22.10.2017 21:45

Cuxhaven NC 100. DFQH.

Cuxhaven NC 100 var smíðaður hjá Myklebust Verft í Gursken í Noregi árið 2017 fyrir Deutsche Fishfang Union GmbH (D.F.F.U), sem er dótturfélag Samherja h/f í Þýskalandi. 3.969 brl. Aðalvél, RRM Bergen B33:45L6, 3.200 Kw vél. Skipið er 81,22 m. á lengd, 16,31 á breidd og djúprista er 7,20 m. Cuxhaven hóf veiðar í ágústmánuði s.l. Var sú veiðiferð farin í Barentshafið. Haukur Sigtryggur Valdimarsson sendi mér þessar myndir af honum á leið til Akureyrar nú í kvöld. Þakka ég honum kærlega fyrir. Ekki annað að sjá en að Cuxhaven er hið glæsilegasta skip.


Cuxhaven NC 100 á leið inn Eyjafjörðinn.


Cuxhaven NC 100 á leið inn Eyjafjörðinn.


Cuxhaven NC 100 á leið inn Eyjafjörðinn.                   (C) Myndir: Haukur Sigrtyggur Valdimarsson.

        Cuxhaven NC 100 heldur í sína                                  fyrstu veiðiferð

Cuxhaven NC 100 nýtt skip Deutsche Fischfang Union, dótturfélags Samherja í Þýskalandi hefur haldið á veiðar. Cuxhaven NC100 sem hannað er af Rolls Royce er 81,22m langt og 16m breitt, smíðað í Mykleburst skipasmíðastöðinni í Noregi. Cuxhaven er fyrsta nýsmíði Deutsche Fischfang Union í 21 ár en það skip bar einnig nafnið Cuxhaven.
Eigendur Samherja ásamt Haraldi Grétarssyni framkvæmdastjóra Deutsche Fischfang Union og Óskari Ævarssyni útgerðastjóra tóku á móti skipinu 15.ágúst sl. í Álasundi. Þá voru veiðarfæri tekin um borð og skipið gert klárt að öðru leyti. Cuxhaven hélt svo til veiða í Barentshafi 20.ágúst.
Skipstjórar eru Stefán Viðar Þórisson og Hannes Kristjánsson. 
Cuxhaven er afar vel búið á allan hátt bæði hvað varðar vélbúnað, vinnslu og aðbúnað áhafnar sem getur orðið allt að 35 manns. Með nýjustu tæknilausnum er skipið mun hagkvæmara í rekstri og umhverfisvænna en eldri skip. Vinnsludekk er hannað og smíðað af Slippnum á Akureyri og hefur búnað m.a. frá Vélfag á Ólafsfirði.  "Þetta eru mikil tímamót í rekstri DFFU hér í Þýskalandi. Meðal annars hefur allur aðbúnaður áhafnar og vinnuaðstaða verið stórbætt. Það er mikil áskorun að fá allt til að virka í svona tæknilega flóknu skipi og næstu vikur verða því spennandi hjá okkur," segir Haraldur Grétarsson framkvæmdastjóri Deutsche Fischfang Union GmbH.


Heimasíða Samherja hf. 25 ágúst 2017.

22.10.2017 17:08

B. v. Maí GK 346. TFKZ.

Maí GK 346 var smíðaður hjá A.G. Weser Werk Seebeck í Bremerhaven í Þýskalandi árið 1960 fyrir Bæjarútgerð Hafnarfjarðar. 982 brl. 2.100 ha. MAN díesel vél. Samið var um smíði skipsins í apríl 1959 og var Maí ætlað að taka við hlutverki Nýsköpunartogarans Júlí GK 21 sem fórst á Nýfundnalandsmiðum í febrúar 1959. Togarinn var seldur Ola Nilsen í Harstad í Noregi í maí árið 1977. Breytt í rannsóknarskip árið 1980. Selt til Kanada 1981, var þar sem olíuleitarskip, hét Mai og var í Halifax árið 1986. Lítið meira veit ég um skipið, nema að það var selt í brotajárn í Noregi árið 2003.


147. Maí GK 346 á veiðum.                                                                               Mynd úr safni mínu. 

                Maí kemur í maí

Hinn 3. marz síðastlinn var nýjum íslenzkum togara hleypt af stokkunum hjá Seebeck Werft í Bremerhaven. Togarinn er eign Bæjarútgerðar Hafnarfjarðar og hlaut í skírninni nafnið Maí GK-346. Hann verður stærsti togari Íslendinga. Samningar um smíði nýja Maí voru undirritaðir 30. apríl 1959. 17. desember 1959 var kjölurinn lagður, og 3. marz var togaranum hleypt af stokkunum og skírður, að viðstöddu miklu fjölmenni. Togarinn verður afhentur 11. maí n.k. Maí verður stærsti togari Íslendinga, 1000 lestir að stærð. Sá næst stærsti er Narfi, 900 lestir. Maí er 200 fet á lengd, 34 fet á breidd og 17 fet á dýpt. Skipstjóri verður Benedikt Ögmundsson, sem verið hefur skipstjóri hjá Bæjarútgerð Hafnarfjarðar frá stofnun hennar fyrir 29 árum.

Tíminn. 8 apríl 1960.

         Mikill mannfjöldi fagnaði Maí

Í fegursta veðri sigldi hinn glæsilegi togari Bæjarútgerðar Hafnarfjarðar, Maí, hingað inn á höfnina í gærdag, fánum skrýddur. Mannfjöldi mikill var á bryggjunni til að fagna honum, og við það tækifæri lék Lúðrasveit Hafnarfjarðar og Karlakórinn Þrestir söng nokkur lög. Þegar landfestar höfðu verið bundnar, tóku til máls af stjórnpalli Adolf Björnsson, formaður útgerðarráðs og Stefán Gunnlaugsson bæjarstjóri, sem buðu togara og áhöfn velkomin. Fer hér á eftir lýsing á togaranum í stórum dráttum:  Maí er 1000 tonn og hinn stærsti togari, sem Islendingar hafa eignazt til þessa. Lengd er 210 fet. Breidd 34 fet. Dýpt 17 fet. Allar vélar og hjálparvélar í skipinu eru MAN-vélar frá Þýzkalandi. Aðalaflvél er 2.280 hestöfl, og gekk 16,2 sjómílur í reynsluferð. Maí er fyrsti íslenzki togarinn með fullkomna skiptiskrúfu, þannig að vélin er alltaf látin ganga áfram, hvort sem skipið er keyrt áfram eða afturábak. Með skurði á skrúfunni má ákveða hvort skipið er keyrt áfram eða afturábak, og má því nota hagkvæmasta snúningshraða vélar hverju sinni, og skiptir það sérstaklega miklu máli, ef um krítiskan snúningshraða er að ræða. Ljósavélar eru þrjár, tvær 135 hestöfl hvor og ein 40 hestöfl, til notkunar þegar skipið liggur við landfestar. MAN-vélar hafa þann kost að nota má ódýrari olíur en á venjulegar dieselvélar. Togvindumótor er 227 kw. Í Maí er Sallog hraðamælir af nýrri gerð og með tæki er honum fylgir má kanna fiskmagn í vörpunni hverju sinni. Tveir Decca radarar eru í skipinu, annar með sendiorku 45 kw., en hinn 20 kw., en draga hvor 48 mílur. Ný gerð er af Sperry-lóran. Í stað þess að eftir eldri gerð lóran þurfti margvíslega útreikninga við staðarákvörðun, reiknast staðarákvörðun út sjálfkrafa eftir hinni nýju gerð. Loftskeytatæki eru frá Telefunken í Þýzkalandi og m. a. er stuttbylgjustöð, sem gerir fært að tala megi frá Nýfundnalandi til Þýzkalands. Kallkerfi er komið fyrir í tólf stöðum í skipinu af svonefndri Intercon-gerð frá Marconi. Gíróáttaviti og sjálfstýring er í skipinu. Í Maí eru tæki til þess að dæla 70-80 gráða heitum sjó frá fjórum stöðum í skipinu, ef um ísingu er að ræða. Þá er algjör nýung, að í framsiglu er komið fyrir rafmagnshitun, er nota má ef ísing sezt á siglutréð, og getur hún brætt allan klaka af á örstuttum tíma. Fiskleitartæki eru af Kelvin Hughes gerð. Perulag er á stefni, sem á að auka ganghraða og draga úr veltingi miðað við fyrri gerð stefna. Lestar eru 27 þúsund kúbíkfet, almuníumklæddar, og eiga að rúma 500-550 tonn af fiski. Sérstakur góðfiskklefi er ofanþilfars, sem rúmar 5-10 tonn.

Morgunblaðið. 19 maí 1960.


B.v. Maí GK 346 að koma úr slipp fyrir söluna til Noregs árið 1977.              Ljósmyndari óþekktur. 

         Togarinn Maí að kveðja

Nýmálaður og snyrtur á leið til Noregs

"Það voru margir íslenskir aðilar, sem vildu kaupa togarann Maí og breyta honum í nótaskip, en þá skorti bara peninga til að greiða út það sem þurfti og þess vegna urðum við að selja þetta ágæta skip til Noregs" sagði Guðmundur Ingvarsson framkvæmdastjóri Bæjarútgerðar Hafnarfjarðar er við ræddum við hann í gær, en þá var togarinn Maí, sem BÚH var að selja til Noregs, að koma úr slipp nýmálaður og snyrtur og er að leggja af stað til Noregs. Það var norska skipasmiðastöðin, sem selur BÚH nýjan skuttogara, sem afhentur verður 14. maí nk. sem tók Maí uppí kaupin og virðir hann á 3,4 milljónir norskar krónur, sem svarar til um 130 milljónum ísl. króna.
Maí er 17 ára gamalt skip, systurskip Víkings AK og Sigurðar RE, stærstu nótaskipa okkar. Guðmundur sagði að Maí hefði alla tið verið mikið afla- og happaskip og að honum væri eftirsjá. Ekki alls fyrir löngu var bátur sem hét Víðir seldur til Noregs. Þar var hann málaður og snyrtur og síðan seldur aftur til Íslands og heitir nú Jón Gislason. Sögur ganga um það, að eins fari með Maí, að honum verði breytt í nótaskip ytra en síðan seldur aftur til Íslands. Guðmundur Ingvarsson sagðist hafa heyrt svona sögur og viðurkenndi að margir innlendir aðilar hefðu viljað kaupa togarann með það fyrir augum að breyta honum í nótaskip, en skort fé. En Guðmundur sagðist vantruaður á að Mai yrði keyptur aftur til Íslands, þar sem lán væru ekki veitt til kaupa á eldri skipum en 10 ára. Aftur á móti ef einhver aðili er svo stöndugur að geta keypt hann án þess að fá lán úr fiskveiðasjóði, þá getur hann það auðvitað, sagði Guðmundur. Víst er um það, að hann yrði fljótur að borga sig á loðnunni, ef honum gengi eins vel og Sigurði RE, sem er systurskip Vikings og Mai.

Þjóðviljinn. 26 apríl 1977.


Þarna er skipið í Noregi undir sínu gamla nafni, Maí.                             Ljósmyndari óþekktur.

21.10.2017 13:13

B. v. Jörundur EA 335. TFLG.

Togarinn Jörundur EA 335 var smíðaður hjá Brooke Marine Ltd í Outlon Broad í Lowestoft í Englandi árið 1949 fyrir Guðmund Jörundsson útgerðarmann á Akureyri. 491 brl. 950 ha. Mirrlees díesel vél. 46,63 x 8,58 x 3,81 m. Smíðanúmer 175. Skipið var selt 21 janúar 1958, Þórólfi mostraskeggi h/f í Stykkishólmi, hét Þorsteinn þorskabítur SH 200. Ný vél, 950 ha. Deutz díesel vél var sett í skipið árið 1963. 29 maí 1963 var skráður eigandi Ríkissjóður Íslands, skipið hét Sigurey EA 8. Var um þetta leyti í eigu Sigurðar Finnssonar á Siglufirði. Skipið var selt í ágúst árið 1966, Grími h/f á Eskifirði, hét Jón Kjartansson SU 111. Skipið sökk út af Vattarnesi í minni Reyðarfjarðar, 28 janúar 1973. Áhöfnin, 12 menn, bjargaðist í gúmmíbjörgunarbát og þaðan um borð í Dagfara ÞH 70 frá Húsavík.


B.v. Jörundur EA 335 á siglingu á Eyjafirði.                                                   Ljósmyndari óþekktur.

   Jörundi vel fagnað við komuna                        til Akureyrar

      Eitt nýtízkulegasta fiskiskip, sem                  byggt hefur verið fyrir Íslendinga

Hinn nýi glæsilegi togari Guðmundar Jörundssonar útgerðarmanns Iagðist hér að hafnarbryggjunni sl. fimmtudagsmorgun. Kom skipið beina leið frá Lowestoft á Bretlandi, en þar var það smíðað í skipasmíðastöð Brooke Marine Ltd. MikiII mannfjöldi safnaðist saman á bryggjunni til þess að fagna skipinu. Hafði Útgerðarmannafélag Akureyrar efnt til móttökuathafnar. Jón Sólnes bæjarfulltrúi mælti fyrir minni skipsins og Guðmundar Jörundssonar útgerðarmanns, lofaði framtak hans og árnaði skipinu heilla. Lúðrasveit Akureyrar lék undir stjórn Jakobs Tryggvasonar. Guðmundur Jörundsson þakkaðí móttökurnar og lýsti skipinu, en að því búnu var bæjarmönnum boðið að skoða skipið.
"Jörundur" er 491 smálestir brúttó að burðarmagni, enskt mál, 152 fet á lengd, 28 fet á breidd og 15 fet á dýpt.Gert hafði verið ráð fyrir því að setja Westinghouse radartæki í skipið, en af því gat ekki orðið, því að íslenzk gjaldeyrisyfirvöld neituðu um leyfi til kaupa á tækjunum. Skipstjórinn á "Jörundi" er Ragnar Guðmundsson úr Reykjavík, 1. stýrimaður Páll Daníelsson, 1. vélstjóri Hámundur Eldjárn og 2. vélstjóri Jörundur Jónsson.

Dagur. 4 ágúst 1949.


Fyrirkomulagsteikning af togaranum Jörundi EA 335.                                   Úr safni mínu.

          B.v. Jörundur EA 335

Dieseltogarinn Jörundur, sem í byggingu er í Skipasmíðastöð Brook Marine, Ltd. í Lowestoft, er athyglisverður fyrir margra hluta sakir. Aluminiumblanda (Noral 515 og Noral 655) er notuð í klæðningu og skiljur í fiskilestum, sem einnig eru kældar. Í skipinu er lýsisbræðsla, sem á að geta afkastað ca. 20 smálestum af lýsi í túr. Einnig er í skipinu stærsta togvinda, sem enn hefur verið sett í skip. Jörundur er stærsta skip, sem byggt hefur verið í Lowestoft. Eigandi er Guðmundur Jörundsson. Aðalmál skipsins eru:
Mesta lengd 167 fet, kjöllengd 150 fet, breidd 28 fet, stærð 470 tons (gross reg.). Stærð lestar 12.000 rúmfet, vélaafl 950 b.h.p., ganghraði 12 sjómílur. Mirrlees dieselvél 950 b.h.p. er í skipinu, drífur hún skrúfuna gegnum 2-11 niðurfærslu- "gear". Meðal snúningshraði skrúfu í fullri keyrslu er 147 snúningar á mínútu Hjálparmótorar eru þrír: 225 b.h.p. mótor, tengdur við Vickers V. S. G. vökvadælu fyrir togvinduna. Þessi mótor drífur einnig 50 kw. 110 volta rafal. 88 b.h.p. mótor, sem drífur 50 kw. rafal. 44 b.h.p. hjálparmótor, tengdur við loftþjöppu, dælu og 5 kw. rafal. Togvindan er af Robertson Artic gerð, með tveimur vindukeflum, sem hvort tekur 1200 faðma af 3" vír. Í lýsisbræðslunni er skilvinda og rafmagnsdæla, til losunar á á lýsi í höfn. Vélar hafa verið settar í skipið til framleiðslu á fiskimjöli. Afköst þeirra eru um 10 smál. af mjöli á 24 klukkutímum. Síður, endar og loft lestarinnar er klætt með aluminium plötum og er hægt að losa hverja einstaka þeirra er með þarf. Einnig er aiuminium notað í byggingu utan um reykrör vélanna og stjórnpall. "Hall"-kælikerfi er notað til að kæla lestar skipsins. Rafsuða er notuð við smíði skilrúma, botntanka og vélasæta. Akkerisvinda er rafdrifin og stýrisvélin er rafmagns-vökvadrifin (electrohydaulic). Í skipinu er eimketill, sem kyntur er hvort heldur vill með afgasi vélanna eða hráolíu. Framleiðir hann 1600 lbs. af gufu með 75 lbs. þrýstingi á ferþumlung með olíukyndingu, en 600 Ibs. þegar aðeins er notað afgas vélanna. Íbúðir eru í skipinu fyrir 39 menn.
Talsverður hluti af togaraflota þeim, sem nú er í smíðum í Bretlandi fyrir brezka og íslenzka útgerðarmenn eru knúnir með dieselvélum. Hr. Guðmundur Jörundsson skýrði frá, eftir að "Jörundi" hafði verið hleypt af stokkunum, hver sparnaður þess togara væri umfram gufutogara (nýsköpunartogara). Myndin, sem Guðmundur Jörundsson dregur upp, er miðuð við íslenzk skip og íslenzkar aðstæður: "Gufutogarinn brennir olíu fyrir £ 50 daglega, en dieseltogarinn brennir olíu fyrir £ 33 á sama tíma. Sé reiknað með 300 dögum í hafi af hverjum 365, verður sparnaðurinn ca. £ 5000 á ári. Í þessum togara er létt aluminiumblanda notuð í innréttingu lestar og í yfirbyggingu og mun það enn spara olíu og auka burðarmagn skipsins. Hið nýja fyrirkomulag lýsisbræðslunnar mun gefa af sér £ 3000 árlega, umfram eldra fyrirkomulag. Fiskimjólsvélarnar ættu að gefa af sér £ 4000-5000 árlega. Guðmundur Jörundsson telur því, að togari af þessari gerð ætti að gefa af sér £ 15.000 meira en venjulegur nýr gufutogari gerir árlega.

Sjómannablaðið Víkingur. 11 árgangur 1949.


Togarinn Jörundur EA 335 við bryggju í Krossanesi.                                  Minjasafnið á Akureyri.

       B.v. Jörundar loflega getið

B.v. Jörundar EA 335 hefir vakið mikla athygli víða um heim, sakir þess hve frábrugðinn hann er öðrum togurum að mörgu leyti. Visi hefir nýlega borizt tímaritið Aluminium News, sem gefið er út í Montreal í Kanada af álumimnumframleiðendum þar í landi. Timarit þetta er aðeins 8 blaðsíður að stærð, en fjórðungi þess eða tveim síðum í opnu þess er varið til að gefa lýsingu á Jörundi og birta myndir af skipinu. Timaritið getur skipsins vitanlega fyrst og fremst vegna þess, að aluminium var notað í mjög ríkum mæli við smíði skipsins, m. a. í lestum, en annars segir það, að Jörundur sé stærsta og vandaðasta skip, sem byggt hafi verið í skipasmíðastöð í Austur-Anglíu. Eitt atriði, sem tímaritið getur, mun vera heldur orðum aukið, en það er að Guðmundur Jörundsson sé að láta smíða alls 28 samskonar skip fyrir sig í Bretlandi.

Vísir. 3 desember 1949.


B.v. Þorsteinn þorskabítur SH 200.                                                    (C) Hafsteinn Jóhannsson.

    Togarinn Þorsteinn þorskabítur
     kom til Stykkishólms í fyrrinótt

       Var vel fagnað af heimamönnum
              fer á veiðar þegar í dag 

Um klukkan 2 síðastliðna nótt kom togarinn Þorsteinn þorskabítur, áður Jörundur frá Akureyri, hingað til Stykkishólms og lagðist að bryggju. Þrátt fyrir kalsaveður, vakti margt fólk eftir togaranum og beið hans á bryggjunni. Kristinn B. Gíslason, oddviti, bauð skip og skipshöfn velkomin til Stykkishólms með stuttu ávarpi og árnaði þeim allra heilla. Í dag sat skipshöfn og fleiri gestir hádegisverðarboð hreppsnefndar Stykkishólms og fluttu þar ræður Ólafur Guðmundsson sveitarstjóri, Kristinn B Gíslason oddviti, Jóhann Rafnsson formaður útgerðarfélagsins, Pétur Pétursson alþingismaður, Sigurður Ágústsson alþingismaður, Kristinn Hallsson kaupfélagsstjóri og loks Einar Sigurjónsson skipstjóri. Þorsteinn þorskabítur fer á veiðar þegar á morgun og veiðir í ís. Skipverjar eru 8-9 frá Stykkishólmi, 9 Færeyingar, en aðrir komu að norðan með skipinu.
Aðilar að útgerðarfélaginu, sem kallast Þórólfur Mostrarskegg, eru Stykkishólmshreppur, Kaupfélag Stykkishólms, Sigurður Ágústsson, Beinamjölsverksmiðjan Hamar og Hafnarsjóður Stykkishólms.  Stjórn félagsins skipa Jóhann Rafnsson, Sigurður Ágústsson, Lárus Guðmundsson og Sigurður Skúlason.

Tíminn. 24 janúar 1958.


Þorsteinn þorskabítur SH 200 í síldarflutningum á Siglufirði árið 1965.       Ljósmyndari óþekktur.

            Þorsteinn þorskabítur í                                síldarflutningum

Togarinn Þorsteinn þorskabítur hefur verið útbúinn til að flytja söltunarsíld af miðunum eystra til söltunarstöðva á Norðurlandi. Enn liggur togarinn við bryggju í Reykjavík, en kemst væntanlega, af stað næstu daga. Beðið hefur verið eftir hlut í vél skipsins, en hann var væntanlegur með flugvél frá Þýzkalandi í gærkvöld.

Þjóðviljinn 30 júlí 1965.


Jón Kjartansson SU 111 á leið inn Eskifjörð.                                             (C) Vilberg Guðnason.

       Jón Kjartansson sökk út af                            Vattarnesi

    Skipið nýkomið úr viðgerð í Noregi

Eitt mesta aflaskip flotans, Jón Kjartansson SU-111 frá Eskifirði, sökk eina og hálfa sjómilu Úti af Vattarnesi í fyrrakvöld. Snemma á sunnudagsmorgun fékk skipið slagsíðu á bakborða er það var að leggja af stað til lands með fullfermi af loðnu, stuttu síðar lagðist skipið yfir í sjórnborða og yfirgáfu þá allir skipverjar, nema þrír, skipið. Þegar þetta kom fyrir var skipið statt við Hvalbak. Fór skipið í fylgd tveggja báta til Eskifjarðar, en sökk á móts við Vattarnes og átti skipið þá eftir einn þriðja hluta leiðarinnar til Eskifjarðar. Hannes Hafstein, fulltrúi Slysavarnarfélags Íslands sagði í gær, að það hefði verið á ellefta tímanum á sunnudagsmorgun, sem Slysavarnarfélagið hefði fengið að vita gegnum Nesradió, að Dagfari ÞH 70, ásamt tveimur öðrum bátum, væru í fylgd með Jóni Kjartanssyni, sem þá skömmu áður hafði fengið skyndilegan og mikinn halla á bakborða. Jón Kjartansson var þá á leið frá loðnumiðunum við Hvalbak til Austfjarðahafna.
Á þessum slóðum var þá kaldi og dálitill sjór. Klukkutíma seinna lagðist Jón Kjartansson yfir í stjórnborða, og þá fóru allir nema þrir menn frá borði, og fóru þeir um borð í Dagfara. Um klukkan hálf fimm voru skipin stutt frá Skrúð og ástandið var þá orðið mjög alvarlegt, þar sem hallinn hafði aukizt, en ferðin gekk stórslysalaust . Rétt fyrir klukkan sjö áttu skipin eftir tvær sjómílur í Vattarnes og ástandið var þá orðið mjög alvarlegt, en menn vonuðu það bezta, þar sem skipin voru að komast inn á Reyðarfjörð í kyrran sjó, en þá var einnig bátur frá Eskifirði lagður af stað með dælur, til að dæla sjó úr skipinu. Ástandið hélt áfram að versna og klukkan 19:45 þurftu mennirnir að yfirgefa skipið, og fóru allir yfir í Dagfara. Jón Kjartansson hélt áfram að síga er hér var komið og klukkan 20.30 hvarf skipið sjónum manna.
Jón Kjartansson var smíðaður í Englandi árið 1949, og hét fyrst Jörundur. Núverandi eigendur voru Hraðfrystihús Eskifjarðar og hinn kunni aflamaður Þorsteinn Gíslason skipstjóri. Jón Kjartansson var 491 lest að stærð. Sjópróf í málinu áttu að fara fram á Eskifirði í gær, en af þeim gat þó ekki orðið fyrr en í dag. Jón Kjartansson var nýkominn úr viðgerð og yfirferð frá Noregi, þegar þetta óhapp kom fyrir. Í fyrra til dæmis fékk skipið einnig mikla slagsíðu og fór það þá inn á Stöðvarfjörð, þar sem það var létt, áður en það fór til Eskifjarðar. Ekki er enn vitað hvað það var, sem var þess valdandi, að skipið fékk slagsíðuna en allar lúgur skipsins voru vel skálkaðar.

Tíminn. 30 janúar 1973.


20.10.2017 18:07

594. Hvanney SF 51. TFPR.

Vélskipið Hvanney SF 51 var smíðuð hjá Landsmiðjunni í Reykjavík árið 1947. Eik. 65 brl. 193 ha. Allen díesel vél. Eigandi var Borgey h/f á Höfn í Hornafirði frá 16 júlí 1947. Ný vél (1957) 300 ha. Lister díesel vél. Ný vél (1968) 450 ha. Wichmann díesel vél. Seldur 4 mars 1969, Sigurði Erling Péturssyni og Gunnari Ólafssyni í Vestmannaeyjum, hét Eyjaver VE 111. Seldur 24 febrúar 1976, Björgvin Ármannssyni, Ingvari Björgvinssyni og Hlyni Ingólfssyni í Vestmannaeyjum, hét Bugur VE 111. Seldur 1979, Sigurði Erling Péturssyni (fyrri eiganda) í Vestmannaeyjum. Báturinn var talinn ónýtur og tekin af skrá 20 desember árið 1979. Bátnum var svo sökkt við Vestmannaeyjar.


Hvanney SF 51. Liggur hér við Miklagarð á Höfn í Hornafirði.                Ljósmyndari óþekktur.


Hvanney SF 51 á siglingu inn Eskifjörð.                                                         (C) Vilberg Guðnason.


Hvanney SF 51 á siglingu á Eskifirði.                                                          (C) Vilberg Guðnason.


Áhöfnin á Hvanney SF 51 að landa síld á Raufarhöfn.                            Ljósmyndari óþekktur.

           V.b. Hvanney SF 51

                               Hvanney, nýr bátur kom frá Skipanausti við Elliðaárvog.
                                                                             
                                Morgunblaðið. 15 júlí 1947.

     Eldur í vélbátnum Hvanney SF

Í morgun kviknaði í vélbátnum Hvanney, þar sem hann lá við bryggju hér í Höfn. Veður hafði verið óskaplegt hér í nótt og í morgun, eldur var látinn lifa í kabyssu bátsins, en enginn maður um borð. Kviknaði svo í út frá kabyssunni og tók það slökkviliðið um klukkustund að ráða niðurlögum eldsins. Allt brann innan úr lúkarnum og eins skilrúmið milli lúkars og lestar. Er fyrirsjáanlegt að báturinn verður ekki róðrarhæfur í langan tíma. Ekki brann í gegnum byrðing, þannig að hægt verður að sigla bátnum til viðgerðar.
Hvanney er 67 tonna bátur, smíðaður úr eik í Reykjavík árið 1947. Hann er eign Borgareyjar h.f. í Hornafirði. Hann hefur róið héðan með línu.

Alþýðublaðið. 14 febrúar 1965.

       Hvanney SF 51 seld til Eyja

Erling Pétursson skipstjóri og Gunnar Ólafsson frá Gilsbakka hafa fest kaup á Hvanney frá Hornafirði. Hvanney er 67 smálesta bátur. Báturinn verður gerður út á botnvörpuveiðar.

Fylkir. 21 febrúar 1969.

19.10.2017 18:03

B. v. Surprise GK 4. LBTH / TFSC.

Botnvörpungurinn Surprise GK 4 var smíðaður hjá Cochrane & Sons Ltd í Selby á Englandi árið 1920 fyrir breska sjóherinn, hét Samuel Martin í þeirra eigu. Seldur sama ár Hellyers Brothers Ltd í Hull, hét Field Marshal Plumer H 174. 313 brl. 600 ha. 3 þennslu gufuvél. Smíðanúmer 898. Togarinn var svonefnt stjórnarskip, þ.e. eitt af þeim skipum sem breska stjórnin lét smíða til stríðsnota, en þessi togari sem og fleiri, mun þó ekki hafa verið hleypt af stokkunum fyrr en eftir stríð. Seldur Einari Þorgilssyni & Co í Hafnarfirði í nóvember 1924 og fær nafnið Surprise GK 4, eftir skútu sem Einar hafði átt og reynst happaskip. Kom togarinn til heimahafnar, Hafnarfjarðar, hinn 11 desember 1924. Seldur Sæfelli h/f í Vestmannaeyjum árið 1945, fær nafnið Helgafell VE 32. Seldur Oddi Helgasyni í Reykjavík í júní árið 1952. Hann selur togarann í brotajárn og er hann rifinn í Bo'ness í Skotlandi sama ár.


B.v. Surprise GK 4 á Reykjarfirði á Ströndum.                                             (C) Sigurjón Vigfússon.

 Um borð í togaranum Surprise GK 4, líklega árið 1941 og styrjöldin í algleymingi. Áhöfnin hefur stillt sér upp til myndatöku á togspilinu framan við stjórnpallinn. Þeir eru, fremsta röð frá vinstri:
Olgeir Olgeirsson hjálparkokkur, Ólafur Sveinsson, Sigurður Pétursson, Ágúst Jóhannesson, Þorsteinn Einarsson 1 stýrimaður, Jón Þorvaldsson 2 stýrimaður, Jón Björn Elíasson skipstjóri, Valdimar Guðmundsson og Jakob Þorsteinsson.

Miðröð frá vinstri: Leifur Jónsson, Hilmar Sæberg, Þorlákur Eiríksson matsveinn, Jón Jóhannesson, Björgvin Jónsson, Jens Guðmundsson, Pétur Pétursson og Ingimundur Sigurjónsson.
Aftasta röð frá vinstri: Helgi Guðlaugsson, Jón Arnórsson, Guðmundur Þorláksson loftskeytamaður, Guðmundur Jóhannsson, Árni Elíasson, Gísli Guðmundsson, Páll Guðmundsson kyndari, Kristján Brynjólfsson kyndari, Brynjólfur Guðnason bræðslumaður og Guðbjörn Einarsson.                                                                                                                                        

B.v. Helgafell VE 32 og vélskipið Helgi VE 333 í fjöru í Vestmannaeyjum í september árið 1947. Þeir voru of stórir til að komast í slippinn þar. Þá var eina ráðið að sigla þeim upp í fjöru á flóðinu og láta fjara undan þeim til botnhreinsunar og annars sem til þurfti.                  Ljósmyndari óþekktur.


 

 Botnvörpungurinn Surprise GK 4

Nýr togari kom til Hafnarfjarðar í gær. Hefir Einar Þorgilsson útgerðarmaður keypt hann í Englandi. Togarinn er 4 ára gamall og heitir "Surprise".

 

Morgunblaðið. 12 desember 1924.

18.10.2017 20:01

1615. Einar Benediktsson BA 377. TFAM.

Togskipið Einar Benediktsson BA 377 var smíðaður hjá Fairmile Construction Co Ltd í Berwick on-River-Tweed á Englandi árið 1972. 295 brl. 1.095 ha. Ruston Paxman díesel vél. Smíðanúmer 670. Hét fyrst Boston Sea Spirite LT 247 og var í eigu Boston Sea Fisheries Co Ltd í Lowestoft á Englandi. Skipið var selt 26 júlí 1982, Fjarðarskip h/f á Tálknafirði, fékk nafnið Einar Benediktsson BA 377. Selt 22 september 1983, Fjarðarskipum í Reykjavík, hét Keilir RE 37. Ný vél (1984) 980 ha. Mirrlees Blackstone díesel vél, 721 Kw. Árið 1988 fær skipið sitt fyrra nafn, en skráningarnúmerið var RE 37. Selt 27 júlí 1988, Íslensku umboðssölunni h/f í Reykjavík, hét þá aftur Keilir RE 37. Selt 31 maí 1991, Útgerðarfélaginu Barðanum h/f í Kópavogi, hét Snarfari HF 186. Selt 4 júní 1992, Skagstrendingi h/f á Skagaströnd, sama nafn og númer. Skipið var selt til Írlands 9 júní árið 1992. Hét þar Alimar D 6 og var gert út frá Dublin. Selt í brotajárn til Danmerkur árið 2005 og rifið í Esbjerg sama ár.


1615. Einar Benediktsson BA 377 við bryggju á Ísafirði árið 1983. Það er ekki hægt að segja annað en að útlitið á skipinu sé dapurlegt og það virðist vera illa hirt.                     (C) Hörður Kristjánsson.

           Nýr skuttogari á leiðinni

Nú er á leiðinni til landsins enn einn nýr skuttogari, og nefnist hann Einar Benediktsson BA 377. Eigandi er Fjarðarskip hf. á Tálknafirði og kemur þessi togari í stað bátsins Fálka frá Tálknafirði, sem sökk úti af Látrabjargi í fyrrahaust. Einar Benediktsson er 37 metra langt skip og var áður í eigu útgerðarfyrirtækisins Boston Deep Sea Limited og var togarinn gerður út frá Lowestoft á austurströnd Englands. Í togaranum er 1200 hestafla vél. Þar sem Einar Benediktsson er undir 39 metrum að lengd, telst skipið til báta og fær því að veiða nær landi en togarar yfir 39 metrum að lengd og sama gildir raunar um hinn nýja togara Sjóla, sem kom til Hafnarfjarðar á fimmtudaginn. Eins og fyrr segir, þá er eigandi Einars Benediktssonar Fjarðarskip hf. á Tálknafirði, en að því fyrirtæki standa aðilar á Tálknafirði og tvö fyrirtæki í Reykjavík og Hafnarfirði. Eru Tálknfirðingarnir skuldbundnir til að leggja aflann upp í Hafnarfirði næstu þrjú árin. Skipstjóri á Einari Benediktssyni er Níels Ársælsson og er hann jafnframt einn eigenda togarans.

Morgunblaðið. 21 mars 1982.



1615. Einar Benediktsson BA 377 við bryggju á Ísafirði.                              (C) Hörður Kristjánsson.

        Einar Benediktsson tekinn í                    landhelgi undan Vík


Togskipið Einar Benediktsson BA 377 var staðið að meintum ólöglegum veiðum rúmlega fjórar mílur undan Vík í Mýrdal í gærmorgun. TF-SYN kom að skipinu um klukkan 11 í gærmorgun og voru skipstjóra skipsins send fyrirmæli um að hætta þegar veiðum og halda til Vestmannaeyja. Þar verður málíð tekið fyrir í dag. Einar Benediktsson var keyptur hingað til lands á síðasta ári og er skipið tæplega 36 metrar á lengd. Á þeirri forsendu að skipið er innan við 39 metrar að lengd telja skipstjórnarmenn og eigendur að ekki beri að líta á skipið sem skuttogara. Því megi þeir stunda veiðar upp að fjórum mílum. Vélarstærð segja þeir hinir sömu 910 hestöfl, en samkvæmt skipaskrá er vél skipsins 1095 hestöfl. Skip með svo sterka vél má ekki veiða fyrir innan 12 mílurnar.  
Morgunblaðið. 9 mars 1983.       .


"Togarinn" Boston Sea Spirite LT 247 frá Lowestoft á Englandi.                     Ljósmyndari óþekktur.

Einar Benediktsson færður til hafnar

     haffærniskírteini skipsins útrunnið,
            segir Siglingamálastofnun 
Ofsóknir, segir Níels Ársælsson, skipstjóri

Landhelgisgæzlan fór um borð í fiskiskipið Einar Benediktsson BA 377 í gær, þar sem það var að veiðum á Barðagrunni að beiðni Siglingamálastofnunar, handtók skipstjórann og var skipinu síðan siglt áleiðis til hafnar í Hafnarfirði undir stjórn Gæzlunnar. Forsaga málsins er sú, að haffærniskírteini skipsins rann út um síðustu mánaðamót, en skipið hélt þó til veiða. Skipið kom síðan til hafnar á Tálknafirði á þriðjudag sl. og var það þá kyrrsett af sýslumanni að ósk Siglingamálastofnunar. Skipstjóri virti það ekki og hélt á ný til veiða. Skipstjórinn á Einari Benediktssyni, Niels Ársælsson, sagði í samtali við Morgunblaðið, að hann teldi þetta ofsóknir af hálfu Siglingamálastofnunar og að hún hefði auk þess gefið undanþágu til 15. þessa mánaðar. Dæmt verður í málinu í Hafnarfirði, en heimahöfn skipsins, sem gert er þaðan út, er Tálknafjörður. "Mér er kunnugt um það að skeyti kom að sunnan þess efnis að skipið mætti ekki halda úr höfn, en mér var ekki sýnt neitt svoleiðis. Siglingamálastofnun hafði einnig gefið undanþágu til 15. þessa mánaðar þó haffærniskírteini hefði ekki verið endurnýjað. Þangað til voru tveir dagar og sá ég því ekkert til fyrirstöðu, að halda áfram veiðum. Mér fannst ekki ástæða til að stoppa fyrir tvo daga þegar önnur skip komast upp með það að vera skírteinislaus í marga mánuði.
Þetta eru bara ofsóknir af hálfu Siglingamálastofnunar og hefndaraðgerðir. Það er aðeins eitt að, það vantar sjódælu í vélarrúm. Sú dæla hefur verið keypt og átti að setja hana í skipið eftir tvo daga. Ég get heldur ekki séð að þessi dæla skipti miklu máli. Skipið hefur verið á sjó í 10 ár án hennar, án þess að það hafi nokkru máli skipt," sagði Níels Ársælsson, skipstjóri á Einari Benediktssyni. "31. síðastliðins mánaðar rann haffærniskirteini skipsins út. Vegna þess fórum við þess á leit við Landhelgisgæzluna, að skipinu yrði vísað til hafnar. Þá fórum við fram á það við sýslumanninn á Patreksfirði, að hann kyrrsetti skipið á Tálknafirði á þriðjudag og þar yrðu haldin sjópróf í málinu. Þrátt fyrir að sýslumaður gerði svo lét skipið Einar Benediktsson úr höfn. Það var því ekki um annað að ræða, en færa skipið til hafnar eins og nú hefur verið gert," sagði Hjálmar R. Bárðarson, siglingamálastjóri, í samtali við Mbl. Aðspurður um það hvernig tryggingamálum skipa, sem ekki hefðu gilt haffærniskírteini væri háttað, sagði hann, að hann teldi það ekki hafa áhrif á tryggingu. "Það er fjarri því, að stofnunin sé að ofsækja þetta skip, þvert á móti. Skipið hefur hvað eftir annað fengið frest á að lagfæra ýmsa hluti og við höfum hliðrað til svo að það gæti haldið til veiða. Skipinu hafði verið veittur frestur til síðustu mánaðamóta af slíkri tilhliðrunarsemi. Hvað varðar hefndarráðstafanir er það út í hött. Við mælum aðeins vélarstærðir skipa, allra skipa, ekki aðeins þessa, og okkur kemur ekkert við hvort skipið telst togari eða ekki. Með þessum ráðstöfunum erum við aðeins að sinna lögum stofnunarinnar," sagði Hjálmar.

Morgunblaðið. 14 apríl 1983.


Alimar D-6 frá Dublin.                                                                                  Ljósmyndari óþekktur.

            Einar Ben fastur í ís 

Togskipið Einar Benediktsson BA 377 situr fastur í ís við miðlínuna milli Íslands og Grænlands vestur af Straumnesi. Hefur skipið verið fast í ísnum í tæpa tvo sólarhringa. Einar Benediktsson hafði verið að veiðum ásamt tveim öðrum skipum á þessum slóðum þegar ís tók að reka að þeim. Hin tvö tóku þegar upp veiðarfærin og héldu á brott en skipstjórinn á togaranum hugðist halda áfram veiðum í um klukkustund til viðbótar. Þegar sigla átti skipinu af svæðinu hafði rekið svo mikinn ís að því að það komst hvergi.
Áhöfnin gerði Landhelgisgæslunni viðvart um kl. 14 í gær og var TF-Sýn, gæsluvélin, send á staðinn til að aðstoða skipið. Að sögn Helga Hallvarðssonar, skipherra á Sýn, hafði tekið talsverðan ís að því og voru um 30 mílur í auðan sjó. Ísinn á svæðinu var frá 3/10-7/10 að þéttleika. Sagði Helgi að landhelgisgæslumenn hefðu komið auga á rennu í ísnum, sem hefði legið í vestur og síðan suður, um 38 sjómílna vegalengd. Hefði verið fyrirhugað að aðstoða skipið við að sigla í gegnum rennuna. Það hefði þó ekki reynst gerlegt þar sem straumurinn hefði verið svo mikill á þessum slóðum að ísinn hefði verið á stöðugri hreyfingu. Sagði Helgi ennfremur að skyggni hefði verið slæmt yfir staðnum í gær og hefði það torveldað björgunaraðgerðir. Veður hefði hins vegar verið kyrrt og skipinu væri því engin hætta búin. Fyrirhugað er að Landhelgisgæslan haldi út til að aðstoða skipið í dag. Einar Benediktsson er nú gerður út á djúprækju frá Ísafirði.

Dagblaðið Vísir. 31 maí 1983.

          Einar Ben laus úr ísnum

Togskipið Einar Benediktsson BA 377 losnaði úr ísnum á Dornbanka um ellefuleytið í gærkvöldi. Það hafði þá verið fast þar í rúmlega tvo sólarhringa. TF-Sýn, vél Landhelgisgæslunnar, hafði reynt að lóðsa skipið út úr ísnum í fyrradag en án árangurs, vegna mikillar hreyfingar á ísjökunum. Í gær, um tvöleytið, flugu Landhelgisgæslumenn aftur yfir staðinn. Átti skipið þá um 35 sjómílur í auðan sjó. Hófu Gæslumenn að leiðbeina skipinu út úr ógöngunum og sóttist ferðin hægt en örugglega. Um kl. 11 í gærkvöld sigldi Einar Benediktsson svo út úr ísnum, eins og áður sagði. Ekki var talið í morgun, að skipið hefði skemmst.

Dagblaðið Vísir. 1 júní 1983.


     .




18.10.2017 15:20

Hafaldan NK 19.

Hafaldan NK 19 var smíðuð í Sagvaag í Noregi árið 1925. 19,89 brl. 25 ha. Wichmann vél. Hét fyrst Hafaldan SU 432. Eigandi var Pálmi Pálmason á Nesi í Norðfirði frá sama ári. Báturinn kom nýr til Norðfjarðar 6 maí 1925. Seldur 1931, Verslun Konráðs Hjálmarssonar á Norðfirði, fékk þá skráninguna NK 19. Seldur 17 febrúar 1933, Benedikt Benediktssyni (Drífu-Bensa), Eiríki Guðnasyni, Magnúsi Pálssyni og Erlingi Ólafssyni í Neskaupstað. Árið 1935 keypti Benedikt hlut Magnúsar og Erlings í bátnum. Ný vél (1935) 67 ha. Wichmann vél. Árið 1942 er Benedikt Benediktsson einn eigandi bátsins. Hafaldan var seld til Færeyja í október árið 1947. Engar upplýsingar um fyrstu ár Haföldunnar í Færeyjum, en árið 1959 er hún gerð út frá Saurvogi í Færeyjum. Árið 1961 í eigu Johannesar Midjörd á Tvöroyri, Suðurey í Færeyjum, hét Havaldan TG 69. Árið 1972 í eigu Terje Westergaard í Sumba á Suðurey. 1977 var hún í eigu O. Olsen í Fuglafirði. Eftir árið 1977, virðist báturinn bera nafnið Tóra Maria FD og vera gerð út frá Fuglafirði. Hef ekki upplýsingar um afdrif Haföldunnar, en vitað er að hún var ennþá á floti á árinu 1979.


Hafaldan NK 19 á siglingu inn Norðfjörð.                                                      (C) Björn Björnsson.


Hafaldan NK 19 við bryggju og Bryggjuhús Konráðs Hjálmarssonar á Norðfirði. Maðurinn á myndinni er Vilhjálmur Benediktsson sem var verkstjóri hjá verslun Konráðs.               (C) Sveinn Guðnason.


Havaldan TG 69 við bryggju á Tvöroyri í Færeyjum.                                          (C) www.vagaskip.dk

17.10.2017 12:13

Hlutafélagið Kveldúlfur og Kveldúlfstogararnir.

Í árslok 1910 hætti Thor Jensen framkvæmdastjórn í Alliance og seldi hlut sinn þar Gunnari Gunnarssyni kaupmanni í Reykjavík. Sagðist Thor hafa viljað koma undir sig fótum með sjálfstæðan togararekstur og þótt of þröngt um sig í Alliance. Einnig kom upp ágreiningur um það, hversu fljótt ætti að færa út kvíarnar í rekstri félagsins. Vildi Thor fara þar hægar í sakirnar en sumir samstarfsmanna hans. Eftir að Thor hætti í Alliance, sá hann að togaraútgerð var arðvænlegasti atvinnurekstur á Íslandi, og vildi tryggja sjálfum sér sem besta aðstöðu til þess að stunda hana til hags fyrir sig og fjölskyldu sína. Hann skorti þó fé til þess að geta hafið þessa útgerð á eigin spýtur og varð að leita til félaga síns úr Milljónafélaginu, A. Möllers stórkaupmanns. Stofnuðu þeir Hlutafélagið Draupni og keyptu frá Englandi togarann Snorra goða snemma árs 1911.
Thor Jensen átti helming hlutafjár í Draupni, bræðurnir Möller og konur þeirra ¼  og Ziemsen góðseigandi í Mecklenburg, mágur Möllersbræðra ¼. Þetta félag starfaði til ársins 1915, en þá keyptu þeir Thorsfeðgar hlutabréf þau er voru í danskri eigu. Draupnir var síðan sameinaður togarafélaginu Kveldúlfi.
Þó að Thor Jensen hefði tekist að komast yfir togara að hálfu, var hann engan veginn ánægður með það. Árið 1911 byrjaði hann að leita fyrir sér um fjármagn til frekari togarakaupa. Tókst honum að fá lán í Landsbankanum, og var það þó með eftirgangsmunum að sögn hans sjálfs. Thor keypti nú togarann Skallagrím, fyrsta skip þess félags, sem átti eftir að verða mesta togarafélag á Íslandi fram yfir seinna stríð. Það var Hlutafélagið Kveldúlfur. Formlega var gengið frá stofnun þess á fundi 23 mars árið 1912. Um starfsemi félagsins segir í firmatilkynningu, "að það muni reka atvinnugreinar, er standa í sambandi við fiskiveiðaútgjörð, verslun og hefir á hendi umboðssölu." Hlutafé var 150 þús kr., en þess ber þó að geta, að hér var um fjölskyldufyrirtæki að ræða, hið fyrsta í togaraútgerð hér á landi. Stjórnina skipuðu þeir bræður, Richard Jensen, Kjartan Jensen og Ólafur Jensen, eins og þeir kölluðu sig þá. Kveldúlfur dafnaði fljótt og réðst í miklar framkvæmdir tengdar togaraútgerð. Félagið lét reisa síldarstöð á Hjalteyri og útgerðarstöð á svokölluðum Kveldúlfshöfða við Skúlagötu í Reykjavík.  Kveldúlfur var stærsta útgerðarfyrirtæki á Íslandi fram yfir seinna stríð, eins og áður segir, og gerði út sjö togara þegar mest var. Eftir styrjöldina dró úr umsvifum þess, og fyrirtækið var aðeins með einn togara að síðustu. Kveldúlfur hf. var afskráð árið 1977.
Hér er einugnis stiklað á stóru um sögu þessa merka útgerðarfélags, stofnun þess og fyrstu árin. Hér fyrir neðan eru ljósmyndir af togurum Kveldúlfs þegar vegur þeirra var sem mestur á fjórða áratugnum og gerðu þá út sjö togara.


Arinbjörn hersir RE 1. LBFJ / TFDC. Smíðaður hjá Cochrane & Sons Ltd í Selby á Englandi árið 1917 fyrir breska flotann, hét hjá þeim John Pasco H 791. 321 brl. 550 ha. 3 þennslu gufuvél. 42,08 x 7,22 x 3,77 m. Eigandi var h/f Kveldúlfur í Reykjavík frá árinu 1924. Skipið var selt 27 júní 1944, Óskari Halldórssyni, Guðríði Ernu Óskarsdóttur og Guðrúnu Óskarsdóttur í Reykjavík, skipið hét Faxi RE 17. Selt 29 nóvember 1944, Hlutafélaginu Faxakletti í Hafnarfirði. Í ársbyrjun 1952 sleit togarann upp í ofsaveðri frá legufærum í Hafnarfirði og rak mannlausan framhjá boðum og skerjum, inn á sléttan fjörusand upp í Borgarfirði, þar sem hann náðist síðar út, lítið skemmdur. Seldur til niðurrifs og tekið af skrá 27 september árið 1952.


Egill Skallagrímsson RE 165. LCGP / TFJC. Smíðaður hjá Cochrane & Sons Ltd í Selby á Englandi árið 1916 fyrir h/f Kveldúlf í Reykjavík. 308 brl. 600 ha. 3 þennslu gufuvél. 42,70 x 7,31 x 3,33 m. Smíðanúmer 663. Fljótlega eftir að smíði hans lauk var hann tekin í þjónustu breska sjóhersins, hét þar Iceland. Togarinn kom ekki til landsins fyrr en árið 1919. Seldur í maí 1944, Fiskveiðahlutafélaginu Drangey í Reykjavík, hét Drangey RE 166. Seldur í febrúar 1945, Engey h/f í Reykjavík. Togarinn var seldur til Svíþjóðar í maí árið 1948.


Gulltoppur RE 247. LBDF / TFGD. Smíðaður hjá Kaldnes Mekaniks Verksted í Tönsberg í Noregi árið 1928, 405 brl. 600 ha. 3 þennslu gufuvél. 44,46 x 7,66 x 4,05 m. Smíðanúmer 50. Eigandi var h/f Sleipnir í Reykjavík frá 28 október 1928. Skipið var selt 3 maí 1932, h/f Kveldúlfi í Reykjavík. Skipið var selt 26 ágúst 1944, Fiskiveiðahlutafélaginu Hængi á Bíldudal, skipið hét Forseti RE 10. Selt 30 mars árið 1950, Forseta h/f í Reykjavík, sama nafn og númer. Togarinn var seldur p/f Drangi í Saurvogi í Færeyjum árið 1955, hét þar Tindhólmur VA 115. Skipið var endurbyggt árið 1957. Togarinn var seldur í brotajárn árið 1966.
Gulltoppur var smíðaður á sama tíma og systurskipið Snorri goði RE 141 á árinu 1921 en lá hálfkaraður til ársins 1928 að skipið var dregið til Kinghorn í Skotlandi, þar sem sett var í skipið vél og það klárað fyrir h/f Sleipni.


Gyllir RE 267. LBFM / TFWC. Smíðaður hjá Unterwaser Schiffs und Maschinenbau í Geestemunde í Þýskalandi árið 1926 fyrir Fiskiveiðahlutafélagið Sleipni í Reykjavík. 369 brl. 800 ha. 3 þennslu gufuvél. 45,37 x 7,72 x 3,39 m. Smíðanúmer 222. Skipið var selt í maí árið 1932, h/f Kveldúlfi í Reykjavík. Togarinn var seldur Ísfelli h/f á Flateyri í janúar 1952, hét Gyllir ÍS 261. Skipið var selt í brotajárn til Belgíu og rifinn í Ghent í október árið 1960. Á myndinni er togarinn sennilega kominn í eigu Ísfells h/f á Flateyri.


Skallagrímur RE 145. LCHK / TFRC. Smíðaður hjá Cochrane & Sons Ltd í Selby á Englandi árið 1920 fyrir h/f Kveldúlf í Reykjavík. 403 brl. 800 ha. 3 þennslu gufuvél. 45,65 x 7,63 x 3,61 m. Smíðanúmer 693. Þann 16 júní árið 1940 bjargaði áhöfn togarans 353 skipbrotsmönnum af breska Hjálparbeitiskipinu Andaníu um 85 sjómílum suður af Ingólfshöfða. Mun þetta vera ein fjölmennasta björgun um borð í íslenskt skip. Skallagrímur var alla tíð mikið afla og happaskip, rétt eins og systurskipið Þórólfur RE 134. Skipið var talið ónýtt og tekið af skrá 16 febrúar árið 1955.


Snorri goði RE 141. LBMG / TFYC. Smíðaður hjá Kaldnes Mekaniks Verksted í Tönsberg í Noregi árið 1921 fyrir A/S. Det Norske Damptrawlselskab í Álasundi í Noregi, hét Aalesund. 374 brl. 578 ha. 3 þennslu gufuvél. 44,39 x 7,66 x 3,27 m. Smíðanúmer 49. Skipið var selt h/f Kveldúlfi í Reykjavík í ágúst 1924, hét Snorri goði RE 141. Ný vél (1930) 650 ha. 3 þennslu gufuvél. Seldur 21 júní 1944, Fiskveiðahlutafélaginu Viðey í Reykjavík, skipið hét Viðey RE 13. Selt 7 október 1947, Búðanesi h/f í Stykkishólmi, hét Búðanes SH 1. Selt 1 apríl 1952, Vélum og skipum h/f í Reykjavík. Togarinn var seldur í brotajárn til Granton í Skotlandi og rifinn þar í maí árið 1952.Snorri goði var upphaflega smíðaður sem selveiðiskip en ekki klárað. Kveldúlfur keypti togarann á nauðungaruppboði í Noregi.
Snorri var ekki gott togskip. Hann var með hraðgenga vél með lítilli skrúfu. Til að reyna að bæta úr því var ný gufuvél sett í hann 1930. Eftir að þeir eignuðust systurskipið Gulltopp RE 247 hafi staðið til að skipta um vél í honum en aldrei orðið úr því.


Þórólfur RE 134. LCJH / TFOC. Smíðaður hjá Cochrane & Sons Ltd í Selby á Englandi árið 1920 fyrir Hlutafélagið Kveldúlf í Reykjavík. 403 brl. 800 ha. 3 þennslu gufuvél. 45,65 x 7,63 x 3,61 m. Smíðanúmer 694. Skipið var talið ónýtt og tekið af skrá 16 febrúar árið 1955. Togarinn var síðan seldur í brotajárn til Danmerkur og rifinn í Óðinsvé sama ár. Þórólfur og systurskipið, Skallagrímur, voru mikil afla og happaskip og einnig afburða góð sjóskip.


Hlutabréf í h/f Kveldúlfi. Eins og sést hefur verið lagt mikið í þau, enda falleg og eiguleg.


 

16.10.2017 11:52

Brúni SI 7.

Brúni SI 7 var smíðaður á Akureyri árið 1896 sem seglskip. Hét fyrst Brúni EA 18. Eik og fura. 13,33 brl. Eigandi var Kristinn Havsteen á Akureyri frá (1903 ?) Ásgeir Pétursson útgerðarmaður á Akureyri mun hafa eignast bátinn árið 1915-16. Hann lét stækka hann, mældist þá 26 brl. Einnig var sett í hann vél, 25 ha. Skandia vél. Frá 22 nóvember 1932 var Edvard Sólnes á Akureyri eigandi bátsins. Seldur 8 febrúar 1933, Sigurði Kristjánssyni og fl. á Siglufirði, hét Brúni SI 7. Ný vél (1935) 55 ha. Völund vél. Brúni var sigldur niður af Dronning Alexandrine 16 september árið 1936 um 3 sjómílur út af Siglunesi. Tveir menn fórust en þrír menn björguðust um borð í árekstrarskipið. Togarinn Garðar GK 25 var þá með Brúna sem var með bilað stýri, í togi og einnig með vélbátinn Einar EA 426 frá Akureyri. Einar sökk svo skömmu síðar. Fárviðri mikið gekk þá yfir landið, þá sínu verst á Vestur og Norðurlandi með miklu tjóni. Í þessu veðri fórst einnig franska rannsóknarskipið Pourqoui pas ?, en það er önnur saga.

Brúni SI 7 á reki í stórsjó með bilað stýri.                                                (C) Guðbjartur Ásgeirsson.

Brúni EA 18 eftir breytingar og orðinn vélskip.                                             Ljósmyndari óþekktur.

Brúni EA 18 eins og hann leit út upphaflega sem seglskip.                       Ljósmyndari óþekktur.


Dronning Alexanderine í Reykjavíkurhöfn árið 1932. Drottningin var smíðuð hjá Helsingör & Jernskib Maskinfabrikk A/S í Helsingör í Danmörku árið 1927. 1.854 brl.          Ljósmyndari óþekktur.

  Vélbáturinn Brúni SI 7 sigldur niður

                Tveir menn drukkna

Um sexleytið í gær drukknuðu tveir menn af vjelbátnum Brúna. Mennirnir voru Eðvarð Solnæs vjelstjóri (kvæntur, barnlaus) og Ingvar Sigurðsson frá Dalvík ( ókvæntur ). Togarinn Garðar var með Brúna, sem var með bilað stýri og vjelbátinn Einar í eftirdragi. Hafði komið leki að Einari og maraði hann í kafi. Skipshöfnin var um borð í Garðari, en 7 manna skipshöfn var kyrr í Brúna. Um 3 sjómílur fyrir utan Siglunes hitti Garðar Dr. Alexandrine, sem var á leið frá Akureyri til Siglufjarðar. Ætlaði "Drotningin" að hjálpa Garðari að koma Einari, sem óttast var um að sökkva myndi þá og þegar, til Siglufjarðar. En svo slysalega vildi til að Drotningin rakst á Brúna og sökk hann samstundis. Fimm mönnum af áhöfninni tókst að bjarga um borð í Drotninguna en tveir drukknuðu. Drotningin og Garðar komu til Siglufjarðar um 9 leytið í gærkvöldi. Var vjelbáturinn Einar þá sokkinn.

Morgunblaðið. 17 september 1936.



15.10.2017 18:44

959. Páll Pálsson ÍS 101. TFDH.

Páll Pálsson ÍS 101 var smíðaður hjá Marselíusi Bernharðssyni á Ísafirði árið 1956. Eik. 59 brl. 280 ha. MWM díesel vél. Eigandi var Ver hf í Hnífsdal frá 19 janúar 1957. Báturinn var seldur 19 desember 1962, Ver hf á Siglufirði, hét Strákur SI 145. Báturinn sökk út af Hópsnesi við Grindavík 18 október árið 1965. Áhöfnin, 9 menn, bjargaðist á síðustu stundu um borð í breska togarann Imperialist FD 83 frá Fleetwood.


Páll Pálsson ÍS 101.                                                                                        (C) Snorri Snorrason.


Strákur SI 145.                                                                                        (C) Hafsteinn Jóhannsson.


Breski togarinn Imperialist FD 83. Smíðaður hjá  Smith's Dock Co Ltd South Bank-on-Tees í Middlesbrough á Englandi árið 1939. 520 brl.                 Mynd úr safni mínu.

       Nýr glæsilegur fiskibátur í eigu                                   Hnífsdælinga  

Á laugardagskvöldið hljóp af stokkunum í Skipasmíðastöð Marselíusar Bernharðssonar h.f. á Ísafirði,  nýr 59 smálesta bátur. Þetta er glæsilegt og traust skip vandað að frágangi, eins og öll skip frá þessari kunnu skipasmíðastöð. Hann er smíðaður úr eik, en yfirbygging er úr stáli. Nafn bátsins er Páll Pálsson Í.S. 101 og er heimilisfang Hnífsdalur. Báturinn er smíðaður eftir teikningu Eggerts B. Lárussonar, og er með 280 hestafla Mannheim dieselvél. Í bátnum er dekkspil og vökvadrifið línuspil, Simrad dýptarmælir með asdicútfærslu. Þá á að setja í bátinn ljósavél. Mannaíbúðir eru klæddar með plastikplötum og eru þær sérlega smekklegar.
Yfirsmiður við smíði bátsins var Marsellíus Bernharðsson. Vélsmiðjan Þór h.f. sá um uppsetningu vélar. Neisti h.f. annaðist raflagnir og Ólafur Kristjánsson, málningu. Skipstjóri á bátnum verður Jóakim Pálsson og vélstjóri Friðbjörn Friðbjörnsson. Eigandi bátsins er Ver h.f. í Hnífsdal og er stjórn félagsins þannig skipuð:
Jóakim Pálsson, formaður, Ingimar Finnbjörnsson og Friðbjörn Friðbjörnsson. Framkvæmdastjóri félagsins er Einar Steindórsson. Páll Pálsson mun hefja róðra innan skamms.

Vesturland. 24 janúar 1957.

     Brezkur togari bjargaði skipverjum                      af vélbátnum Strák SI 145

Vélbáturinn Strákur, SI 145, fórst út af Grindavík í gærkvöldi, en enski togarinn Imperialist bjargaði áhöfninni, 9 mönnum, á síðustu stundu. Strákur, sem var 59 tonna eikarbátur, var á leið frá Vestmannaeyjum til Hafnarfjarðar. Klukkan fimm mínútur yfir sex í kvöld sendi Strákur út neyðarkall, sem Loftskeytastöðin í Reykjavík tók á móti. Sagðist skipstjórinn þá vera út af Grindavík, og væri talsverður leki kominn að bátnum. Bað hann um að samband væri haft við Grindavík, til þess að vita um hvort unnt væri að sigla þangað inn. Þegar þetta gerðist var sunnan hvassviðri á þessum slóðum og mikill sjór. Eins og við mátti búast var haugabrim í Grindavík og innsiglingin algerlega ófær. Varð því þegar ljóst, að ekki væri um að ræða að sigla þangað inn. Skömmu síðar, stöðvaðist vél bátsins, vegna þess hve mikill sjór var kominn í vélarrúmið, og var því útlitið harla óglæsilegt og báturinn þá staddur rúmar tvær mílur undan Hópsnesi.
Kallaði Loftskeytastöðin í Reykjavík nú upp öll skip, sem nálæg voru og náðist samband við nokkur þeirra, m. a. togarana Ask og Hvalfell og flutningaskipið Önnu Borg. Askur var næstur þessara skipa, en þó um 35 mílur í burtu. Hélt hann á fullri ferð til aðstoðar hinum nauðstadda báti. Skipsmenn á Strák settu upp segla útbúnað til þess að freista þess að slaga bátnum fyrir utan og reyna að hamla á móti því að hann ræki upp í land, en landtaka er þarna næstum eins óglæsileg og hún getur verið í slíku veðri. Jafnframt þessu var slysavarnadeildin í Grindavík kvödd út og fylgdist hún vel með bátnum, en ljós hans og neyðarblys sáust frá Grindavík. Ætluðu björgunarsveitarmenn að gera allt sem í þeirra valdi stæði til þess að bjarga mönnunum, ef svo tækist til að bátinn ræki upp í fjöru. Gekk svo nokkra hríð og jókst stöðugt lekinn í bátnum, en bátsverjum tókst að halda bátnum frá landi og slaga austur fyrir Hópsnes, og voru þá á rýmri sjó. Um klukkan átta í kvöld náðist svo allt í einu samband við brezka togarann Imperialist, sem reyndist örskammt undan bátnum. Tók hann Þegar að leita hans. Klukkan tíu mínútur yfir átta tilkynnti skipstjórinn á Strák að hann sæi til togarans. Um klukkan tuttug mínútur yfir átta taldi skipstjórinn á Strák ekki þorandi fyrir mannskapinn að vera lengur um borð og tilkynnti að þeir færu að fara í gúmbátana. Þegar til kom vildi svo illa til að annar báturinn reyndist í ólagi, eins og því miður kemur of oft fyrir, og var ekki talið ráðlegt að nema sjö menn færu í hann, en skipstjórinn varð eftir við annan mann. Örskömmu síðar kom svo togarinn Imperialist að Strák.
Lagði hann tvisvar að bátnum og í annari atrennu tókst mönnunum að stökkva um borð. Er togarinn lagði að Strák í annað sinn mun báturinn hafa brotnað eitthvað. Skipstjórinn sagði, áður en hann yfirgaf Strák, að hann myndi láta vita, þegar hann væri kominn yfir um borð í Imperialist. Leið nú og beið alllöng stund, eða nær klukkutími, svo ekkert heyrðist til Imperialist og voru menn orðnir uggandi um björgunina. Loftskeytastöðvarnar í Grindavík og Reykjavík, sem höfðu verið í stöðugu sambandi við Strák, kölluðu Imperialist upp í sífellu og fengu íslenzk og ensk skip í lið með sér, en árangurslaust. Klukkan hálf tíu barst svo loks hið langþráða svar. Þá kallaði skipstjórinn af Strák út frá Imperialist og svaraði togaranum Aski og sagði að allir skipverjar af Strák væru komnir heilu og höldnu um borð í togarann.
Báturinn Strákur SI, 145 var 59 tonna eikarbátur byggður á Ísafirði árið 1956 og hét áður Páll Pálsson, ÍS 101. Báturinn var á leið frá Vestmannaeyjum til Hafnarfjarðar þegar óhappið varð. Mun skipstjórinn hafa siglt bátnum við annan mann til Vestmannaeyja til þess að ná þar í mannskap á bátinn og Sæljónið frá Hafnarfirði. Voru níu menn á bátnum, þegar óhappið varð. Imperialist hélt með mennina til Reykjavíkur og var togarinn væntanlegur um þrjúleytið í nótt.

Tíminn. 19 október 1965.

14.10.2017 07:59

1302. Guðbjartur ÍS 16. TFGP.

Guðbjartur ÍS 16 var smíðaður hjá Flekkefjord Slipp & Maskinfabrikk A/S í Flekkefjord í Noregi árið 1973 fyrir Hraðfrystihúsið Norðurtangann hf á Ísafirði. 407 brl. 1.752 ha. Wichmann díesel vél, 1.288 Kw. Kom fyrst til heimahafnar 21 mars sama ár. Togarinn var seldur til Álasunds í Noregi 6 febrúar árið 1996.


1302. Guðbjartur ÍS 16.                                                                                     (C) Snorri Snorrason.


Fyrirkomulagsteikning af Guðbjarti og hinum fimm norsku togurunum.                       Úr safni mínu.

           Nýr skuttogari væntanlegur til                                 Ísafjarðar í gær

         Smíðaður í Flekkefjord í Noregi

Annar af sex skuttogurum, sem Íslendingar eru að lála byggja í Noregi, var afhentur í Fiekkefjord í siðustu viku og er hann væntanlegur til Ísafjarðar á þriðjudaginn, í dag. Þetta skip er eign hraðfrystihússins Norðurtanga h.f. á Ísafirði, og hlaut nafnið "Guðbjartur" ÍS-16. Er þetta þriðja skípið, sem Hraðfrystihúsið Norðurtangi h.f. lætur byggja í Flekkefjord í Noregi. Hin skipin eru Víkingur III og Guðbjartur Kristján. Skipstjóri á m.s. Guðbjarti verður Hörður Guðbjartsson. M.s. Guðbjartur er 46,50 metrar á lengd, 9,50 metrar á breidd og mældist 407 brúttólestir. Við byggingu skipsins hefir verið lögð sérstök áherzla á góða og þægilega vinnuaðstöðu í skipinu, við sjálfar veiðarnar, aðgerðina og alla meðferð á fiskinum. Í skipinu eru 4 blóðgunarker og góð aðstaða til slægingar á fiskinum, fiskþvottavél og færiband, sem flytur fiskinn fram í lest. Allur fiskurinn er ísaður í kassa og standa þeir á pöllum í lestinni, til þess að auðvelda löndun aflans, en aflanum er landað á sérstökum löndunarkrana, sem er í skipinu.
Skipið er búið sérstakri ísvél, sem framleiðir 6-7 lestir af ís á sólarhring, og er ísnum blásið í kassana, sem sparar mikla vinnu í lestinni. Lestin sjálf er loftkæld. Aðalvél skipsins er 1750 ha Wichmann-vél, og er ganghraði skipsins um 13,5 sjómílur, en auk þess er skipið búið tveimur 220 ha GM-Ijósavélum. Skipið er byggt til veiða bæði með botn og flottrolli, og er að sjálfsögðu hægt að stjórna öllum vindum skipsins frá brúnni. Aðaltogvindan er af Brusselle-gerð, og er húm rafdrifin, en aðrar vindur skipsins eru olíudrifnar. Sérstök vinda er aftan við stýrishúsið, sem flottrollið er undið upp á og tekur því aðeins nokkrar mínútur að skipta á botntrollinu og flottrollinu. Öll siglingar og fiskileitartæki skipsins eru af nýjustu gerð, og eru fiskileitartækin öll frá Furuno í Japan. Vistarverur eru í skipinu fyrir 17 menn, en gert er ráð fyrir 15 manna áhöfn. Í skipinu hefir verið komið fyrir sérstökum veltitönkum, sem draga mjög úr veltu skipsins, og til þess að nýta sem bezt allan afla, sem á skipið kemur, hefir einnig verið komið fyrir sérstökum tönkum fyrir lifur og úrgang.
M.s. Guðbjartur er systurskip Júlíusar Geirmundssonar, sem kom til Ísafjarðar nokkru fyrir áramótin í vetur, en ýmsar breytingar hafa verið gerðar á m/s Guðbjarti með hliðsjón af þeirri reynslu, sem fengizt hefir af útgerð m/s Júlíusar Geirmundssonar á þessu tímabili. Allt eftirlit með byggingu skipanna í Noregi fyrir hönd útgerðarfélaganna hefir Bárður Hafsteinsson, skipaverkfræðingur, frá Ísafirði, haft á hendi. Þriðja skipið frá Noregi verður væntanIega afhent um miðjan maí. Er það m /s Bessi, sem fer til Súðavíkur. Fjórða skipið fer til Þingeyrar, fimmta til Dalvíkur og sjötta til Ísafjarðar.

Morgunblaðið. 21 mars 1973.

          Breskur togari hindrar veiðar                            Guðbjarts við Surtsey

Í fyrstu sjóferð sinni í mars 1973 var togarinn Guðbjartur ÍS 16 að veiðum suður af Surtsey. Þar voru þá einnig tólf breskir togarar að veiðum. Varðskipið Ægir stuggaði við þessum bresku togurum, sem svöruðu með því að reyna að sigla á varðskipið. Varðskipsmenn skutu þá einu kúluskoti fyrir framan einn togarann og hættu þeir þá veiðum og ásiglingartilraunum í bili. Þegar þeir hófu veiðar á ný, klippti varðskipið Ægir á báða togvíra eins togarans.
Morguninn eftir gerði breski togarinn St. Leger H 178 ítrekaðar tilraunir til að slíta vörpuna aftan úr Guðbjarti með akkeri sem hann dró á eftir sér. Þetta gerðist allt á svipuðum slóðum, 16-17 sjómílur suður af Surtsey. Hörður Guðbjartsson skipstjóri á Guðbjarti, hafði þá samband við skipherrann á Ægi, og segist honum svo frá þessum atburði í minningabók sinni, Guðmundur skipherra Kjærnested:
"Þarna voru fleiri breskir togarar, sem gerðu aðsúg að Guðbjarti, m.a. togarinn Jacenta FD 159. Þarna var orðið mjög alvarlegt ástand. Lét ég þá skjóta fimm púðurskotum að þessum togurum og bægði þeim frá Guðbjarti. Við sveimuðum svo um svæðið og litlu síðar klipptum við vörpuna frá St. Leger. Skipstjórinn var draugfullur og röflaði í talstöðina."
Guðbjartur lauk þessari sögulegu sjóferð fyrir sunnan land.

Frá línuveiðum til togveiða.
Jón Páll Halldórsson. 1999.

        Guðbjartur seldur til Noregs

Togarinn Guðbjartur ÍS 16, sem verið hefur í eigu Hraðfrystihússins Norðurtanga hf. á Ísafirði, hefur verið seldur til Noregs. Togarinn hefur verið í eigu Norðurtangans frá 21. marz 1973.
Skipið hélt frá Ísafirði á þriðjudag áleiðis til Hafnarfjarðar, þar sem það var tekið í slipp til skoðunar. Áætlað var að skipið héldi til Noregs í gær, fimmtudag, og mun það verða gert út frá Álasundi í framtíðinni. Fiskaði alls um 88.000 tonn.
Hörður Guðbjartsson, sem hefur verið skipstjóri á Guðbjarti frá því hann kom til landsins fyrir 23 árum, siglir togaranum til Noregs. Verður þetta síðasta ferð Harðar sem skipstjóri, því hann lét formlega af störfum um síðustu áramót. Að sögn Hans W. Haraldssonar hjá Norðurtanganum var Guðbjrtur mjög gott og farsælt skip, sem skilaði um 88.000 tonnum að landi meðan það var í eigu fyrirtækisins.

Morgunblaðið. 26 janúar 1996.


13.10.2017 09:37

1278. Bjartur NK 121 að veiðum í Rósagarðinum.

Skuttogarinn Bjartur NK 121 að karfaveiðum í Rósagarðinum veturinn 1991. Ég gæti best trúað því að við höfum verið þarna að fiska í siglingu á Þýskalandsmarkað. Það var í febrúar það ár ef ég man það rétt. Guðmundur Knútsson, sem þá var skipverji á Stokksnesi SF 89, tók þessa mynd af Bjarti á toginu í bræluveðri. Guðmundi þakka ég kærlega fyrir þessa glæsilegu sendingu. Bjartur NK var í eigu Síldarvinnslunar hf í Neskaupstað frá árinu 1973 en var seldur til Írans í september á síðasta ári. Fallegt og gott skip Bjartur.

1278. Bjartur NK 121 að veiðum í Rósagarðinum veturinn 1991.             (C) Guðmundur Knútsson.

1278. Bjartur NK 121 ný kominn úr slipp.                                                       (C) Snorri Snorrason. 

12.10.2017 12:58

Sjöstjarnan EA 365. LBGM / TFQJ.

Sjöstjarnan EA 365 var smíðuð í Kalundborg í Danmörku árið 1916. Eik. 55 brl. 68 ha. Tuxham vél. Eigendur voru Böðvar Jónsson, Friðjón Jónsson og Sigurður Kristjánsson á Akureyri frá 16 október 1916. Seld 23 janúar 1924, Stefáni Jónassyni á Akureyri, sama nafn og númer. Ný vél (1933) 150 ha. June Munktell vél. Selt 8 nóvember 1941, Tómasi M Guðjónssyni, Ásmundi Friðrikssyni og Martin Tómassyni í Vestmannaeyjum, hét Sjöstjarnan VE 92. Skipið var endurbyggt í Danmörku árið 1951. Einnig var sett ný vél í skipið, 220 ha. Grenaa díesel vél. Skipið eyðilagðist af bruna 22 október árið 1962 og var tekið af skrá 17 apríl árið 1963.


Sjöstjarnan EA 365 á Eyjafirði.                                                                      Ljósmyndari óþekktur.


Sjöstjarnan VE 92 í innsiglingunni til Vestmannaeyja.                                   Mynd úr Íslensk skip.

Eyjabátur stórskemmdist í eldsvoða                         í gærmorgun 

Eldur kom upp í vélbátnum Sjöstjörnunni VE 92, um 9 leytið í gærmorgun, þar sem hann var að veiðum við Súlnasker. Báturinn, sem er 55 smálestir að stærð, hafði lagt línu sína suður við Súlnasker og voru skipverjar búnir að taka inn 10-20 bjóð af línunni, þegar þeir urðu varir við, að eldur var kominn í vélarhúsið, svo mikill, að þeir fengu ekki við neitt ráðið.
Skipverjar tóku það ráð, að byrgja eldinn eins og hægt var, en hann var svo magnaður, að þeir þorðu ekki annað en yfirgefa bátinn og fara í gúmbjörgunarbát. Sigurfari VE 138, kom fljótlega á staðinn og tók mennina um borð. Þrír aðrir línubátar hjuggu af sér og héldu á staðinn svo og Drangajökull, sem var skammt frá Eyjum. Gert var viðvart um eldinn í gegn um talstöð til lands. Hafnsögubáturinn Lóðsinn hélt þegar út og var kominn á staðinn kl rúmlega 11 f. h. Ekki var talið fært að reyna að slökkva eldinn þarna, því slæmt var í sjó og erfiðar aðstæður. Óttuðust menn, að sprenging kynni að verða í olíutönkum eða loftkút, sem var í vélarrúminu. Sjöstjarnan var dregin til Eyja og var ráðizt til uppgöngu þegar báturinn kom inn á Víkina og þar var eldurinn slökktur eftir nokkra viðureign. Báturinn er mjög mikið skemmdur. Öll siglingatæki eru ónýt, mikið brunnið í káetu, vélarrúmi og stýrishúsi. Miklar viðgerðir þurfa að fara fram og óvíst að það geti orðið hér i Eyjum.
Sjöstjarnan var keypt hingað frá Akureyri fyrir stríð, en hún var byggð 1916 og umbyggð 1951. Eigandi er dánarbú Tómasar M. Guðjónssonar. Fjögurra manna áhöfn var á bátnum, formaður var Sveinn Valdimarsson.

Morgunblaðið. 23 október 1962.

11.10.2017 21:59

B. v. Geir RE 241. LCHG / TFED.

Botnvörpungurinn Geir RE 241 var smíðaður hjá Cook Welton & Gemmell Ltd í Beverley á Englandi árið 1912 fyrir E. Grant & J. Little Ltd í Grimsby. Hét fyrst Sialkot GY 780. 306 brl. 550 ha. 3 þennslu gufuvél. Smíðanúmer 253. Seldur 1918, H. Woods & Others ?. Seldur 15 mars 1920, Hlutafélaginu Geir í Reykjavík. Seldur 31 mars 1924, Hlutafélaginu Hrönn í Reykjavík. Skipið var selt 28 nóvember árið 1946, P/F Atlantis í Fuglafirði í Færeyjum, hét Vitin FD 440. Seldur 1951, P/F Vitar A/S í Fuglafirði. Seldur 1952, Leif Waagstein í Þórshöfn. Seldur í brotajárn til Rosyth í Skotlandi árið 1952.


B.v. Geir RE 241.                                                                                                Mynd úr safni mínu.


B.v. Geir á ytrihöfninni í Reykjavík. Engey í baksýn.                                         (C) Magnús Ólafsson


Vitin FD 440 (ofar) og Varðberg VA 178 frá Miðvogi í Slippsmiðjunni í Þórshöfn.   Mynd úr safni mínu.


Loftskeytaklefinn úr Geir. Er eða var á Sjóminjasafninu Víkinni.                (C) Þórhallur S Gjöveraa.

Breskur kafbátsforingi kveðst hafa sökkt vopnuðum togara þýzkum er sigldi undir                         íslenskum fána

    Kafbátsforinginn stöðvaði togarann Geir og                                      rannsakaði skipið

       Viðtal við Sigurjón Össurarson, háseta á Geir

Togarinn Geir kom hingað úr Englandsför í fyrrakvöld. Höfðu skipverjar þá sögu að segja að þeir höfðu verið stöðvaðir og skipið rannsakað af brezkum kafbát. Gaf hinn brezki kafbátsforingi þá skýringu á þessu, að hann hefði daginn áður rekizt á þýzkan togara, alvopnaðan, sem hefði verið búinn íslenzkum hlutleysiseinkennum. Hefði togara þessum verið sökkt. Sigurvin Össurarson háseti á togaranum Geir, skýrði Þjóðviljanum frá þessum atburði á þessa leið:
Sigurvin átti tal við floringja þann, sem rannsakaði Geir og sagði hann honum alla söguna um þýzka togarann. Síðastliðinn sunnudag, hinn 16. þ. m. vorum við staddir um það bil 30 sjómílur norður af Barrahead á Skotlandi. Veður var gott, mistur í lofti og skyggni slæmt. Þetta var á fimmta tímanum. Um kl. 4,35 sáum við kafbát, sem kom á móti okkur og stefndi á bakborðskinnung. Hann var í lítilli fjarlægð. Við sem á vakt vorum gerðum skipstjóra aðvart og fyrirskipaði hann að allir skyldu vera við- búnir að fara í bátana. Eftir skamma stund var báturinn þvert af okkur. Hann hélt ferðinni áfram, en er hann var kominn nokkuð aftur fyrir okkur nam hann staðar og hélt kyrru fyrir í nokkrar mínútur. Síðan sneri hann við og stefndi í áttina til okkar á mikilli ferð, tók hann þá að senda út mors-merki, en þau voru undir sól að sjá frá okkur og gátum við ekki greint annað af merkjunum, en fyrirskipun um stöðvun, og var henni tafarlaust hlýtt. Þegar báturinn var kominn í kallfæri, heyrðum við að kallað var frá honum: Út með bátana. Var þeirri skipun einnig hlýtt tafarlaust.
Kafbáturinn var undir brezkum fána, en við töldum víst að hanm væri þýzkur, en sigldi undir fölskum fána. Við töldum víst að togaranum yrði sökkt og ætluðum að róa aftur fyrir bátinn, til þess að verja okkur sprengjubrotum, en þá var gefið merki um að við skyldum hafa samband við bátinn og reri þá bátur skipstjóra til hans. Voru þá tveir kafbátsverjar sendir um borð í Geir. Rannsökuðu þeir skipsskjölin, kváðu þeir að allt væri með feldu og að við mættum fara okkar leið. Kafbátsskipstjórinn og liðsforingi sá, sem rannsakaði skipið, skýrðu þennan atburð hvor í sínu lagi á þessa leið: Daginn áður þ. 15. þ. m. hafði kafbátur þessi hitt togara á þessum slóðum. Togarinn var líkur Geir búinn öllum íslenzkum hlutleysiseinkennum, þar á meðal nýmáluðum fánum á síður.
Þegar betur var að gáð kom í ljós að þetta var þýzur togari vopnaður 2 fallbyssum, djúpsprengjum og tundurduflum. Togara þessum var sökkt. Kafbátsmenn kvöddu okkur með virktum og buðu okkur kaðal til að gera að bátatalíum skipsins og jafnvel mat. Um klukkan 4,55 var þessu ævintýri lokið og við héldum okkar leið og bar ekkert til tíðinda á ferð okkar eftir það. Það er hart að ekki einu sinni hin vopnlausa íslenzka smáþjóð skuli fá að hafa óblettaðan fána sinn í friði án þess að reynt sé að skýla illvirkjunum á hafinu með honum.

Þjóðviljinn. 21 mars 1941.

08.10.2017 10:13

375. Dröfn NK 31. TFHV.

Dröfn NK 31 var smíðuð á Akureyri árið 1901 af Bjarna Einarssyni skipasmið fyrir Carl Höepfner útgerðar og verslunarmann á Akureyri. Hét fyrst Anna EA 12, smíðuð sem skúta. Eik og fura. 25 brl. Árið 1925 var sett 25 ha. Dan vél í skipið. Ný vél (1935) 90 ha. June Munktell vél. Höepfnerverslun átti Önnu lengi og gerði út til Hákarla og þorskveiða. Seld 6 september 1937, Sveini Frímannssyni á Akureyri. Seld 21 nóvember 1939, Magnúsi Gamalíelssyni á Ólafsfirði, hét Anna ÓF 5. Árið 1941 var skipið lengt á Akureyri, mældist þá 35 brl. Ný vél (1944) 170 ha. Buda díesel vél. Skipið var selt 5 janúar 1946, Björgvin Bjarnasyni, Stefáni Eiríkssyni, Eiríki Ásmundssyni, Birni Eiríkssyni og Þorleifi Sveini Guðmundssyni í Neskaupstað, skipið hét Dröfn NK 31. 29 desember 1955 voru skráðir eigendur Stefán Eiríksson, Björn Eiríksson og Þorleifur Sveinn Guðmundsson í Neskaupstað. Selt 18 febrúar 1963, Sigurði Guðnasyni og Þorfinni Ísakssyni í Neskaupstað. Dröfn slitnaði upp úr bóli sínu á Norðfirði í norðvestanroki 22 janúar árið 1968 og rak á land við innri bæjarbryggjuna og eyðilagðist.


Dröfn NK 31 á Norðfirði.                                                      (C) Úr safni Gunnars Þorsteinssonar.


Landmenn og áhöfn Drafnar í fiskaðgerð á Hornafirði.                             Ljósmyndari óþekktur.


Dröfn NK 31 í króknum við innri bæjarbryggjuna í janúar 1968.                     (C) Finnur Þórðarson.


Anna EA 12.                                                                                                      Mynd úr Íslensk skip.


Anna EA 12 í upprunalegu útliti á Eyjafirði.                                                  (C) Hallgrímur Einarsson.

                 Bát rak á land.

Norðvestanrok gerði á Norðfirði aðfaranótt mánudags. Slitnaði þá upp af legunni v/b Dröfn og rak á land í krókinn fyrir innan innri bæjarbryggjuna. Báturinn skemmdist mikið, er jafnvel ónýtur. Dröfn er einhver elzti bátur landsins, keyptur hingað frá Ólafsfirði fyrir mörgum árum og hét þá Anna. Upphaflega var báturinn smíðaður sem hákarlaskip, en var síðan umbyggður og stækkaður í 40 tonn. Ekkert tjón annað varð af veðrinu.

Austurland. 26 janúar 1968.

Flettingar í dag: 335
Gestir í dag: 22
Flettingar í gær: 1134
Gestir í gær: 51
Samtals flettingar: 1062960
Samtals gestir: 76987
Tölur uppfærðar: 11.12.2024 16:16:38