skemmda í þessu volki? - Nei, við sluppum furðuvel við það. Ég var alveg ókalinn
á fótum, og hefur það líklega verið vatninu að þakka, en félagi minn,
stýrimaðurinn, fékk sár á hnén. Þau stöfuðu af því, að hann kraup alltaf og
hélt sér fast þegar ólögin riðu yfir bátinn, í stað þess að láta undan. Hann
nuddaðist mikið á hnjánum og lá lengi í sárum eftir þetta.
S.S. Wigry. Líkan. (C) Þórhallur S Gjöveraa. 10 júní 2017.
Daginn eftir að við komum að Skógarnesi, fór líkin að reka, um miðjan dag voru
þau orðin ellefu. Þá var ég beðinn að koma út og þekkja félaga mína. Það var
óhugnanlegt verk, því að mörg likanna höfðu lent utan í klettum og voru illa
farin. - Hvernig komust þið svo frá Skógarnesi og til Reykjavíkur? - Þá var
setulið í Borgarnesi eins og víðast hvar annars staðar á landinu. Þaðan komu
hermenn og sóttu okkur, bæði þessa tvo, sem enn voru á lifi, og þau sem þegar
voru fundin. Vorum við félagar, svo látnir sem lifandi, fluttir á herbílum
niður í Borgarnes. Þar var þá kominn bráðabirgðaspítali í staðinn fyrir þann,
sem áður var, en hann hafði fokið í sama óveðrinu, sem við höfðum verið að
berjast við undanfarna sólarhringa. Í Borgarnesi vorum við rúman sólarhring, en
fórum þá með gamla Laxfossi til Reykjavíkur. Það var farið með okkur eins og
höfðingja og við látnir vera niðri í farþegarými, sem að visu var hvorki stórt
né mikið í gamla Laxfossi. En þannig voru nú við- brögðin hjá okkur, að þegar
skipið skipti um skrúfu og rykktist ofurlitið til af þeim sökum, þá sögðum við
báðir í einu: Nú hefur hann tekið niðri. Það var sú skýring, sem okkur datt
fyrst í hug. - Hversu fjölmenn var áhöfn skipsins í upphafi? - Við vorum
tuttugu og níu, og vorum af tólf þjóðernum. Yfirmenn allir voru pólskir, en
hinir úr ýmsum áttum. Kyndarinn okkar var gamall Egypti. Hann hafði svo gaman
af rottunum, sem talsvert var af um borð, að honum tókst að láta þær éta korn
úr lófa sínum. En þegar við vorum lagðir af stað frá Reykjavík í siðasta sinn,
sást ekki ein einasta rotta í skipinu. Við horfðum á kyndarann okkar gá alls
staðar niðri og rétta fram korn í lófa sínum, eins og við höfðum svo oft séð
hann gera áður, en nú bar það engan árangur. Þetta er undarlegt, og sjálfsagt
finnst einhverjum það ótrúlegt, en satt er það engu að síður. - Var ekki kvíði
í þér við að fara á sjó eftir þetta? - Nei. Ég tolldi í landi eitthvað tvo eða
þrjá mánuði, en fór svo á tundurduflaveiðar á gamla Þór. Á honum var ég allt
næsta sumar og fram á vetur. - Stundar þú sjóinn ennþá? - Nei. Fyrir fjórum
árum fór dælan í mér, hjartað, eitthvað að kvarta, og þá var sjálfgert að fara
í land. Þó er ég ekki alveg laus úr tengslum við skip. Ég er fæddur og uppalinn
hérna við höfnina, svo það er ekki neitt ýkja auðvelt að slíta sig alveg frá
fortiðinni. Jú, ég er að gera mér það til dundurs að vaka um borð í skipum. Þau
hafa flest vaktmenn um nætur, og það getur verið tilvalin vinna fyrir menn eins
og mig.
Syðra-Skógarnes í Miklaholtshreppi á Snæfellsnesi. (C) Mats Wibe Lund.
- Sækir ekki að þér óhugur, þegar þú hugsar til þessa hörmulega slyss, sem
grandaði nærri öllum félögum þínum og hafði næstum hremmt þig með? Ekki óhugur, nei, en ég finn til saknaðar og
sorgar. Það er óhjákvæmilegt að maður sakni góðra drengja og félaga, ekki sízt
eftir að hafa með eigin augum horft á þá tínast í hafið, einn og einn, svo að
segja fyrir framan tærnar á sér. Það, sem mér finnst einna undarlegast við
þetta allt, er, að nóttina eftir að ég kom hingað heim til foreldra minna,
dreymdi mig alla þá, sem látizt höfðu, hvern einn og einasta, og mér fannst
þeim öllum líða svo einkennilega vel, og miklu betur en nokkru sinni fyrr. Á þessum
draumi kann ég ekki neina skýringu, ef til vill hefur hann aðeins stafað frá
sjálfum mér. Ég veit það ekki, en svona var það.
Tíminn. 24 ágúst 1974.
Wigry
strandaði á Selskeri
Föstudaginn 8. september 1961 fór fram athöfn í
Fossvogskirkjugarði í Reykjavík, til minningar um sjómenn þá, sem fórust með
pólska flutningaskipinu Wigry fyrir Mýrum í janúar 1942. Við það tækifæri var
afhjúpaður minnisvarði á grafreit pólsku sjómannanna. Frá þessari athöfn er
sagt í Reykjavíkurblöðunum, og í Tímanum 7. sept. og Morgunblaðinu 9. sept. eru
frásagnir af sjóslysi þessu og tildrögum þess. Vegna rangra frásagna af
strandstað skipsins, vil ég greina frá því, sem réttara er varðandi þetta
sjóslys. Árið 1942 hef ég skráð hjá mér eftirfarandi atriði varðandi þetta
skipsstrand: 16. janúar 1942 gekk yfir eitt mesta afspyrnu-sunnanveður. Hér í
Hjörsey var innan við 100 metra skyggni vegna sædrifs, þegar hvassast var.
Hélzt veðrið fram í myrkur, klukkan 9 um kvöldið lægði veðrið niður í ca. 8
vindstig. Sáum við þá siglingaljós á skipi suðvestur frá eynni í stefnu á
Selboða. Siglingaljósin hurfu eftir fjórðung stundar. Sáum við þá lítið hvítt
ljós berast undan vindi, reiknuðum með, að menn hefðu komizt í skipsbát.
Símasambandslaust var til Reykjavíkur. Yfirmönnum varnarliðsins í Borgarnesi
var tilkynnt sjóslys, og að líkur bentu til að áhöfnin hefði komizt í bát, sem
ræki í stefnu á innanvert Snæfellsnes. Morguninn eftir voru menn komnir frá varnarliðinu
að Hjörseyjarsundi. Daginn eftir rak úr skipinu í Hjörsey: Timbur, fatnaður,
merkjaflögg, pólski fáninn. Næstu daga rak síldarmjölspoka í hundraðatali. 4.
febrúar fórum við út að Selboða á litlum árabát. Sáum fyrir skipssíðu, sem
braut á. Tvær bómur, fastar í vírum, flutu við flakið, ca. 20-26 feta Iangar.
Flakið er ca. 150-200 metra norður frá Selboða, á svonefnd um boðatöglum.
Selboði er uppúr um fjöru allt að 2 metra. 7 faðma dýpi er um fjöru við
flakið. Skip hefur ekki áður strandað á
þessum stað. Frásögn þessa sendi ég Slysavarnafélagi Íslands fyrir árslok 1942.
Hvort hún hefur glatazt, get ég ekki sagt um, því að árbók SVFÍ frá því ári hef
ég ekki við höndina. En Wigry fórst á Selboða við Hjörsey milli kl. 9 og 10 að
kvöldi hins 16. janúar 1942, en ekki við Skógarnes á Snæfellsnesi.
20. sept. 1961, Hjörtur Þórðarson frá Hjörsey.
Tíminn. 28 september 1961.
Afhjúpuðu
minnisvarða um mannskætt sjóslys
Fyrir 75 árum sökk pólska gufuskipið Wigry skammt úti fyrir
Mýrum. Tveir skipverjar lifðu af en hálfur þriðji tugur fórst. Sýning um skipið
og slysið verður opnuð í Sjóminjasafninu í næsta mánuði. Barn bjargvættar
stefnir á að vera við opnun sýningarinnar.
Á fimmta tug manns var í gær viðstaddur þegar minnisvarði um pólska
flutningaskipið SS Wigry var afhjúpaður við Syðra-Skóganes á Snæfellsnesi í
gær. Skipið fórst út af Mýrum þann 15. janúar 1942 en aðeins tveir skipverjar,
af 27 manna áhöfn, komust lífs af. Við athöfnina í gær var 25 rósum fleytt
út í sjó til að minnast þeirra sem fórust. "Við vorum heppin. Rúta lagði af
stað frá Reykjavík í rigningu en á leiðinni byrjaði sólin að skína," segir
Witek Bogdanski, formaður Samtaka Pólverja á Íslandi. Wigry lagði af stað frá
Reykjavík í ársbyrjun 1942 ásamt þremur öðrum skipum. Stefnan var tekin á New
York. Skömmu eftir að þau höfðu lagt í hann leit allt út fyrir aftakaveður og
tekin var ákvörðun um að snúa við. Skipið komst ekki klakklaust undan því það
sökk ekki langt frá þeim stað sem franska ransóknarskipið Porquoi-Pas?
strandaði árið 1936.
Minnisvarði um skipverjanna 25 sem fórust með Wigry 16 janúar 1942 var afhjúpaður í landi Syðra-Skógarness 28 maí síðastliðinn. (C) Iwona Bergiel.
Af 27 skipverjum komust 24 í björgunarbát skipsins en
honum hvolfdi. Sex manns náðu að klifra upp á kjöl skipsins og héngu þar
klukkustundum saman. Eftir að tveir þeirra örmögnuðust afréðu hinir fjórir að
reyna að synda í land. Af þeim komust tveir í land. "Annar þeirra, Bragi
Kristjánsson, sem þá var átján ára, skreið rúman kílómetra að bænum
Syðra-Skógarnesi og sagði bóndanum þar, Kristjáni Kristjánssyni, hvað hafði gerst.
Hann reið af stað og bjargaði hinum manninum úr fjörunni," segir Witek. Hinn
eftirlifandinn hét Ludwik Smolski og var stýrimaður á skipinu. Meðal gesta í
gær var sendiherra Póllands á Íslandi, Lech Mastalerz, en hann flutti stutt
ávarp. Unnið hafði verið að því að afkomendur eftirlifenda og dóttir bóndans á
Syðra-Skóganesi myndu vera viðstödd en þau áttu ekki heimangengt. "Dóttir Braga
ætlar hins vegar að vera með okkur þegar sýningin um Wigry verður opnuð þann
10. júní næstkomandi," segir Witek. Sýningin ber heitið Minning þeirra lifir og
verður, sem áður segir, opnuð 10. júní. Hún verður opin út allan júní- mánuð. Á
henni má meðal annars finna líkan, í hlutföllunum 1:100, af Wigry auk mynda,
blaðagreina og fleiri muna sem tengjast slysinu.
Fréttablaðið. 29 maí 2017.
18.06.2017 09:32
Endurnýjun togaraflotans.
Endurnýjun togaraflotans
Níu eða
tíu nýir togarar munu bætast við fiskiskipaflota landsins á þessu ári ef allt
gengur eftir og unnið er að hönnun enn fleiri. Morgunblaðið greinir frá þessu.
Búið er að mála og sjósetja tvo togara í Shidao í Kína; annar þeirra er í eigu
Vinnslustöðvarinnar í Vestmannaeyjum en Hraðfrystihúsið Gunnvör í Hnífsdal á
hinn. Upphaflega átti að afhenda bæði skip í fyrra. HB Grandi hefur þegar tekið
einn nýjan togara í gagnið á þessu ári, annar er á heimstíminu og sá þriðji er
enn í smíðum.
Útgerðin hefur einnig samið við spænska skipasmíðastöð um smíði á fjórða nýja
togaranum, frystitogara sem reiknað er með að verði tilbúinn 2019.
Von er á fjórum nýjum togurum fyrir þrjár útgerðir á Norðurlandi úr smiðju
tyrknesku skipasmiðanna í Cemre. Tveir þeirra munu sigla undir merkjum
Samherja, einn er smíðaður fyrir Fisk Seafood á Sauðárkróki og sá fjórði fyrir
Útgerðarfélag Akureyrar. Fimmti nýi togarinn á Norðurlandi var smíðaður í
Tyrklandi fyrir Ramma hf. Sá kom til Ólafsfjarðar í maí.
Loks má geta þess að Síldarvinnslan í Neskaupstað hyggst endurnýja flota
sinn og stefnir að nýsmíði tveggja stórra og tveggja öllu minni ísfisktogara.
Þetta er haft eftir Gunnþóri Ingvasyni, framkvæmdastjóra Síldarvinnslunnar, sem
vonast til að hægt verði að bjóða út smíði fyrsta skipsins í haust.
Ruv.is 17 júní 2017.
Síldarvinnslan
hf endurnýjar ísfisktogaranna
Síldarvinnslan
áformar að endurnýja allan ísfisktogaraflota fyrirtækisins á næstu árum. Þetta
kom fram á aðalfundi Síldarvinnslunnar á föstudaginn var, að því er fram kemur
á vef Síldarvinnslunnar.
Skipin sem verða endurnýjuð eru Barði NK, Gullver NS, Vestmannaey VE og
Bergey VE. Tveir fyrrnefndu togararnir eru gerðir út af Síldarvinnslunni og
voru smíðaðir á níunda áratugnum en hinir tveir, sem voru báðir smíðaðir
2007, eru gerðir út hjá dótturfélaginu Bergur-Huginn.
Haft er eftir Gunnþóri B. Ingvasyni framkvæmdastjóra Síldarvinnslunnar að
undirbúningurinn hafi þegar hafist á síðasta ári þegar Bjartur NK var seldur
til Íran. Þá sé unnið að sölu á Barða NK til Rússlands. Á móti hafi nýr
frystitogari, Blængur NK, verið tekinn í notkun á þessu ári, en það skip hét
áður Freri RE.
Gunnþór segir að við söluna á Barða myndist eitthvað tómarúm þar til nýtt skip
kemur og verður leitast við að bjóða sjómönnunum sem lenda í slíku
millibilsástandi störf á öðrum skipum félagsins eða í landi auk þess sem aðrar
lausnir verði skoðaðar.
Ruv.is 15 júní 2017.
17.06.2017 10:28
B. v. Hafstein ÍS 449. LCKG / TFND.
Frækilegt
björgunarafrek
Togarinn
Hafstein bjargar 62
þjóðverjum
úr sjávarháska
Skip þeirra,
Bahia Blanca rakst á hafísjaka
Í fyrrinótt sigldi þýskt flutningaskip, Bahia Blanca, 8558
smál., á hafísjaka, er það var statt um í 60 sjómílur norðvestur af Látrabjargi
og sökk. Sendi skipið út neyðarmerki, sem Loftskeytastöðin hér heyrði og kom
áleiðis til skipa. Náði hún sambandi við bv. Hafstein og Egil Skallagrímsson,
en Hafstein var nær slysstaðnum og fór því til bjargar. Tókst að bjarga öllum
hinum þýsku skípverjum og hélt Hafstein þá til Hafnarfjarðar og kom þangað í
nótt.
Hafstein var í fyrstu veiðiför sinni síðan eigendaskifti urðu á honum. Hinir
nýju eigendur eru þeir bræður Ólafur og Tryggvi Ófeigssynir, Loftur Bjarnason,
Þórarinn Olgeirsson og Vilhjálmur Árnason. Er Ólafur Ófeigsson jafnframt
skipstjóri. Þær upplýsingar, sem hér fara á eftir hefir Vísir fengið hjá Tryggva
Ófeigssyni og Halldóri Jónssyni, loftskeytamanni. Klukkan 10.30. á
þriðjudagskvöld fékk b.v. Hafstein skeyti frá Loftskeytastöðinni hér um að
þýskt skip hefði sent frá sér neyðarmerki. Væri það statt 67 mílur NNV af
Látrabjargi og hefði rekist á hafísjaka. Óskaði þýska skipið eftir því, að þvi
yrði sent dæluskip og dráttarbátur til hjálpar. Setti Hafstein sig þegar í
beint samband við skipið og tók það því vel, að hann kæmi á vettvang til
öryggis meðan beðið væri eftir dráttar- og dæluskipinu. Kom Hafstein að skípinu
um kl. 3.30. eftir miðnætti. Vindstig voru SV 4, úrhellisrigning og afar mikil
alda. Skipið var þá laust við ísinn og hafði getað siglt með 3ja sjómílna hraða
um stund, en þegar botnvörpungurinn var kominn á vettvang bauð hann fyrst að
draga þýska skipið. En þá var það orðið svo þungt af sjó, að þýski skipstjórinn
taldi það ekki mundu geta tekist. Var þvi strax hafist handa um að bjarga
skipshöfninni.
Síðasta skeytið, sem kom frá Bahia Blanca var á þá leið, að skipið væri að
sökkva, hægt en stöðugt. Þegar síðasti báturinn var kominn frá borði var
lúkarinn orðinn fullur af sjó, svo og framlestin og í miðlestina var kominn 6
metra djúpur sjór. Þjóðverjarnir rendu nú einum skipsbátanna í sjóinn, en
skipverjar voru augsýnilega óvanir að meðhöndla árarnar, því að þeim gekk
erfiðlega að koma bátnum frá skipshliðinni. Varð því Hafstein að sigla mjög
nærri bátnum og skipinu og þótt það væri mjög hættulegt, tókst það alveg
slysalaust að "elta" bátinn uppi. Hafði verið ætlunin, að einhverjir
Íslendinganna færi síðan í þýska bátinn og réri yfir að skipinu, en vegna þess
hve björgun fyrsta bátsins tókst giftusamlega, var horfið að því ráði, að nota
sömu aðferð við alla bátana. En einn bátanna hvarf út í myrkrið og rigninguna
og varð togarinn að fara að leita hans. Hann fannst þó von bráðar. Sjálf
björgunin tók ekki nema um klukkustund og kl. 6.30. gat Hafstein lagt af stað
heimleiðis. Þýska skipið dældi olíu í sjóinn, þegar bátarnir voru settir á
flot, en þegar þeir komu að togaranum, var lýsi notað til að lægja sjóana. Í
síðasta bátnum frá skipinu kom skipstjórinn. Allir mennirnir komust ómeiddir um
borð og lítið sem ekkert hraktir. Sá, sem var verst staddur, þegar hann kom um
borð í togarann, var 14 ára drengur. Var hvergi á honum þurr þráður vegna
rigningarinnar. Tók Ólafur skipstjóri hann niður í klefa sinn, lét hann fá þurr
föt og hrestist hann þá fljótlega.
En það var ekki fyrri en komið var um borð í Hafstein, að "hrakningar"
Þjóðverjanna byrjuðu. Voru þeir alveg óvanir hreyfingum togarans, í samanburði
við hreyfingar hins stóra skips, sem þeir höfðu verið á, og urðu sumir
sjóveikir. Annars voru þeir allir hinir hressustu og klöppuðu óspart á axlir
Íslendinganna, þegar þeir komu um borð í Hafstein. Voru þeir því mjög fegnir
því, hversu björgunin tókst greiðlega og slysalaust, en það má þakka snarræði
og dugnaði skipstjórans, Ólafs Ófeigssonar, sem
stjórnaði björguninni, og hinum vösku mönnum hans.
Gekk ferðin til Hafnarfjarðar greiðlega, enda þótt nokkur strekkingur væri í
fangið. Kom Hafstein þangað í nótt með skipverja.
Bahia Blanca er 8558 smál. eftir Lloyd's Register og var smíðað í Englandi
1919. Það var eign Hapag. Skipið kom frá Rio de Janeiro og hafði ekki verið í
landsýn í 34 daga. Farmur þess var 40 þús. sekkir af kaffi og þar að auki
járnsvarf. Við Ísland hefir aldrei verið bjargað jafnmörgum mönnum af einu
skipi. Mesta björgunarafrek, sem áður hafði verið unnið við Ísland, var fyrir
tæpum 24 árum, þegar Guðbjartur Ólafsson, skipstjóri, sem nú er hafnsögumaður
hér í Reykjavík, bjargaði 38 mönnum af skipi í Grindavíkursjó. Gerðist þetta
24. mars 1916.
Vísir. 11 janúar 1940.
14.06.2017 19:46
M. s. Drangajökull. TFWA.
Kæliskipið
Foldin.
Þann 17. nóvember síðastliðinn kom hingað til lands nýtt
kæliskip, sem heitir Foldin. Skip þetta er smíðað í Kalmarvárv í Svíþjóð.
Samningar um smíði þess voru gerðir í ársbyrjun 1945. Það er 625 rúmlestir
brúttó og tekur til flutnings 500-550 smálestir af flökum. Aðalvélin er 720
hestafla Noabvél. Lestað gengur skipið 11,5 mílu. Í reynsluför fór það 12,5
mílu. Hjálparvélar eru þrjár, tvær 16 hestafla og ein 130 ha. Þegar skipið er á
siglingu, eru Ijós og frystivélar drifnar af 20 k\v rafal, sem aðalvélin rekur.
Pressur eru af Stalgerð.
Í lestunum er hægt að halda 18° frosti við 25°
utanborðshita. Skip þetta virðist að öllu hið vandaðasta og sérstaklega eru
mannaíbúðir allar og allt fyrirkomulag viðvíkjandi áhöfninni með ágætum.
Yfirmenn á Foldinni eru: Ingólfur Möller, skipstjóri, Steinar Kristjánsson 1.
stýrimaður og Guðmundur Hjaltason 2. stýrimaður. Fyrsti vélstjóri er Jón Örn
Ingvarsson. Foldin er eign Skipafélagsins Foldin, en stjórn þess skipa: Baldvin
Einarsson, Óskar Normann og Geir Zoéga.
Ægir. 11 og 12 tbl. 1 nóvember 1947.
Drangajökull
sökk í Pentlandsfirði
Skozkur
togari bjargaði áhöfninni
Morgunblaðinu barst í gærkvöldi svohljóðandi einkaskeyti frá
fréttaritara sínum í Færeyjum: DRANGAJÖKULL, sem var staddur í Pentlandsfirði
sendi út neyðarskeyti kl. 19,39 svohljóðandi: Turning over portside (Er að
hvolfa á bakborða). Svo heyrðist ekki meira til hans. En kl. 20 kallaði skoski
togarinn Mount Eden frá Aberdeen til Wickradíó, og skýrði loftskeytamaður hans
svo frá að togarinn hefði bjargað öllum sem á Drangajökli voru, samtals 19
manns. Hann er nú á leið til Aberdeen. Togarinn kom að Drangajökli þegar hann
var að velta á hliðina. Fór hann alveg yfir um og stóð botninn upp nokkra
stund, en svo sökk skipið stuttu síðar.
Samkvæmt þeim fréttum, er Morgunblaðið gat aflað sér í gærkvöldi, var
DrangjökuII á heimleið frá Ósló, Amsterdam og fleiri Evrópuhöfnum, fullhlaðinn
kartöflum og öðrum varningi, og með dráttarvélar á dekki.
Skipstjóri var Haukur Guðmundsson, Nökkvavogi 31 í Reykjavík, og voru kona hans
og barn með í ferðinni. Haukur er reyndur sjómaður og hefur um langt skeið
verið fyrsti stýrimaður á skipinu, en þetta var hans fyrsta ferð sem
skipstjóri. Aðrir skipverjar voru:
Georg Franklínsson, I. stýrimaður, Hverfisgötu 102. Finnbogi Kjeld, II.
stýrimaður, Ytri-Njarðvík. Helgi Þorkelsson, 1. vélstjóri, Kleifarvegi 5.
Sveinbjörn Erlingsson, II. vélstjóri, Efstasundi 63. Tryggvi Oddsson, III.
vélstjóri, Skúlagötu 56. Bjarni Sigurðsson, loftskeytamaður, Njarðargötu 31.
Árni Jónsson, bryti, Víðihvammi í Kópavogi. Haraldur Helgason, matsveinn,
Ásgarði 123. Þórður Geirsson, bátsmaður, Bólstaðahlíð 33. Gunnar Bjarnason,
háseti, Neskaupstað. Guðjón Erlendsson, háseti, Ásgarði 39. Ævar Þorgeirsson,
háseti, Birkimel 8B. Gylfi Pálsson, háseti, Innri-Njarðvík. Þorlákur Skaptason,
háseti, Tómasarhaga 44. Karl Jónsson, smyrjari, Tómasarhaga 57. Vilhjálmur Vilhjálmsson,
messadrengur, Mávahlíð 42.
Drangjökull var 621 smálest að Stærð, byggður í Svíþjóð 1948 og talinn gott
sjóskip. Yfirbygging var í skutrúmi, og þar voru íbúðir skipverja, eldhús,
stjórnklefi, loftskeytaklefi og vélarúm.
Morgunblaðið. 29 júní 1960.
Drangajökull
sökk á 20 mín
Fólkið fór
allt í gúmmíbátana
Ekki er vitað neitt frekar af hvaða orsökum skipið
Drangajökull fórst svo skyndilega í Pentlandsfirði, milli Skotlands og
Orkneyja, í fyrradag. Skipbrotsmennirnir komu til Aberdeen í gær, en svo
virðist að þeir vilji ekkert segja um orsakirnar fyrr en við sjópróf. Þeir eru
væntanlegir heim með flugvél Flugfélagsins á föstudag. Sjópróf fara fram í
Reykjavík en ekki er enn afráðið hvort þau geta hafist þegar á laugardaginn.
Það er lauslega áætlað að tjónið í skiptapa þessum, bæði skip og farmur, nemi
a.m.k. 20 milljónum króna. Mbl. bárust í gær nokkru nánari fregnir af þessu
sviplega atviki frá fréttamanni í Aberdeen. Það var skozki togarinn Mount Eden,
293 tonn sem bjargaði skipshöfninni á Drangajökli og kom hann með skipbrotsmenn
til Aberdeen árdegis í gær, miðvikudag, Mount Eden var að koma úr tólf daga
veiðiför á Færeyjamiðum og var að sigla með aflann til Aberdeen. John Snelling
skipstjóri á skozka togaranum segir, að hann hafi verið um 5 mílur frá
Drangajökli, þegar hann varð þess vísari að þetta íslenzka skip var í nauðum
statt.
Þetta gerðist þar sem Pentlandsfjörður er mjóstur undan vitanum á
Stromaeyju og er þar 40 faðma dýpi. Sjö vindstig voru á norðan.
Þegar Mount Eden kom að Drangajökli var hann enn á floti, en hafði hvolft.
Skipsmenn höfðu allir komizt í gúmmíbjörgunarbátana. Allir voru ómeiddir og
glaðir yfir björguninni, sem barst þeim svo fljótt. Flestir voru þurrir, nema
fjórir eða fimm þeir síðustu sem yfirgefið höfðu skipið, þeir höfðu stokkið í
sjóinn en komizt upp í gúmmíbátana. Yngsti skipbrotsmaðurinn var Gunnar
fjögurra ára sonur skipstjóra. Utan um hann hafði verið vafið til hita,
hollenzkum fána, en fáni þessi hafði verið þrifinn í fáti upp úr fánakistu
skipsins, þegar fólkið varð svo skyndilega að yfirgefa það. Drangajökull sökk
niður að aftan og hvarf í hafið skömmu eftir að fólkið var komið um borð í
Mount Eden. Einn skipverjanna á skozka togaranum, hásetinn John Warman sagði við
fréttamanninn: "Þessi björgun var Guðs mildi". Hann bætti því við að
Pentlandsfjörður væri alræmdur fyrir hringiður, straum og úfinn sjó.
Skipbrotsmennirnir búa nú á sjómannaheimilinu í Aberdeen.
Þegar fréttamaðurinn
kom þangað var Gunnar litli sá fyrsti sem kom á móti honum. Hann var á hlaupum
fram og aftur á rósrauðum inniskóm og hafði verið að borða morgunmat,
cornflakes og mjólkurglas. Loftskeytamaðurinn á Drangajökli, Bjarni Sigurðsson
sem er 31 árs upplýsti, að skipið hefði sokkið á 20 mínútum. Hann kvaðst hafa
verið mjög glaður yfir því að togarinn kom svo skjótt til hjálpar eftir að
neyðarkall hafði verið sent út.
Drangajökull var að koma frá Vestur Evrópulöndum með ýmsan varning. Hafði hann
tekið varning í Noregi, Hollandi, Belgíu og Englandi. Síðasta viðkomuhöfn hafði
verið London. Farmurinn var m. a. kartöflur, þurrkaðir ávextir, margskonar
stykkjavara og dráttarvélar á dekki. Skipið var vátryggt hjá
Tryggingamiðstöðinni en varningurinn hjá ýmsum félögum. Í upptalningunni yfir
skipsmenn í blaðinu í gær vantaði einn, en hann er Vilhjálmur Vilhjálmsson
Mávahlíð 42, sem er 14 ára drengur. Var hann skráður sem messadrengur en mun
fremur hafa verið í skemmtiferð með skipinu.
Morgunblaðið. 30 júní 1960.
12.06.2017 22:01
Hafnarfjarðarhöfn í dag.
1351. Snæfell EA 310.
1351. Snæfell EA 310.
12.06.2017 06:42
Muggur GK 15.
Muggur GK 15 var smíðaður hjá Skipasmíðastöð KEA á Akureyri
árið 1942. Eik. 15 brl. 40 ha. Skandia vél. Eigendur voru Guðmundur Guðmundsson
og Magnús Magnússon í Hafnarfirði frá nóvember sama ár. 30 september 1946 voru
Guðmundur Guðmundsson Ingólfur Karlsson og Ingibergur Karlsson í Hafnarfirði
eigendur bátsins. Ný vél (1947) 90 ha. Gray díesel vél. Ný vél (1952) 150 ha.
GM díesel vél. 4 febrúar árið 1954 var verið að draga Mugg, sem var vélavana, í
var inn á Grundarfjörð. Á móts við Brimilsvelli slitnaði dráttartaugin og
bátinn rak upp í Haukabrekkuhleina (Vallabjarg) og brotnaði í spón.
Dráttarskipið Marz frá Reykjavík, sem var með hann í togi, bjargaði áhöfninni,
fjórum mönnum til Grundarfjarðar.
Muggur GK 15. (C) Guðbjartur Ásgeirsson.
Muggur GK 15
Um miðjan nóvember 1942 var lokið við smíði á nýjum báti í
skipasmíðastöð KEA á Akureyri. Bátur þessi er 15 rúml. brúttó að stærð, heitir
Muggur og hefur einkennisstafina G. K. 15. Í honum er 40 hestafla Skandíuvél.
Eigendur hans eru Guðmundur Guðmundsson og Magnús Magnússon í Hafnarfirði.
Báturinn var gerður út á veiðar frá Hafnarfirði síðastliðna Vertíð.
Ægir. 1 maí 1943.
Lítill
fiskibátur brotnar í spón
Mannbjörg
varð
Vélbáturinn Muggur frá Hafnarfirði, sem á nýbyrjaðri vertíð
hefur verið gerður út frá Hellissandi, brotnaði í spón, er hann rak mannlaus
upp í kletta.
Um kl. 10 í morgun kom hér inn á bátaleguna vélskipið Marz frá Reykjavík og var
hann með vélbátinn Mugg í eftirdragi, en vél hans hafði bilað. Skipstjórinn á
Marz hugðist ná með bátinn upp að bryggjunni hér, en lágsjávað var og stormur
með miklum sjógangi. Tókst Marz ekki að komast að bryggjunni. Við svo búið hélt
Marz út á bátaleguna. Hér var mönnum ljóst að alvara var á ferðum. Voru strax
gerðar ráðstafanir til að koma mönnunum á Mugg til hjálpar, ef eitthvað bæri út
af. En þá komu um það fregnir, að allir skipverjar á Mugg, fjórir talsins, væru
komnir um borð í Marz. Um kl. 1 sáu menn, sem sendir höfðu verið inn í
Vallafjörð, að bátinn rak upp í svonefnt Vallabjarg, sem gengur í sjó fram.
Bátinn rak í hafrótið undir bjarginu og mun hafa brotnað þar í spón samstundis.
Ekki er vitað hvort heldur báturinn slitnaði frá Marz eða legufærum á
bátalegunni því ekkert samband var haft við Marz, sem eftir hádegi sigldi inn á
Grundarfjörð í var undan verinu. Muggur, sem var 16 tonn, var eign Guðmundar
nokkurs, sem kenndur er við Ölduna í Hafnarfirði. Skipstjóri á honum var Eggert
Sigmundsson frá Hellissandi.
Morgunblaðið. 5 febrúar 1954.
11.06.2017 08:45
Sjómannadagurinn.
Fyrsti sjómannadagurinn var haldinn hátíðlegur 6. júní árið
1938 og er hann séríslenskur hátíðisdagur. Sjómenn höfðu um langan aldur gert
sér glaðan dag í vertíðarlok á lokadegi að vorinu. Eflaust hafa ýmsir velt
þeirri hugmynd fyrir sér að haldinn yrði árlegur hátíðisdagur sem allir
sjómenn, jafnt fiskimenn sem farmenn, gætu tekið þátt í. Hugmyndin að
sjómannadeginum er rakin til Henrys Hálfdanssonar þótt fleiri komi við sögu.
Hann var loftskeytamaður á togaranum Hafsteini vorið 1929 og ræddi þá við
stýrimann skipsins um að hann ætti sér þann draum að sjómenn myndu helga sér
einn dag á vori sem nefndur væri sjómannadagur. Hugmynd hans var sú að haldinn
yrði árlegur minningardagur um drukknaða sjómenn og þeim yrði reistur veglegur
minnisvarði. Markmiðið yrði að auka skilning þjóðarinnar á hinu áhættusama
starfi sjómannsins og jafnframt að auka veg og virðingu stéttarinnar.
Ég óska öllum sjómönnum og fjölskyldum þeirra nær og fjær innilega til hamingju
með daginn og megi þeir og landsmenn allir njóta hans vel.
Hópsigling á Norðfirði á sjómannadag árið 1978. Ystur í röðinni er, 1137. Barði NK 120, þá varðskipið Óðinn, 1495. Birtingur NK 119 og næstur er 1278. Bjartur NK 121. (C) Karl Hjelm.
226. Beitir NK 123 og 1548. Barði NK 120 á leið í hópsiglingu árið 1986. (C) Þórhallur S Gjöveraa.
Hópsigling á Norðfirði á sjómannadag árið 1986. Beitir sálugi í hópi smábáta sem raða sér upp í röð sem sigldi svo út fjörðinn, falleg sjón. (C) Þórhallur S Gjöveraa.
1495. Birtingur NK 119 í hópsiglingu. (C) S.V.N.
Fyrsti sjómannadagurinn var haldinn hátíðlegur í Reykjavík og á Ísafirði, 2 í hvítasunnu, mánudaginn 6 júní 1938, þar sem sunnudagurinn 5 júní var hvítasunnudagur. Ljósmyndari óþekktur.
10.06.2017 10:39
Ísbjörn ÍS 15. TFCQ.
Svíþjóðarbátur
til Ísafjarðar
Hingað til Ísafjarðar kom á miðvikudagskvöld fyrri báturinn,
sem Samvinnufjelag Ísfirðinga fær frá Svíþjóð. Heitir hann ísbjörn, ÍS 15. Er
hann byggður eftir teikningu Bárðar G. Tómassonar, skipaverkfræðings og er
mældur úti 87 brúttó tonn. Í skipinu er 215 hestafla Polar-Dieselvjel.
Skipstjóri á skipinu hingað til lands var Bjarni Fannberg, en stýrimaður Ólafur
Júlíusson, en hann mun verða skipstjóri á skipinu. Hann hefir verið skipstjóri
á Sæbirni frá því hann var byggður. Ísbjörn fór frá Gautaborg 5. júní og
reyndist skipið vel. Hinn bátur Samvinnufjelagsins er væntanlegur um
mánaðamótin og mun hann bera nafnið Finnbjörn.
Vélbátur frá
Vestmannaeyjum sekkur
Tveir af tíu
manna áhöfn farast
Í gærmorgun sökk vélbáturinn Erlingur IV VE 45 frá
Vestmannaeyjum er hann var á leið á veiðar vestur á Selvogsbanka. Báturinn var
kominn um 30 mílur vestur fyrir Vestmannaeyjar. Á bátnum var 10 manna áhöfn, 8
björguðust, en tveggja er saknað. Var þeirra leitað af 16 vélbátum, flugvélum
og loks varðskipinu Ægi í gærdag, en án árangurs. Þeir sem fórust voru Samúel
Ingvason, háseti og Guðni Friðriksson, 1. vélstjóri. Í gær náði blaðið tali af
Óskari Þórarinssyni stýrimanni og Eiði Marinóssyni 2 vélstjóra og fékk frásögn
þeirra af Slysinu. Frásögn Óskars er á þessa leið:
Við fórum út á þriðja tímanum í nótt. Ég veit ekki nákvæmlega hvenær, því ég svaf í klefa
þeim er ég hef með skipstjóranum undir brúnni. Ferðinni var heitið vestur á
Selvogsbanka. Stórsjór var og 8-9 vindstig. Við vorum með þorskanet og báturinn
að sjálfsögðu tómur nema hvað ballest var í honum frá því á síldinni en þá voru
auk steypunnar sem er í botninum, sett járnstykki undir hillurnar lestinni.
Búið var að ræsa kokkinn og var hann farinn að laga morgunverðinn. Í brúnni
voru skipstjórinn og Ásberg Lárenziusson og 1 vélstjóri en 2 vélstjóri svaf
aftur í káetu. Hásetarnir 5 voru frammi í lúkar. Klukkan mun hafa verið rúmlega
6 þegar brotsjór kom á bakborða aftan til á skipið og kastar því yfir á
stjórnborða og sennilega hefir stjórnborðsgangurinn fyllst um leið og það
valdið því að skipið rétti sig ekki við. Við þetta vöknuðu allir, enda hentust
menn fram úr kojunum. Allt skeði nú með slíkum hraða að erfitt er að gera sér
grein fyrir atvikum í smáatriðum.
Ég fór strax upp úr klefanum og upp í "bestikkið. Þá var skipið komið á hliðina
og brúin hálf full af sjó og talstöðin á kafi. Það var því ekki hægt að komast
að henni til að senda út neyðarkall. Skipstjórinn og vélstjórinn voru að losa
gúmmíbátinn og tókst fljótt að ná honum úr kassanum. Reyndur þeir að kippa í
spottann til að báturinn blésist upp en það tókst ekki. Þá var skipið að sökkva
og var því ekki um annað að gera en kasta sér í sjóinn með bátinn óuppblásinn.
Loks tókst að blása hann upp, en þá var mjög af skipstjóranum dregið og hann
stórlega skorinn á hendi eftir snúruna og að drukknun kominn við aðfarirnar.
Við komumst svo 8 í bátinn en Samúel og Guðni sáust ekki, nema hvað við urðum
var við annan þeirra er við vorum að yfirgefa skipið. Ég held að allir hafi
verið syndir þótt ég viti ekki um þá Samúel og Guðna.
Sumir mannanna voru fáklæddir aðeins í þunnum nærfötum og varð því fljótt kalt
einkum eftir að þeir voru komnir upp í gúmmíbátinn. Ég get ekki sagt nákvæmlega
hvað við vorum lengi að velkjast í sjónum en það leið alllöng stund þar til
báturinn var upp blásinn. Við skutum upp flugeldum sem voru í bátnum og ég var
með reykblys og veifaði því. Þetta varð til að vekja athygli Halkions á okkur
þar sem hann sigldi nokkru á eftir okkur. Við vorum svo í gúmmbátnum í um 45
mínútur þar til Halkion kom að okkur. Það hefði ekki mátt tæpara standa því
sumir voru þá orðnir svo kaldir. Einn hefði ekki lifað vosbúðina af ef við
hefðum þurft að bíða hjálpar lengur. Allir á skipinu voru ungir menn. Þeir
sýndu ró og kjark meðan beðið var eftir því að komast í gúmmíbátinn. Þó var
ekki þægilegt að velkjast í sjónum í háum og kröppum öldunum, sem færðu okkur í
kaf af og til.
Ég vil að síðustu biðja blaðið að koma innilegu þakklæti okkar til skipshafnarinnar
á Halkion, sem tók okkur eins og bezt verður á kosið.
Eiður Marinósson, 2 vélstjóri segir svo frá:
Ég svaf aftur í káetu og var þar einn er hnúturinn kom á skipið. Ég vaknaði
eiginlega ekki fyrr en ég var kominn fram á gólf og flaut þar í sjónum, sem
fossaði inn í káetuna. Ég hafði lagt mig í öllum fötunum. Mér gekk vel að
komast upp og þar voru fyrir skipstjóri og vélstjóri á brúnni og voru að eiga
við bátinn. Það er óhætt að segja að þarna hefir gúmmíbáturinn bjargað okkur,
því engum trébát hefði verið hægt að koma í sjó á þessum tíma. Það voru bara
vandræðin með snúruna. Við fórum þó rétt að öllu, enda fór svo að lokum að hún
verkaði á gastækið, þótt illa gengi. Við fundum ekki mikið fyrir kuldanum meðan
við vorum í sjónum en þegar við komum upp í gúmmíbátinn fórum við fljótt að
finna til kuldans. Þarna vantaði okkur illa lítinn neyðarsendi. Ef ekki hefðu
verið bátar jafn nálægt okkur hefðu einhverjir farið illa af vosbúðinni. Einn
skipsfélaganna er á sjúkrahúsi. Eg vil endurtaka þakklæti okkar til skipshafnarinnar
á Halkion fyrir hjálpina.
Strax og vitað var um slysið bauð Landhelgisgæzlan aðstoð sína og var hún von
bráðar þegin. Verið var þá að gera við benzínleka á landhelgisvélinni og þar
sem engan tíma mátti missa tók landhelgisgæzlan flugvél á leigu hjá Flugfélagi
íslands og sendi áhöfn sína á henni til leitar. 16 bátum var raðað upp með 1,5
mílu millibili og síðan flaug vélin fram og aftur yfir bátaröðina og stjórnaði
leitinni. Þannig voru leitaðar 6 mílur í vindátt frá þeim stað er báturinn fór
niður og farið þrisvar yfir svæðið. Í síðustu umferð var Ægir kominn á
vettvang. Leitin bar þó, sem fyrr segir, engan árangur. Brak og annað lauslegt
úr bátnum var á reki á sjónum. Skipstjórinn á Erlingi IV var svo þrekaður að
ekki var hægt að ná tali af honum í gær. Hann var stórskaddaður á höndum,
tognaður í baki og auk þess hætt kominn við baráttuna við að fá gúmmbátinn
blásinn upp. Egill Ragnarsson, háseti, sem fluttur var á sjúkrahúsið um hádegið
í gær, er Halkion kom til hafnar með skipbrotsmennina, var á batavegi í
gærkvöldi. .
Erlingur IV VE 45 var 80 brúttólestir að
stærð, byggður úr eik í Svíþjóð 1946. Báturinn hét áður ísbjörn og hafði fyrir
nokkrum árum verið keyptur frá Ísafirði. Hann var eign Sighvatar Bjarnasonar og
fl. í Vestmannaeyjum.
Morgunblaðið. 23 mars 1963.
Fimm þeirra
farnir niður
Erlingur IV VE 45 var smíðaður í Svíþjóð árið 1946. Það ár
voru þar smíðaðir sjö bátar eftir sömu teikningu. Nú eru aðeins tveir þeirra
enn ofansjávar. Bátarnir voru: Hafdís, sem brann og sökk á Selvogsbanka árið 1960,
Freydís, heitir nú Sigurfari og er á Patreksfirði, Gunnbjörn, sem síðar var
skírður Hamar og hvolfdi á Faxaflóa í bezta veðri s.l. sumar, Ísbjörn, sem
síðar var skírður Erlingur IV. og sökk nú, Borgey, sem hvolfdi út af
Hornafirði, þegar árið 1946 og fórust þá sex menn, Snæfugl, sem enn er til
austur á Reyðarfirði og Ásþór er skírður var síðar Bergur og hvolfdi í vetur á
Faxaflóa. Hafa því fjórir þessara sjö báta farizt með líkum hætti.
Tíminn. 23 mars 1963.
- 1
- 2