16.09.2020 17:01
B. v. Fylkir RE 171. TFCD.
Togarinn Fylkir RE 171 var smíðaður hjá Cook Welton &
Gemmell Ltd í Beverley á Englandi árið 1958 fyrir samnefnt hlutafélag í
Reykjavík. 642 brl. 1.500 ha. Holmes Werkspoor díesel vél. Samið var um smíði
þessa skips stuttu eftir að Nýsköpunartogarinn Fylkir RE 161 sökk 2 árum áður á
Halamiðum eftir að hafa fengið tundurdufl í veiðarfærið og það sprungið undir síðu
þess. Skipið var selt í janúar 1966, Newington Steam Trawlers Ltd í Hull, fékk
nafnið Ian Fleming H 396. Togarinn strandaði og sökk í Havöy sundi í Norður
Noregi á jóladag árið 1973. Áhöfnin, 20 menn, komust í 2 gúmmíbjörgunarbáta. Öðrum
bátnum hvoldi með þeim afleiðingum að 3 skipverjar fórust. Þeim 17 skipverjum
sem komust af var bjargað um borð í báta úr byggðunum við Havöy sund.
B.v. Fylkir RE 171 á toginu. (C) Ingi Rúnar Árnason.
Nýr b.v.
Fylkir
Nafnið Fylkir, sem féll út af skipaskrá togaranna í nóvember
1956, hefur nú verið fært aftur inn á þá skrá með einkennisstafina RE-171. Nýi
Fylkir, eign hlutafélagsins Fylkis hér í Reykjavík, sigldi inn á
Reykjavíkurhöfn 6. júní s.l. Hinn kunni togaraskipstjóri og síðar
útgerðarmaður, Aðalsteinn Pálsson, stofnaði hlutafélagið Fylki og keypti, er
nýsköpunartogararnir voru byggðir, eldri Fylki, sem fórst á Halamiðum í
nóvembermánuði 1956, er tundurdufl sprakk í vörpunni undir skipinu. Aðalsteinn var
þá fallinn frá, en áður var orðinn framkvæmdastjóri hlutafélagsins, Sæmundur
Auðunsson, skipstjóri, einn kunnasti aflamaður togaraflotans. Hóf félagið þegar
í stað eftirgrennslan um kaup á togara, og varð það úr, að í febrúar 1957 fékk
Fylkir h.f. smíðasamning við Beverley skipasmíðastöðina, sem smíðaði eldri
Fylki, um smíði á 176 feta togara, rúmlega 640 tonna. Hófst svo smíði togarans
í septembermánuði síðastliðinn.
Fylkir er dieseltogari, og var ganghraði hans í reynsluför 14,2 mílur en vélin
er 1400 hestafla. Á heimleið frá Hull var siglt með 11 mílna hraða, og var
togarinn 3 sólarhringa og 15 klst. hingað heim. Auðunn Auðunsson skipstjóri
taldi það einna helzt frásagnarvert um skipið, að vél þess væri mjög
sparneytin, eða færi með 2 ½ tonn af
svonefndri gasolíu á sólarhring. Aðalvélin er þannig byggð, að enginn gír er
milli hennar og skrúfunnar, eins og er í eldri dieseltogurunum. Aðalvélin knýr
rafal á siglingu, sem er fyrir allt rafkerfi skipsins. Spilið, sem er rafknúið,
er rúmlega 300 hestafla og er fyrir það sérstök vél. Fylkir mun vera fyrsti
togarinn hér í Reykjavík, sem er með sjálfvirkt stýri, sem hægt er að setja í
samband í lengri siglingum og síðan þarf ekki að fást um stefnuna og aðeins
einn mann þarf í brú til að vera á varðbergi. Getur sá án efa gripið í stýrið
ef eitthvað óvænt ber að höndum og skyndilega þarf að breyta stefnu skipsins.
Þá er Fylkir fyrsti togarinn, þar sem aðeins einn björgunarbátur er á
bátapalli. Hægt er að setja hann út hvoru megin sem vill og tekur aðeins 20
sek. Hann getur borið alla áhöfn skipsins, en auk hans eru á skipinu
gúmmíbjörgunarbátar mjög burðarþolsmiklir hver um sig.
Fylkir er fyrsti togarinn, sem byggður er eftir stríð, þar sem öll siglingatæki
og loftskeytastöð er að öllu leyti brezk smíði, en hann er búinn að öllum þeim
öryggis- og fiskveiðitækjum, sem nú tíðkast. Auðunn skipstjóri skýrði frá því,
að togari þessi væri nokkuð breiðari en tíðkast hefði um smíði togara af
þessari stærð. Væri það m. a. af því, að eftir að sjóslysið mikla varð hér á
árunum út af Horni, er tveir brezkir togarar, annar nýbyggður fórust, þá var
talið að óstöðugleiki skipanna hefði átt sinn þátt í því hversu fór. Var því
stöðugleiki togaranna aukinn, og er Fylkir einn þeirra. Athyglisvert er hversu
brúin á Fylki er lítil, t. d. miðað við togara bæjarútgerðarinnar, Þormóð goða.
Sagði Auðunn að vegna þessa þyrfti ekki að hafa hreyfanlegt stýri í brúnni, því
auðveldlega sæist frá stýri, þegar verið væri að toga. Þar er og miðstöð
hátalarakerfis, sem er um allt skipið og fram á þilfarið. Hinir kunnu bræður,
sem báðir hafa víðtæka þekkingu á öllu, sem lýtur að hæfni togara, og um góðan
frágang á öllu handbragði, kváðust vera mjög ánægðir með hinn nýja togara, er
kostaði kringum 260 þús. sterlingspund, sem er tæplega 12 milljónir króna.
Sjómannablaðið Víkingur. 6 júní 1958.
B.v. Fylkir RE 171 við komuna til landsins hinn 6 júní árið 1958. (C) Jón Hákon Magnússon.
Ian Fleming H 396. Mynd úr safni mínu.
Málverk af Ian Fleming H 396. (C) P. Dell.
Sóttu Ian
Fleming til Íslands
Eins og lesendum er kunnugt var togarinn Fylkir frá
Reykjavík seldur til Hull í fyrra mánuði. Kaupandi var togarafélagið Newington
Steam Trawling þar í borg, en það skírir skip sín í höfuðið á frægum brezkum
rithöfundum, t. d. Somerset Maugham, Joseph Conrad, James Barrie o.s.frv. Nú er
svo búið að skíra Fylki upp og hlaut hann nafnið lan Fleming, hvorki meira né
minna. lan Fleming, sem er nýlega dáinn, var sem kunnugt er höfundur hinna
víðfrægu James Bond bóka, sem lesnar eru af milljónum manna um allan heim. Við
verðum aðeins að vona, að hinn upprisni Ian Fleming hafi ekki neina James Bond
tilburði í frammi í íslenzkri landhelgi, þegar fram líða stundir.
Alþýðublaðið. 23 febrúar 1966.