Færslur: 2018 Apríl
28.04.2018 08:44
1360. Kleifaberg RE 70 við Grandagarð í gærmorgun.
Brim Seafood hf
Brim hf er stofnað 1998 þá sem Útgerðarfélagið
Tjaldur ehf þegar þeir feðgar, Kristján Guðmundsson, Hjálmar Kristjánsson og
Guðmundur Kristjánsson, skiptu upp rekstri sínum á Rifi. Guðmundur var þá
fluttur til Reykjavíkur og tók alfarið við rekstri Útgerðarfélagsins Tjalds
ehf. Félagið var frá upphafi til húsa að Tryggvagötu 11 í Reykjavík en fluttist
inn á Bræðraborgarstíg 16, árið 2007. Árið 2005 var nafni Útgerðarfélagsins
Tjalds ehf breytt í Brim hf.
Í upphafi gerði félagið út einn línubát, Tjald SH 270. Báturinn
stundaði línuveiðar og landaði aflanum ýmist ferskum á fiskmarkaði og frystum
afurðum á erlenda markaði. Starfsmenn félagsins voru í upphafi um 20. Árið 1999
var sjávarútvegsfyrirtækið Básafell hf keypt og seinna sameinað inn í
útgerðarfélagið Tjald, (Brim hf.) Við þessi kaup hóf félagið togararekstur og
gerði út tvo rækjufrystitogara, Eldborg RE og Orra ÍS og línubátinn Tjald SH
270. Erfiður rekstur var í rækjuveiðum á þessum árum og hætti félagið rekstri rækjuskipanna
á árunum 2002 til 2003. Frystitogarinn Guðmundur í Nesi RE 13 er keyptur og
kemur í ársbyrjun 2004. Togarinn er sérhæfður til grálúðuveiða.
Á þessum árum lagði félagið aðaláherslu á grálúðuveiði á
djúpslóð, með línuveiðum, togveiðum og netaveiðum. Ýmsar ástæður voru fyrir því
að fyrirtækið varð að hætta línuveiðum á grálúðu meðal annars sú að
búrhvalurinn komst á lag með að éta grálúðuna af línunni þegar verið var að
draga hana af miklu dýpi. Í framhaldi af því fór Tjaldur SH á grálúðuveiðar með
net og var það í fyrsta skipti sem það var gert við Ísland.
Árið 2004 keypti félagið í samvinnu við KG fiskverkun á Rifi,
Útgerðarfélag Akureyringa. Í framhaldi var ÚA sameinað inn í Brim hf árið 2005.
Í dag er Brim hf með víðtæka starfsemi í sjávarútvegi á Íslandi. Það gerir út
frystitogarana Brimnes RE 27, Guðmund í Nesi RE 13 og Kleifaberg RE 70. Árið
2012 starfa hjá Brimi um 150 manns.
Brim hf. hefur alltaf lagt mikla áherslu á að vera með traust og
góð skip í rekstri á hverjum tíma og leitast er við að svara kröfum nútímans um
hagkvæman rekstur, gæði hráefnis og góðan aðbúnað sjómanna. Umhverfismál og
gott starfsfólk skipa háan sess í allri starfsemi Brims.
Af vefsíðu Brim Seafood hf.
26.04.2018 18:57
V. s. Edda GK 25 í smíðum hjá Dröfn í Hafnarfirði.
Vélskipið
"Edda"
Þann 23. júní síðastliðinn var rennt til sjávar í
Hafnarfirði stærsta skipi, er smíðað hefur verið á Íslandi. Heitir það
"Edda" Og hefur einkennisstafina G. K. 25. Skip þetta er 184 rúmlestir
brúttó og er smíðað í Skipasmíðastöðinni Dröfn h/f. Í Hafnarfirði, en
yfirsmiður var Sigurjón Einarsson skipasmiður. Teikningar allar gerði Hafliði
Hafliðason, skipasmiður í Reykjavík. Eftirlit með smíði skipsins hafði Páll
Pálsson, skipasmiður í Rvík, en eftirlit með niðursetningu véla Ólafur
Einarsson vélfræðingur, er einnig gerði teikningar að stýrisútbúnaði skipsins.
Vélsmiðja Hafnarfjarðar h. f. framkvæmdi alla járnsmíði og annaðist
niðursetningu véla, undir stjórn Jóhanns Ól. Jónssonar og Magnúsar
Kristóferssonar. Raflagnir annaðist Raftækjaverzlunin Ekkó í Hafnarfirði og
málningu Kristinn Magnússon málarameistari. Skip þetta er smíðað samkvæmt
nýjustu íslenskum reglum um skipasmíðar, en þær eru þær ströngustu, sem
þekkjast á Norðurlöndum.
Byrðingur og bönd eru úr eik, en vélarreisn og stjórnpallur úr stáli. Aðalvél
skipsins er 378 hestafla Ruston & Hornsby dieselvél. Enn fremur eru í
skipinu 85 ha. dieselvél fyrir togvindu, og önnur 18 ha. fyrir rafal og dælur.
Dýptarmæli, miðunarstöð og talstöð er komið fyrir í kortaklefa. Alls eru
mannaíbúðir fyrir 20 manna áhöfn. Eigendur "Eddu" er hlutaféiagið Einar
Þorgilsson & Co í Hafnarfirði. Þeir létu á sínum tíma smíða stærsta
togarann, sem enn hefur verið smíðaður fyrir Íslendinga og nú hafa þeir látið
smíða storsta vélskipið, sem gert hefur verið á Íslandi. Skipstjóri á
"Eddu" er Sigurður Andrésson úr Reykjavík og 1. vélstjóri er Skarphéðinn
Þórólfsson, Seltjarnarnesi. Skipið hefur stundað síldveiðar í sumar og lagt upp
á Djúpavík.
Ægir. 8 tbl. 1 ágúst 1944.
21.04.2018 08:15
55. Fjarðarklettur GK 210. TFZP.
100 smálesta
bátur til Stykkishólms
Í fyrrinótt kom til Stykkishólms nýr bátur frá Svíþjóð.
Heitir báturinn "Ágúst Þórarinsson", SH 25, og er eign Sigurðar
Ágústssonar kaupmanns í Stykkishólmi. Hann er 100 smálestir að stærð, smíðaður
hjá Sverre skipasmíðastöðinni í Gautaborg. Gekk heimferð bátsins í alla staði
vel. Báturinn er hinn vandaðasti að öllum útbúnaði. Er hann betur búinn að vistarverum
skipverja en aðrir bátar, sem undanfarið hafa komið frá Svíþjóð. Sérstaklega má
geta þess, að í bátnum er borðsalur, þar sem 16 manns geta matast í einu.
Báturinn hefur 265 hestafla Alfa-dieselvjel. Björn Hansson, skipstióri, frá
Reykjavík, sigldi bátnum heim og verður með hann á síldveiðum í sumar.
Morgunblaðið. 9 ágúst 1946.
Fjarðarklettur GK 210. Líkan Gríms Karlssonar. (C) Þórhallur S Gjöveraa.
Við fylltum
olíugeymana af sjó til
að fyrirbyggja sprengingu
Rætt við
skipstjórann á Fjarðarkletti
Eldur kom upp í vélarrúmi vélbátsins Fjarðarkletts GK 210
frá Hafnarfirði um hálfníuleytið í fyrrakvöld. Var báturinn þá að veiðum skammt
vestur af Eldey. Eldurinn komst einnig í káetuna og brenndi gat á dekkið, en
ekkert tjón varð á mönnum. Vélbáturinn Elding kom Fjarðarkletti til aðstoðar og
dró hann til Hafnarfjarðar. Komu bátarnir þangað á níunda tímanum í gærmorgun.
Við náðum tali af skipstjóra Fjarðarkletts, Kristjáni Kristjánssyni, í gær og
sagðist honum svo frá: Við vorum að veiðum skammt vestur af Eldey í fyrrakvöld,
þegar eldur kom upp í vélarrúmi. Klukkan mun hafa verið um hálfníu. Gaus þegar
upp mikill reykur og varð báturinn fljótt rafmagnslaus, þannig að ekki reyndist
hægt að nota sjódæluna við slökkvistarfið. Við notuðum þessi litlu handslökkvitæki,
sem við höfðum, en þau höfðu lítið að segja, vegna þess að ógjörningur var að
komast niður í vélarrúmið.
Eldurinn breiddist síðan út aftur í káetuna. Við byrgðum strax allt og fylltum
olíugeymana af sjó til að fyrirbyggja sprengingar. Þá höfðum við strax samband
við næsta skip, sem var Sæljónið og kom það fljótlega til okkar. Einnig náðum
við sambandi við varðskip, en það var of langt í burtu, um níu tíma siglingu.
Skömmu seinna kallaði vélbáturinn Elding í okkur, en hann var á leið frá
Sandgerði til hjálpar öðrum bát, skammt norður af Eldey, sem hafði fengið
vörpuna í skrúfuna. Biðum við svo eftir Eldingunni og kom hún til okkar um kl.
11. Hófum við þá aftur slökkvistarfið en Eldingin hafði meðferðis stór
kolsýruslökkvitæki og tókst okkur fljótlega að ráða niðurlögum eldsins. Stuttu
síðar sviðnaði þó gat á dekkið, hafði leynst glóð í dekkbita. Sprautuðum við þá
með sjóslöngu niður um gatið og niður í vélarrúm og tókst okkur þá endanlega að
slökkva glóðina, sem einnig var í káetu og aftast í vélarrúmi. Síðan dró Eiding
okkur til Hafnarfjarðar og komum við hingað um hálfníu í gærmorgun. Varð tjónið
tilfinnanlegt? Ja, það get ég nú ekki
sagt um eins og er. En af verksummerkjum að dæma er tjónið nokkuð og kemur til
með að stöðva bátinn um stundarsakir, að minnsta kosti.
Morgunblaðið. 19 ágúst 1967.
19.04.2018 08:22
1360. Kleifaberg RE 70 í slipp.
Engey RE
1 Kleifaberg ÓF 2 og Kleifaberg RE 70
Saga skipsins
1360. Kleifaberg ÓF 2 á toginu. (C) Þorgeir Baldursson.
En snúum okkur þá að Engey. Eins og áður sagði var það smíðað í Gdnyia árið
1974 fyrir ísfell hf. í Reykjavík en Hraðfrystistöðin í Reykjavík gerði skipið
síðan út frá árinu 1984. Engey var eins og systurskip þess að Vigra og Ögra
undanskildum, búin afar öflugri aðalvél, 3.000 hestafla Sgoda-Sulser vél sem
þótti vel í lagt á þeim tíma og fannst mörgum nóg um. Þessar vélar hafa hins
vegar reynst mjög vel í alla staði eins og best sést á því að þær eru enn á
fullum afköstum í þessum skipum og í engu þeirra hefur þurft að skipta um
aðalvél þrátt fyrir að hafa verið í botnlausu álagi í meira en þrjá áratugi.
Ólíkt öðrum skipum þar sem aðalvélarnar eru oftast nær aftast í skipunum, eru
aðalvélar þessara togara framan við mitt skip, beint undir matsal og
vistarverum skipverja sem þykir ekkert sérstaklega aðlaðandi í dag. Mjög mikill
hávaði er frá vélum og öðrum búnaði þeim tengdum eins og menn geta ímyndað sér.
Það er ekki mjög þægilegt til lengdar að vera með 3.000 hestafla vél lemjandi
við kojustokkinn dögum og vikum saman. En menn hafa látið sig hafa það eins og
margt annað til sjós.
Engey var upphaflega ísfisktogari og mikið í siglingum á sínum tíma og sigldi
tíðum á erlendar hafnir, aðallega með karfa á Þýskalandsmarkað. Skipið hefur
bæði verið lengt og breytt í frystitogara auk þess sem efra þilfari þess var
lyft til að fá aukna lofthæð á vinnsludekk. Engey og Viðey runnu inn í
sameiningu Hraðfrystistöðvarinnar í Reykjavík við Granda á sínum tíma og voru
þá bæði gerð út undir merkjum þess síðarnefnda. Undir lok þess tíma sem Grandi
gerði Engey út var skipið sent til smokkfiskveiða við Falklandseyjar þar sem
fyrirtækið hugðist hasla sér völl. Sú útgerð gekk hins vegar ekki eins og til
var ætlast af ýmsum ástæðum.
1360. Kleifaberg ÓF 2 að veiðum. (C) Björn Valur Gíslason.
Undir lokin voru menn þó farnir að ná tökum á því
verkefni undir stjórn Guðmundar Mugga Kristjánssonar sem nú er hafnarstjóri á
Ísafirði. En þolinmæði útgerðarinnar var þrotin og skipið selt til Þormóðs
ramma - Sæbergs í Ólafsfirði sem þá var nýtt félag eftir sameiningu Sæbergs hf.
í Ólafsfirði og Þormóðs ramma hf á Siglufirði, sem Grandi var m.a. hluthafi í.
Það var því ekki um annað að ræða fyrir Mugga og félaga en að sigla aftur til
norðurs, heim til Íslands og færa nýjum eigendum skipið. Engey RE-1 var afhent
nýjum eigendum í júlí 1997 og hélt þá strax til karfaveiða á Reykjaneshrygg.
Til að byrja með hélt skipið sama nafni og númeri en fékk fljótlega nafnið
Kleifaberg ÓF-2. Nafnið vísar til lítillar byggðar vestan og utarlega í
Ólafsfirði sem heitir Kleifar og var áður gert út frá. Bergsnafnið er tilkomið
frá Sæbergi og skipum þess sem öll hafa borið bergs-nöfn, t.d. Sólberg,
Múlaberg, Hvannaberg og Mánaberg. Útgerð Kleifabergs hefur alla tíð gengið afar
vel og skipið ætíð verið í hópi aflahæstu skipa landsins og þeirra sem skilað
hafa mestu verðmæti á hverju ári. Kleifabergið var gert út undir merkjum Þormóðs
ramma - Sæbergs hf. í tæp tíu ár og aflaði á þeim tíma ríflega 50.000 tonna að
verðmæti meira en 8 milljarða króna. Við sameiningu Sæbergs og Þormóðs ramma
urðu allnokkrar breytingar á högum áhafna skipa félaganna. Sólberg og Múlaberg
sem áður voru í eigu Sæbergs og höfðu verið á bolfiskveiðum fóru nú á rækju sem
skip Þormóðs ramma, Stálvík, Sigluvík og Sunna, höfðu stundað um árabil. Áhöfn
Kleifabergsins var því að mestu samtíningur af skipum Sæbergs auk annarra sem
bættust í hópinn. Fljótlega fór áhöfnin að láta á sér bera á öðrum sviðum en
fiskveiðum og vinnslu, svo eftir var tekið. Stofnuð var um borð hljómsveitin,
Roðlaust og beinlaust, sem í dag hefur sent frá sér þrjá geisladiska sem seldir
hafa verið til stuðnings björgunar- og öryggismálum, sér í lagi þó Slysavarnaskóla
sjómanna. Geisladiskarnir þrír, Bráðabirgðalög, Brælublús og Sjómannasöngvar
hafa allir selst feyki vel og verið í hópi söluhæstu diska hverju sinni.
Hljómsveitin Roðlaust og beinlaust á tónleikum. (C) Mynd úr Víkingnum.
Auk
þess hefur Roðlaust og beinlaust sent frá sér tvö jólalög sem notið hafa
mikilla vinsælda. Annað lagið var síðar gefið út á færeysku fyrir þarlendan
markað. Árið 2005 var hljómsveitinni boðið að leika á sjómannalagahátíð í bænum
Paimpol í Frakklandi þar sem fram komu hundruð tónlistarmanna og sótt var af
meira en 120.000 gestum. Þessi magnaða skipshljómsveit hefur margsinnis spilað
opinberlega við ýmis tilefni hér á landi og verður með mikla og skemmtilega
dagskrá á Hátíð hafsins í Reykjavík um næstu sjómannadagshelgi. Tiltölulegar
litlar breytingar hafa verið í áhöfn Kleifabergsins frá því að það komst í
hendur norðanmanna. Sömu yfirmenn eru í öllum stöðum jafnt í brú og vél, utan
þeirra sem hætt hafa sökum aldurs. Reyndar er aldur afstæður sem slíkur eins og
messaguttinn Gógó hefur sýnt og sannað. Gógó eða Ragnar Sigtryggsson eins og hann
heitir víst, hóf störf sem messi á Kleifaberginu á áttræðisaldri og lét ekki af
störfum fyrr en á síðasta ári þá kominn yfir áttrætt. Vaktformenn og lykilmenn
á dekki eru allir þeir sömu og fyrir tíu árum og sáralitlar breytingar hafa
orðið í öðrum stöðum á skipinu. Það er því greinilegt að áhöfn skipsins er
góður og samstilltur hópur hvort sem um er að ræða við veiðar og vinnslu eða
söng og spilamennsku.
Sjómannablaðið Víkingur. 6 tbl. 1 júní 2007.
1360. Kleifaberg RE 70 við Miðbakkann. (C) Þórhallur S Gjöveraa. 13 janúar 2016.
1360. Kleifaberg RE 70 að taka olíu í Örfirisey. (C) Þórhallur S Gjöveraa. 2 júní 2016.
Brim kaupir
Kleifaberg
Þormóður rammi Sæberg hefur selt frystitogara sinn
Kleifaberg ÓF 2 til Brims hf. Áhöfninni hefur verið boðið að halda plássum
sínum, að minnsta kosti út árið. Ólafur Marteinsson, framkvæmdastjóri Þormóðs
ramma Sæbergs, segist ánægður með þessi viðskipti og ánægður með að áhöfninni
hafi verið tryggt pláss á skipinu áfram. Hann vill ekki gefa upp söluverð
skipsins. Fyrirtækið á von á tveimur nýjum frystiskipum, því fyrra í nóvember
2008. Til þess tíma munu hin frystiskipin í eigu félagsins, Sigurbjörg ÓF og
Mánaberg ÓF, sjá um bolfiskveiðar fyrirtækisins. Kleifabergið er selt án
aflaheimilda og verður afhent 30. marz næstkomandi. "Þetta er eðalskip og við
ætlum að halda útgerð þess áfram með sama hætti og Þormóður rammi Sæberg hefur
gert. Við eigum nægar veiðiheimildir fyrir skipið og þurfum ekki að draga úr
hjá öðrum," segir Guðmundur Kristjánsson, forstjóri Brims. Hann segir að þetta
sé bara viðbót við flota Brims og öllum verðið boðið að halda áfram um borð. En
hvar verður skipið skráð? "Það er ekki ákveðið, en mér skilst að það sé gott að
vera með togara á Ólafsfirði."
Morgunblaðið. 15 febrúar 2007.
1360. Engey RE 1 við komuna til landsins 10 mars árið 1974. Mynd úr Ægi.
Engey RE 1
10. marz s. l. kom skuttogarinn Engey RE 1 til heimahafnar
sinnar í fyrsta sinn. Skuttogari þessi er byggður hjá Gdynia Shipyard, Gdynia
Póllandi og er 3. skuttogarinn, sem þar er smíðaður fyrir Íslendinga. Tveir
þeir fyrstu voru sem kunnugt er smíðaðir fyrir Ögurvík h.f., en Engey RE er sá
1. í röðinni af 5 skuttogurum, sem samið var um á eftir
Ögurvíkur-skuttogurunum, og hafa verið gerðar nokkrar breytingar á umræddum 5
skuttogurum frá fyrstu tveimur. Engey RE er eign Ísfells h.f.
Rúmlestatala 742 brl.
Mesta lengd 60,60 m
Lengd milli lóðlína 53,00 m
Breidd 11,30 m Dýpt að efra þilfari 7,30 m
Dýpt að neðra þilfari 5,00 m
Djúprista (KVL) 4,60 m
Særými (djúprista 4.85 m) 1542 tonn.
Burðarmagn ( " ) 500 tonn.
Lestarrými 530 m3
Brennsluolíugeymar 145 m3
Brennsluolíu- eða sjókjölfestugeymar 137 m3
Kjölfestugeymar (stafnhylki) .. 14 m3
Ferskvatnsgeymar 57 m3
Ganghraði (reynslusigling) ... . 16,2 sjómílur.
Ægir. 10 tbl. 1 júlí 1974.
15.04.2018 06:45
857. Tjaldur SH 175. TFVU.
Nýr bátur
til Stykkishólms
Stykkishólmi, 6. Febrúar. Nýr bátur kom hingað s. l.
sunnudagskvöld. Heitir hann Tjaldur SH 175, og er smíðaður í Esbjerg í Danmörku
og var smíði hans lokið 20. janúar s. l. Er báturinn 53 rúmlestir með 240
hestafla Alpha-vél. Er hann smíðaður úr eik og er hinn vandaðasti að öllum
frágangi. Vistarverur skipverja eru snyrtilegar og rúmgóðar fyrir 11 menn, auk
þess er klefi handa skipstjóra. Báturinn er vel búinn að siglinga- og
öryggistækjum og vel gengið frá öllum hlutum. Var hann rúma viku á leiðinni og kom
við í Færeyjum. Á- milli Færeyja og Íslands hreppti báturinn hið versta veður,
og tafði það hann a. m. k. um einn sólarhring. Reyndist hann hið bezta sjóskip
í alla staði. Í vetur verður hann gerður út frá Stykkishólmi og verður eigandi
hans, Kristján Guðmundsson frá Nesi, skipstjóri á honum. Hann sigldi bátnum
upp. Ógæftir hafa verið miklar undanfarið. í s. l. viku var t. d., ekki farið
nema einu sinni á sjó, og fiskuðu bátarnir þá upp í 5 tonn.
Morgunblaðið. 7 febrúar 1956.
Tjaldur SI 175 við bryggju á Siglufirði. (C) Jón Ólafur Karlsson Eyrbekk.
Veit ekki
hvort ég hefði þolað
að fara mikið oftar í kaf
segir
skipstjórinn á Tjaldi frá Vestmannaeyjum sem sökk á sunnudag
"Ég veit ekki hvort ég hefði þolað að fara í kaf mikið
oftar, því ég var orðinn gegnkaldur og dofinn, þegar ég var loksins dreginn upp
í þyrluna, "sagði Valgeir Sveinsson skipstjóri á Tjaldi EA 175 frá
Vestmannaeyjum, sem sökk 16 mílur suður af Krýsuvíkurbjargi á sunnudaginn.
Skipverjum þrem að tölu var bjargað um borð í þyrlu frá varnarliðinu, sem kom á
staðinn fimm mínútum áður en báturinn sökk. "Þegar við vorum dregnir um borð í
þyrluna misskildum við stjórnendur hennar og af þeim sökum fór ég nokkrum
sinnum á kaf í iskaldan sjóinn, "sagði Valgeir. Valgeir sagði, þegar
Morgunblaðið ræddi við hann, að það hefði verið á tíunda tímanum á
sunnudagsmorgun, sem skipverjar hefðu orðið varir við leka í vélarrúminu. "Við
vorum búnir að vera niðri í vél nokkru áður, en þegar komið var niður skömmu
fyrir kl. 10 var kominn mikill sjór í vélarrúmið og vélin farin á ausa upp á
sig. Okkur tókst aldrei að sjá hvaðan lekinn kom. Þegar klukkan var farin að
nálgast 11 sáum við, að vonlaust var að reyna að halda bátnum á floti og var þá
sent út neyðarkall," sagði Valgeir. Klukkan 10.57 á sunnudagsmorgun barst
Reykjavíkurradíói neyðarkall frá bátnum. Hrafn Sveinbjarnarson og Guðmundur
Þórðarson frá Grindavík héldu þegar í stað til móts við Tjald og skömmu síðar
Harpa og Oddgeir, einnig frá Grindavík. Þyrla frá varnarliðinu fór af stað
skömmu síðar og eins og áður sagði sökk Tjaldur stuttu eftir að þyrlan kom á
vettvang, en þá var klukkan farin að nálgast eitt.
Báturinn sökk um 16 sjómílur suður af Krýsuvíkurbjargi og áttu bátarnir fjórir
þá nokkuð eftir ófarið að honum. "Við fórum ekki í gúmmíbát fyrr en í síðustu
lög, því við töldum að betra væri að finna okkur, ef við værum við
skipshlið," sagði Valgeir Sveinsson. "Þaðan fórum við aftur um borð í
Tjald, þegar þyrlan kom þar sem auðveldara var að draga okkur upp. Þegar við
komum um borð í þyrluna var yndislega tekið á móti okkur. Við vorum allir
háttaðir um leið og nuddaðir hátt og lágt. Ég vil nota þetta tækifæri til að
koma þökkum á framfæri við Slysavarnarfélag Íslands, sem skipulagði björgunina,
og eins til varnarliðsmannanna, sem björguðu okkur." Skipverjar á Tjaldi
voru fluttir til Reykjavíkur, þar sem þeir voru færðir í þurr föt, en síðan
héldu þeir til Vestmannaeyja.
Tjaldur var 53 tonna eikarbátur, smíðaður í Esbjerg í Danmörku árið 1955.
Báturinn var áður gerður út frá Dalvík, en Valgeir skipstjóri hafði nýlega
keypt hann. "Það er ekki nema mánuður síðan báturinn var keyptur og vorum við
rétt búnir að koma honum í gott lag og hafnir róðra, þegar þetta kom fyrir. Það
er því sjálfhætt á sjónum í bili, hvað sem síðar verður," sagði hann.
Morgunblaðið. 31 ágúst 1976.
14.04.2018 08:47
M. b. Sæunn EA 17.
M.b. Sæunn
sekkur út af Haganesvík
Sl. mánudag sökk m.b. Sæunn úti fyrir Haganesvík. Var skipið
að koma frá Akureyri með kolafarm á leið til Hofsóss. Er það var statt úti
fyrir Haganesvík, kom leki að því, sem skipsmönnum tókst ekki að halda í
skefjum. Björguðu þeir sér í báta, en litlu síðar sökk Sæunn. Í nánd við Sæunni
var statt skip frá Siglufirði, er tók skipbrotsmennina og flutti til
Siglufjarðar. Sæunn var eign Jóhanns Ásmundssonar á Litla-Árskógssandi. Hún var
29 smálestir að stærð.
Íslendingur. 44 tbl. 17 nóvember 1944.
12.04.2018 17:43
Veiga VE 291.
Mennirnir sem fórust hétu:
Páll Þórormsson háseti 26 ára.
Tveir menn
farast af vélbát við Eyjar
Á laugardaginn fórst vélbáturinn Veiga frá Vestmannaeyjum í
róðri og með honum tveir menn, en hinir komust lífs af og var þeim bjargað af
öðrum bát.
Vestmannaeyjabátar voru í róðri aðfaranótt laugardagsins og lögðu net sín á
venjulegum miðum vestan við Eindrang. Veður var hvasst, en um hádegisbilið á
laugardaginn, þegar bátarnir voru í óða önn að draga netin, bráðhvessti og
gerði mikinn sjó, enda er heldur grunnt og slæm brot þarna á hraununum. Skipverjar
á Veigu voru að draga netin, þegar þau festust í skrúfunni og varð báturinn þá
bjargarlaus í vindi og sjó Skipverjum tókst að koma neyðarkalli til vélbátsins
Frigg frá Vestmannaeyjum, sem þarna var nærstaddur, og kom hann Veigu til
hjálpar. Komu skipverjar taug á milli bátanna og hélt Frigg Veigu upp í vindinn
meðan skipverjar losuðu netin úr skrúfunni. Þegar búið var að binda þau upp,
var taugin á milli bátanna leyst og lagt af stað til lands, þar sem Veiga var
þá í lagi að öðru leyti. En skipstjórinn á Veigu bað Frigg að hlusta eftir
kalli frá sér, ef ske kynni, að eitthvað bæri út af. En þess reyndis líka full
þörf. Veiga var rétt að leggja af stað heim, er netin fóru aftur í skrúfuna og
skipti það nú litlum togum, að brotsjóirnir riðu yfir bátinn.
Einn skipverja,
Pál Þórólfsson frá Fáskrúðsfirði, tók út
í sama mund og einn brotsjóanna braut aðra hliðina úr stýrishúsinu. Var þá séð,
að mikil hætta var á ferðum. Sjórinn gekk þegar inn yfir bátinn og fyllti hann
á skammri stundu, þar sem hann rak stjórnlaust fyrir sjó og vindi. Skipstjórinn
á Veigu sýndi framúrskarandi dugnað og snarræði er hann braust niður í
hásetaklefa á hinum sökkvandi bát sínum til að senda út neyðarkall, sem
sennilega bjargaði lífi þeirra félaga. Vildi svo vel til, að skipverjar á Frigg
heyrðu í öðru kalli. Mun það hafa verið vélstjórinn, sem var að hlusta við
talstöðvartækið. Skipverjar gátu náð til gúmmíbjörgunarbáts, sem bundinn var
uppi á stýrishúsi, blásið hann út og komizt í hann í björgunarbeltum. Einn
skipverja, Gestur Jóhannesson, vélstjóri, komst ekki upp úr vélarrúmi bátsins,
og Páll Þórólfsson hvarf félögum sínum í hafrótinu, eins og áður er sagt. Lætur
hann eftir sig aldraða foreldra á lífi, en Gestur eiginkonu og barn.
Svo vel vildi til, að Frigg var ekki langt frá slysstaðnum og kom fljótt þar
að, sem skipverjar af Veigu hröktust á sjónum í gúmmíbátnum og bjargaði þeim.
Leit að skipverjunum tveimur reyndist árangurslaus. Skipstjóri á Frigg er
Sveinbjörn Hjartarson.
Tíminn. 16 apríl 1952.
10.04.2018 06:17
1423. Seifur BA 123. TFJZ.
Seifur BA
123
Skipasmíðastöðin Básar h.f., sem hefur haft aðsetur í
Hafnarfirði, afhenti 31. maí s.l. rúmlega 20 lesta eikarfiskiskip, sem er
nýsmíði stöðvarinnar nr. 3. Áður hefur stöðin afhent Viðar ÞH 17 (6. tbl. '74)
og Haftind HF 123 (18. tbl. '74). Skip þetta er af hefðbundinni gerð með lúkar
fremst, fiskilest og vélarúm aftast. Vélarreisn og stýrishús er úr áli. í lúkar
eru hvílur fyrir 4 menn og eldunaraðstaða. Fiskilest er með lestarstoðir og
skilrúm úr áli, svo og állestargólf. Í vélarúmi eru tveir brennsluolíugeymar,
en ferskvatnsgeymir fremst í lest. Aðalvél er Volvo Penta, gerð TMD 100 A, 210
hö við 1800 sn/mín, tengd Twin Disc niðurfærslugír, gerð MG 509, niðurfærsla
2.95:1. Skrúfubúnaður er frá Propulsion, 3ja blaða skrúfa með fastri stigningu,
þvermál 990 mm. Framan á aðalvél er aflúttak, Rockford 10" (1:1) fyrir
vindudælu. Rafall á aðalvél er frá Alternator h.f., 3.5 KW, 24 V. Hjálparvél er
Farymann, gerð 27L14, 8 hö við 3000 sn/mín.
Við vélina er rafall frá Transmotor, 3.6 KW, 24 V. Rafkerfi skipsins er 24 V
jafnstraumur. Stýrisvél er Scan Steering, gerð MT 180. Vindur skipsins eru
vökvaknúnar (háþrýstikerfi). Togvnda er frá Vélaverkstæði J. Hinriksson, búin
tveimur togtromlum (16Omm0 x 700 mm^ x 370 mm) og koppum. Togtromlur eru gefnar
upp fyrir 650 faðma af 1%" vír, togátak vindu á miðja tromlu (430 mm**)
1.4 tonn og tilsvarandi vírahraði 80 m/mín. Línuvinda og bómuvinda eru frá
Vélaverkstæði Sig. Sveinbjörnssonar h.f., línuvinda af gerðinni HL 200 og
bómuvinda af HB 50 gerð. Þá er skipið búið kraftblökk frá Rapp, gerð 19 R og 7
rafdrifnum Elektra færavindum. Dæla fyrir vindur er Denison TDC 20-11 (tvöföld)
drifin af aðalvél um aflúttak. Helztu tæki í stýrishúsi eru: Ratsjá: Furuno,
gerð FRS 48, 48 sml. Miðunarstöð: Koden KS 510. Sjálfstýring: Sharp Skipper.
Dýptarmælir: Furuno, gerð FH 600. Fisksjá: Furuno, gerð AD-Scope. Talstöð:
Skanti, gerð TRP 2000, 200 W SSB.
Rúmlestatala 22 brl.
Mesta lengd 14.60 m
Lengd milli lóðlína 13.20 m
Breidd (mótuð) 3.94 m
Dýpt (mótuð) 1.70 m
Lestarrými 18 m3
Brennsluolíugeymar 2.0 m3
Ferskvatnsgeymir 0.6 m3
Eigendur Seifs BA eru Jón Steingrímsson, sem jafnfrarnt er skipstjóri, og Jón
Gestur Sveinbjörnsson.
Ægir. 11 tbl. 15 júní 1975.
08.04.2018 07:21
149. Mánatindur SU 95. TFOM.
Vélskipið Víðir MB 35. (C) Haraldur Sturlaugsson.
Akurnesingar
eignast nýtt skip
M.s. "Víðir" eign h.f. Víðis á Akranesi
Hið nýja skip m.s. Víðir, eign hlutafjelagsins Víðir á
Akranesi, kom hingað í gær í fyrsta sinn. Framkvæmdastjóri fjelagsins, Jón
Sigmundsson, bauð blaðamönnum að skoða hið forkunnar fagra skip. Skipið er 103
smálestir brúttó, allt byggt úr eik, og er öll smíði þess og frágangur hinn
vandaðasti, og eins fullkominn og frekast verður krafist. Vjel skips er
Lister-dieselvjel 320 hestafla. Ennfremur er ljósavjel og er hún 20 hestafla.
Skipið er allt hitað upp með rafmagni. Einnig er rafmagns eldavjel. "Raftækjaverksmiðjan
Rafha" í Hafnarfirði hefir smíðað þessi hitunartæki. Í framstafni og aftur
í skipinu eru svefnklefar skipshafnarinnar. Einnig er í framstafni skipsins og
miðskips farþegarúm. Eru þau í alla staði hin ákjósanlegnstu, bólstraðir bekkir
með öllum veggjum, og eru farþegaklefarnir hitaðir upp með rafmagnsofnum.
Báturinn er nú leigður Skipaútgerð Ríkisins til fólks og vöruflutninga milli
Akureyrar og Sauðárkróks. Hann er byggður sem fiskiskip, en þegar horfið var að
því að leigja hann, var innrjettingum skipsins breytt, þannig, að tekið var af
lestarrými til innrjettingar farþegarúms. Svo vel er frá innrjettingunum
gengið, að ekki tekur nema stuttan tíma að breyta skipinu í fiskiskip, og mun
það þá bera um 70 tonn af ísfiski. Teikningu af skipinu gerðu Eyjólfur Gíslason
skipasmíðameistari og nemandi hans, Magnús Magnússon. Bygging Víðis hófst í
Dráttarbraut Akraness í marsmánuði 1942, en nokkrar tafir urðu, eða um þriggja
mánaða tíma, sjerstaklega vegna þess, að tafir urðu á, að vjelin kæmi til landsins.
Skipstjóri verður Bernhard Pálsson frá Akureyri og vjelstjóri, Guðjón
Sigurðsson, Akranesi. Yfirsmiður við smíði bátsins var Eyjólfur Gíslason
skipasmíðameistari á Akranesi. Alla járnsmíði og niðursetningu vjela annaðist
vjelsmiðja Þorgeirs og Ellerts á Akranesi. Raflagnir annaðist Sveinn
Guðmundsson rafvirki á Akranesi, málningarvinnu Lárus Árnason málarameistari á
Akranesi, bólstrun bekkja Runólfur Ólafsson húsgagnabólstrari á Akranesi,
hurðir allar og glugga smíðaði Teitur Stefánsson trjesmiður á Akranesi og reiða
Óskar Ólafsson í Reykjavík. Hlutafjelagið Víðir var stofnað 1938, um b.v.
Sindra, er það keypti það ár, en í stjórn þess eru: Pjetur Ottesen
alþingismaður, formaður, Þorgeir Jósefsson og Halldór Jónsson. Morgunblaðið
óskar Akurnesingum og h.f. Víði til hamingju með þetta glæsilega skip.
Morgunblaðið. 16 nóvember 1943.
Mánatindur SU 95 (fjær) og Sunnutindur SU 59 við bryggju á Djúpavogi. (C) Sveinn Þorsteinsson.
Bátur til
Djúpavogs
Víðir SU 95
Vélskipið Víðir af Akranesi hefir nú verið keypt til
Djúpavogs. Víðir er 103 lesta stór og mun vera stærsta skipið í austfirska
fiskveiðiflotanum, þegar togararnir eru undanskildir. Með þessum skipakaupum
skapast á Djúpavogi stórauknir afkomumöguleikar.
Austurland óskar Djúpavogsmönnum til hamingju með skipið. Megi vonir þær, sem
við það eru bundnar, rætast.
Austurland. 23 desember 1952.
Mánatindur
SU 95
Síldveiðiskipið Víðir fiskaði rúmar 500 lestir á vetrarvertíðinni og tæp 4000 mál af síld. Rekstursafkoma hans er alveg í járnum án nokkurra afskrifta og hefur hann aukið skuld sína hjá félaginu, sem svarar afborgunum af föstum lánum, sem á honum hvíla. Nú stendur yfir mikil viðgerð á honum sökum þurrafúa, sem fannst í honum haust. Hann kemur heim aftur sem nýtt og glæsilegt skip, með nýju nafni "Mánatindur". Báturinn sem Búlandstindur hf. samdi um smíði á í Þýzkalandi hlaut nafnið "Sunnutindur" S U 59. Hann kom ekki til landsins fyrr en 8. febrúar í ár. Djúpavogsbúar fögnuðu honum vel við komuna. Jón Sigurðsson, Rjóðri, flutti kvæði ort í því tilefni. Báturinn hefur nú verið 2 mánuði á veiðum og gengið vel. Hann hefur reynst afburða sjóskip og ekkert hefur komið fyrir eða farið í ólag, hvorki í smáu né stóru. Ég vil hvetja sjómennina til þess að sýna þessum glæsilegu skipum okkar tryggð og vinna þeim vel, og láta þau bera heimahöfn sinni vitni um sjómenn, sem kunna að meta vel útbúin skip og glæsileg.
Austri. 16 tbl. 4 september 1957.
Flakið af
Mánatindi í fjörunni við Sveinstaðaseyri í Hellisfirði
Ljósmyndir
Gunnars Þorsteinssonar af leifum Mánatinds sem hann tók í júlí árið 2010. Með
honum í för var m.a. Norðfirðingurinn Kristinn Pétursson (Kiddi í Dagsbrún),
skipstjóri og útgerðarmaður á Djúpavogi. Læt hér fylgja með nokkrar myndir úr
leiðangri þeirra félaga í Hellisfjörð.
Flakið af Mánatindi á Sveinstaðaeyri í Hellisfirði.
Horft út eftir eyrinni og út Hellisfjörð. Barðsneshorn og Rauðubjörg lengst til hægri.
(C) Myndir: Gunnar Þorsteinsson.
Mánatindur
ónýtur
Í haust var Djúpavogsbáturinn Mánatindur tekinn í slipp hér í Neskaupstað og skyldi fara fram á honum gagngerð viðgerð. Við rannsókn kom í ljós, að skipið var svo illa farið af þurrafúa, að það mun hafa verið dæmt ónýtt og mun Mánatindur þar með úr sögunni. En vonandi verður þess ekki langt að bíða, að annar Mánatindur komi til Djúpavogs.
Austurland. 5 febrúar 1965.
05.04.2018 16:11
2780. Ásgrímur Halldórsson SF 250. TFBL.
Nýr Ásgrímur
Halldórsson SF
leysir Jónu Eðvalds af hólmi
Gangmeira og
burðarmeira skip
"Verkefnin breytast ekki," segir Gunnar Ásgeirsson,
stjórnarformaður Skinneyjar-Þinganess hf. á Hornafirði. Félagið hefur fengið
nýtt og öflugt uppsjávarskip, Ásgrím Halldórsson SF 250, og lætur í staðinn frá
sér Jónu Eðvalds SF. Nýja skipið er átta ára gamalt, smíðað í Noregi en hefur
verið gert út frá Skotlandi til tog- og nótarveiða. Það hét Lunar Bow og var í
eigu Lunar Fishing. Ásgrímur Halldórsson er liðlega 61 metri að lengd og um 13
á breidd og getur borið liðlega 1.500 tonn í kælitönkum. Skipið fékk nafn
Ásgríms Halldórssonar, eins af stofnendum Skinneyjar. Ásgrímur er gangmeira og
burðarmeira skip en Jóna Eðvalds. "Við erum að hugsa um að koma hráefninu í
betra ásigkomulagi til vinnslunnar hérna. Með þessu skipi höfum við möguleika á
stöðugra og betra hráefni en verið
hefur," segir Gunnar. Krossey verður áfram gerð út.
"Þetta er glæsilegt skip. Þótt það sé átta ára gamalt lítur það út eins og
nýtt," segir Sigurður Ægir Birgisson sem er skipstjóri á Ásgrími Halldórssyni
SF ásamt Ásgrími Ingólfssyni. Sigurður segir að skipið hafi reynst vel í
siglingunni frá Skotlandi. Það hafi til dæmis varla haggast þegar það lenti í
slæmu veðri á milli Færeyja og Íslands. Stefnt er að því að Ásgrímur
Halldórsson fari til veiða á síld úr norsk-íslenska stofninum undir lok mánaðarins
ásamt Krosseynni. Skip félagsins hafa verið saman að veiðum undanfarin tvö ár,
með svokallað partroll, með góðum árangri. Það verður að sögn Sigurðar Ægis í
sömu verkefnum og Jóna Eðvalds, veiðum á síld og loðnu fyrir vinnsluna á
Hornafirði. Þó segir hann að stærra og öflugra skip skapi möguleika til að
sækja lengra, ef á þurfi að halda. Þannig segir hann til athugunar að fara einn
túr á kolmunna núna í mánuðinum til að láta reyna á tækin. Skinney-Þinganes fær
í haust tvö ný skip sem verið er að smíða í Taívan.
Þau verða notuð til humarveiða en jafnframt útbúin til annarra verkefna. "Við
erum að yngja upp skipakostinn og skapa möguleika til að koma með betra hráefni
að landi," segir Gunnar. Fyrirtækið gerir út átta skip og reiknar Gunnar ekki
með að breyting verði á því. Hins vegar sé ekki ákveðið hvaða skipum verði lagt
þegar nýju skipin koma. "Þetta er stöðug barátta, eins og alltaf hefur verið,"
segir Gunnar um stöðuna. Hann segir að engin breyting hafi orðið á verkefnum
fyrirtækisins. Það er í bolfiski, humri og uppsjávarfiski. Hann segir að taka
verði á því í stjórnuninni, þegar hann er spurður um viðbrögð við
kvótasamdrættinum sl. haust.
Morgunblaðið. 7 maí 2008.
02.04.2018 16:12
Sæmundur SK 1. TFOQ.
Lýsing samkvæmt fyrstu skipaskrá: Lengd 20,22 metrar.
Breidd 5,21m. Dýpt 2,20m. Stærð rúmlestir 53 brúttó. Tala þilfara 1, siglna
(mastur) 2, lóðrétt stefni og sporbaugslagað hekk. Skrokkurinn með sléttsúð
(plankabyggður) úr eik og innsúð talin fullkomin. Þá er í afturskipi káeta
fyrir yfirmenn, lúkar í framskipi fyrir háseta og þar var einnig
eldunaraðstaða. Þá var einnig kortaklefi (bestikk) aftast í stýrishúsi með koju
fyrir skipstjóra. Í bátnum var aðalvél af gerðinni Polar Diesel 170 hestöfl
smíðuð árið 1946 með tilheyrandi skrúfubúnaði. Ekki var um ljósavélar í bátum
af þessari stærð að ræða á þessum tíma heldur rafall reimdrifinn frá aðalvél,
oftast 32 volta spenna.
Búnaður á þilfari var spil með tveimur tromlum og koppum sitt hvoru megin. Öxuldrifið
frá aðalvél notað sem snurpuspil á síldveiðum en togspil væri báturinn á
togveiðum. Þá var einnig svokallað línuspil framarlega á þilfarinu nærri
stjórnborðslunningu og var það notað við línu og netadrátt en algengt var að
bátar frá norðurlandi færu suður á vetrarvertíð á þessum tímum.
Í stýrishúsi var ekki mikill tækjabúnaður fyrir utan stjórntæki fyrir vél og
áttaviti. Í besta falli dýptarmælir og þá oftast Kelvin Huges neistamælir sem
virkaði nú ekki alltaf. Þá var að sjálfsögðu stýri í stýrishúsinu og var tegund
þess svokölluð keðjustýri þar sem keðja lá í keðjuhjóli framan við stýrishjól
og þaðan í rörum ofandekks þar til hún tengdist stýrisás í skut bátsins. Ekki
eru til heimildir um heimsiglingu bátsins en fyrsta lögskráning fer fram hjá Sýslumannsembætti
Skagafjarðarsýslu þann 26. júní 1946.
Skipstjóri Finnbogi Halldórsson frá Siglufirði, stýrimaður Helgi Einarsson frá
Akranesi, síðar Sauðárkróki og fyrsti vélstjóri Ásgeir Ágústsson frá Eskifirði.
Báturinn var í eigu Útgerðarfélags Sauðárkróks til ársins 1955 er hann
var seldur til Keflavíkur og er afsal til handa Steindóri Péturssyni dagsett
3/11 ´55.
Meðan báturinn var í eigu ÚS (hins fyrra) var hann á síld á sumrin og gekk vel
og var hann oft með aflahærri síldarbátum. Þess utan var hann á togveiðum og þá
aðallega hér innfjarða á Skagafirði, þó mátti hann ekki vera fyrir innan eyjar
þó ef til vill hafi verið misbrestur á því.
Þeir eru nú ekki margir eftirlifandi sem voru skipverjar á Sæmundi á þessum
tíma en einn af þeim er Sigurfinnur Jónsson frá Steini á Reykjaströnd og man
hann vel þessa tíma. Finnbogi Halldórsson var skipstjóri á Sæmundi þar til í
júlí 1947 að hann tekur við skipstjórn á vélbátnum Eiríki SK 2 sem var í eigu
sama félags. En við skipstjórn á Sæmundi SK 1 tók Stefán Sigurðsson,
Sauðárkróki en einnig var Jón Guðjónsson, frá Siglufirði, skipstjóri með bátinn
á síldveiðum.
Eftir komuna til Keflavíkur hélt hann sama nafni en skipt var um vél í bátnum
árið 1955 og sett var í hann Mannheim vél 280 hestöfl. Áfram var báturinn í Keflavík
en fékk síðar nafnið Gunnfaxi KE 9. Endalok bátsins urðu svo þau að 16. mars
1964 sökk hann og er þess getið að mannbjörg hafi orðið.
Feykir.is 13 ágúst 2017
Steinar Skarphéðinsson skrifar um gamla báta.
Sæmundur SK 1. (C) Steinar Skarphéðinsson.
Útgerðarfélag
Sauðárkróks h/f
Útgerðarfélag Sauðárkróks h.f., Sauðárkróki. Tilgangur, a)
Að reka útgerð. b) Að sjá um verkun, hagnýtngu og sölu á afurðum félagsins. c)
Að útvega vandaðar útgerðarvörur með sem hagfelldustum kjörum. Hlutafé: kr.
125.000,00. Stjórn:
Haraldur Júlíusson kaupmaður, Guðmundur Sveinsson fulltrúi, Magnús Bjarnason
kennari, Gísli Vilhjálmsson útgerðarmaður og Kristófer Eggertsson skipstjóri.
Frjáls verslun. 9 árg. 4-5 tbl. 1947.
Sæmundur KE 9. TFOQ. Líkan Gríms Karlssonar. (C) Þórhallur S Gjöveraa.
Gunnfaxi KE 9 að sökkva.Skipverjar á leið í gúmmíbjörgunarbátinn. (C) Skipverji af Gunnfaxa.
V/b Gunnfaxi
sekkur út af Eldey
Á milli klukkan átta og níu, að morgni 16. mars 1963, sökk
v.b. Gunnfaxi KE 9, tólf sjómílur NV af Eldey. Skipverjar voru að draga línuna
og höfðu dregið fimm bjóð, er lekans varð vart. Áhöfnin var öll á dekki nema
skipstjóri, sem var í stýrishúsi. Veitti hann þvi þá athygli, að smurmælir
vélarinnar tók að falla. Fór hann nú niður í vélarrúm og sá, að sjór var kominn
allhátt upp á vélina, svo vélin var farin að banka, sem kallað er. Stöðvaðist
vélin innan skamms. Skipverjar notuðu þá dekkdælu, en lekinn hélt áfram, og
þeir höfðu ekki undan. Skipstjórinn, Sigurður Guðmundsson, sendi nú út
hjálparbeiðni. Fljótlega kom v.b. Helgi Flóventsson Þ.H. til aðstoðar. Ekki var
mjög hvasst en þungur sjór. Fóru fjórir menn af áhöfn Gunnfaxa yfir í Helga og
notuðu til þess gúmbátinn. Skipstjóri og vélstjóri urðu síðan eftir í Gunnfaxa
til að athuga möguleika á að bjarga bátnum.
Áhöfnin á Gunnfaxa KE 9. Frá v: Sigurður Guðmundsson skipstjóri, Skúli Bjarnason, Sverrir Bjarnason, Sigurður Jónsson stýrimaður, Svanur Jónsson vélstjóri og Victor Þórðarson matsveinn.
(C) Alþýðublaðið.
En þær tilraunir báru ekki árangur.
Yfirgáfu þeir bátinn innan stundar. Var ætlunin, að Helgi Flóventsson tæki
Gunnfaxa í tog, en ekki varð af þvi. Lónaði nú Helgi hjá Gunnfaxa, uns séð varð
að hann myndi sökkva. Sökk báturinn á u.þ.b. fjórum mínútum, kl. 12.25. Helgi
Flóventsson hélt þegar til Keflavíkurog kom þangað kl. 15.35 síðdegis. Á
Gunnfaxa voru sex menn. Skipstjórinn, Sigurður Guðmundsson, var frá
Hafnarfirði. Sigurður var síðar með Þerney, sem strandaði í Keflavíkurhöfn
1970. Gunnfaxi var smíðaður í Svíþjóð 1946. Hann var fimmtíu og þrjár lestir að
stærð, úr eik. Eigandi bátsins var Faxi hf. Axel Pálsson og synir hans: Birgir,
Páll og Magnús. Allir búsettir í Keflavík.
Faxi. 1 mars 1988.
01.04.2018 08:16
Finnbjörn ÍS 24. TFLR.
Nýju
birnirnir
Samvinnufélag Ísfirðinga hefir fengið tvo 80 tonna báta frá
Svíþjóð. Þann 12. júní kom fyrri bátur Samvinnufélagsins, Ísbjörn til
Ísafjarðar, og var hann fyrsti Svíþjóðarbáturinn, sem hingað kom í bæinn.
Ísbjörn er byggður í Skredsvik hjá Bröderna Olsons Bátsvarv eftir teikningu
Bárðar G. Tómassonar skipaverkfræðings. Skipstjóri á Ísbirni er Ólafur
Júlíusson. Síðari bátur Samvinnufélagsins, Finnbjörn, kom hingað miðvikudaginn
10. júlí. Hann er byggður hjá Halmstads Varvs nya Aktiebolag í Halmstad í Svíþjóð,
einnig eftir teikningu Bárðar Tómassonar. Skipstjóri á Finnbirni er Jón
Kristjánsson. Báðir nýju birnirnir eru með 215 hestafla Atlas diesel og 10
hestafla ljósavél, dýptarmæli, útvarpsmóttöku- og sendistöð og talbrú. Eftir er
að setja í þá miðunarstöð. Ganghraði þeirra er um 9 mílur. Búist er við, að
kostnaðarverð þeirra hvors um sig verði 500-550 þúsundir kr. með síldardekki og
togútbúnaði.
Bjarni Fannberg sigldi báðum björnunum til landsins og kom með Finnbirni alla
leið til Ísafjarðar.
Skutull. 28-29 tbl. 12 júlí 1946.
Askur KE 11. Líkan Gríms Karlssonar. (C) Þórhallur S Gjöveraa.
Bátur brann
við bryggju í Keflavík
Aðfaranótt sunnudagsins kom upp eldur í vélbátnum Aski KE í
Keflavíkurhöfn. Slökkviliðið var kvatt á vettvang, báturinn dreginn að bryggju,
og var eldurinn fljótlega slökktur með því að dæla á hann sjó, en þá fór
báturinn á hliðina og sökk við bryggjuna. Eldsins varð fyrst vart laust eftir
kl. þrjú um nóttina, en þá skíðlogaði aftantil í bátnum. Sennilegast er talið
að kviknað hafi í vélarrúmi eða káetu.
Slökkviliðið hófst þegar handa að dæla sjó á eldinn og tókst að ráða niðurlögum
hans fljótlega, en þá tókst ekki betur til en svo að báturinn seig á hliðina,
vegna sjávarins, sem í honum var og sökk. Stendur þó nokkur hluti hans úr sjó.
Eigandi Asks er Angantýr Guðmundsson. Hefur hann orðið fyrir tilfinnanlegu
tjóni, þar eð báturinn er stórskemmdur. Var hann tryggður fyrir 2,7 milljónir
kr., en geta má þess, að bátar af sömu stærð (80 tonn) eru yfirleitt tryggðir
fyrir allt að 5 milj. kr. Angantýr keypti bátinn fyrir nokkru af Einari
Sigurðssyni.
Tíminn. 13 desember 1960.
Hamar GK 32
ferst
11
bjargast á sögulegan hátt
Voru á
annan sólarhring á reki og á eyðieyju
Laust eftir klukkan níu á laugardagskvöldið sökk vélskipið
Hamar GK-32 frá Sandgerði um 30 sjómílur suðaustur af Jökli. Lagðist skipið á
bliðina og gerðist allt með svo skjótum hætti að skipsmenn björguðust fáklæddir
í gúmmíbát og vannst ekki tími til að kalla í talstöðina. Rak skipbrotsmennina,
11 talsins, fyrir sjó og vindi alla laugardagsnóttina og tóku land í Hvalseyjum
undan Ökrum á Mýrum, um 6 mílur frá landi. Þrátt fyrir að þeir kveiktu bál,
sendu upp svifblys, sæju bílaumferð í landi og tvær flugvélar, vissi enginn um
skipbrotið fyrr en sex mannanna tókst að róa í land á gúmmíbátnum seint á
sunnudagskvöldið. Björguðust skipsmenn allir og má telja það mikla mildi. Má
nærri geta hversu farið hefði ef vindur hefði staðið af landi, bátinn rekið á
haf út og enginn hefði vitað betur en Hamar væri ofansjávar á leið á
síldarmiðin fyrir Norðurlandi. Hamar var 80 tonna skip, endurbyggt upp úr Aski,
sem brann og sökk í höfninni í Keflavík í desember 1960. Var báturinn búinn
öllum fullkomnustu tækjum til síidveiða, asdictækjum, radar, kraftblökk,
dýptarmælum o.s. frv. Eigandi bátsins var Páll Ó. Pálsson, útgerðarmaður í
Sandgerði, en hlutafélagið Miðnes í Sandgerði hafði leigt bátinn til síldveiða
fyrir Norðurlandi í sumar, og var báturinn á leið þangað er hann sökk.
Skipstjóri var Birgir Erlendsson, sonur Erlendar Þorsteinssonar formanns
síldarútvegsnefndar, 34 ára gamall til heimilis í Kópavogi, stýrimaður Eðvald
Eyjólfsson, 36 ára, Reykjavík, 1. Vélstjóri Friðrik Sigurðsson, 42 ára,
Sandgerði, II vélstjóri Tómas Þórhallsson, 24 ára, Reykjavík, matsveinn Jón
Þórir Gunnarsson, 38 ára, Reykjavík og hásetar Georg Georgsson, 36 ára,
Reykjavík, Björn Ragnarsson, 22 ára, Sauðárkróki, Erling Guðmundsson, 20 ára,
Sauðárkróki, Guðmundur Friðriksson, 16 ára, Sandgerði, Gísli Ólafsson, 16 ára,
Sandgerði, og Sigurður Jónsson, 32 ára, Keflavík.
Fréttamaður Mbl. átti í gær tal við Eðvald Eyjólfsson, stýrimann, en hann var í
brú bátsins er óhappið vildi til. Sagðist Eðvald svo frá þessari einstæðu ferð
þeirra félaga:
Það var um fjögurleytið síðdegis á laugardag að við lögðum upp frá Reykjavík.
Ætluðum við vestur fyrir Jökul og norður um á miðin. Vindur var af suðvestri,
6-7 vindstig og nokkur alda. Klukkan rúmlega 9 um kvöldið vorum við staddir um
30 sjómílur suðaustur af Jökli. Ég var þá í brúnni og háseti við stýrið, og
höfðu vaktaskipti farið fram klukkan 9. Tveir hásetar voru frammi í lúkar, en í
káetu var 1. vélstjóri. Hinir voru aftur í borðsal. Síðan gerðist það að skipið
hallaði skyndilega undan einni öldunni og tók sjó inn í ganginn
stjórnborðsmegin. Á næstu báru fór skipið alveg á hliðina. Við slógum strax af
við fyrri báruna, Qg skipstjóri kom fram í brú þegar í stað. Var skipinu snúið
undan og reynt að rétta það með stýrinu en það virtist ekkert gagna,, enda
lagðist það á möstrin um leið, svo að við sáum niður í sjóinn um gluggana
stjórnborðsmegin Skipstjórinn kallaði strax að bátinn yrði að hafa tilbúinn.
Lá
skipið þá á hliðinni með gluggana á brúnni í kafi stjórnborðsmegin en bakborðsgluggarnir
vissu beint upp í loftið. Fór skipstjóri upp um hurðina og ég á eftir. Virtist
okkur strax að eina vonin til bjargar væri að koma bátnum út. Báturinn var
staðsettur á þaki stýrishússins, stjórnborðsmegin, og var á kafi í sjó. Var
báturinn í trékistu, sem fest var við þakið en á henni var lok, fest með
böndum. Skipstjóri kafaði eftir bátnum og tókst að opna kistuna. Flaut báturinn
þá strax upp, og var þá tekið í línuna til að blása hann upp. Hásetarnir tveir,
sem voru frammí gengu eftir síðu skipsins afturá, svo mikill var hallinn. Var
talsvert bras við gúmmíbátinn, en afturmastrið og loftnetsvírinn slógust í hann
og áttum við mjög erfitt með að halda bátnum frá. Ég stökk út í bátinn af
afturmastrinu og komst nokkurnveginn þurr. 1. vélstjóri flæktist um stund í
nótinni, en losnaði aftur. Var hann með bjarghring utan um sig, og var sá eini
okkar, sem hafði tíma til þess að ná í lífbelti. Flestir voru fáklæddir, 1.
vélstjóri á skyrtu og nærbuxum, skipstjóri á nærklæðum, flestir skólausir og
aðeins einn í stígvélum. Mjög erfitt var að ná bátnum frá skipinu, en við sáum
brátt að nótin hafði losnað og komin spölkorn frá skipinu. Sáum við brjóstlínu frá
nótinni, gátum náð í hana og halað okkur frá sökkvandi skipinu. Síldardekkið
flaut allt út og við náðum tveimur þilfarsborðum, sem við notuðum í stað ára,
og kom það sér vel síðar.
Kort af Mýrunum þar sem má sjá Hvalseyjar undan Ökrum.
Nokkuð þröngt var um okkur í bátnum, sem er gerður fyrir 10 menn. Lokuðum við
honum strax öðru megin, en frá hinni hliðinni sá ég Skipið sökkva skömmu síðar.
Við héldum bátnum undan þar til skipið sökk, en það mun hafa verið 10 mínútum
eftir að við fórum í bátinn. Var síðan látið reka og notuðum við spýturnar til
þess að snúa undan veðrinu alla nóttina. Það var kuldi og bleyta í bátnum og
menn urðu sjóveikir, sem tilheyrir víst þessum gúmmíbátum. Við gerðum upphaflega
ráð fyrir að við yrðum ekki nema 4-5 klst. að reka upp að landi, en þær urðu
15. Um klukkan átta á sunnudagsmorguninn fórum við að grilla í land. Við vissum
að framundan voru Mýrarnar með öllum sínum skerjum og grynningum, og þegar við
nálguðumst þær skutum við öðru svifblysinu af tveimur, sem í báta um voru. Við
tókum land í Hvalseyjum nokkru fyrir klukkan eitt á sunnudag. Þegar við
nálguðumst eyjarnar var þar talsvert um grunnbrot. Þurftum við að róa fyrir
eitt brotið og hefðum sennilega lent í því ef ekki hefði verið fyrir spýturnar
góðu. Þegar við komum framhjá þessum brotum sáum við vík, sem virtist sæmileg
til landtöku, og ákváðum að fara í land þar en halda ekki áfram. Tókst
landtakan ágætlega. Ekkert mannvirki var á eyju þessari og hún algjörlega í
eyði. (Hér mun sennilega átt við stærstu eyna í Hvalseyjum, Húsey-innskot Mbl.)
Reiknaðist mér til að eyjan væri á stærð við Örfirisey.
Fyrsta verk okkar var að safna saman rekaviði og kveikja bál. Notuðum við tvö
blys til að kveikja í kestinum, sem logaði í 5-6 klst. Bárum við þara og gras á
eldinn til þess að sem mestan reyk legði af honum. Þá fundum við bambusstöng,
festum veifu úr gúmmíbátnum á hana og reistum síðan stöngina. Bátinn settum við
á áberandi stað rétt hjá stönginni. Undir kvöld skutum við síðara svifblysinu,
en allt kom fyrir ekki. Seint um kvöldið vorum við vissir um að enginn hefði
tekið eftir okkur. Voru það okkur vonbrigði því við sáum bæinn að Ökrum og
kirkjuna, bílaumferð í landi og tvær flugvélar hátt í lofti. Reyndum við m.a. að
gefa merki til flugvélanna og lands með sólspegli. Þegar leið á daginn gerði
stinningskalda af norðri. Fluttum við okkur þá ofar í eyna og hagræddum okkur
sem bezt við gátum. Um 10- leytið um kvöldið fór að lygna og var komið logn um
klukkan 10:30. Fórum við þá að ræða um hvað bezt væri að gera og ákváðum að sex
menn skyldu freista þess að róa til lands í gummíbátnum, skipstjóri, ég, báðir
vélstjórarnir, matsveinninn og einn háseti. Skyldu fjórir róa en tveir leysa
af. Fundum við tvær heppilegar spýtur til að róa með og höfðum þær með auk
þilfarsborðanna.
Áður en við lögðum af stað skárum við flot púðana neðan af
gúmmíbátnum og tókum loftflöskuna úr slíðrum, til þess að auðveldara yrði að
róa bátnum. Róðurinn til lands gekk ágætlega,, og vorum við um tvær klukkustundir
að fara þessar sex mílur. Lentum við í vík beint fyrir neðan Akra, og gekk
lendingin ágætlega. Þarna var nokkur alda og ein báran henti okkur skemmtilega
10-15 metra áfram, langleiðina upp í fjöru, rétt eins og maður væri að sigla á
öldum á Hawaii. Síðan gengum við upp að bænum. Fór ég fyrstur þar sem ég hafði
skóræfla á fótum, og hinir komu rétt á eftir. Allir voru í fasta svefni, en
bóndinn, Ólafur Þórðarson, kom til dyra. Sagði ég honum að við værum
skipbrotsmenn af skipi, sem hefði farist úti í bugtinni nóttina áður og fimm
aðrir væru í Hvalseyjum. Bóndi sagði að hann ætti árabát en treysti honum ekki
til að fara í eyna. Hringdi hann síðan á næstu bæi ag lét slysavarnafélagið
vita hvernig komið væri. Síðan fór hann með okkur á næsta bæ, Akra III. Fengum
við hinar beztu móttökur þar. Var síðan hringt til Helga Gíslasonar bónda á
Tröðum, og fór hann á báti og sótti þá, sem eftir urðu í eynni, og fór með þá
heim að Tröðum. Við lögðum okkur eftir að hafa fengið hressingu og sváfum til
klukkan sex um morguninn, en þá kom bíll frá Þórði Þ. Þórðarsyni á Akranesi og
flutti okkur til Reykjavíkur. Hafði útgerðin sent bílinn jafnskjótt og kunnugt
varð um atburðinn.
Mér finnst það undursamlegt, hvernig við sluppum frá þessu öllu, en okkur
finnst að útbúa þyrfti þessa gúmmíbáta með litlum árum og umfram allt talstöð.
Óhugsandi var að komast í talstöðina er skipið sökk og ef vindur hefði staðið
af landi, hefði okkur rekið til hafs, og engin leið að segja hvenær það hefði
uppgötvast að skipið var ekki lengur ofansjávar, sagði Eðvald stýrimaður að
lokum.
Morgunblaðið. 3 júlí 1962.
- 1