Þilskipið Geir RE 8 var smíðaður hjá Furner & Leaver Co í Grimsby í Englandi árið 1887 fyrir Alfred Tidman í New Cleethorpes í Grimsby. Hét fyrst Thistle GY 116. Eik og álmur. 85 brl. 78,7 x 21,2 x 10,5 ft. Selt í febrúar 1894, George Smith í Grimsby. Selt árið 1900, Islands-Handels & Fiskeri-Kompani (IHF) í Kaupmannahöfn, hét þá Frida. Selt 17 september 1903, Geir Zoega útgerðar og kaupmanni í Reykjavík, hét þá Geir RE 8. Skipið var selt 21 september 1908, Fiskiveiðahlutafélaginu Sjávarborg  (Copeland & Berry, aðaleigendur Edinborgarverslunar) í Reykjavík. Var Geir þá gerður um skeið út frá Hafnarfirði. Skipið fórst að talið er á Selvogsbanka hinn 23 febrúar árið 1912 með allri áhöfn, 27 mönnum.

Engar heimildir eru til eða finnast um að IHF hafi gert skipið út á meðan þeir áttu það. Þegar Geir fórst í febrúar árið 1912, var jafnvel talið að hann hafi lent í árekstri við franska skútu á Selvogsbanka. Það er varasamt að halda slíku fram þegar enginn er til frásagnar. Hinsvegar var líka talað um að skipið hafi ekki verið haffært og var mikið skrifað um það í blöðum eftir þetta átakanlega sjóslys.

Heimildir: Birgir Þórisson.
                Trevor Hallifax.


Þilskipið Geir RE 8 á siglingu.                                                            Ljósmyndari óþekktur.

                   Nýtt þilskip

Kaupmaður Geir Zoéga í Reykjavík fékk 1. þ. m. kútter frá Englandi, er hann kvað hafa keypt fyrir 12 þús. króna, og er sagt gott skip, 85 tons að stærð, og nefnist "Frída".

Þjóðviljinn ungi. 12 nóvember 1903.


Reykjavíkurhöfn árið 1900.                                                                             (C) Frederick Howell.

                Mannskaðamálið
                Réttarrannsóknin

Fyrir réttinum mætti vitnið Otti Guðmundsson skipasmiður hér í bænum, 56 ára, skipaður skoðunarmaður fiskiskipa í Reykjavík. Var ámintur um sannsögli. Að gefnu tilefni skýrir vitnið frá því, að það og hinn skoðunarmaðurinn, Hannes Hafliðason fyrrv. skipstjóri hér, hafi í haust er leið eða snemma í vetur verið kvaddir af útgerð h/f Sjávarborgar eða manni frá henni að skoða skip þessa hlutafélags, kútter "Geir'', er þá stóð hér uppi í "Slippnum", til þess að segja álit sitt um þilfarið í skipinu, sérstaklega var það borið undir þá, hvort ekki nogði sú aðgerð á þilfarinu, að negld væru ofan á það borð. Skoðunarmennirnir athuguðu þilfarið, boruðu gegnum það á allmörgum stöðum, og komust að raun um, að það var orðið allt mikið slitið, nema máske rétt í miðjunni; upphaflega álítur vitnið, að þilfarið hafi verið 3 þumlungar á þykt, en það boraði sérstaklega þar, sem það virtist vera þynnst, sem var hingað og þangað í pollum, sérstaklega kringum hásetabyrgið og lyftinguna á einum 8-12 stöðum, og var þilfarið þar, sem það var þynnst rúmur þumlungur á þykt, eða svo sem 1 1/8 þumlungur. Meðalslit á þilfarinu, nema í miðjunni, eða frá fremri brún á lyftingu og fram að stórsiglu, hyggur vitnið að hafi verið um 1 ½  þumlung. Eftir þessu áleit vitnið og hinn skoðunarmaðurinn, að ekki vori nogileg aðgerð að þilfarinu, til þess að það geti talist nogilega traust, að negla borð ofan á þilfarið, þótt það gæti varið það sliti fyrst um sinn, og létu þeir því mann þann, Vigfus fyrrv. skipstjóra, sem var við skoðunina af hálfu nefnds hlutafélags, þegar á staðnum, að skoðuninni lokinni, vita það, að þeir ekki gotu gefið skipinu vottorð um, að það vori sjófært, nema nýtt þilfar væri sett í það. Ekki skoðuðu skoðunarmennirnir annað en þilfarið í skipinu. Samtímis vitninu og hinum skoðunarmanninum, skoðuðu þilfarið virðingarmenn þilskipaábyrgðarfélagsins við Faxaflóa, Þórður Narfason trésmiður og Daníel, vitnið veit ekki hvers son, vitnið veit ekki með vissu, að hvaða niðurstöðu þeir hafa komist, virðingarmennirnir.

Upplesið, viðurkennt.

Ingólfur. 22 október 1912.


Reykjavíkurhöfn árið 1917.                                                                (C) Magnús Ólafsson.

          Mannskæðasta sjóslys
              þilskipaaldarinnar

Í febrúarmánuði á þessu ári voru liðin eitt hundrað ár frá því að þilskipið Geir hvarf í hafið og allir skipverjarnir, 27 talsins, fórust. Kútter Geir var smíðaður í Grimsby árið 1887 og seldur til Íslands um aldamótin 1900. Kaupandinn var Geir Zoëga kaupmaður og útgerðarmaður í Reykjavík. Geir seldi kútterinn árið 1908 til Sjávarborgar hf. í Hafnarfirði. Sjávarborg var í eigu þeirra Ágústs Flygenrings, kaupmanns í Hafnarfirði, Ásgeirs Sigurðssonar, kaupmanns í Reykjavík (sem kenndur var við Edinborgarverslunina), og Gísla J. Johnsen, kaupmanns og útgerðarmanns í Vestmannaeyjum. Kútter Geir, sem var eitt stærsta og glæsilegasta þilskip Íslendinga á sínum tíma, 88 tonn, lagði úr höfn í sína hinstu ferð frá Hafnarfirði þann 11. febrúar 1912. Þann 22. febrúar gerði austan foráttuveður sem stóð fram á miðjan dag 23. febrúar og eftir það sást ekki til skipsins. Í Vestmanneyjum mældist vindstyrkurinn 11 stig. Þegar skipið skilaði sér ekki til hafnar í marsmánuði var það talið af. Á kútter Geir var 27 manna áhöfn, skipstjóri var Sigurður Þórðarson.
Slysið var eitt það mannskæðasta á þilskipaöldinni, 61 barn varð föðurlaust og þar af voru 4 ófædd. Margir úr áhöfninni höfðu einnig, eins og þá var algengt, fyrir öldruðum foreldrum að sjá . Allnokkur blaðaskrif urðu í kjölfar slyssins, enda hafði skipið ekki fengið vottorð um sjóhæfni í Reykjvík. Það var flutt til Hafnarfjarðar þar sem það fékk sjóhæfnivottorð frá umboðsmanni Ábyrgðarfélags þilskipa við Faxaflóa. Gísli Sveinsson, alþingismaður og sendiherra, var einn þeirra sem tjáði sig um slysið í riti. Hann skrifaði mjög harðorða grein í blaðið Ingólf, 22. tölublað 4. júni 1912. Stjórnarráð Íslands lét framkvæma lögreglurannsókn á slysinu bæði í Reykjvik og Hafnarfirði. Fyrir lögregluréttinum í Reykjavík kom fram að sett hafði verið nýtt stefni og stýrisleggur á skipið í slippnum í Reykjvík en ekki skipt um þilfar eins og skoðunarmenn í Reykjavík höfðu krafist þar sem það var orðið mjög slitið. Skipið var því sjósett í Reykjavík og farið með það til Hafnarfjarðar þar sem dekkið var klætt og styrkt með bitum. Í kjölfarið fékk skipið skoðun og vottorð um sjóhæfni. Stjórnarráð Íslands ákvað að hafast ekki meira að í málinu. Flestir sjómennirnir sem fórust með kútter Geir voru búsettir í Hafnarfirði og Gullbringu og Kjósasýslu. Þeir voru:
Halldór Jónsson, Njálsgötu 33 í Reykjavík
Böðvar Jónsson, Suðurgötu 3 í Hafnarfirði
Sigurður Jónasson, Ási í Gerðarhreppi
Jóhann Ólafur Guðmundsson, Arnarfirði
Þorvaldur Ásgeir Jóhannesson, Alviðru í Dýrafirði
Marteinn Guðlaugsson, Reykjavegi í Hafnarfirði
Jón Halldór Böðvarsson, Suðurgötu 3 í Hafnarfirði
Guttormur Einarsson, Kirkjuvegi 15 í Hafnarfirði
Ólafur Nikulásson, Merkurgötu 11 í Hafnarfirði
Ingvar Pétursson, Kirkjuvegi 14 í Hafnarfirði
Þórður Ingimundarsson, Tjörn í Vatnsleysustrandarhreppi
Kristján Einarsson, Austurhverfi 3 í Hafnarfirði
Ólafur Sigurðsson, Langholti í Flóa
Magnús Pétursson, Grettisgötu 28 í Reykjavík
Helgi Árnason, Eiði á Seltjarnarnesi
Jón Kristján Jónsson, Skógum í Arnarfirði
Guðmundur Árnson á Bíldudal
Guðjón Magnússon, Kirkjuvegi 4 í Hafnarfirði
Vilmundur Jónsson, Vesturhverfi 3 í Hafnarfirði
Guðjón Jónsson á Bíldudal
Magnús Sigurgeirsson, Hvassahrauni í Hafnarfirði
Sverrir Guðmundsson, Harðbala í Kjós
Jóhannes Jóhannesson Merkurgötu 9 í Hafnarfirði
Sólon Einarsson, Bergen í Hafnarfirði
Þorkell Guðmundsson, Miðsundi 3 í Hafnarfirði
Sigurður þórðarsson í Reykjavík
Afkomendur sjómannanna sem fórust með Geir eru nú um 2.000 talsins. Vegna þessa sjóslyss og þeirra mannskaða er höfðu orðið á þessum vetri 1911-1912 var stofnaður sjóður til styrktar börnum, ekkjum og foreldrum sjómanna sem fórust. Sjóðurinn var nefndur Mannskaðasjóður. Í stjórn hans sátu: Páll Einarssson, borgarstjóri Reykjavík, Magnús Jónsson, sýslumaður í Hafnarfirði, Jens Pálsson, prófastur í Görðum, Ólafur Ólafsson, fríkirkjuprestur í Reykjavík, Ásgeir Sigurðsson, kaupmaður í Reykjavík, Ágúst Flygering, kaupmaður í Hafnarfiði, og Hannes Hafliðason, bæjarfulltrúi í Reykjavík. Efnt var til samskota um allt land fyrir sjóðinn og gáfu nokkrir aðilar háar upphæðir t.d. útgerð kútters Geirs og dönsku konungshjónin. Einnig stóð danska stórblaðið Pólitiken fyrir söfnun í Danmörku.
Þann 25. febrúar síðastliðinn var haldin athöfn í Grensáskirkju í Reykjavík þar sem sjómannanna sem fórust með kútter Geir var minnst. Nú stendur yfir fjársöfnun til að standa straum af kostnaði við að setja nöfn skipverjanna á stein í minningaröldum Sjómannadagsráðs við Fossvogskapellu og verður steinninn afhjúpaður laugardaginn 2. júni kl 10.

Sjómannadagsblaðið. 3 júní 2012.