Dane H 227.                                                                  Ljósmyndari óþekktur, mynd í minni eigu.

Drumsheugh GN 37.                                 (C) National Railway Museum, York, Yorkshire England.

Hellyers Bros Ltd í Hull (Hellyersbræður) komu til Hafnarfjarðar á árinu 1924, höfðu þeir samning við bæjaryfirvöld um að meiga reka togara sína út frá bænum í 10 ár og borga af þeim útsvar, 2 þúsund kr. á skip miðað við vertíðarúthald. Til að gera langa sögu stutta, að á haustmánuðum árið 1929, sigldu allir togarar Hellyers burt úr bænum og sá síðasti, Imperialist H 43 sigldi burt 21 nóvember það ár. Margir vildu eigna það krötunum í Hafnarfirði hvernig fór, að þeir hafi skattlagt þá burt. Það má nefna það líka, að á þessum tíma var verkfallsáráttan orðin landlæg hér á landi og þeir óttuðust þennan sífellda ófrið og sigldu því burt haustið 1929 eins og fyrr segir. Á þessum 5 árum voru Hellyersbræður stærstu atvinnurekendur í Hafnarfirði, gerðu þaðan út 6 til 7 togara í einu, ásamt því að vera með mikla fiskverkun í bænum.

Dane H 227 var einn af þeim togurum sem Hellyers gerði út frá Hafnarfirði. Togararnir voru með íslenskar áhafnir fyrir utan breskan flagg skipstjóra og vélalið. Alexander Jóhannesson 1884-1974 frá Skáney í Borgarfirði var lengi skipstjóri á Dane. Í Halaveðrinu var Alexander með Dane. Togarinn hafði verið að veiðum á Halanum í janúarmánuði og kom til Hafnarfjarðar fyrir mánaðarmótin með fullfermi. Í þeirri veiðiferð hafði orðið vart bilunar í eimkatli skipsins, og Alexander ákvað að sigla til Reykjavíkur til viðgerðar. Viðgerðin tók nokkra daga, en að því búnu var haldið út. Töldu flesti skipverjar að hann héldi vestur á Hala aftur því þar var nægan fisk að fá, þótt veður hamlaði veiðum öðru hvoru. Halinn var talinn tryggastur um þessar mundir og þar var einnig meiri þorskur í aflanum en fyrir sunnan land. En þess í stað var reynt fyrir sér vestur í Jökuldýpi en þar var afli tregur og haldið suður fyrir land á Selvogsbankann. Hvort sem það var hugboð eður ei, þá hélt hann fast við ákvörðun sína að forðast Halann í þetta sinn. Trúlega hefur hann með hugboði sínu bjargað skipi og áhöfn, jafnvel frá bráðum bana í þessu mesta óveðri sem gengið hefur yfir landið og miðin út af Vestfjörðum sem kostuðu 74 mannslíf á sjó og landi. Alexander var alla tíð fengsæll og gætinn skipstjórnarmaður, sigldi yfir 50 söluferðir til Bretlands á árum seinni heimstyrjaldarinnar, þá skipstjóri á togaranum Haukanesi GK 347 frá Hafnarfirði og fór 46 söluferðir á honum til Bretlands.

Heimildir: www. fleetwood-trawlers info / Bill Blow.

              Hafnarfjarðarjarlinn. Einars saga Þorgilssonar.

              Í særótinu. Sveinn Sæmundsson.