Togaraverkfallið 

Togaraverkfallið hefur nú staðið í 118 daga. Á því tímabili hafa þrjár miðlunartillögur til lausnar deilunni komið fram. Þá fyrstu þeirra flutti sáttanefndin í deilunni, þegar verkfallið hafði staðið 79 daga. Í henni var að engu leyti gengið til móts við sjómenn um raunverulegar kjarabætur, krafa þeirra um 12 stunda hvíldartíma, jafnt á ísfisk- og saltfiskveiðum, að engu höfð, ísfiskkjörin engu betri en eftir gömlu samningunum, en saltfiskkjörin ofurlítið skárri, en hins vegar engin kjarabót frá því, sem greitt mun hafa verið síðast á saltfiskveiðum. Tillaga þessi var kolfelld, bæði af sjómönnum og togaraeigendum. Þess má geta í sambandi við þessa fyrstu miðlunartillögu, að stjórn Sjómannafélags Reykjavíkur lýsti yfir hlutleysi gagnvart henni. Næsta tilraun er gerð um mánuði síðar, þá kemur fram ný miðlunartillaga, sem er í engu betri en sú fyrri. Sú tillaga er þó ekki borin undir togarasjómenn við allsherjaratkvæðagreiðslu, heldur bregður nú svo kynlega við að stjórn Sjómannafélags Reykjavíkur boðar til fundar í félaginu, en til þess hafði hún ekki fengist áður, þrátt fyrir ítrekaðar áskoranir. Á þeim fundi er sjómönnum sagt undan og ofan af um tillöguna, en farið fram á að stjórn sjómannafélagsins fái fullt umboð til að semja á grundvelli hennar. Fram á sama er farið í Hafnarfirði, Keflavík og á Akranesi. Í Reykjavik, Hafnarfirði og Keflavík neita sjómenn með yfirgnæfandi meirihluta að veita þetta umboð, en á Akranesi tekst að fá það samþykkt með þeim afleiðingum, að þar er samið upp á smánarkjör miðlunartillögunnar og þannig vegið aftan að heildarsamtökum sjómanna. Talið er fullsannað að stjórn Sjómannafélags Reykjavíkur hafi staðið þar á bak við.
Hér á Ísafirði var talsvert annar háttur hafður á um afgreiðslu annarrar miðlunartillögunnar. Hásetar á Ísborg voru boðaðir á fund. Formaður Sjómannafélagsins, Jón H. Guðmundsson, skýrði fyrir þeim í hverju þessi miðlunartillaga væri frábrugðin hinni fyrri. Urðu síðan allmiklar umræður um málið. Sjómenn stóðu einhuga gegn tillögunni, enda höfðu þeir enga aðstöðu til að kynna sér hana, þar sem formaður hafði ekki aðrar upplýsingar í höndum en það, sem hann hafði skrifað niður eftir símtali við Torfa Hjartarson, sáttasemjara ríkisins. Formaður lagði aftur á móti kapp á að tillagan yrði samþykkt, hótaði sjómönnum gerðardómi að öðrum kosti og að hún skyldi samþykkt þótt síðar yrði. Þessi hamagangur og hótun formanns hafði þó engin áhrif á sjómenn, þeir feldu tillöguna með 17 samhljóða atkvæðum, en 6 sátu hjá. Þriðja og síðasta miðlunartillagan var lögð fram 23. þ.m. bak við hana standa þeir Ólafur Thors og Emil Jónsson. Sú tillaga er í engu, sem máli skiptir, frábrugðin hinum fyrri. T.d. er þar ekki gengið að aðalkröfu sjómanna um 12 stunda hvíld á öllum veiðum, ekki einu sinni á saltfiskveiðum, nema fyrirhugað sé að leggja aflan upp í íslenzkri höfn, fari t.d. togari í lengri veiðiför og sigli með afla sinn til erlendrar hafnar, helst 16 stunda þrældómurinn áfram. Hvað kaupkjör snertir er miðlunartillaga þessi heldur ekkert betri en hin fyrri nema síður sé.
S.l. þriðjudag fá hásetar á Ísborg enn eitt fundarboð. Ekki vissu þeir þó með vissu hver fundinn boðaði, héldu sumir að það væri formaður, en aðrir stjórn Ísfirðings h.f., þar sem fundurinn var boðaður á skrifstofu félagsins. Þegar á fundinn kom reyndist hvorugur þessi aðili fundarboðandi, heldur einn háseti á Ísborg, eftir því sem næst varð komist. Tilefni fundarins var tillaga, sem hann flutti um að samið væri við Ísfirðing h.f. upp á væntanleg kjör. Er hann hafði talað fyrir tillögunni gáfu félagar hans á Ísborg honum rækilega hirtingu og gengu síðan í einum hóp af fundi. Á þessum fundi voru einnig mættir formaður sjómannafélagsins og nokkrir menn úr trúnaðarráði félagsins. Sótti formaður fast að miðlunartillaga Emils og Ólafs Thors yrði samþykkt við væntanlega allsherj -aratkvæðagreiðslu, sem fer fram í dag, og ítrekaði fyrri hótanir. Þessi hótun formanns mun engin áhrif hafa. Hásetar á Ísborg standa einhuga gegn smánartilboðinu og félagar þeirra í sjómannafélaginu munu áreiðanlega ekki láta hafa sig til að samþykkja það.

Baldur. 26 október 1950.