Línuveiðarinn Alden RE 264 var smíðaður í Moss í Noregi árið 1907. Stál 111 brl. 175 ha. 2 þennslu gufuvél. Anton Jacobsen útgerðarmaður í Reykjavík keypti skipið frá Noregi í janúar árið 1925, hét áður Svalen. Selt 20 janúar árið 1927, Fiskveiðahlutafélaginu Hrólfi í Reykjavík, sama nafn og númer. Skipið var selt 27 febrúar 1931, Samvinnuútgerðinni í Stykkishólmi, skipið hét Alden SH 1. Selt 27 mars 1940, Hlutafélaginu Fossi í Hafnarfirði, skipið hét Alden GK 247. Selt 3 febrúar 1945, Hlutafélaginu Búa á Dalvík, hét Alden EA 755. Skipið var selt í brotajárn til Hollands í júní árið 1956.


Alden RE 264 að landa síld á Siglufirði.                              (C) Jón & Vigfús.  Minjasafnið á Akureyri.

    Línuveiðarinn "Alden" RE 264

Alden heitir gufuskip sem hingað hefir verið keypt frá Noregi. Er eigandi þess Anton Jacobssen. Skipið er að stærð 111 tonn. Það mun eiga að fara til Vestmannaeyja og stunda þar netaveiðar, fyrst um sinn að minsta kosti.

Morgunblaðið. 28 janúar 1925.


Alden SH 1 í höfninni í Stykkishólmi. Súgandisey í baksýn. Ljósmyndin er tekin úr Stykkinu sem Stykkishólmur dregur nafn sitt af.   (C) William Th. Möller.

               Frá Stykkishólmi

Eins og kunnugt er var stofnað í vetur í Stykkishólmi félag til útgerðar á samvinnugrundvelli. Voru hér á ferð eftir nýjár tveir menn úr Stykkishólmi til að leita fyrir sér um kaup á togara fyrir félagið. Úr togarakaupunum varð ekki, en félagið keypti síðar línuveiðarann "Alden". Kom hann úr fyrstu veiðiförinni um miðjan f. m. með ágætan afla, 140 skpd. eftir 9 daga útivist. Stjóm samvinnufélagsins skipa 5 menn, 2 kosnir af félagsmönnum 2 af hreppsnefnd Stykkishólms og 1 sem fulltrúi þeirra, er vinna hjá félaginu, og var hann kosinn af Verkamannafélagi Stykkishólms.

Alþýðublaðið. 10 apríl 1931.


Línuveiðarinn Alden GK 247.                                                   (C) Guðbjartur Ásgeirsson.

    Hafnfirðingar kaupa línuveiðara

Hlutafjelagið "Foss " í Hafnarfirði hefir keypt línuveiðarann "Alden" frá Stykkishólmi og verður skipið gert út frá Hafnarfirði. Alden kom til Hafnarfjarðar í gær.  Aðaleigendur línuveiðarans eru, Jón Björn skipstjóri, Ólafur Tr Einarsson, Guðmundur Einarsson og Guðmundur Erlendsson.

Morgunblaðið. 21 apríl 1940.


Alden EA 755 með fullfermi af síld á leið til Siglufjarðar.                                        (C) Jón & Vigfús.

              Línuveiðari seldur

Línuveiðarinn Alden frá Hafnarfirði hefir verið seldur til Dalvíkur. Kaupendur eru hlutafélag þar.

Vísir. 19 janúar 1945.

            Brotajárnaskip lestar
        og línuveiðarar til niðurrifs

Tvö skip er verið að lesta hér í höfninni með brotajárn. Er annað þeirra gríska flutningaskipið Titika, sem strandaði í Keflavík í fyrravetur og nú hefur verið gert sjófært, svo að hægt sé að draga það til niðurrifs erlendis. Hitt skipið er Ulla Danielsen. Þá liggja vestur við Ægisgarð þrír gamlir línuveiðarar, járnskip, sem seldir hafa verið til niðurrifs, en það eru Alden, Ármann og Rafn. Innan fárra daga er von á dráttarbátum frá útlöndum til þess að sækja þessa gömlu kláfa og gríska skipið.

Morgunblaðið. 23 júní 1956.

 Síldarolíu og fiskimjölsverksmiðjur
             á Íslandi fyrr og nú

Evangers verksmiðjan á Siglufirði, var reist árið 1912, en eyðilagðist í snjóflóði 1919. Verksmiðjan »Ægir« í Krossanesi við Eyjafjörð, er einnig reist árið 1912 og sama ár byggir Goos verksmiðju sína á Siglufirði. Árið 1913 var verksmiðja reist á Dagverðareyri við Eyjafjörð, en hún brann árið 1916; var hún byggð upp aftur en hætti eftir fá ár og var flutt til Raufarhafnar 1926. 1918 reistu hinar sameinuðu íslenzku verzlanir, verksmiðju á Siglufirði, en hana keypti síðar Goos.
1913 byrjuðu Þjóðverjar síldarbræðslu á Sólbakka við Önundarfjörð, sem lagðist niður um tíma. Síðar byrjaði h. f. Andvari, sem stofnað var 1925. H. f. »Kveldúlfur« í Reykjavík á verksmiðju á Hesteyri við Ísafjarðardjúp, sem byrjað var að starfrækja árið 1923. Var þar áður hvalveiðastöðin »Hekla«, 1926 var verksmiðjan á Dagverðareyri flutt til Raufarhafnar og er starfrækt þar. 1929 er byrjað að reisa síldarbræðslustöð ríkisins á Siglufirði.
Árið 1915 reisti ræðismaður Gísli Johnsen verksmiðju í Vestmannaeyjum, sem starfrækt er enn og aðra verksmiðju reisti Thomsen o. fl. á sama stað, árið 1924. Það ár var verksmiðja á Norðfirði sett á fót af Dr. Paul. 1926 var verksmiðja reist á Ísafirði, sem nú er eign »Fiskimjöl h. f.« á Ísafirði, og sama ár byrjaði Dr. Paul að reka verksmiðju á Siglufirði og er hún einnig síldarolíuverksmiðja. 1927 reisti ræðismaður Gísli Johnsen fiskimjölsverksmiðju á Vatnsnesi við Keflavík, en hún brann skömmu síðar, var endurreist 1929 og er nú eign h. f. Lýsi og mjöl. 1928 var verksmiðja reist í grennd við Reykjavík og rekur h.f. »Fiskimjöl hana. H. f. »Bein« reisti verksmiðju á Siglufirði árið 1929, sem tók til starfa hið sama ár.

Ægir. 6 tbl. 1 júní 1930.

Botnvörpungurinn Njörður RE 36 var smíðaður hjá Cook Welton & Gemmell Ltd í Beverley á Englandi árið 1920 fyrir Fiskiveiðahlutafélagið Njörð í Reykjavík. 341 brl. 600 ha. 3 þennslu gufuvél. 42,70 x 7,66 x 3,54 m. Smíðanúmer 424.Togarinn var seldur Samvinnufélaginu Haukanesi í Hafnarfirði í september árið 1932, hét þá Haukanes GK 347. 23 júní 1939 var Útvegsbanki Íslands h/f skráður eigandi. Seldur Vífli h/f í Hafnarfirði í október 1940. Togarinn var seldur í brotajárn til Antverpen í Belgíu í febrúar árið 1952.


B.v. Njörður RE 36 með trollið á síðunni.                                  (C) Guðbjartur Ásgeirsson.
 

             Nýr botnvörpungur

Í nótt kom enn einn nýr íslenskur botnvörpungur. Það er Njörður, eign hins nýja Njarðarfélags, stórt skip, svipað þeim, sem hingað hafa komið í vetur og vor. Skipstjóri er Guðmundur Guðnason.

Vísir. 9 júlí 1920.


B.v. Njörður RE 36.                                                                               (C) Guðbjartur Ásgeirsson.


B.v. Haukanes GK 347 á siglingu sennilega á sjómannadag.           (C) Guðbjartur Ásgeirsson.
 

   Þegar tveir þeirra gömlu kvöddu 

Þess var getið í síðasta blaði að togararnir Haukanes og Baldur hefðu verið seldir til niðurrifs til Belgíu. Áður en þeir fóru héðan voru þeir fylltir af brotajárni, en þýzkur dráttarbátur var sendur til að draga þá utan. Þeir lögðu úr höfn mánudaginn 2. marz, en þegar komið var suður í Grindavíkursjó varð þess skjótlega vart, að kominn var talsverður sjór í Haukanes. Leit svo út um tíma, að það mundi sökkva og voru gerðar ráðstafanir til að koma viðgerðarmönnum um borð í skipið, en öll var þrenningin skammt undan landi. En þeir komust ekki um borð vegna veðurs. Dráttarbátnum tókst hins vegar að dæla sjónum úr Haukanesi og kom hann aftur með bæði skipin til Reykjavíkur. Við athugun kom í ljós, að leki hafði ekki komizt að Haukanesi, heldur hafði farið sjór inn um akkeriskeðjugatið. Nú eru skipin öll komin heil á húfi til Belgiu.

Ægir. 1 mars 1952.

Tók þessar myndir af togaranum Viðey RE 50 á sjómannadaginn þar sem hann lá við bryggju í Reykjavíkurhöfn. Körin voru tilbúinn á bryggjunni og einungis eftir að hífa þau um borð. Viðey RE 50 var smíðuð hjá Celiktrans Shipyard í Istanbúl í Tyrklandi árið 2017 fyrir H.B. Granda h/f í Reykjavík. 1.827 bt. 2.445 ha. MAN B&W 6L27/38, 1.799 Kw. Smíðanúmer CS 50. Skipið er hannað af Nautic, Skipahönnun og ráðgjöf í Reykjavík. Viðey kom til heimahafnar sinnar, Reykjavíkur á vetrarsólstöðum, hinn 21 desember árið 2017. Móttökuathöfn var haldin daginn eftir út í Örfirisey, og við það tækifæri var skipinu formlega gefið nafn. Viðey er glæsilegt skip eins og systurskip hennar sem þegar eru komnar til landsins, Engey RE 1, ( selt til Rússlands á síðasta ári) og Akurey AK 10.
Skipstjóri á Viðey er Jóhannes Ellert Eiríksson, sem áður var skipstjóri á Ottó N Þorlákssyni RE 203.


2895. Viðey RE 50 í Reykjavíkurhöfn.


2895. Viðey RE 50 við Grófarbryggjuna.


Körin tilbúin á kæjanum.


Góður og fallegur fiskur úr Viðey RE 50. Ég flakaði um 80 kör af afla Viðeyjar um síðustu mánaðarmót hjá Erik the Red Seafood ehf í Keflavík. Stærð fisksins var að meðaltali 4 til 8 kíló sem er mjög vænn fiskur sem gott er að vélflaka.                                           (C) Þórhallur S Gjöveraa.

      Fyrsti báturinn skrásettur í                Dalasýslu er nú á förum vestur

Nýlega var sjósettur hjá bátasmíðastöð Breiðfirðinga í Hafnarfirði 9,6 smálesta fiskibátur, er hlaut nafnið Auður Djúpúðga DA-1. Heimahöfn bátsins verður Salthólmavík og er þetta fyrsti báturinn, sem er skrásettur í Dalasýslu. Í bátnum, sem er aldekkaður, er 45 hestafla Kelvin disel vél, sjálfritandi dýptarmælir og talstöð. Báturinn er með þeim vönduðustu, sem hér hafa verið smíðaðir. Í reynsluför gekk hann 9 sjómílur. 
Eigendur bátsins eru þeir Lárus Magnússon á Heiðnabergi og Guðmundur Lárusson á Fremri-Brekku. Þeir munu ætla að sækja sjó á bátnum mest á Breiðafirði og aðallega að sumrinu. Í lúkar eru hvílur fyrir þrjá menn. Einnig er þar eldavél og handlaug, einnig fataskápur.

Tíminn. 19 apríl 1955.


Bátasmíðastöð Breiðfirðinga í Flatahrauni í Hafnarfirði 1948. Fyrstu 3 bátarnir sem smíðaðir voru þar. Húsnæðið var hermannabraggi. (C) Þorbergur Ólafsson.
         
              Vélbáturinn "Auður djúpúðga"                          er talinn af
    Með honum fórust tveir menn 

Vélbáturinn Auður djúpúðga er nú talinn af. Leit hefur verið haldið uppi svo sem fært hefur verið frá því að tilkynnt var síðastliðið föstudagskvöld að um bátinn væri óttazt. Í gær voru leitarskilyrði góð og tóku þá tvær flugvélar þátt í henni, bæði landhelgisvélin Rán og björgunarflugvél Björns Pálssonar. Skip tóku einnig þátt í leitinni. Leitarsvæðið var Straumnes og strandlengjan með Húnaflóa allt vestur að Hornbjargi. Einnig var leitað djúpt á haf út. 
Henry Hálfdánarson forstjóri Slysavarnafélags Íslands skýrði blaðinu frá því í gærkvöldi að svo vel hefði nú verið leitað að óhugsandi væri að nokkur stærri hlutur úr bátnum hefði farið fram hjá leitarmönnum, sem flugu mjög lágt og hefðu því auðveldlega séð hvort heldur væri um að ræða brak eða gúmmbát við eða á ströndinni. Einnig hefðu þeir séð spor í snjónum ef einhver hefðu verið. Margt bendir til þess að báturinn hafi aldrei komizt fyrir Horn og því var öll áherzla lögð á að leita á Húnaflóa. Ísing lagðist á skip í óveðrinu um helgina en þótt það hefði ekki orðið til að granda bátnum gat margt hent hann, þar sem mjög skerjótt er með Hornströndum. Sem fyrr hefir verið skýrt frá í fréttum voru tveir menn á bátnum Auði djúpúðgu, þeir Karl Sigurðsson, Skagabraut 44, Akranesi og Bernódus Guðjónsson einnig frá Akranesi. Karl var 47 ára, kvæntur og átti eina dóttur og fósturson. Bernódus var ókvæntur, hálfsextugur að aldri og átti 7 systur.
Vélbáturinn Auður djúpúðga var trébátur, 10 lestir að stærð og mun ekki hafa verið búinn ratsjá. Hann var smíðaður í Hafnarfirði 1955.

Morgunblaðið. 29 mars 1961.

Skuttogarinn Vörður ÞH 44 var smíðaður hjá Vard Shipbuilding í Aukra í Noregi árið 2019 fyrir Útgerðarfélagið Gjögur hf í Grenivík. Skrokkur skipsins mun hafa verið smíðaður í Vard skipasmíðastöðinni í Víetnam. 611 bt. 2 x 803 ha. Yanmar 6EY17W, 591 Kw. Skipið er 28,93 m. á lengd, 12 m. á breidd og djúprista er 6,6 m. Vörður er gerður út frá Grindavík en heimahöfn hans er á Grenivík.


2962. Vörður ÞH 44 í höfninni í Keflavík.                                (C) Þórhallur S Gjöveraa.


2962. Vörður ÞH 44 við komuna til Grindavíkur hinn 25 september 2019. (C) Sigurður Bogi Sævarsson.

   Vörður ÞH 44 kominn til Grindavíkur

Til Grinda­vík­ur kom í dag nýr tog­ari, Vörður ÞH 44, sem út­gerðarfyr­ir­tækið Gjög­ur hf. ger­ir út.  Fjöl­menni tók á móti skip­inu og var hátíðarbrag­ur yfir at­höfn­inni.
Gjög­ur hf. er með heim­il­is­festi í Greni­vík en ís­fisk­tog­ar­ar fyr­ir­tæk­is­ins hafa lengi verið gerðir út frá Grinda­vík. Auk Varðar ÞH er nú verið að smíða annað skip fyr­ir Gjög­ur, Áskel ÞH, sem er vænt­an­legt til lands­ins á næstu vik­um.  Eru þau í hópi sjö syst­ur­skipa sem norsk skipa­smíðastöð smíðar fyr­ir ís­lensk­ar út­gerðir. Tvö eru þegar kom­in til lands­ins.

Skip­stjóri á Verði ÞH er Þor­geir Guðmunds­son.

Mbl.is / 200 mílur. 25 september 2019.

Sjávarútvegurinn greinist í tvo aðalþætti, eins og hann er nú rekinn hér við land: Þorskveiðar og síldveiði. Eins og kunnugt er, hefir þorskaflinn brugðist mjög hin síðustu ár, auk þess sem markaðshrun hefir átt sér stað á þeirri útflutningsvöru á Spáni. Samfara þessum erfiðleikum hefir verið gert mikið átak í síldveiðunum, sem bætt hefir nokkuð upp þann fjárhagslega skaða, sem hlotizt hefir af þorskaflaleysinu og markaðshruninu. Stjórnarandstæðingar hafa á undanförnum árum kennt valdhöfunum um alla erfiðleika sjávarútvegsins eins og allt annað, sem ekki hefir farið að óskum manna. Nú eru fyrverandi stjórnarandstæðingar komnir í stjórnaraðstöðu. Áður sýndu þeir mátt sinn í orði. Nú gefst þeim færi á að sýna mátt sinn í verki. Aldrei hefir verið meiri þörf fyrir það en nú. Ástandið með þorskveiðar togaranna hefir aldrei verið jafn aumt og nú. Afli þeirra eftir nýafstaðna vertíð minni en nokkru sinni áður. Fiskurinn er horfinn af hinum venjulegu togaraslóðum. Fram undir þessa tíma hefir verið litið á Selvogsgrunn sem örugga gullkistu, er ekki gæti brugðizt fremur en gamalræktað tún hætti að gefa af sér töðu.

B.v. Arinbjörn hersir RE 1 að háfa síld.                                              (C) Guðbjartur Ásgeirsson.
  

     Þorskafli togaranna minni en                       nokkru sinni áður 
    Vonirnar um bærilega afkomu             beinast nú að síldveiðunum

Á þessum einum af beztu fiskimiðum heimsins, sem kölluð hafa verið og það með réttu, fæst nú varla uggi úr sjó. Þegar aflinn brást svo átakanlega á hinum venjulegu fiskimiðum í vetur, sendi ríkisstjórnin með stuðningi fiskimálanefndar 3 togara í fiskileit; leituðu þeir umhverfis landið og til Grænlands, en því miður bar þetta engan árangur. Lítur út fyrir að hvergi sé togfiskur hér við land, hvað sem því veldur. Þrátt fyrir þetta telja fiskifræðingar og glöggskyggnir menn á þessa hluti enga ástæðu til að örvænta um þessi efni fyrir framtíðina, fiskurinn komi von bráðar aftur eins og jafnan áður, þegar aflaleysistímar hafi þrengt að kosti landsmanna. Ofan á aflaleysið bætist svo það, að sölumöguleikar á Spáni sýnast alveg útilokaðir, þar sem landið og þjóðin, sem það byggir, er flakandi í sárum eftir hina hræðilegu styrjöld, er þar hefir geisað um nærfellt 3 ár. Hafa sendimenn verið gerðir út héðan til Spánar í fisksöluerindum, en sú för engan árangur borið. Aftur á móti hefir tekizt að selja nokkurn slatta af þessa árs framleiðslu saltfisks til Ítalíu. Þegar á allt þetta er litið eru horfurnar um saltfiskveiðar og sölu hinar ískyggilegustu nú sem stendur. Þessi höfuðútflutningsvara þjóðarinnar er að mestu gengin okkur úr greipum um stundarsakir að minnsta kosti. Hefði slík blóðtaka á þjóðarbúskapnum verið vituð fyrir nokkrum árum, myndu flestir eða allir hafa verið þess fullvissir, að hún riði þjóðinni að fullu.


B.v. Garðar GK 25 á síldveiðum á Húnaflóa.                                              (C) Guðbjartur Ásgeirsson.  

Vegna ötullar bjargráðastarfsemi á öðrum sviðum hefir þó raunin orðið önnur og mun enn svo verða. Enn hafa menn þá bjargföstu trú, að síldin í sumar bjargi öllu og bæti úr þeirri neyð, sem aflaleysið á togurunum á síðustu vertíð hlýtur að valda. Útlit er fyrir, að þátttakan í síldveiðunum í sumar verði meiri en nokkru sinni fyrr. Talið er, að vegna gengisbreytingarinnar fari mörg skip á síldveiðar sem ella hefðu að líkindum legið við landfestar, þar á meðal flestir togararnir. Talið er og, að verð á síld til söltunar hækki nokkru meira en gengisbreytingunni nemur, og verð á bræðslusíld hækkar að verulegum mun.
Stjórn síldarverksmiðja ríkisins hefir gert þá tillögu til atvinnumálaráðherra, að verð á bræðslusíldinni í sumar verði kr. 6.70 á mál. Er þetta verð með því hæsta, sem verið hefir. Í fyrra var verðið kr. 4.50 á mál. Árið 1937 var það 8 kr., en tap var á verksmiðjunum það ár. Árið 1936 var verðið kr. 5.30 á mál. Geta má þess, að þetta verð, kr. 6.70, er fasta verðið, sem greitt er, ef síldin er keypt. Hinsvegar hafa útgerðarmenn heimild til samkv. lögunum um rekstur síldarverksmiðjanna að taka hið svonefnda vinnsluverð fyrir síldina. Verður þeim þá greitt 85% af áætlunarverðinu við afhendingu, en endanlegt verð síðar, þegar rekstursreikningar ársins liggja fyrir uppgerðir. Enga fyrirframsamninga um sölu matjessíldar frá þessu sumri mun Síldarútvegsnefnd enn hafa gert. En gert hefir nefndin út tvo menn, þá Jóhann Jósefsson og Erlend Þorsteinsson, til utanfarar, til þess að annast sölu matjessíldar. Fara þeir til Póllands og Þýzkalands. Aftur á móti hafa einstakir saltendur gert talsverða fyrirframsamninga um sölu á saltsíld og kryddsíld. Útlitið um síldarsöluna í Svíþjóð er sízt talið verra en verið hefir.


B.v. Surprise GK 4 með fullfermi af síld.                                             (C) Kjartan Traustason.

 Í Mið-Evrópu er allt í óvissu, vegna ófriðarblikunnar, sem þar er sífellt á lofti. Frá Ameríku hafa enn ekki borizt fregnir um markaðsútlit, en Vilhjálmur Þór mun vinna að sölu vestra fyrir Síldarútvegsnefndina eins og undanfarin ár. Mikill og margþættur undirbúningur er þegar hafinn fyrir síldveiðarnar. Ýmsir búast við, að síldin komi snemma að þessu sinni, þar sem mikil áta sé þegar komin í sjóinn. Ríkisstjórn, Síldarútvegsnefnd og stjórn síldarverksmiðjanna hafa hrundið af stað ýmsum ráðstöfunum, til þess að greiða fyrir veiðinni. Þannig var sú ákvörðun tekin, að varðbáturinn Óðinn færi til Norðurlands í þessum mánuði í sildarleit og áturannsóknir. Þá er og í ráði að fá flugvélina T F Örn í síldarleit um tveggja mánaða tíma, meðan á síldveiðum stendur. Er gert ráð fyrir að kostnaðurinn við för varðbátsins og síldarleit flugvélarinnar verði alls um 35 þús. kr., og er ætlazt til að ríkissjóður, síldarútvegsnefnd, ríkisverksmiðjurnar og einkaverksmiðjur greiði þann kostnað að jöfnum hlutum. Þá er ætlazt til, að síldarverksmiðjur ríkisins verði tilbúnar til þess að taka á móti síld í bræðslu 10.-15. júní. Af öllu þessu er það ljóst að hátt er reitt til höggs gagnvart síldveiðunum í sumar og er vonandi að árangurinn verði eftir því. Veitir sannarlega ekki af úrbótum á hinum fádæma rýra afla togaranna á síðustu vertíð. Að lokum skal þess getið, að þó afli togaranna að þessu sinni væri enn rýrari en áður, þá er samt heildaraflinn dálítið ríflegri en hann var í fyrra. Munurinn er nálægt 4 þús. smálestum.

Dagur. 25 maí 1939.

Eimskipið Katla var smíðuð hjá Burmeister & Wain í Kaupmannahöfn árið 1911 fyrir A/S D/S Manchionel O & A. Irgens í Bergen í Noregi. Hét þá Manchioneal. 1.400 ha. 2 þennslu B & W gufuvél. Smíðanúmer 278. Skipið var selt 19 maí 1934, Eimskipafélagi Reykjavíkur hf, hét Katla. Selt í maí 1945, hf. Eimskipafélagi Íslands, hét þá Reykjafoss. Skipið var selt í maí 1949, Kisinbay Biraderlev Ltd í Tyrklandi, hét þá Nazar. Selt 1958, Zeki Ve Ziya Sönmes Izzet Kirtil í Istanbul í Tyrklandi, hét Cerrahazade. Skipið var selt árið 1967, Avram Kohen Ve Ortaklari í Istanbul til niðurrifs.


E.s. Katla l í erlendri höfn. Gaman væri að vita hvar myndin er tekin.                 Mynd úr safni mínu.

                    E.s. Katla

hið nýja skip Eimskipafélags Reykjavíkur, er 1650 smálestir og var keypt í Noregi. Skipið hét áður Manchioneal og var smíðað í Kaupmannahöfn árið 1911. Skipstjóri á E.s. Kötlu verður Rafn Sigurðsson.

Vísir. 23 maí 1934.


E.s. Reykjafoss l. Skipið var í eigu hf Eimskipafélags Íslands frá 1945 til 1949.   Mynd úr safni mínu.

               E.s. Katla keypt

Eimskipafélag íslands hefur nýverið fest kaup á e/s Kötlu, sem verið hefur eign Eimskipafélags Reykjavíkur h/f. Katla var smíðuð í Kaupmannahöfn 1911 og er 1657 rúml. brúttó. Lestarrúm hennar er 92 þús. teningsfet, og er það svipað lestarrúm og er í Fjallfossi. Síðastliðinn vetur fór mikil viðgerð fram á Kötlu og kostaði hún 800-900 þús. kr. Eimskipafélagið keypti skipið fyrir 2 350 þús. kr. Katla hefur fengið nýtt nafn og heitir nú Reykjafoss.

Ægir. 1 júní 1945.

        Reykjafoss seldur úr landi

Eimskipafélag Íslands hefur ákveðið að selja e.s. Reykjafoss (áður Katla). Skipið er 1656 brúttó smál. að stærð, byggt í Kaupmannahöfn 1911. Einnig er ákveðið að selja e.s. Lagarfoss til niðurrifs. Skipið braut oxulinn í hafi fyrir nokkrum dögum, og þykir ekki borga sig að gera við það. Lagarfoss var byggður 1904 og keyptur af E. Í. skömmu eftir að fyrsta skip þess, Goðafoss, hafði farizt hér við land. Stjórn E. Í. hefur ákveðið að hið nýja farþegaskip félagsins, en kjölurinn að því var lagður 8. janúar s.l., skuli heita Gullfoss.

Sjómannablaðið Víkingur. 1 maí 1949.

Botnvörpungurinn Menja GK 2 var smíðaður í Hamborg í Þýskalandi árið 1920 fyrir Grótta hf (Hjalti Jónsson) í Hafnarfirði. 296 brl. 500 ha. 3 þennslu gufuvél. 41,76 x 7,34 x 3,80 m. Skipið sökk á Halamiðum í blíðskaparveðri hinn 9 júní árið 1928. Áhöfninni var bjargað um borð í breska togarann Imperialist H 143 frá Hull.

Það einkennilega við þetta sjóslys er að aðfaranótt 9 júní er Hallgrímur Matthíasson loftskeytamaður á vakt í loftskeytastöðinni í Reykjavík. Heyrir hann þá greinilega neyðarkall frá skipi, en nafn sendandans svo óskýrt að hann heyrir það ekki. Hallgrímur skráir niður tímann þegar skeytið berst. Klukkan er þá 2,47. Síðan sendir hann út fyrirspurn um það hver hafi sent neyðarmerki. Þá fær hann svar frá togaranum Imperialist H 143 sem er á Halamiðum:
"Menja er að sökkva. Erum skammt frá henni. Förum þangað strax" Hallgrímur er þess fullviss að neyðarskeytið hafi verið frá Menju. Síðar upplýstist það svo að loftskeytastöð togarans var biluð þegar hann sökk, og skeytið gat því ekki verið þaðan komið. Aldrei upplýstist hvaðan umrætt neyðarmerki kom. Var hér kannski um að ræða eitt þeirra atvika sem aldrei verður hægt að skýra ?

Heimild: Þrautgóðir á raunastund. 1 bindi.


B.v. Menja GK 2 á veiðum.                                                          (C) Guðbjartur Ásgeirsson.
 

                    Nýr togari

Síðastliðið laugardagskvöld kom hingað nýr togari frá Þýzkalandi. Er hanu eign hf. Grótti og heitir Menja. Togarinn er smíðaður í Hamborg og hefir Hjalti Jónsson framkvæmdastjóri dvalið þar undanfarna mánuði til þess að líta eftir smíðinni. Kom hann með skipinu. Menja er 135 feta löng, vélin hefir 560 hestöfl. Skipið er mjög vandað í alla staði. Fór það frá Hamborg á laugardaginn fyrir páska og var þannig rétta viku á leiðinni. Skipstjóri er Karl Guðmundsson.

Morgunblaðið. 5 apríl 1921.


B.v. Menja GK 2 öslar yfir úfinn sæ.                                               (C) Guðbjartur Ásgeirsson.

  Hellyerstogarinn Imperialist H 143 frá Hull sem bjargaði áhöfn Menju GK. ImperialistHellyers Bros Ltd í Hull. 488 brl. 800 ha. 3 þennslu gufuvél. Smíðanúmer 457. Tryggvi Ófeigsson skipstjóri og útgerðarmaður í Hafnarfirði og síðar í Reykjavík var skipstjóri á þessu skipi í nokkur ár, þá ungur að árum. (C) Guðbjartur Ásgeirsson.

             Menja GK 2 sekkur í                     blíðskaparveðri á Halamiðum

Það sló flemtri á menn, er þeir fréttu að "Menja" væri sokkin. "Það er naumast okkur helzt á togurunum," sögðu sumir og auðheyrt var, að skelfingar "Forsetaslyssins vöknuðu upp í huga þeirra. En menn vildu ekki trúa því" að "Menja" hefði sokkið, án þess að árekstur hefði orðið. Töldu sumir fullvíst, að annaðhvort hefði skip siglt á hana eða hún lent á hafísjaka. Kl. 7 í gærmorgun kom togarinn "Surprise" með skipshöfnina af "Menju" til Hafnarfjarðar, bg í gærdag hitti Alþbl. að máli tvo af skipshöfninni. Sögðu þeir söguna á sömu leið báðir.  "Menja" fór héðan út á þriðjudagskvöldið var. Fór hún norður að Reykjarfjarðarál og var þar fyrst að veiðum. Síðan var haldið suður á Hala og var þar fjöldi togara að veiðum, 45 sjómílur undan landi. Síðari hluta föstudagsins var stinningsgola, en hægði með kvöldinu.
Um nóttina var hægviðri, en þó var allmikil alda. Hafði aflast dável, og mun hafa látið nærri, að "Menja" hafi haft um 20 tn. lifrar á föstudagskvöldið. Kl. 2 um nóttina tók kyndari eftir því, að sjór fór að koma í vélarrúmið. Streymdi hann allört upp, og fór kyndarinn því inn til yfirvélmeistarans og sagði honum tíðindin. Vélmeistari vildi í fyrstu vart trúa, en fór þó niður í vélarrúmið. Var þá sjórinn þar í ökla. Nú var skipstjóra gert aðvart.
Var þegar tekið að dæla og varpan dregin upp. En dælurnar höfðu ekki við. Sjórinn jókst í skipinu, og ómögulegt reyndist að komast að lekastaðnum. Neyðarfáni var dreginn upp, eimpípan blés og þeir af skipshöfninni, er sváfu, voru vaktir. Bátar voru settir út, og tók það alllangan tíma. Kl. um 31/2 kom togarinn "Imperialist" og fór öll skipshöfnin af "Menju" yfir í hann. Skömmu seinna bar að "Surprise", og kvaðst skipstjóri vera á leið heim. Fór þá "Menju" skipshöfnin yfir í "Surprise". En kL 4 og 40 mínútur seig "Menja" í djúpið. "Surprise" lagði af stað heimleiðis kl. 10 f. h. á laugardag, og eins og sagt hefir verið, kom hann til Hafnarfjarðar kl. 7 í gærmorgun. Skipverjar á "Menju" héldu lífi og limum, en mistu allan sinn farangur.
Á þinginu í vetur kom íhaldið í veg fyrir það, að fram næði að ganga lög um skyldu útgerðarmanna til að tryggja föt og farangur skipverja, þó að svo sé ákveðið í sjólögum margra annara þjóða, að útgerðinni beri að greiða skipshöfnum tjón á fötum og farangri, er þeir verða skipreika. "Menja" sökk án þess að hún ræki sig á önnur skip ,sker eða ís. Ís var ekki einu sinni. nokkurs staðar sjáanlegur. Fólk er slegið ótta, sem vonlegt er. Hverjir verða næstir, og hvernig fer þá? Verða skip í nálægð, og er víst að veður verði sæmilegt, svo að tiltök verði að fara í bátana? Svo spyrja menn. "Menja" var smíðuð í Hamborg árið 1920. Hún var 296 br. smálestir að stærð. Félagið "Grótti" átti hana. Skipstjóri var Kolbeinn Þorsteinsson. Framkvæmdarstjóri "Grótta" er Hjalti Jónsson. Skipið var vátryggt hjá "Trolle & Rothe", og er vátryggingarupphæðin um 400 þús. krónur.

Alþýðublaðið. 11 júní 1928.