18.02.2017 17:12

Vitaskipið Hermóður. TFSB.

Vitaskipið Hermóður var smíðaður í Stokkhólmi í Svíþjóð árið 1947 fyrir Vitamálastjórnina. 208 brl. 390 ha. Atlas díesel vél. Skipið fórst út af Reykjanesi aðfaranótt 18 febrúar árið 1959 með allri áhöfn, 12 mönnum. 


Vitaskipið Hermóður.                                                                   (C) Byggðasafn Hafnarfjarðar.


Vitaskipið Hermóður.                                                                                 Ljósmyndari óþekktur.

      Hörmulegt sjóslys við Reykjanes

                   Hermóður fórst með tólf
                 manna áhöfn við Reykjanes

Í Fyrrinótt varð íslenzka þjóðin fyrir öðru stóráfallinu á sjó á skömmum tíma, er vitaskipið Hermóður fórst með allri áhöfn, 12 mönnum, undan Reykjanesi. Í gærkvöldi sendi Landhelgisgæzlan út svohljóðandi fréttatilkynningu um þennan hörmulega atburð: Talið er víst að vitaskipið Hermóður hafi farizt með allri áhöfn í stórsjó og ofviðri undan Reykjanesi í nótt. Var síðast haft samband við það frá öðru skipi um kl. 4 í nótt. Var Hermóður þá staddur við Reykjanes, en síðan hefur ekkert heyrzt eða sézt til skipsins. Hermóður var á leið frá Vestmannaeyjum, þar sem hann hafði verið við bátagæzlu á vegum Landhelgisgæzlunnar undanfarinn hálfan mánuð, og var væntanlegur til Reykjavíkur í morgun. Strax þegar ekki heyrðist til skipsins í morgun og það var heldur ekki komið til Reykjavíkur, sendi Landhelgisgæzlan gæzluflugvélina Rán til þess að leita að því og nokkru síðar var Slysavarnafélagið beðið um að láta leita meðfram ströndinni frá Grindavík og vestur og norður fyrir Reykjanes allt að Garðskaga. Brugðu slysavarnadeildirnar í Grindavík og Höfnum, svo og þrír leitarflokkar frá Reykjavík skjótt við og fundu skömmu eftir hádegi brak úr skipinu rekið undan bænum Kalmanstjörn sunnan við Hafnir. Leitað var allt til dimmu, en mun verða haldið áfram strax í birtingu á morgun.
Á Hermóði var 12 manna áhöfn og voru það þessir menn:
Ólafur G. Jóhannesson skipstjóri, Skaptahlíð 10, Rvík, 41 árs. Hann var kvæntur og auk konu lætur hann eftir sig sjö börn á aldrinum 10, 8, 7, 5, 4 og tvö tveggja ára. Sveinbjörn Finnsson, 1. stýrimaður, Útgerði við Breiðholtsveg, Rvík, 24 ára. Hann lætur eftir sig konu og eitt barn árs gamalt. Foreldrar hans búa vestur í Grundarfirði. Eyjólfur Hafstein, 2. stýrimaður, Bústaðavegi 65, 47 ára. Hann lætur eftir sig konu og 4 börn, 12, 9, 7 ára og 8 mánaða. Móðir hans öldruð, er á lífi. Guðjón Sigurjónsson, 1. vélstjóri, Kópavogsbraut 43, Kópavogi, 40 ára. Kvæntur og auk konu lætur hann eftir sig 5 börn á aldrinum 5-14 ára. Guðjón Sigurðsson, 2. vélstjóri, Freyjugötu 24, 65 ára. Lætur eftir sig konu og uppkomin börn. Birgir Gunnarsson, matsveinn, Nökkvavogi 31, 20 ára. Ókvæntur. Var í foreldrahúsum. Magnús Ragnar Pétursson, háseti, Hávallagötu 13, 46 ára. Ókvæntur. Jónbjörn Sigurðsson, háseti, Gnoðarvogi 32, 19 ára. Var hjá foreldrum sínum og er elztur 10 systkina. Kristján Friðbjörnsson, háseti, 27 ára, til heimilis austur á Vopnafirði. Davíð Sigurðsson, háseti, Samtúni 32, 23 ára. Elztur 5 syskina. Einar Björnsson, aðstoðarmaður, frá Vopnafirði, 30 ára. Helgi Vattnes Kristjánsson, aðstoðarmaður í vél, Þinghólsbraut 23, Kópavogi, 16 ára. Var hann á heimili foreldra sinna.
Skip það, sem minnzt er á í tilkynningu Landhelgisgæzlunnar að Hermóður hafi haft samband við um kl. 4 í fyrrinótt, er flutningaskipið Vatnajökull, en hann hafði nokkrum klukkustundum áður farið fyrir Reykjanes. Einnig hafði þar farið um á leið til Reykjavíkur, strandferðaskipið Esja, sem fór kl. 3,30 á þriðjudaginn frá Vestmannaeyjum, en vitaskipið Hermóður fór þaðan kl. 4 þennan sama dag. Brak það, sem fannst við Kalmanstjörn, var björgunarbátur frá Hermóði og léttbáturinn, en báðir voru bátarnir lítt brotnir er þeir fundust þar í fjörunni. Að áliti siglingafróðra manna, mun Hermóður hafa verið kominn í gegnum Reykjanesröstina, er slysið bar að höndum. Um það leyti, sem frá Hermóði heyrðist, var vindur og sjór orðinn suð- vestanstæður á þessum slóðum. Telja þessir sömu menn það sennilegast, að hnútur hafi komið á skipið og fært það á kaf. Gizkað er á, að skipið hafi verið 2,5-3 sjómílur undan ströndinni.
Vitaskipið Hermóður var viðurkennt sjóskip, þó ekki væri það stærra en 200 lestir. Skipið var byggt í Svíþjóð 1947 fyrir vitamálastjórnina, en auk þess að vera á vegum hennar, hefur Hermóður verið við landhelgisgæzlu. Hefur skipið t. d. verið undanfarin ár á miðum Vestmannaeyjabáta á vetrarvertíðum og verið bátaflotanum til ómetanlegs gagns, sagði fréttaritari Mbl. í Vestmannaeyjum. Ólafur G. Jóhannesson skipstjóri, hefur verið stýrimaður á Hermóði frá því skipið kom og hefur hann ætíð farið með skipstjórn á Hermóði þá er Guðni Thorlacius skipstjóri, hefur verið í orlofi, og svo var nú. Ólafur var að þeirra dómi er bezt þekkja, mjög traustur skipstjóri. Aðrir yfirmenn skipsins áttu að baki sér lengri eða skemmri feril hjá Landhelgisgæzlunni eða á skipum Skipaútgerðarinnar. Geta má þess og að Guðjón Sigurðsson, vélstjóri, Freyjugötu 24, hætti vélstjórastarfi á Hermóði í haust er leið, vegna aldurs, en var í afleysingum nú. Hann hafði áður verið vélstjóri á Hermóði allt frá því skipið kom til landsins, en þar áður var hann á gamla Hermóði. Geta má þess og að hinn reglulegi matsveinn Hermóðs er í sjúkrahúsi um þessar mundir.
Sterkar líkur þykja benda til, að vitaskipið Hermóður hafi farizt um sjö sjómílur fyrir norðan Reykjanes á tæplega 100 metra dýpi. Blöðunum var afhent um þetta svofelld fréttatilkynning frá Landhelgisgæzlunni: "Eins og kunnugt er, þá hefur Landhelgisgæzlan undanfarna daga verið að leita að, hvar vitaskipið Hermóður muni hafa farizt. Ennþá er ekkert fullvíst í því efni, en sterkar líkur benda þó til, að skipið hafi sokkið um 4,5 sjómílur vestur frá Höfnum, á tæplega 100 metra dýpi, eða um 7 sjómílum fyrir norðan Reykjanes. Á þessum slóðum hefur orðið vart við olíu á sjónum á sama stað í fleiri daga, og dýptarmælar hafa sýnt þar ójöfnu (þúst) á botninum, sem annars er rennisléttur. Í leitinni hafa tekið þátt varðskipin Þór, er fyrstur varð var við olíublettinn, María Júlía, er varð vör við þústina, svo og Ægir og gæzluflugvélin Rán. Leitinni mun verða haldið áfram eftir aðstæðum". Í fréttatilkynningu Landhelgisgæzlunnar segir ennfremur, að öll 3 róðraduflin í Faxaflóa, nefnilega 2 út af Garðskaga og 1 út af Akranesi, hafa slitnað upp í óveðrunum undanfarið. Tvö þeirra eru þegar fundin.

Morgunblaðið. 19 febrúar 1959.
Sjómannabl. Víkingur. 1 mars 1959.

Flettingar í dag: 354
Gestir í dag: 13
Flettingar í gær: 858
Gestir í gær: 36
Samtals flettingar: 698751
Samtals gestir: 52772
Tölur uppfærðar: 29.3.2024 07:19:45